ایران‌شناسان تایلندی

ایران‌شناسی مدرن در تایلند پیشینهٔ چندانی ندارد و با توجه به ناآشنایی علاقه‌مندان ایران‌شناس به زبان فارسی، منبع عمدهٔ پژوهش‌های ایران‌شناسی در این‌کشور منابع خارجی انگلیسی‌زبان و ترجمه‌های متون ادبی فارسی به زبان انگلیسی یا فرانسه است. برای نمونه ترجمهٔ خلاصه کتاب سفینهٔ سلیمانی به زبان تایی، از روی ترجمهٔ انگلیسی آن صورت گرفته است. در واقع علاقه‌مندان به شناخت ایران در تایلند، تبحر و تسلط لازم برای رجوع به منابع دست اول زبان فارسی را ندارند.

یکی از شیفتگان مطالعات ایرانی، خانم دکتر پاپلین خونگ شانا(Plubbplung Kongchana)، استاد بازنشستهٔ دانشگاه سریناخارین ویروت در بانکوک است که پیش از این سمت استادی و مدیریت «مؤسسهٔ مطالعات آسیا و اقیانوسیه» را در این دانشگاه برعهده داشته است. وی همواره به‌طور فعال در همایش‌های ایران‌شناسی شرکت دارد و مقالات گوناگونی نیز در این‌زمینه منتشر کرده است که بعضی از آن‌ها عبارتند از:

۱. «پارسیان مقیم در آیوتایا»؛

۲. «توسعه تاریخی جامعه ایرانیان مقیم آیوتایا»؛

۳. «نقش آقامحمد استرآبادی در دوران پادشاهی نارای کبیر»؛

۴. «روابط دیپلماتیک بین تایلند و ایران در دوران سلطنت شاه «سیام، نارای مهاراج»؛

۵. «تاریخچهٔ چولارا جامونتری (شیخ الاسلام) در تایلند» [vii].

خانم پاپلین در مردادماه ۱۳۷۹ به مدت یک‌هفته برای نخستین‌بار به ایران آمد و از شهرهای قم، اصفهان و شیراز دیدار کرد؛ وی گزارش مفصلی از این دیدار در «سمینار شناخت فرهنگی ایران» در دی ماه ۱۳۷۹ ارائه کرد. دیدار بعدی وی از ایران در بهمن ۱۳۸۱ صورت گرفت. در ۱۳۸۰ کتاب ایران: تمدن و فرهنگ که وی به زبان تایی نوشته بود، در بانکوک منتشر شد.

از دیگر علاقمندان به ایران‌شناسی باید از افراد زیر نام برد:

دکتر الیاس کیاتارای استاد تاریخ دانشگاه سیلپاکورن؛

دکتر چوپیس پُنگ چولاراتانا استاد تاریخ دانشگاه چولالون کورن و مؤلف چند مقاله و کتاب درباره فرهنگ و تمدن ایران؛

دکتر شهاب ستوده‌نژاد استاد ایرانی دانشگاه چیانگ مای (در شمال تایلند) که بیشتر به جنبه‌های فرهنگی ایران‌شناسی می‌پردازد؛

دکتر کیتیما آمورادات (Kitima Amoradhat) مترجم گلستان و بوستان؛

دکتر جارن راینان ارون رونگسری (Ajaran Rainnan Arunrungsri) مترجم اشعار حافظ و مولوی و خیام (که چندی پیش درگذشت). «دربارهٔ حافظ، او به ارتباط گوته با وی در دیوان شرقی اشاره کرد و افزود که شعر حافظ را به‌دلیل عشق زایدالوصفش به ادب پارسی به تایی ترجمه کرده است. او رومی را شاعری عارف و فقیهی برجسته معرفی کرد که مثنوی کرامند خود را با الهام از دو منبع سرشار قرآن و حدیث به‌عنوان یک شاهکار ادبی آفریده است». دکتر مونتری اوما ویجانی، مترجم شاهنامهٔ فردوسی، «از شیفتگی و شیدایی خود به خداوندگار سخن و ادب فارسی، فردوسی بزرگ و ترجمه‌های انگلیسی و فرانسوی شاهنامه سخن گفت. مونتری که یک‌ماه پیش در ایران و خراسان بوده و به زیارت آرامگاه‌های فردوسی و خیام و عطار نایل آمده است، دلباختگی خاصی به فردوسی و عمر خیام پیداکرده و از چندی‌پیش به ترجمه رستم و سهراب روی آورده است. او به دشواری‌های ترجمهٔ یک‌اثر منظوم اشاره کرد و افزود که ترجمهٔ شاهنامه تنها به‌مدد مقایسهٔ برگردان‌های متعدد و متنوع و دیدگاه‌های گوناگون امکان‌پذیر است». سوتام سیگ پاتیپ مؤلف مقالاتی در زمینهٔ «ادبیات فارسی در سرزمین تایلند» است .

نیز نگاه کنید به

روابط تایلند با ج.ا.ایران؛ ایران‌شناسی و ایران‌شناسان در تایلند؛ ایران‌شناسی در تایلند؛ مباحث مهم ایران‌شناسی در تایلند

پاورقی

[i] - از جمله مقاله: «روابط سیاسی و اقتصادی بین سلسله صفوی ایران و سلسله پراسادتونگ سیام در قرن ۱۷ میلادی» در کتاب پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران و تایلند، ۱۳۸۴، ص۳۳ و نیز کتاب هنر ایران که به زبان تایی نگاشته شده و در ۲۰۰۴م در بانکوک منتشر شد.