دَیو، مهارکننده ی رودخانه ها

4000سال پیش، در حوضه­ی رودخانه­ی زرد، سیل شدیدی جاری شد. «دایو» در مهار طغیان رودخانه­ها و نهرها نقش مهمی ایفا کرد و در میان مردم از از اعتباری برخوردار شده و از سوي آن­ها مقام امپراتوری به وی اعطا شد. گفته شده است، هنگامی که«دایو» در مقام امپراتوری بود، طغیان سیلی محصولات کشاورزی مردم را از بین برد و ساختمان­ها تخریب گردید و مردم به ناچار خانه و کاشانه­ی خود را ترک کردند.

«دایو» در نشستی با حضور رهبران قبایل، موضوع مهار رودخانه­ها و نهرها را بررسی و با دیگران به مشورت پرداخت. رؤسای قبایل پیشنهاد کردند که«گون» سیل را مهار کند. «گون» به مدت 9 سال تلاش کرد تا رودخانه­ها و نهرها را با ساختن سد مهار کند. ولی سیل شدیدتر شد. «سون»  امپراتور پس از «دَیو»، «گون» را به قتل رساند و «یو» پسر وی را برای مهار رودخانه ها و نهرها فرستاد. «یو» با شیوه­ی لایروبی کردن رودخانه­ها سیل را به سمت دریا منحرف و شیوه­های مختلف اندازه گیری را ابداع کرد. پس از تلاشی 13 ساله، سرانجام سیل به سمت دریا منحرف و مجددا محصولات کاشته شد. «یو» با اين که ازدواج کرده بود، در دوران تلاش برای مهار سیل، چند بار از مقابل خانه­اش عبور کرد، ولی به دلیل اهمیتی که به کارش می­داد به داخل منزل خور نرفت تا بالاخره موفق به مهار سیل شد و به ریاست قبیله­اش انتخاب گردید. نسل­های بعدی به خاطر قدردانی از زحمات وی، او را«دَیو» یعنی یویِ بزرگ نامیدند.

گفته می شود که وی«ای» دستیار خود را برای نوشتن کتاب«شَن و خِه» یعنی کتاب«کوه و دریا» ترغیب کرد. در این کتاب برای نخستین بار به موضوع کوه­ها و رودخانه­ها، شخصیت­ها، حوادث و پرنده­ها پرداخته شده است. پس از مرگ«دَیو»، اشراف قبیله­ی«یو» از پسرش«چی» درخواست کردند تا امپراتور آنان باشد. در زمان وی بود که  نظام انتخابی اتحاد قبایل و کمون قبیله­ای رسما لغو و به نظام موروثی تبدیل شد. سلسله­ی«شیا» نخستین سلسله­ی نظام بردگی در تاریخ چین، بعد از دوران یو بود که پدید آمد.