شی جین
در قرن هفتم قبل از میلاد، در چین نخستین کلیات سروده ای چینی بنام «شی جین»، یعنی مجموعه ی سرودها منتشر شد. این کتاب دربرگیرنده ی حماسه ها، اشعار طنز، مثنوی های عاشقانه، سرودهای جنگی، ستایش، سرودهای اعیاد ونغمه های مردمی است. گرچه نویسندگان و سرایندگان آن افراد مختلفی بودند، ولی این اثر چند صد سال پیشتر از «حماسه ی هومر» یونانی تنظیم شده است.
در «کتاب سرودها»، که نخستین کلیات سرود در تاریخ چین به شمار می رود، مجموعا 305 شعر وسرود وجود دارد که طی بیش از 500 سال از اوائل سلسله ی امپراتوری «جو»ی غربی در قرن 11پیش از میلاد، تا اواسط سلسله های بهار وپائیز در قرن 7 پیش از میلاد سروده شده و جمع آوری گردیده است. اشعار این کتاب که از سه طریق گردآوری شده است، شامل اشعار«پند آمیز و حکمت ها» است که توسط شاهزادگان و مقامات عالی رتبه ی دربار پیرامون اندیشه های حکمت آمیز فرزانگان خردمند و یا در ستایش فضایل امپراتور است و«یا(Ya)» نام دارد؛ بخش دیگر به نام«گوو فِنگ(Guofeng)» یا سروده های عامیانه است که توسط درزاریان از میان عامه ی مردم جمع آوری شده که بیانگر خواسته ها، آرزوها، و آمال مردم است و پادشاه از طریق همین سروده ها پی به مسایل و مشکلات مردم می برد؛ و بخش آخر«سونگ(Song)» نام دارد که اشعار سروده شده برای آیین ها و مراسم قربانی در این بخش جای دارد.
در بخش«یا» 105 آهنگ رایج در دربار و پایتخت سلسله ی امپراتوری«جو»و در بخش«فِنگ» 160 تصنیف مردمی مورد استفاده در این شاهزاده نشین و در بخش«سونگ» که معنای چینی آن ستایش است، جمعا 40 ترانه از جمله سرود مراسم مذهبی قربانی و سرود حمد و آهنگ هایی وجود دارد که هنگام عبادت امپراتور در معابد برای ستایش از خدمات برجسته و توان بالای نیاکان وغرور و تکبر دیوها خوانده می شد، را دربرگرفته است. این اشعار هرکدام همراه با موسیقی خاص خود قرائت می شدند[۱].
در این کتاب از لحاظ شکلی، عمدتا هر بیت شعر از چهار کلمه ی چینی ترکیب شده است. البته اشعار دوکلمه ای، سه کلمه ای و حتی مرکب از کلمات 9 واژه ای نیز دیده می شود. دراین سرودها نویسه های تکراری، با حروف همنوا و یا با قافیه ی تکراری، فراوان استعمال شده است. این مساله تنوع سرودها را بیشتر کرده و آهنگ و موسیقی آنها را خوشنواتر ساخته است.
اگرچه در میان مردم معروف است که این اشعار متعلق به کنفوسیوس است، ولی نویسندگان این سرودها از قشرهای مختلف جامعه از جمله زحمتکشان، سربازان و اشراف و افرادی که وضعیت مشخصی ندارند بوده اند. بعدها این کتاب به تدریج به کتاب درسی متداول در میان اشراف تبدیل و فراگیری آن برای شخصیت های طبقات مرفه ضروری شد. کنفوسیوس دانشمند معروف چین برای کتاب «شی جین» ارزش فوق العادهای قائل شد. وی گفته است:«اگر شی جین را نیاموزید، حرفی برای گفتن نخواهید داشت.» درواقع، کتاب«شی جین»، گوهر درخشان ادبیات چین باستان و نشانه ی پیشرفت و تعالی آن به شمار می رود.
مضامین آن همه ی ابعاد زندگی اجتماعی مردم در چین در قرن هفتم پیش از میلاد همچون کار و عشق، جنگ و بیگاری، ظلم و ستم و مقاومت، عادات و رسوم ازدواج، مراسم یادبود بزرگداشت راه نیاکان و جشن ها و میهمانی ها، حتی مسایل مربوط به ستاره شناسی، جغرافیا، جانوران و گیاهان و غیره را در برمی گیرد. زبان«شی جین»، سند مهمی برای تحقیق و مطالعه ی زبان چینی در قرنهای 11تا 6 پیش از میلاد به شمار می رود.[۲]