محمدحسین مشایخ فریدنی

از دانشنامه ملل
تصویر محمدحسین مشایخ فریدنی، برگرفته از راسخون، قابل بازیابی از https://rasekhoon.net/mashahir/show/592524

دکتر محمدحسین مشایخ فریدنی، در 1291 خورشیدی، در تهران (محله عودلاجان) زاده شد. وی فرزند محمد باقر (از علماى معقول و منقول و از مدرسان تهران) بود. ابتدا در محضر پدر خود مقدمات علوم دینى را فراگرفت و در کنار آن به تحصیل علوم جدید در دبستان ترقى و سپس دبیرستان پهلوى نیز همت گماشت. در سال 1309 بعد از اتمام دوره‏ ى اول متوسطه وارد دوره ادبى دارالفنون شد و زیر نظر استادان مشهوری مانند حبیب یغمایى، جلال ‏الدین همایى، نصرالله فلسفى، شیخ محمدحسین فاضل تونى، احمد بهمنیار و على‏ اکبر سیاسى تربیت شد. ایشان در همین دوره، تحصیلات حوزوى را تا پایان لمعتین نزد پدر تلمذ کرد و در 1312 بعد از تأسیس دانشکده‏ علوم معقول و منقول در امتحان ورودى آن دانشکده پذیرفته شد، در سال 1314 بعد از اتمام دوره گواهینامه مدرسى دریافت کرد. همزمان با تحصیل در دانشکده‏ ى معقول و منقول در دانشکده ادبیات هم ثبت نام نمود و در سال 1314 به اخذ درجه لیسانس نایل آمد و در سال 1318 وارد دوره‏ ى دکتراى ادبیات شد. استادان وى در آن دوره ملک ‏الشعراى بهار، فاضل تونى، سید محمد تدین، بدیع ‏الزمان فروزانفر و على ‏اصغر حکمت بودند. در پاکستان کرسى زبان فارسى دانشگاه کراچى را تأسیس کرد و در دانشگاه‏ هاى پنجاب، پیشاور و حیدرآباد و داکا به عنوان استاد میهمان تدریس مى‏کرد. در دانشگاه لاهور پاکستان موفق به اخذ درجه‏ ى دکتراى افتخارى و کسب مقام استادى در رشته ‏ى حقوق شد.

دکتر فریدنى در طول خدمات فرهنگى خود در سمت‏ هاى مختلفى از جمله دبیر دبیرستان‏ه اى تهران، بازرس و سرپرست فرهنگ و اوقاف قم، کاشان، ساوه، محلات و گلپایگان، رایزن فرهنگى ایران در پاکستان، هند، عراق و عربستان سعودى، استاد دانشکده ى حقوق و علوم سیاسى اشتغال داشت. تأسیس دانشگاه کردستان نیز از اقدامات اوست. آثار وى علاوه بر تحریر مقالات در مجلات کشور، عبارتند از: تألیف نواى شاعر فردا (روایت تازه‏اى از اسرار خودى و رموز بى‏خودى اقبال لاهورى)؛ رساله ‏اى در شرح نظرات سیاسى امیرالمؤمنین (ع)؛ گزیده ‏ى أغانى (ترجمه‏ ى الاغانى، در دو جلد، این کتاب برگزیده ‏ى هشتمین دوره‏ کتاب سال جمهورى اسلامى ایران شد)؛ تألیف آفتاب در آئینه (سیره‏ ى امیرالمؤمنین (ع) به روایت اهل سنت). وى همچنین در سال‏ هاى آخر عمر با دایره المعارف تشیع و دانشنامه ‏ى جهان اسلام همکارى داشت و مقاله‏ هایى را براى این دو اثر تألیف کرده است. مقاله ‏هایى نیز در «کیهان فرهنگى» و «نشر دانش» و «آینده» از او به چاپ رسیده است. دکتر مشایخ فریدنى به دریافت نشان‏ه اى درجه ‏ى دوم همایونى، درجه‏ دوم سپاس، نشان ارانژن اسو از هلند و نشان کوکب از اردن نایل آمده است. وى عضو آکادمى عرب نیز بود.

دکتر محمدحسین مشایخ فریدنى روز سیزدهم آذر سال 1369 در سن هفتاد و هشت سالگى بر اثر حمله قلبى درگذشت. این حادثه در حالى رخ داد که وى یک هیئت علمى بین‏ المللى را در یک کشتى مطالعاتى براى بررسى راه آبى «جاده‏ ابریشم» همراهى مى‏ کرد. پیکر وى در بهشت زهرا در حجره ‏ى 953 به خاک سپرده شد. وى در این مأموریت‏ ها چون فصیح و بلیغ سخن مى‏ گفت و اشعار بسیارى در حافظه داشت و در هر زمینه ‏ى تاریخى و ادبى مجلس آرائى مى‏ کرد، در آن کشورها مخصوصا در محافل فرهنگى و ادبى منزلتى پیدا کرد و مورد احترام قرار گرفت. پس از بازنشستگى و بازگشت به ایران دنباله کارهاى علمى و ادبى خود را گرفت، از جمله به ترجمه‏ ى کتاب اغانى پرداخت و دو جلد از آن در بنیاد فرهنک ایران چاپ شد. گزیده ‏اى نیز از اغانى فراهم ساخت که آن هم انتشار پیدا کرد. هنگام مأموریت در هندوستان مقاله‏ هائى در زمینه‏ هاى ادبى در جراید فارسى زبان هند انتشار داد. مشایخ فریدنى مردى ادیب و محقق و خطیب بود و به پنج زبان خارجى تسلط داشت[۱].

نیز نگاه کنید به

مطالعات ایرانی و ایران شناسی در پاکستان

کتابشناسی

  1. تلخیص از محمدحسین بن باقر مشایخ فریدنی اصفهانی(1403). ویکی فقه، قابل بازیابی از https://fa.wikifeqh.ir/

نویسنده مقاله

محمد مهدی توسلی

پیوند به بیرون

محمد حسین بن باقر مشایخ فریدنی اصفهانی. ویکی فقه، قابل بازیابی از https://fa.wikifeqh.ir/

مشایخ فریدنی، محمدحسین (تهران ۱۲۹۳ـ۱۳۶۹ش). ویکیجو، قابل بازیابی از https://wikijoo.ir/index.php/

محمدحسین مشایخ فریدنی. راسخون، قابل بازیابی از https://rasekhoon.net/mashahir/show/592524

محمد حسین مشایخ فریدنی. ویستا، قابل بازیابی از https://vista.ir/w/a/16/q7ymd