مدارس اهل الحدیث( ظاهریه) در بنگلادش

از دانشنامه ملل

اهل حدیـــث و یـــــا ظاهریه و سلفیه در بیـــن اهل سنت، مثل اخباری ها در میان اهل تشیع می باشند. آنان ظواهر قرآن و احادیث استناد می کنند و از هر گونه اجتهاد و نظری خودداری می کنند. به همین دلیل، جمود فکری عجیبی بر آنان حاکم است. گرچه مدارس اهل الحدیث هم قومی می باشد؛ ولی چون این مدارس با تفکر خاصی اداره می شوند، جداگانه بررسی می شود. تعداد آنها حدود 77 تا در سرتاسر بنگلادش می باشد.

برنامه درسی این مدارس به دو بخش تقسیم می شود: الف: حفظ قرآن، ب: برنامه عمومی، که همان کتاب های معروف موجود در دیگر مدارس قومی است، از قبیل صحاح سته از حدیث وکشاف در تفسیر قرآنی در مدارس اهل حدیث، جزوات و کتب وهابیه. این کتب را وهابی ها توزیع وتبلیغ می کنند. افکار اهل حدیث به افکار وهابی ها بسیار نزدیک است. از نظر سیاسی نیز عربستان سعودی پشتیبان بسیار خوبی برای آنان می باشد. در جمع بندی کلی، می توان تفاوت های موجود میان مدارس عالی ( دولتی ) و مدارس قومی را به شرح ذیل چنین بیان کرد:

1- مدارس عالی به دلیل وابستگی به دولت، از نظر مالی و دیگر امکانات در مضیقه نیستند، اما به عکس، مدارس قومی دچار مشکلات مالی فراوانی هستند.

2- طلاب مدارس عالی ازنظر سیاسی و مسایل روز، مترقی تر از طلاب مدارس قومی هستند. در همین راستا بد نیست بدانیم قدیمی ترین تشکل دانشجویی، مربوط به طلاب مدرسه عالی است. در سال 1929، تشکیلاتی به نام «جمعیت طلبه عربیه» تشکیل شد و در حال حاضر نیز فعالیت سیاسی و ایدیولوژیکی دارد.

3- فارغ التحصیلان مدرسه عالی، چون مدارک رسمی دارند، قادر خواهند بود به کارها و پست های دولتی وارد شوند. اما فارغ التحصیلان مدارس قومی ، فقط می توانند به کارهای مخصوص روحانیون بپردازند. به همین دلیل افسردگی و یأس ونومیدی عجیبی نیست به سرنوشت و آینده خود، در آنان هویدا می باشد، بخصوص با توجه به کمیت بالای نیرو و محدود بودن کارها و فعالیت های مخصوص روحانیون.

4- مدارس قومی در مقایسه با مدارس عالی، در میان توده مردم از جایگاه بهتری برخوردار می باشند.

5- به دلیل مشکلات مالی، مدارس قومی اجبار بیشتری در تمایل به کشورهای خارجی دارند.

6- در مدارس قومی، زبان فارسی در سال های اولیه تحصیل تدریس می شود. اما در مدارس عالی زبان فارسی یک ماده درسی اختیاری است.

7- در مدارس عالی، علوم اسلامی و علوم روز، هر دو به یک میزان تدریس می شوند. اما در مدارس قومی، برای خالی نبودن عریضه و جبر زمان، بعضی از علوم روز آن هم به طور خیلی مختصر، تدریس می شود [۱].[۲]

نیز نگاه کنید به

ساختار آموزش مذهبی در جامعه بنگلادش ؛ مدارس دینی در بنگلادش ؛ مدارس قومی در بنگلادش

کتابشناسی

  1. Esposito et al. (2005). Data Collected from Publications of the Bangladesh Madrasa Education Board, p.57.
  2. توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)