شهر ممنوعه پکن

شهر ممنوعه چین

در قلب شهر پکن پایتخت چین، مجموعه‌­ا­ی از یك معماری­ باستانی فوق العاده و سحرآمیز به نام شهر ممنوعه(The Forbidden City Beijing) خود نمایی می­ کند. اثری که د رجهان نیز صاحب شهرت است. معماری شهر ممنوعه در میان معماری‌­های سلسله­‌های باستانی چین مرواریدی درخشان و پردامنه­‌ترین و کامل­ترین مجموعه معماری چوبی باستانی است.

شهر ممنوعه در سال1406میلادی،  به دستور«جو­دی(Zhudi)» دومین امپراتور سلسله مینگ ظرف 14سال ساخته شد. تا سال1911میلادی، سقوط نظام امپراتوری در کشور چین، و طی500 سال، جمعا24 امپراتور در شهر ممنوعه اقامت کرده و به سر و سامان ­دادن امور کشوری می ­پرداختند. این مجموعه به لحاظ دامنه­‌ی وسیع، زیبایی سبک، درخشش معماری، جلال و شکوه تزیینات، اثری نادر در جهان است. مساحت شهر ممنوعه720 هزار متر مربع، طول آن از جنوب تا شمال یک هزار متر و عرض آن از شرق تا غر ب 800 متر است. این مجموعه با دیواری به ارتفاع 10 متر و در بیرون از دیوار با خندقی پرآب به عرض 50متر احاطه شده است.

سه کاخ بزرگ و مجلل این مجموعه، یعنی قصرهای تَی­خِه(Taihe)، جونگ­ خِه(Zhonghe) و بَی­ خِه(Baihe)، محل اعمال حاکمیت و قدرت امپراتوری امپرتوران و بر پایی آیین­‌ها و مراسم پرشکوه تشریفات بوده است. قصر تَی­ خِه، مجلل ترین بنا و معماری مجموعه بناهای شهر ممنوعه به­‌شمار می ­رود.

 وسعت این مجموعه کاخ­‌ها بیش از 720 هزار متر مربع بوده و در سالن­‌های مختلف آن بالغ بر 17/1 میلیون قطعه اثر تاریخی و فرهنگی که عمدتا متعلق به دوران سلسله­‌های مینگ و چینگ هستند نگهداری می­‌شود. آثار نگهداری شده در این در موزه­‌ی کاخ شهر ممنوعه شامل آثار برنزی، سفالین، انواع صنایع دستی، نقاشی و خوشنویسی، جواهرات، و انواع ساعت­‌های قدیمی می­ شود.

براساس یادداشت­‌های تاریخی، در عصر سلسله مینگ، 100هزار صنعتگر و یک میلیون کارگر در ساخت این مجموعه شرکت داشته و مصالح ساختمانی آن از مناطق مختلف کشور حتی استان یونن در فاصله چند هزار کیلومتری پکن گردآوری شده است. شمار آثار و عتیقه ­جات نفیس موجود در شهر ممنوعه به یک میلیون می ­رسد که یک ششم از کل آثار تاریخی چین را به خود اختصاص داده است. به عقیده­‌ی معماران چینی و خارجی، طراحی و معماری شهر ممنوعه اثری برجسته و بی همتا در زمینه‌­ی معماری متعلق به500 سال پیش است.

در فرهنگ چین، اژدها نماد قدرت امپراتوری و امپراتور «پسر آسمان» اژدهای حقیقی نامیده می ­شود. لذا، داخل قصر تَی­ خِه با حدود 13هزار تصویر اژدها تزیین شده است. مشهور است که در این مجموعه بیش از5/9999 اتاق وجود دارد. به باور پیشنیان، اقامتگاه امپراتوران آسمانی10هزار اتاق دارد و امپراتوران چین که پسر امپراتور آسمان است نمی ­تواند بیش از تعداد اتاق­‌های امپراتور آسمان داشته باشد. از این ­رو، شمار اتاق­‌های شهر ممنوعه نیم اتاق کمتر از شمار اتاق‌­های کاخ امپراتور آسمان است. در محوطه‌­ی داخل حیاط این شهر جمعا 308 ظرف مسی بزرگ برای ذخیره آب دیده می ­شود که از آن­ها برای پیشگیری از آتش سوزی استفاده می­ شده است.

برخی از این آثار تاریخی و ارزشمند افزون بر نمایش در سالن‌های این مجموعه و نمایش در استان­‌های مختلف چین، در کشوهایی هم­چون انگلیس، آمریکا، فرانسه، اتحاد جماهیر شوروی سابق، آلمان، اتریش، اسپانیا، استرالیا، ژاپن، سنگاپور و... به نمایش گذاشته شده و ده‌­ها میلیون نفر از آن­ها بازدید کرده‌­اند. با افزایش گردشگران داخلی و خارجی، تعداد بازدیدکنندگان از این مجموعه افزایش یافته و تعداد آنان سالانه به بیش از 10 میلیون نفر می­‌رسد. انتشار کتاب­‌های مصور و نفیسی از این مجموعه موجب شده تا افراد بیشتری، حتی آن­ها که تا کنون از این موزه بازدید نکرده‌­اند هم از این آثار لذت ببرند. کتاب­‌های مصوری هم­چو ن«کلکسیون مجموعه نقاشی­‌های موجود در موزه‌­ی کاخ»، «گزیده‌­ای از مجموعه آثار سفالین و چینی موزه‌­ی کاخ»، «گنجینه­‌ی ملی»، «کاخ‌­های شهر ممنوعه»، «زندگی روزانه در شهر ممنوعه» و «مجموعه‌­ی کامل کلکسیون آثار موزه­‌ی کاخ» که در 60 جلد تهیه شده و تا کنون بیش از 18 جلد آن­ها به چاپ رسیده است، از جمله­ کتاب­‌های چاپی از آثار تاریخی و فرهنگی این مجموعه به ­شمار می‌­آیند.

این اثر عظیم و برجسته در سال1987میلادی در فهرست میراث فرهنگی جهان به ثبت رسید.

نیز نگاه کنید به

• مراکز و نهادهای فرهنگی چین
• نهادهای فرهنگی زیر نظر وزارت فرهنگ چین
• موزه‌های مهم چین