پیام آوران آیین مانوی به سرزمین چین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:100.jpg|بندانگشتی|آیین مانوی در چین]]
[[پرونده:100.jpg|بندانگشتی|آیین مانوی در چین]]
آیین مانوی که در ایران، زادگاه مانی و سرزمین پیدایش [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]]، مورد سرکوب قرار گرفت، و مانی بنیانگذار آن در سال274 پس از میلاد به قتل رسید، برای ادامه­ ی حیات، به سرزمین­ های پیرامون ایران روی آورد. یکی از این مناطق سرزمین ­های آسیای میانه و سپس منطقه­ ی اویغور نشین غرب [[چین]] بود. گرچه بر­اساس اسناد و مدارک چینی، این آیین در سال694 پس از میلاد به [[چین]] وارد شد و پیروان مانی در سال768 میلادی رسما در شهر چانگ­اَن پایتخت [[چین]] اقدام به ساخت محل نیایش مانوی کردند،<ref>-Bai, Shouyi,(2007). An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.</ref> ولی این آشنایی می ­تواند بسیار زودتر از این تاریخ اتفاق افتاده باشد.
[[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] که در ایران، زادگاه مانی و سرزمین پیدایش [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]]، مورد سرکوب قرار گرفت، و مانی بنیانگذار آن در سال274 پس از میلاد به قتل رسید، برای ادامه­ ی حیات، به سرزمین­ های پیرامون ایران روی آورد. یکی از این مناطق سرزمین ­های آسیای میانه و سپس منطقه­ ی اویغور نشین غرب [[چین]] بود. گرچه بر­اساس اسناد و مدارک چینی، این آیین در سال694 پس از میلاد به [[چین]] وارد شد و پیروان مانی در سال768 میلادی رسما در شهر چانگ­اَن پایتخت [[چین]] اقدام به ساخت محل نیایش مانوی کردند،<ref>-Bai, Shouyi,(2007). An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.</ref> ولی این آشنایی می ­تواند بسیار زودتر از این تاریخ اتفاق افتاده باشد.


از ویژگی ­های آیین مانی ([[آیین مانوی در چین]]) اقتباس و به عاریت گرفتن نکاتی از دیگر ادیان بود، لذا وقتی وارد [[چین]] شد نیز خود را با اندیشه ­های دینی موجود در این کشور از جمله آیین بودایی ([[آیین بودا]]) تطبیق داد. با این که هیچ­کدام از ادیان پارسی که وارد [[چین]] شدند، اقدام به تبلیغ رسمی آیین خود نکردند، ولی آیین مانی در این زمینه استثنا بود، زیرا نمایندگان و مبلغان رسمی آن تبلیغات دینی مؤثری در این کشور  به راه انداختند. با آغاز موج حرکت­ های ضد خارجی و ضد ادیان وارداتی در [[چین]] در سال843 میلادی، غارت مایملک مانوی ­ها و به آتش کشیده شدن کتاب ­ها و معابد آنان نیز آغاز و تنها در شهر چانگ­اَن70 نفر از مبلغان مانوی کشته شدند. اگرچه آیین مانوی پس از این واقعه به شکل زیر زمینی باقی ماند و از شورش ­های دهقانی در دوره­ های مختلف از جمله در قرن چهاردهم با شورشیان علیه حاکمان مغولی و بنیانگذاران [[سلسله مینگ]] حمایت کرد، ولی پس از سرکوب بزرگ سال843، دیگر نتوانست به شکوه گذشته ­ی خود باز گردد. امروزه تنها زیارتگاه باقی مانده از آیین مانوی در جهان، در خارج از شهر چوانجو (Quanzhuo) در شرق [[چین]] و در استان فوجیان(Fujian) قرار دارد که پس از باز دید هیئتی از سوی [https://www.unesco.org/en یونسکو]، صحت انتساب آن به آیین مانوی مورد تأیید قرار گرفته است.<ref>سابقی علی محمد (1384). شهر تاریخی چوانجو (زیتون) یادگاری از فرهنگ و هنر ایرانی.</ref>
از ویژگی ­های [[آیین مانوی در چین|آیین مانی]] اقتباس و به عاریت گرفتن نکاتی از دیگر ادیان بود، لذا وقتی وارد [[چین]] شد نیز خود را با اندیشه ­های دینی موجود در این کشور از جمله [[آیین بودا|آیین بودایی]] تطبیق داد. با این که هیچ­کدام از ادیان پارسی که وارد [[چین]] شدند، اقدام به تبلیغ رسمی آیین خود نکردند، ولی [[آیین مانوی در چین|آیین مانی]] در این زمینه استثنا بود، زیرا نمایندگان و مبلغان رسمی آن تبلیغات دینی مؤثری در این کشور  به راه انداختند. با آغاز موج حرکت­ های ضد خارجی و ضد ادیان وارداتی در [[چین]] در سال843 میلادی، غارت مایملک مانوی ­ها و به آتش کشیده شدن کتاب ­ها و معابد آنان نیز آغاز و تنها در شهر چانگ­اَن70 نفر از مبلغان مانوی کشته شدند. اگرچه [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] پس از این واقعه به شکل زیر زمینی باقی ماند و از شورش ­های دهقانی در دوره­ های مختلف از جمله در قرن چهاردهم با شورشیان علیه حاکمان مغولی و بنیانگذاران [[سلسله مینگ]] حمایت کرد، ولی پس از سرکوب بزرگ سال843، دیگر نتوانست به شکوه گذشته ­ی خود باز گردد. امروزه تنها زیارتگاه باقی مانده از [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] در جهان، در خارج از شهر چوانجو (Quanzhuo) در شرق [[چین]] و در استان فوجیان(Fujian) قرار دارد که پس از باز دید هیئتی از سوی [https://www.unesco.org/en یونسکو]، صحت انتساب آن به [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]] مورد تأیید قرار گرفته است.<ref>سابقی علی محمد (1384). شهر تاریخی چوانجو (زیتون) یادگاری از فرهنگ و هنر ایرانی.</ref>


 در دهه­ های اخیر، تحقیقات زیادی پیرامون نحوه­ ی ورود و گسترش آیین مانوی در [[چین]]، اعتقادات و آداب و رسوم و مراسم آیینی آنان، بومی شدن آیین مانوی، تأثیر متقابل آیین ­های مانوی و بودایی ([[آیین بودا]]) چینی، تاریخ و فرهنگ مانوی در [[چین]]، بررسی آثار و کشفیات به دست آمده از استان فوجیان، اسناد و نسخ خطی به دست آمده از منطقه­ ی تورفان، رابطه ­ی مانوی ­ها با قوم «هوی­هو(Huihu)» (یکی از اقوام قدیمی ساکن در شمال [[چین]])، و... صورت گرفته و به ­صورت کتاب و مقاله منتشر شده است.<ref>فنگ، وانگ (12 شهریور 1390). بررسی اجمالی پیرامون روابط فرهنگی چین و ایران، ارایه شده در سمینار «مبادلات فرهنگی و همکاری­‌های استراتژیک میان چین و ایران» فرهنگستان علوم اجتماعی چین.</ref><ref>سابقی، علی محمد (1392). «جامعه و فرهنگ چین»، تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم.</ref>
 در دهه­ های اخیر، تحقیقات زیادی پیرامون نحوه­ ی ورود و گسترش [[آیین مانوی در چین]]، اعتقادات و آداب و رسوم و مراسم آیینی آنان، بومی شدن [[آیین مانوی در چین|آیین مانوی]]، تأثیر متقابل [[آیین مانوی در چین|آیین ­های مانوی]] و [[آیین بودا|بودایی]] چینی، تاریخ و فرهنگ مانوی در [[چین]]، بررسی آثار و کشفیات به دست آمده از استان فوجیان، اسناد و نسخ خطی به دست آمده از منطقه­ ی تورفان، رابطه ­ی [[آیین مانوی در چین|مانوی ­ها]] با قوم «هوی­هو(Huihu)» (یکی از اقوام قدیمی ساکن در شمال [[چین]])، و... صورت گرفته و به ­صورت کتاب و مقاله منتشر شده است.<ref>فنگ، وانگ (12 شهریور 1390). بررسی اجمالی پیرامون روابط فرهنگی چین و ایران، ارایه شده در سمینار «مبادلات فرهنگی و همکاری­‌های استراتژیک میان چین و ایران» فرهنگستان علوم اجتماعی چین.</ref><ref>سابقی، علی محمد (1392).جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم.</ref>


== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==


* [[روابط دینی و مذهبی ایران و چین]]
* [[آیین مانوی در چین]]
* [[آیین مانوی در چین]]
* [[آیین بودا]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۵۴

آیین مانوی در چین

آیین مانوی که در ایران، زادگاه مانی و سرزمین پیدایش آیین مانوی، مورد سرکوب قرار گرفت، و مانی بنیانگذار آن در سال274 پس از میلاد به قتل رسید، برای ادامه­ ی حیات، به سرزمین­ های پیرامون ایران روی آورد. یکی از این مناطق سرزمین ­های آسیای میانه و سپس منطقه­ ی اویغور نشین غرب چین بود. گرچه بر­اساس اسناد و مدارک چینی، این آیین در سال694 پس از میلاد به چین وارد شد و پیروان مانی در سال768 میلادی رسما در شهر چانگ­اَن پایتخت چین اقدام به ساخت محل نیایش مانوی کردند،[۱] ولی این آشنایی می ­تواند بسیار زودتر از این تاریخ اتفاق افتاده باشد.

از ویژگی ­های آیین مانی اقتباس و به عاریت گرفتن نکاتی از دیگر ادیان بود، لذا وقتی وارد چین شد نیز خود را با اندیشه ­های دینی موجود در این کشور از جمله آیین بودایی تطبیق داد. با این که هیچ­کدام از ادیان پارسی که وارد چین شدند، اقدام به تبلیغ رسمی آیین خود نکردند، ولی آیین مانی در این زمینه استثنا بود، زیرا نمایندگان و مبلغان رسمی آن تبلیغات دینی مؤثری در این کشور  به راه انداختند. با آغاز موج حرکت­ های ضد خارجی و ضد ادیان وارداتی در چین در سال843 میلادی، غارت مایملک مانوی ­ها و به آتش کشیده شدن کتاب ­ها و معابد آنان نیز آغاز و تنها در شهر چانگ­اَن70 نفر از مبلغان مانوی کشته شدند. اگرچه آیین مانوی پس از این واقعه به شکل زیر زمینی باقی ماند و از شورش ­های دهقانی در دوره­ های مختلف از جمله در قرن چهاردهم با شورشیان علیه حاکمان مغولی و بنیانگذاران سلسله مینگ حمایت کرد، ولی پس از سرکوب بزرگ سال843، دیگر نتوانست به شکوه گذشته ­ی خود باز گردد. امروزه تنها زیارتگاه باقی مانده از آیین مانوی در جهان، در خارج از شهر چوانجو (Quanzhuo) در شرق چین و در استان فوجیان(Fujian) قرار دارد که پس از باز دید هیئتی از سوی یونسکو، صحت انتساب آن به آیین مانوی مورد تأیید قرار گرفته است.[۲]

 در دهه­ های اخیر، تحقیقات زیادی پیرامون نحوه­ ی ورود و گسترش آیین مانوی در چین، اعتقادات و آداب و رسوم و مراسم آیینی آنان، بومی شدن آیین مانوی، تأثیر متقابل آیین ­های مانوی و بودایی چینی، تاریخ و فرهنگ مانوی در چین، بررسی آثار و کشفیات به دست آمده از استان فوجیان، اسناد و نسخ خطی به دست آمده از منطقه­ ی تورفان، رابطه ­ی مانوی ­ها با قوم «هوی­هو(Huihu)» (یکی از اقوام قدیمی ساکن در شمال چین)، و... صورت گرفته و به ­صورت کتاب و مقاله منتشر شده است.[۳][۴]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. -Bai, Shouyi,(2007). An outline History of China, foreign languages Press, Beijing.
  2. سابقی علی محمد (1384). شهر تاریخی چوانجو (زیتون) یادگاری از فرهنگ و هنر ایرانی.
  3. فنگ، وانگ (12 شهریور 1390). بررسی اجمالی پیرامون روابط فرهنگی چین و ایران، ارایه شده در سمینار «مبادلات فرهنگی و همکاری­‌های استراتژیک میان چین و ایران» فرهنگستان علوم اجتماعی چین.
  4. سابقی، علی محمد (1392).جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم.