نهادها و مراکز دینی مسلمانان سیرالئون: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «'''نهادها، مراکز و موسسات اسلامی سیرالئون''' '''1-2-1-1-6- قبایل مسلمان''' نخستین قبیلهای که در سیرالئون به اسلام گروید قبیله تمنه بود که امروزه بزرگترین و مهمترین قبیله سیرالئون به شمار میرود. مردمان فولانی و تجار مسلمانی که با هدف برقراری تج...» ایجاد کرد) |
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''نهادها، مراکز و موسسات اسلامی سیرالئون''' | '''نهادها، مراکز و موسسات اسلامی [[سیرالئون]]''' | ||
'''1-2-1-1-6- قبایل مسلمان''' | '''1-2-1-1-6- قبایل مسلمان''' | ||
خط ۵: | خط ۵: | ||
نخستین قبیلهای که در سیرالئون به اسلام گروید [[قبیله تمنه]] بود که امروزه بزرگترین و مهمترین قبیله سیرالئون به شمار میرود. مردمان فولانی و تجار مسلمانی که با هدف برقراری تجارت با سواحل شرقی به منطقه استقرار تمنهها نفوذ کرده بودند به تدریج مراکز مسلماننشینی را در تمنه بهوجود آوردند و از آن زمان تمنه به مرکز اصلی استقرار مسلمانان سیرالئون مشهور گردید. بر اساس آداب و رسوم خاص این قبیله، تمنهها به دهها رئیسنشین اصلی تقسیم میشوند که در رأس هر یک از این رئیسنشینها فردی به نام پیشوای اعظم قرار دارد. اکثر پیشوایان اعظم رئیسنشینهای قبیله تمنه مسلمان میباشند و تأکید خاصی بر اجرای فرایض اسلامی در رئیسنشین خود دارند. این افراد معمولاً با القاب الامامی یا سنتی جی نیز شناخته میشوند و بسیاری از آنان که به زیارت خانه خدا مشرف شدهاند پیشوند الحاجی را نیز به اسم خود اضافه کردهاند. در مناطق تمنهنشین افراد به حفظ شئونات دینی خود بسیار معتقدند و در زندگی روزمره معمولاً بر حفظ هویت اسلامی خویش تأکید میورزند از این روی بر خلاف مسیحیان و پیروان آئینهای سنتی از خوردن گوشت خوک و نوشیدن شراب خرما که به طور سنتی در بین مردم سیرالئون مرسوم است خودداری میکنند. آنان همچنین بر خلاف مسیحیان و پیروان آئینهای سنتی از قربانی کردن حیوانات برای ارواح نیاکان خود خودداری نموده و این امر را که بر اساس سنتهای اکثر اقوام آفریقایی بسیار معمول است مترادف با کفر میدانند. مسلمانان تمنه همچنین به هیچ عنوان به دختران و پسران خود اجازه ازدواج با غیرمسلمانان را نمیدهند و معمولاً در بدو تولد فرزندانشان اسامی همچون محمد، علی، محمود، احمد، جعفر و...را بر آنان مینهند. آنان از جادو و جادوگری که در بین بومیان سیرالئون رایج است شدیداً دوری میکنند و روحانیون مسلمان تمنه دهها سال تلاش کردهاند تا پدیده افسون و جادو را از زندگی روزمره تمنههای تازه مسلمان شده دور کنند.[3] مسلمانان تمنه همچنین در ارتباط با مراسمی نظیرتشییع جنازه مردگان خود، نذورات، توسل به آیات قرآن در ایام کشاورزی و... نیز اگر چه معمولاً گوشه چشمی به سنتهای قومی خود دارند ولی فرهنگ و اصول دین اسلام را مقدم بر آداب و رسوم قبیلگی خود میدانند. مسلمانان تمنهای در تمام ماه رمضان روزه گرفته و به قرائت ادعیه مختلف اسلامی میپردازند و در مناطق روستایی و شهری خود کانونهایی برای تعاون و کمک به یکدیگر بهوجود آوردهاند. [4]جدای از قبیله تمنه اکثر مردمان قبیله فولا و سوسو که از مهاجران کشور گینه به شمار میروند نیز مسلمان بوده و افراد این دو قبیله نیاکان خویش را نخستین پیشگامان دین اسلام در سیرالئون میدانند. علاوه بر آن بیشتر افراد قبیله کرانکو نیز که در منطقه کبالا زندگی میکنند مسلمان میباشند. همچنین شمار قابل توجهی از مردمان قبیله مندی در جنوب سیرالئون در زمره پیروان دین اسلام به شمار میروند. قبایل «وای»، «کلا»، «مندینگو» و «پلونکا» نیز بیشتر در برگیرنده مسلمانان میباشند و در مناطق مختلف کشور از جمله در جنوب و شرق سیرالئون استقرار دارند. برخی از مردمان قبایل «کیسی» و «کونو» نیز از دین اسلام تبعیت میکنند. (Callaway and Creevy, 1994) | نخستین قبیلهای که در سیرالئون به اسلام گروید [[قبیله تمنه]] بود که امروزه بزرگترین و مهمترین قبیله سیرالئون به شمار میرود. مردمان فولانی و تجار مسلمانی که با هدف برقراری تجارت با سواحل شرقی به منطقه استقرار تمنهها نفوذ کرده بودند به تدریج مراکز مسلماننشینی را در تمنه بهوجود آوردند و از آن زمان تمنه به مرکز اصلی استقرار مسلمانان سیرالئون مشهور گردید. بر اساس آداب و رسوم خاص این قبیله، تمنهها به دهها رئیسنشین اصلی تقسیم میشوند که در رأس هر یک از این رئیسنشینها فردی به نام پیشوای اعظم قرار دارد. اکثر پیشوایان اعظم رئیسنشینهای قبیله تمنه مسلمان میباشند و تأکید خاصی بر اجرای فرایض اسلامی در رئیسنشین خود دارند. این افراد معمولاً با القاب الامامی یا سنتی جی نیز شناخته میشوند و بسیاری از آنان که به زیارت خانه خدا مشرف شدهاند پیشوند الحاجی را نیز به اسم خود اضافه کردهاند. در مناطق تمنهنشین افراد به حفظ شئونات دینی خود بسیار معتقدند و در زندگی روزمره معمولاً بر حفظ هویت اسلامی خویش تأکید میورزند از این روی بر خلاف مسیحیان و پیروان آئینهای سنتی از خوردن گوشت خوک و نوشیدن شراب خرما که به طور سنتی در بین مردم سیرالئون مرسوم است خودداری میکنند. آنان همچنین بر خلاف مسیحیان و پیروان آئینهای سنتی از قربانی کردن حیوانات برای ارواح نیاکان خود خودداری نموده و این امر را که بر اساس سنتهای اکثر اقوام آفریقایی بسیار معمول است مترادف با کفر میدانند. مسلمانان تمنه همچنین به هیچ عنوان به دختران و پسران خود اجازه ازدواج با غیرمسلمانان را نمیدهند و معمولاً در بدو تولد فرزندانشان اسامی همچون محمد، علی، محمود، احمد، جعفر و...را بر آنان مینهند. آنان از جادو و جادوگری که در بین بومیان سیرالئون رایج است شدیداً دوری میکنند و روحانیون مسلمان تمنه دهها سال تلاش کردهاند تا پدیده افسون و جادو را از زندگی روزمره تمنههای تازه مسلمان شده دور کنند.[3] مسلمانان تمنه همچنین در ارتباط با مراسمی نظیرتشییع جنازه مردگان خود، نذورات، توسل به آیات قرآن در ایام کشاورزی و... نیز اگر چه معمولاً گوشه چشمی به سنتهای قومی خود دارند ولی فرهنگ و اصول دین اسلام را مقدم بر آداب و رسوم قبیلگی خود میدانند. مسلمانان تمنهای در تمام ماه رمضان روزه گرفته و به قرائت ادعیه مختلف اسلامی میپردازند و در مناطق روستایی و شهری خود کانونهایی برای تعاون و کمک به یکدیگر بهوجود آوردهاند. [4]جدای از قبیله تمنه اکثر مردمان قبیله فولا و سوسو که از مهاجران کشور گینه به شمار میروند نیز مسلمان بوده و افراد این دو قبیله نیاکان خویش را نخستین پیشگامان دین اسلام در سیرالئون میدانند. علاوه بر آن بیشتر افراد قبیله کرانکو نیز که در منطقه کبالا زندگی میکنند مسلمان میباشند. همچنین شمار قابل توجهی از مردمان قبیله مندی در جنوب سیرالئون در زمره پیروان دین اسلام به شمار میروند. قبایل «وای»، «کلا»، «مندینگو» و «پلونکا» نیز بیشتر در برگیرنده مسلمانان میباشند و در مناطق مختلف کشور از جمله در جنوب و شرق سیرالئون استقرار دارند. برخی از مردمان قبایل «کیسی» و «کونو» نیز از دین اسلام تبعیت میکنند. (Callaway and Creevy, 1994) | ||
'''2-2-1-1-6- سازمانها و مراکز اسلامی سیرالئون''' | '''2-2-1-1-6- [[سازمانها و مراکز اسلامی سیرالئون]]''' | ||
یکی از ویژگیهای بارز کشور سیرالئون انبوه سازمانها و مؤسسات اسلامی است که در شهرهای مختلف این کشور بهویژه در فریتاون، بو، کنما و مکینی فعالیت دارند. رهبران این سازمانها با وجود برخی اختلاف نظرات و دیدگاهها، عمدتاً درصدد بهبود وضیت معیشتی و ارتقاء سطح معلومات دینی مسلمانان سرتاسر سیرالئون میباشند و در این ارتباط معمولاً از مساعدتها و کمکهای برخی کشورهای اسلامی نیز بهرهمند میگردند. | یکی از ویژگیهای بارز کشور سیرالئون انبوه سازمانها و مؤسسات اسلامی است که در شهرهای مختلف این کشور بهویژه در فریتاون، بو، کنما و مکینی فعالیت دارند. رهبران این سازمانها با وجود برخی اختلاف نظرات و دیدگاهها، عمدتاً درصدد بهبود وضیت معیشتی و ارتقاء سطح معلومات دینی مسلمانان سرتاسر سیرالئون میباشند و در این ارتباط معمولاً از مساعدتها و کمکهای برخی کشورهای اسلامی نیز بهرهمند میگردند. | ||
-کنگره مسلمانان سیرالئون: این سازمان قدیمیترین مؤسسه اسلامی کشور سیرالئون به شمار میرود که به منزله چتری فراگیر کلیه مسلمانان را در شهرها و روستاهای کشور در برگرفته است. کنگره مسلمانان سیرالئون در سال 1964 در شهر فریتاون تأسیس گردیده است و از سوی دولت بهعنوان عالیترین نهاد دینی سیرالئون برسمیت شناخته شده است. کنگره مسلمانان سیرالئون وظیفه اعلام عید فطر و قربان را در کشور بر عهده دارد. اکثر مسلمانان سیرالئون به دلیل روابط تنگاتنگ این سازمان با عربستان سعودی نظر مساعدی نسبت به آن نداشته و کنگره مسلمانان را بیشتر سیاسی میدانند تا دینی. این سازمان دارای یک مدرسه اسلامی پسرانه است و بخش عمده هزینههای آن را عربستان و سازمانهای وهابی تأمین میکنند. | -[[کنگره مسلمانان سیرالئون]]: این سازمان قدیمیترین مؤسسه اسلامی کشور سیرالئون به شمار میرود که به منزله چتری فراگیر کلیه مسلمانان را در شهرها و روستاهای کشور در برگرفته است. کنگره مسلمانان سیرالئون در سال 1964 در شهر فریتاون تأسیس گردیده است و از سوی دولت بهعنوان عالیترین نهاد دینی سیرالئون برسمیت شناخته شده است. کنگره مسلمانان سیرالئون وظیفه اعلام عید فطر و قربان را در کشور بر عهده دارد. اکثر مسلمانان سیرالئون به دلیل روابط تنگاتنگ این سازمان با عربستان سعودی نظر مساعدی نسبت به آن نداشته و کنگره مسلمانان را بیشتر سیاسی میدانند تا دینی. این سازمان دارای یک مدرسه اسلامی پسرانه است و بخش عمده هزینههای آن را عربستان و سازمانهای وهابی تأمین میکنند. | ||
- شورای امامان سیرالئون: این سازمان نیز در زمره سازمانهای اسلامی مهم سیرالئون به شمار میرود ودر سال 1986 تأسیس شده است. شورای امامان سیرالئون در برگیرنده ائمه جمعه و جماعات شهرهای مختلف کشور است و هدف آن از بدو تأسیس ارتقاء سطح معلومات دینی امامان جمعه و جماعات مساجد سرتاسر سیرالئون بوده است. این سازمان تا اوایل سال 2000 میلادی در زمره مراکز اسلامی مهم این کشور به شمار میرفت ولی طی چند سال گذشته رهبران آن روحیهای محافظهکارانه در مقابل دولت در پیش گرفتهاند. رهبران شورای امامان سیرالئون در دوره ریاست جمهوری دکتر تیجان کاباه دارای مناسبات بسیاری دوستانهای با دولت بودند و رئیس فعلی آن یحیی دین کامارا که فردی تاجر و فاقد مطالعات دینی است نیز توسط رئیسجمهور سابق به این مقام منصوب شده است. | - [[شورای امامان سیرالئون]]: این سازمان نیز در زمره سازمانهای اسلامی مهم سیرالئون به شمار میرود ودر سال 1986 تأسیس شده است. شورای امامان سیرالئون در برگیرنده ائمه جمعه و جماعات شهرهای مختلف کشور است و هدف آن از بدو تأسیس ارتقاء سطح معلومات دینی امامان جمعه و جماعات مساجد سرتاسر سیرالئون بوده است. این سازمان تا اوایل سال 2000 میلادی در زمره مراکز اسلامی مهم این کشور به شمار میرفت ولی طی چند سال گذشته رهبران آن روحیهای محافظهکارانه در مقابل دولت در پیش گرفتهاند. رهبران شورای امامان سیرالئون در دوره ریاست جمهوری دکتر تیجان کاباه دارای مناسبات بسیاری دوستانهای با دولت بودند و رئیس فعلی آن یحیی دین کامارا که فردی تاجر و فاقد مطالعات دینی است نیز توسط رئیسجمهور سابق به این مقام منصوب شده است. | ||
طی چند سال گذشته مواضع محافظه کارانه و متمایل به دولت این سازمان اعتراض بسیاری از رهبران مسلمان را برانگیخته و چند تن از اعضا هیأت امناء آن نیز در اعتراض به این خط و مشی از هیأت امناء شورا استعفا دادند که از جمله آنها میتوان به المامی سی سی از شیوخ مهم شیعه کشور اشاره کرد. مسلمانان سیرالئون معتقدند این شورا در صورت فعالیت و تحرک مناسب میتوانست حتی از کنگره مسلمانان سیرالئون نیز با نفوذتر باشد. | طی چند سال گذشته مواضع محافظه کارانه و متمایل به دولت این سازمان اعتراض بسیاری از رهبران مسلمان را برانگیخته و چند تن از اعضا هیأت امناء آن نیز در اعتراض به این خط و مشی از هیأت امناء شورا استعفا دادند که از جمله آنها میتوان به المامی سی سی از شیوخ مهم شیعه کشور اشاره کرد. مسلمانان سیرالئون معتقدند این شورا در صورت فعالیت و تحرک مناسب میتوانست حتی از کنگره مسلمانان سیرالئون نیز با نفوذتر باشد. | ||
-شورای ملی ائمه سیرالئون: این سازمان از مراکز اسلامی مهم سیرالئون به شمار میرود و اکثر شیوخ برجسته کشور در آن عضویت دارند. شورای ملی ائمه سیرالئون در زمان ریاست جمهوری احمد تیجان کاباه دارای مناسبات صمیمانهای با وی بود و در پایان دوره ریاست جمهوری وی طی مراسمی از این رئیسجمهور مسلمان و خدمات او به مسلمانان تقدیر کرد. بخش عمدهای از مساجد و مدارس کشور تحت نظارت این سازمان قرار دارد. (Alhajj, 2011) | -[[شورای ملی ائمه سیرالئون]]: این سازمان از مراکز اسلامی مهم سیرالئون به شمار میرود و اکثر شیوخ برجسته کشور در آن عضویت دارند. شورای ملی ائمه سیرالئون در زمان ریاست جمهوری احمد تیجان کاباه دارای مناسبات صمیمانهای با وی بود و در پایان دوره ریاست جمهوری وی طی مراسمی از این رئیسجمهور مسلمان و خدمات او به مسلمانان تقدیر کرد. بخش عمدهای از مساجد و مدارس کشور تحت نظارت این سازمان قرار دارد. (Alhajj, 2011) | ||
- مؤسسه نورالاسلام: این سازمان اسلامی نیز در زمره مؤسسات بزرگ اسلامی کشور سیرالئون به شمار میرود و در سرتاسر کشور دارای شعباتی میباشد. مؤسسه نورالاسلام در سال 1986 تأسیس گردیده و از آن زمان تاکنون خدمات گوناگونی را در راستای توسعه و نشر اسلام انجام داده است. این مرکز در حال حاضر دارای بیش از یکصد مسجد در سرتاسر سیرالئون بوده و یک و نیم میلیون از مردم کشور که تقریباً دربرگیرنده 25 درصد از جمعیت کشور است در زمره طرفداران مؤسسه نورالاسلام میباشند. | - مؤسسه نورالاسلام: این سازمان اسلامی نیز در زمره مؤسسات بزرگ اسلامی کشور سیرالئون به شمار میرود و در سرتاسر کشور دارای شعباتی میباشد. مؤسسه نورالاسلام در سال 1986 تأسیس گردیده و از آن زمان تاکنون خدمات گوناگونی را در راستای توسعه و نشر اسلام انجام داده است. این مرکز در حال حاضر دارای بیش از یکصد مسجد در سرتاسر سیرالئون بوده و یک و نیم میلیون از مردم کشور که تقریباً دربرگیرنده 25 درصد از جمعیت کشور است در زمره طرفداران مؤسسه نورالاسلام میباشند. | ||
- نهضت بیداری اسلامی: این سازمان در اواسط دهه 1990 تأسیس گردیده و هدف اولیه آن از بدو تأسیس تلاش برای گسترش اسلام در سرتاسر کشور سیرالئون بوده است. عمده فعالیتهای نهضت بیداری اسلامی سیرالئون از ابتدا تاکنون عبارت بوده است از: | - نهضت بیداری اسلامی: این سازمان در اواسط دهه 1990 تأسیس گردیده و هدف اولیه آن از بدو تأسیس تلاش برای گسترش اسلام در سرتاسر کشور سیرالئون بوده است. عمده فعالیتهای [[نهضت بیداری اسلامی سیرالئون]] از ابتدا تاکنون عبارت بوده است از: | ||
<nowiki>*</nowiki> ارائه سخنرانیهای اسلامی برای علاقمندان در مراسم و مناسبتهای گوناگون | <nowiki>*</nowiki> ارائه سخنرانیهای اسلامی برای علاقمندان در مراسم و مناسبتهای گوناگون | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
- انجمن جماعت الادبیه فریتاون: این سازمان دربرگیرنده گروهی از شیوخ و علماء مسلمان تحصیلکرده در کشورهای عربستان، لیبی و جمهوری اسلامی ایران است و بیشتر فعالیتهای آن به امور فرهنگی و چاپ مقالات اسلامی در نشریات کشور متمرکز شده است. | - انجمن جماعت الادبیه فریتاون: این سازمان دربرگیرنده گروهی از شیوخ و علماء مسلمان تحصیلکرده در کشورهای عربستان، لیبی و جمهوری اسلامی ایران است و بیشتر فعالیتهای آن به امور فرهنگی و چاپ مقالات اسلامی در نشریات کشور متمرکز شده است. | ||
- شورای ائمه جمعه و جماعات سیرالئون: این شورا در برگیرنده تعداد قابل توجهی از علماء مسلمان سیرالئون است و علاوه بر فریتاون در شهرهای مختلف این کشور دارای شعبات مختلفی میباشد. رهبران شورای ائمه جماعات با برخی کشورهای اسلامی مناسبات خوبی دارند و از آنها کمکهای مختلفی دریافت میکنند. | - [[شورای ائمه جمعه و جماعات سیرالئون]]: این شورا در برگیرنده تعداد قابل توجهی از علماء مسلمان سیرالئون است و علاوه بر فریتاون در شهرهای مختلف این کشور دارای شعبات مختلفی میباشد. رهبران شورای ائمه جماعات با برخی کشورهای اسلامی مناسبات خوبی دارند و از آنها کمکهای مختلفی دریافت میکنند. | ||
- مسجد و مرکز دعوه التبلیغ: این سازمان از مراکز مهم اسلامی کشور سیرالئون است که در سال 1990 در شهر فریتاون گردیده است. بخش عمده فعالیتهای سازمان مزبور توسعه و گسترش اسلام در شهرهای مختلف کشور و دعوت مسلمانان به انجام وظایف دینی خود سرتاسر کشور میباشد. | - مسجد و مرکز دعوه التبلیغ: این سازمان از مراکز مهم اسلامی کشور سیرالئون است که در سال 1990 در شهر فریتاون گردیده است. بخش عمده فعالیتهای سازمان مزبور توسعه و گسترش اسلام در شهرهای مختلف کشور و دعوت مسلمانان به انجام وظایف دینی خود سرتاسر کشور میباشد. | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
- بنیاد زکات: این سازمان با کمک دولت کویت تأسیس شده و فعالیت عمده آن کمک به مساجد و مدارس اسلامی و احداث مساجد جدید در شهرها و روستاهای کشور است. بخش عمده هزینه بنیاد زکات توسط دولت کویت تأمین میشود. | - بنیاد زکات: این سازمان با کمک دولت کویت تأسیس شده و فعالیت عمده آن کمک به مساجد و مدارس اسلامی و احداث مساجد جدید در شهرها و روستاهای کشور است. بخش عمده هزینه بنیاد زکات توسط دولت کویت تأمین میشود. | ||
- اتحادیه اسلامی سیرالئون: این سازمان در برگیرنده تنی چند از علماء مسلمانان سیرالئون است و هدف آن نیز تقویت ساختار مسلمانان و تحکیم وحدت بین آنان است. اتحادیه اسلامی سرپرستی چند مدرسه اسلامی را در شهرهای مختلف کشور بر عهده دارد. | - [[اتحادیه اسلامی سیرالئون]]: این سازمان در برگیرنده تنی چند از علماء مسلمانان سیرالئون است و هدف آن نیز تقویت ساختار مسلمانان و تحکیم وحدت بین آنان است. اتحادیه اسلامی سرپرستی چند مدرسه اسلامی را در شهرهای مختلف کشور بر عهده دارد. | ||
- سازمان انصار اسلام: این سازمان با حمایت عربستان سعودی تأسیس شده و در زمره سازمانهای عام المنفعه سیرالئون به شمار میرود که خدمات انسان دوستانه گوناگونی را در اختیار مسلمانان فقیر و مستمند قرار میدهد. | - سازمان انصار اسلام: این سازمان با حمایت عربستان سعودی تأسیس شده و در زمره سازمانهای عام المنفعه سیرالئون به شمار میرود که خدمات انسان دوستانه گوناگونی را در اختیار مسلمانان فقیر و مستمند قرار میدهد. | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
- سازمان اسلامی المهاجرین: این سازمان متشکل از گروهی از جوانان مسلمان سیرالئون است که بیشتر درصدد رفع نابسامانیهای ناشی از جنگ داخلی در جوامع اسلامی کشور میباشند. | - سازمان اسلامی المهاجرین: این سازمان متشکل از گروهی از جوانان مسلمان سیرالئون است که بیشتر درصدد رفع نابسامانیهای ناشی از جنگ داخلی در جوامع اسلامی کشور میباشند. | ||
- فدراسیون زنان مسلمانان سیرالئون: این سازمان در سال 1992 توسط چند تن از زنان صاحب نام مسلمان سیرالئون تأسیس شده است. هدف اصلی فدراسیون زنان مسلمان تحکیم ساختار اجتماعی زنان مسلمان در جامعه و فراهم آوردن تسهیلات رفاهی برای آنان است. | - [[فدراسیون زنان مسلمانان سیرالئون]]: این سازمان در سال 1992 توسط چند تن از زنان صاحب نام مسلمان سیرالئون تأسیس شده است. هدف اصلی فدراسیون زنان مسلمان تحکیم ساختار اجتماعی زنان مسلمان در جامعه و فراهم آوردن تسهیلات رفاهی برای آنان است. | ||
- سازمان جوانان مسلمان حنفیه: این سازمان در سال 2001 و با هدف رفع مشکلات مسلمانان آسیب دیده از جنگ داخلی تأسیس شده است. سازمان جوانان مسلمانان حنفیه در راستای فعالیتهای عام المنفعه و خیریه خود کمکهایی از کشورهای ثروتمند اسلامی دریافت میکند. | - [[سازمان جوانان مسلمان حنفیه]]: این سازمان در سال 2001 و با هدف رفع مشکلات مسلمانان آسیب دیده از جنگ داخلی تأسیس شده است. سازمان جوانان مسلمانان حنفیه در راستای فعالیتهای عام المنفعه و خیریه خود کمکهایی از کشورهای ثروتمند اسلامی دریافت میکند. | ||
- جمعیت اسلامی الفجر سیرالئون: این سازمان در زمره مؤسسات اسلامی متمایل به عربستان سعودی است و در زمینه برگزاری مراسم و مناسبتهای اسلامی در سرتاسر کشور فعالیت میکند. | - [[جمعیت اسلامی الفجر سیرالئون]]: این سازمان در زمره مؤسسات اسلامی متمایل به عربستان سعودی است و در زمینه برگزاری مراسم و مناسبتهای اسلامی در سرتاسر کشور فعالیت میکند. | ||
- انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سیرالئون: این سازمان در سال 1988 دردانشگاه فورابی سیرالئون تأسیس شده و بخش عمده فعالیتهای آن نیز برگزاری مراسم و مناسبتهای مذهبی برای دانشجویان مسلمان این دانشگاه است. | - [[انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سیرالئون]]: این سازمان در سال 1988 دردانشگاه فورابی سیرالئون تأسیس شده و بخش عمده فعالیتهای آن نیز برگزاری مراسم و مناسبتهای مذهبی برای دانشجویان مسلمان این دانشگاه است. | ||
- شورای هیأتهای سیرالئون: این سازمان از جمله مؤسسات وابسته به وهابیون است که کلیه سازمانهای مرتبط با عربستان را در سیرالئون تحت پوشش خود قرار داده و در سال 1987 تأسیس شده است. این سازمان در برگیرنده کالج اسلامی کیسی، کالج اسلامی عمر و معهد الدراسات الاسلامیه در شهر فریتاون است و بیشتر فعالیتهای آن متمرکز بر اقدامات آموزشی و تبلیغی است. | - شورای هیأتهای سیرالئون: این سازمان از جمله مؤسسات وابسته به وهابیون است که کلیه سازمانهای مرتبط با عربستان را در سیرالئون تحت پوشش خود قرار داده و در سال 1987 تأسیس شده است. این سازمان در برگیرنده کالج اسلامی کیسی، کالج اسلامی عمر و معهد الدراسات الاسلامیه در شهر فریتاون است و بیشتر فعالیتهای آن متمرکز بر اقدامات آموزشی و تبلیغی است. | ||
- احمدیه میشن: این سازمان در زمره مراکز اسلامی قدیمی سیرالئون است که در دهه 1950 و در دوره استعمار انگلستان تأسیس شده است. بخش عمده فعالیتهای احمدیه میشین سرپرستی و نظارت بر مدارس احمدیه در سرتاسر کشور و افزایش تعداد این مدارس است. | - [[احمدیه میشن]]: این سازمان در زمره مراکز اسلامی قدیمی سیرالئون است که در دهه 1950 و در دوره استعمار انگلستان تأسیس شده است. بخش عمده فعالیتهای احمدیه میشین سرپرستی و نظارت بر مدارس احمدیه در سرتاسر کشور و افزایش تعداد این مدارس است. | ||
- جمعیت اسلامی بشریه سیرالئون: این سازمان وابسته به مسجد بشریه فریتاون است و بیشتر در زمینه اقداماتی نظیر برگزاری میتینگها و اجتماعات دعوه اسلامی فعالیت دارد. | - [[جمعیت اسلامی بشریه سیرالئون]]: این سازمان وابسته به مسجد بشریه فریتاون است و بیشتر در زمینه اقداماتی نظیر برگزاری میتینگها و اجتماعات دعوه اسلامی فعالیت دارد. | ||
- سازمان ائمه جنوب سیرالئون: این سازمان در برگیرنده گروهی از ائمه جمعه و جماعات شهرهای جنوبی سیرالئون است و نظارت و سرپرستی تعداد قابل توجهی از مساجد و مدارس این منطقه را بر عهده دارد. | - [[سازمان ائمه جنوب سیرالئون]]: این سازمان در برگیرنده گروهی از ائمه جمعه و جماعات شهرهای جنوبی سیرالئون است و نظارت و سرپرستی تعداد قابل توجهی از مساجد و مدارس این منطقه را بر عهده دارد. | ||
- جنبش جوانان اسلامی برای صلح فریتاون: این سازمان دربرگیرنده گروهی از جوانان مسلمان فریتاون است که در سال 2002 و پس از پایان جنگ داخلی کشور تأسیس شده و با ندای صلح و دوستی درصدد رفع ویرانیها و خرابیهای ناشی از این جنگ ویرانگر است. اعضا جنبش جوانان اسلامی برای صلح معمولاً طی گردهماییهایی در مناطق مختلف پایتخت مردم را به آرامش و کنار گذاشتن اختلافات قبیلگی دعوت میکنند. (عرب احمدی، 1387: 129) | - [[جنبش جوانان اسلامی برای صلح فریتاون]]: این سازمان دربرگیرنده گروهی از جوانان مسلمان فریتاون است که در سال 2002 و پس از پایان جنگ داخلی کشور تأسیس شده و با ندای صلح و دوستی درصدد رفع ویرانیها و خرابیهای ناشی از این جنگ ویرانگر است. اعضا جنبش جوانان اسلامی برای صلح معمولاً طی گردهماییهایی در مناطق مختلف پایتخت مردم را به آرامش و کنار گذاشتن اختلافات قبیلگی دعوت میکنند. (عرب احمدی، 1387: 129) | ||
- مرکز اسلامی السنه: این سازمان از موسسات مهم شهر فریتاون به شمار میرود که فعالیت عمده آن در زمینه آموزش علوم اسلامی به دختران و پسران جماعات روستایی و برگزاری دورههای اسلامی در فریتاون و روستاهای اطراف آن است. | - مرکز اسلامی السنه: این سازمان از موسسات مهم شهر فریتاون به شمار میرود که فعالیت عمده آن در زمینه آموزش علوم اسلامی به دختران و پسران جماعات روستایی و برگزاری دورههای اسلامی در فریتاون و روستاهای اطراف آن است. | ||
- شورای عالی اسلامی سیرالئون: این سازمان در سال 1989 تأسیس شده و در صدد گسترش مساجد و مدارس اسلامی در سرتاسر کشور است. شورای عالی اسلامی سیرالئون طی چند سال گذشته دچار اختلافاتی شده و این امر مانع از گسترش آن و عرض اندام نمودن بهعنوان سازمان اسلامی مهمی در کشور شده است. شایان ذکر است رئیس این سازمان در 1992 توسط افرادی ناشناس به قتل رسید و این امر موجی از نفرت و خشم را در بین مسلمانان کشور پدید آورد. | - [[شورای عالی اسلامی سیرالئون]]: این سازمان در سال 1989 تأسیس شده و در صدد گسترش مساجد و مدارس اسلامی در سرتاسر کشور است. شورای عالی اسلامی سیرالئون طی چند سال گذشته دچار اختلافاتی شده و این امر مانع از گسترش آن و عرض اندام نمودن بهعنوان سازمان اسلامی مهمی در کشور شده است. شایان ذکر است رئیس این سازمان در 1992 توسط افرادی ناشناس به قتل رسید و این امر موجی از نفرت و خشم را در بین مسلمانان کشور پدید آورد. | ||
29- فدراسیون انجمنهای زنان مسلمان سیرالئون: این سازمان دربرگیرنده چند سازمان اسلامی کوچک است و در ارتباط با فعالیتهای عام المنفعه و خیریه بانوان مسلمان و مبارزه با بیماریهایی همچون ایدز فعالیت میکند. (عرب احمدی، 1387: 130-131) | 29- [[فدراسیون انجمنهای زنان مسلمان سیرالئون]]: این سازمان دربرگیرنده چند سازمان اسلامی کوچک است و در ارتباط با فعالیتهای عام المنفعه و خیریه بانوان مسلمان و مبارزه با بیماریهایی همچون ایدز فعالیت میکند. (عرب احمدی، 1387: 130-131) | ||
جدای از فرقه ضاله احمدیه و صرفنظر از گرایش و تعلقات رهبران مسلمان سیرالئون به كشورهای عربستان، مصر، لیبی (تاپیش از سرنگونی معمرقذافی) و كویت؛ رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران با اكثر سازمانها و گروههای اسلامی این كشور دارای مناسبات صمیمانهای است. | جدای از فرقه ضاله احمدیه و صرفنظر از گرایش و تعلقات رهبران مسلمان سیرالئون به كشورهای عربستان، مصر، لیبی (تاپیش از سرنگونی معمرقذافی) و كویت؛ رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران با اكثر سازمانها و گروههای اسلامی این كشور دارای مناسبات صمیمانهای است. | ||
خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
'''1-3-2-1-1-6- مساجد''' | '''1-3-2-1-1-6- مساجد''' | ||
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد کشور سیرالئون انبوه مساجد کوچک و بزرگ این کشور است که تقریباً در هر شهر و روستای سیرالئون به چشم میخورد. این مساجد که از زمان ورود اسلام به این کشور در اوایل قرن هفدهم احداث گردیدهاند نقش بسیار مهمی در توسعه فرهنگ اسلام ایفا نموده و پایگاههای سنتی دین اسلام در این سرزمین محسوب میشوند. تعداد مساجد سیرالئون بیش از 400 باب است که در مقایسه با کلیساهای کوچک و بزرگ موجود در شهرها و روستاهای کشور و با در نظر گرفتن اکثریت قابل توجه مسلمانان در این کشور چندان کافی به شمار نمیرود. (گفتوگوی نویسنده با آقای قزل سفلی رایزن فرهنگی ج.ا.ایران، فریتاون، 1386)[7] این مساجد همواره نقش مهمی در تصمیمگیریهای مسلمانان داشته و معمولاً از دیرباز تاکنون جلسات مهمی در ارتباط با موضوعات سیاسی اجتماعی، فرهنگی پیروان دینی اسلام در مساجد صورت میگرفته است. رهبران سنتی مساجد امامان این مراکز عبادی به شمار میروند که از نفوذ زیادی بر مسلمانان منطقه خود برخوردارند و معمولاً از سوی هیأت امناء و مساجد به این پست مهم منصوب میشوند. آنها مدیریت برگزاری مراسم و مناسبتهای اسلامی منطقه خود را نیز بر عهده دارند.[8] مساجد سیرالئون معمولاً در برگیرنده مدارس اسلامی و قرآنی کوچکی نیز میباشند که به تعلیم علوم و معارف اسلامی و قرآنی اشتغال دارند. | یکی از ویژگیهای منحصر به فرد کشور سیرالئون انبوه مساجد کوچک و بزرگ این کشور است که تقریباً در هر شهر و روستای سیرالئون به چشم میخورد. این مساجد که از زمان ورود اسلام به این کشور در اوایل قرن هفدهم احداث گردیدهاند نقش بسیار مهمی در توسعه فرهنگ اسلام ایفا نموده و پایگاههای سنتی دین اسلام در این سرزمین محسوب میشوند. تعداد [[مساجد سیرالئون]] بیش از 400 باب است که در مقایسه با کلیساهای کوچک و بزرگ موجود در شهرها و روستاهای کشور و با در نظر گرفتن اکثریت قابل توجه مسلمانان در این کشور چندان کافی به شمار نمیرود. (گفتوگوی نویسنده با آقای قزل سفلی رایزن فرهنگی ج.ا.ایران، فریتاون، 1386)[7] این مساجد همواره نقش مهمی در تصمیمگیریهای مسلمانان داشته و معمولاً از دیرباز تاکنون جلسات مهمی در ارتباط با موضوعات سیاسی اجتماعی، فرهنگی پیروان دینی اسلام در مساجد صورت میگرفته است. رهبران سنتی مساجد امامان این مراکز عبادی به شمار میروند که از نفوذ زیادی بر مسلمانان منطقه خود برخوردارند و معمولاً از سوی هیأت امناء و مساجد به این پست مهم منصوب میشوند. آنها مدیریت برگزاری مراسم و مناسبتهای اسلامی منطقه خود را نیز بر عهده دارند.[8] مساجد سیرالئون معمولاً در برگیرنده مدارس اسلامی و قرآنی کوچکی نیز میباشند که به تعلیم علوم و معارف اسلامی و قرآنی اشتغال دارند. | ||
علاوه بر مساجد قدیمی این کشور که یادگاری از ورود مسلمانان کشورهای همجوار به سیرالئون به شمار میروند و طی دویست سال گذشته و با همت مسلمانان بومی احداث گشتهاند[9] در طی سده اخیر مساجد بزرگ و باشکوهی نیز با هزینه کشورهای اسلامی همچون جمهوری اسلامی ایران، عربستان، کویت، لیبی، [[مصر]] و سازمانهای بینالمللی اسلامی همچون بانک توسعه اسلامی، بانک توسعه عرب، سازمان کنفرانس اسلامی، لیگ جوانان اسلامی بینالمللی و... در شهرهای فریتاون، بو، کنما، مکینی، لوندی و کویندو احداث شدهاند. | علاوه بر مساجد قدیمی این کشور که یادگاری از ورود مسلمانان کشورهای همجوار به سیرالئون به شمار میروند و طی دویست سال گذشته و با همت مسلمانان بومی احداث گشتهاند[9] در طی سده اخیر مساجد بزرگ و باشکوهی نیز با هزینه کشورهای اسلامی همچون جمهوری اسلامی ایران، عربستان، کویت، لیبی، [[مصر]] و سازمانهای بینالمللی اسلامی همچون بانک توسعه اسلامی، بانک توسعه عرب، سازمان کنفرانس اسلامی، لیگ جوانان اسلامی بینالمللی و... در شهرهای فریتاون، بو، کنما، مکینی، لوندی و کویندو احداث شدهاند. | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
'''2-3-2-1-1-6-مدارس اسلامی سیرالئون:''' | '''2-3-2-1-1-6-[[مدارس اسلامی سیرالئون]]:''' | ||
یکی از ویژگیهای کشور سیرالئون انبوه مدارس اسلامی واقع در شهرها و روستاهای این کشور است. این مراکز آموزشی معمولاً توسط وزارت آموزشوپرورش کشور سیرالئون به رسمیت شناخته شده و علاوه بر دروس مصوب این وزارتخانه دروس اسلامی مختلف نظیر عربی، قرائت قرآن، تاریخ اسلام و فقه را نیز به دانش آموزان خود تدریس میکنند. | یکی از ویژگیهای کشور سیرالئون انبوه مدارس اسلامی واقع در شهرها و روستاهای این کشور است. این مراکز آموزشی معمولاً توسط وزارت آموزشوپرورش کشور سیرالئون به رسمیت شناخته شده و علاوه بر دروس مصوب این وزارتخانه دروس اسلامی مختلف نظیر عربی، قرائت قرآن، تاریخ اسلام و فقه را نیز به دانش آموزان خود تدریس میکنند. |
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۷
نهادها، مراکز و موسسات اسلامی سیرالئون
1-2-1-1-6- قبایل مسلمان
نخستین قبیلهای که در سیرالئون به اسلام گروید قبیله تمنه بود که امروزه بزرگترین و مهمترین قبیله سیرالئون به شمار میرود. مردمان فولانی و تجار مسلمانی که با هدف برقراری تجارت با سواحل شرقی به منطقه استقرار تمنهها نفوذ کرده بودند به تدریج مراکز مسلماننشینی را در تمنه بهوجود آوردند و از آن زمان تمنه به مرکز اصلی استقرار مسلمانان سیرالئون مشهور گردید. بر اساس آداب و رسوم خاص این قبیله، تمنهها به دهها رئیسنشین اصلی تقسیم میشوند که در رأس هر یک از این رئیسنشینها فردی به نام پیشوای اعظم قرار دارد. اکثر پیشوایان اعظم رئیسنشینهای قبیله تمنه مسلمان میباشند و تأکید خاصی بر اجرای فرایض اسلامی در رئیسنشین خود دارند. این افراد معمولاً با القاب الامامی یا سنتی جی نیز شناخته میشوند و بسیاری از آنان که به زیارت خانه خدا مشرف شدهاند پیشوند الحاجی را نیز به اسم خود اضافه کردهاند. در مناطق تمنهنشین افراد به حفظ شئونات دینی خود بسیار معتقدند و در زندگی روزمره معمولاً بر حفظ هویت اسلامی خویش تأکید میورزند از این روی بر خلاف مسیحیان و پیروان آئینهای سنتی از خوردن گوشت خوک و نوشیدن شراب خرما که به طور سنتی در بین مردم سیرالئون مرسوم است خودداری میکنند. آنان همچنین بر خلاف مسیحیان و پیروان آئینهای سنتی از قربانی کردن حیوانات برای ارواح نیاکان خود خودداری نموده و این امر را که بر اساس سنتهای اکثر اقوام آفریقایی بسیار معمول است مترادف با کفر میدانند. مسلمانان تمنه همچنین به هیچ عنوان به دختران و پسران خود اجازه ازدواج با غیرمسلمانان را نمیدهند و معمولاً در بدو تولد فرزندانشان اسامی همچون محمد، علی، محمود، احمد، جعفر و...را بر آنان مینهند. آنان از جادو و جادوگری که در بین بومیان سیرالئون رایج است شدیداً دوری میکنند و روحانیون مسلمان تمنه دهها سال تلاش کردهاند تا پدیده افسون و جادو را از زندگی روزمره تمنههای تازه مسلمان شده دور کنند.[3] مسلمانان تمنه همچنین در ارتباط با مراسمی نظیرتشییع جنازه مردگان خود، نذورات، توسل به آیات قرآن در ایام کشاورزی و... نیز اگر چه معمولاً گوشه چشمی به سنتهای قومی خود دارند ولی فرهنگ و اصول دین اسلام را مقدم بر آداب و رسوم قبیلگی خود میدانند. مسلمانان تمنهای در تمام ماه رمضان روزه گرفته و به قرائت ادعیه مختلف اسلامی میپردازند و در مناطق روستایی و شهری خود کانونهایی برای تعاون و کمک به یکدیگر بهوجود آوردهاند. [4]جدای از قبیله تمنه اکثر مردمان قبیله فولا و سوسو که از مهاجران کشور گینه به شمار میروند نیز مسلمان بوده و افراد این دو قبیله نیاکان خویش را نخستین پیشگامان دین اسلام در سیرالئون میدانند. علاوه بر آن بیشتر افراد قبیله کرانکو نیز که در منطقه کبالا زندگی میکنند مسلمان میباشند. همچنین شمار قابل توجهی از مردمان قبیله مندی در جنوب سیرالئون در زمره پیروان دین اسلام به شمار میروند. قبایل «وای»، «کلا»، «مندینگو» و «پلونکا» نیز بیشتر در برگیرنده مسلمانان میباشند و در مناطق مختلف کشور از جمله در جنوب و شرق سیرالئون استقرار دارند. برخی از مردمان قبایل «کیسی» و «کونو» نیز از دین اسلام تبعیت میکنند. (Callaway and Creevy, 1994)
2-2-1-1-6- سازمانها و مراکز اسلامی سیرالئون
یکی از ویژگیهای بارز کشور سیرالئون انبوه سازمانها و مؤسسات اسلامی است که در شهرهای مختلف این کشور بهویژه در فریتاون، بو، کنما و مکینی فعالیت دارند. رهبران این سازمانها با وجود برخی اختلاف نظرات و دیدگاهها، عمدتاً درصدد بهبود وضیت معیشتی و ارتقاء سطح معلومات دینی مسلمانان سرتاسر سیرالئون میباشند و در این ارتباط معمولاً از مساعدتها و کمکهای برخی کشورهای اسلامی نیز بهرهمند میگردند.
-کنگره مسلمانان سیرالئون: این سازمان قدیمیترین مؤسسه اسلامی کشور سیرالئون به شمار میرود که به منزله چتری فراگیر کلیه مسلمانان را در شهرها و روستاهای کشور در برگرفته است. کنگره مسلمانان سیرالئون در سال 1964 در شهر فریتاون تأسیس گردیده است و از سوی دولت بهعنوان عالیترین نهاد دینی سیرالئون برسمیت شناخته شده است. کنگره مسلمانان سیرالئون وظیفه اعلام عید فطر و قربان را در کشور بر عهده دارد. اکثر مسلمانان سیرالئون به دلیل روابط تنگاتنگ این سازمان با عربستان سعودی نظر مساعدی نسبت به آن نداشته و کنگره مسلمانان را بیشتر سیاسی میدانند تا دینی. این سازمان دارای یک مدرسه اسلامی پسرانه است و بخش عمده هزینههای آن را عربستان و سازمانهای وهابی تأمین میکنند.
- شورای امامان سیرالئون: این سازمان نیز در زمره سازمانهای اسلامی مهم سیرالئون به شمار میرود ودر سال 1986 تأسیس شده است. شورای امامان سیرالئون در برگیرنده ائمه جمعه و جماعات شهرهای مختلف کشور است و هدف آن از بدو تأسیس ارتقاء سطح معلومات دینی امامان جمعه و جماعات مساجد سرتاسر سیرالئون بوده است. این سازمان تا اوایل سال 2000 میلادی در زمره مراکز اسلامی مهم این کشور به شمار میرفت ولی طی چند سال گذشته رهبران آن روحیهای محافظهکارانه در مقابل دولت در پیش گرفتهاند. رهبران شورای امامان سیرالئون در دوره ریاست جمهوری دکتر تیجان کاباه دارای مناسبات بسیاری دوستانهای با دولت بودند و رئیس فعلی آن یحیی دین کامارا که فردی تاجر و فاقد مطالعات دینی است نیز توسط رئیسجمهور سابق به این مقام منصوب شده است.
طی چند سال گذشته مواضع محافظه کارانه و متمایل به دولت این سازمان اعتراض بسیاری از رهبران مسلمان را برانگیخته و چند تن از اعضا هیأت امناء آن نیز در اعتراض به این خط و مشی از هیأت امناء شورا استعفا دادند که از جمله آنها میتوان به المامی سی سی از شیوخ مهم شیعه کشور اشاره کرد. مسلمانان سیرالئون معتقدند این شورا در صورت فعالیت و تحرک مناسب میتوانست حتی از کنگره مسلمانان سیرالئون نیز با نفوذتر باشد.
-شورای ملی ائمه سیرالئون: این سازمان از مراکز اسلامی مهم سیرالئون به شمار میرود و اکثر شیوخ برجسته کشور در آن عضویت دارند. شورای ملی ائمه سیرالئون در زمان ریاست جمهوری احمد تیجان کاباه دارای مناسبات صمیمانهای با وی بود و در پایان دوره ریاست جمهوری وی طی مراسمی از این رئیسجمهور مسلمان و خدمات او به مسلمانان تقدیر کرد. بخش عمدهای از مساجد و مدارس کشور تحت نظارت این سازمان قرار دارد. (Alhajj, 2011)
- مؤسسه نورالاسلام: این سازمان اسلامی نیز در زمره مؤسسات بزرگ اسلامی کشور سیرالئون به شمار میرود و در سرتاسر کشور دارای شعباتی میباشد. مؤسسه نورالاسلام در سال 1986 تأسیس گردیده و از آن زمان تاکنون خدمات گوناگونی را در راستای توسعه و نشر اسلام انجام داده است. این مرکز در حال حاضر دارای بیش از یکصد مسجد در سرتاسر سیرالئون بوده و یک و نیم میلیون از مردم کشور که تقریباً دربرگیرنده 25 درصد از جمعیت کشور است در زمره طرفداران مؤسسه نورالاسلام میباشند.
- نهضت بیداری اسلامی: این سازمان در اواسط دهه 1990 تأسیس گردیده و هدف اولیه آن از بدو تأسیس تلاش برای گسترش اسلام در سرتاسر کشور سیرالئون بوده است. عمده فعالیتهای نهضت بیداری اسلامی سیرالئون از ابتدا تاکنون عبارت بوده است از:
* ارائه سخنرانیهای اسلامی برای علاقمندان در مراسم و مناسبتهای گوناگون
* برگزاری نمازهای جمعه و جماعات در مساجد و مدارس اسلامی سرتاسر کشور
* برپایی سمینارهای اسلامی در شهرهای سیرالئون
* اهداء جوایز سالیانه به دانشآموزان ممتاز و مستعد در مدارس اسلامی شهر فریتاون
* ارائه بورسیه تحصیلی دانشگاهی به دانشآموزان واجد شرایط
*برپایی نطقهای اسلامی در شهرهای مختلف کشور
- هیأت اسلامی کانکایلای: این سازمان از مؤسسات مهم اسلامی کشور سیرالئون به شمار میرود و در سال 1972 توسط الحاج ا.ب. تورای در شهر فریتاون تأسیس گردیده است. مهمترین فعالیتهای هیأت اسلامی کانکایلای از بدو تأسیس تاکنون عبارت بوده است از:
* تشویق مسلمانان کشور به وحدت و یکپارچگی اسلامی
* تلاش برای ارتقاء سطح معلومات دینی مسلمانان کشور از طریق برگزاری دورههای آموزشی
* ارائه اطلاعاتی در ارتباط با تکنولوژی آموزشی و علوم رایانهای به مسلمانان خصوصاً دانشآموزان دختر و پسر
* برگزاری دورههای آموزشی اسلامی کوتاهمدت و بلندمدت در شهرها و روستاهای مختلف کشور
* تلاش برای ارائه کمکهای نقدی و جنسی به مسلمانان فقیر و مستمند آسیب دیده از جنگ داخلی
- سازمان جوانان مسلمانان محمدو: این سازمان از مراکز اسلامی نسبتاً جدید کشور سیرالئون به شمار میرود که در سال 1995 در شهر فریتاون تأسیس گردیده است و همان گونه که از نام آن نیز مشخص است بیشتر فعالیتهای آن بر روی جوانان و تبلیغ دین اسلام در بین آنان متمرکز است. مسئولان سازمان جوانان مسلمان محمد و طی یک دهه گذشته از طریق ساخت مساجد در برخی از شهرهای کشور، تلاش برای جمعآوری بودجه جهت ساخت مساجد در شهرهای کوچک و روستاهای سیرالئون، برگزاری سمینارها و گردهماییهای اسلامی با تمرکز بر جوانان، برپایی جلسات سخنرانی و وعظ و خطابه برای نوجوانان و جوانان مسلمان و... نقش مهمی در توسعه اسلام در شهرها و روستاهای کشور ایفا کردهاند.
- انجمن دوستان پیامبر (ص) اکیل الرسول[5] این سازمان اسلامی در شهر پنه گما تأسیس شده و هدف آن از ابتدای تأسیس تلاش برای توسعه آموزشهای اسلامی در مناطق روستایی دورافتاده بوده است. عمدهترین فعالیتهای این مرکز طی یک دهه گذشته برگزاری نمازهای جماعت یومیه و نماز جمعه در مساجد کوچک روستایی، سخنرانی پیرامون مباحث اسلامی در جمع روستائیان کشور، اعزام مبلغان مسلمان به روستاهای مسلماننشین در ماه رمضان و برپایی دورههای کوتاهمدت اسلامی بوده است.
- سازمان تجارات المسلمین: [6]این سازمان در سال 1998 در شهر فریتاون و با هدف ارتقاء سطح معیشتی و تشویق مسلمانان به فعالیتهای تجاری تأسیس شده است.
- انجمن جماعت الادبیه فریتاون: این سازمان دربرگیرنده گروهی از شیوخ و علماء مسلمان تحصیلکرده در کشورهای عربستان، لیبی و جمهوری اسلامی ایران است و بیشتر فعالیتهای آن به امور فرهنگی و چاپ مقالات اسلامی در نشریات کشور متمرکز شده است.
- شورای ائمه جمعه و جماعات سیرالئون: این شورا در برگیرنده تعداد قابل توجهی از علماء مسلمان سیرالئون است و علاوه بر فریتاون در شهرهای مختلف این کشور دارای شعبات مختلفی میباشد. رهبران شورای ائمه جماعات با برخی کشورهای اسلامی مناسبات خوبی دارند و از آنها کمکهای مختلفی دریافت میکنند.
- مسجد و مرکز دعوه التبلیغ: این سازمان از مراکز مهم اسلامی کشور سیرالئون است که در سال 1990 در شهر فریتاون گردیده است. بخش عمده فعالیتهای سازمان مزبور توسعه و گسترش اسلام در شهرهای مختلف کشور و دعوت مسلمانان به انجام وظایف دینی خود سرتاسر کشور میباشد.
- جماعت الحق: این مرکز در زمره مؤسسات مهم اسلامی کشور سیرالئون است که در سال1990 در فریتاون تأسیس گردیده است. فعالیتهای عمده جماعت الحق برپایی نمازهای جمعه و جماعات و برگزاری سخنرانیهایی در ارتباط با دین اسلام به زبانهای کریو و عربی در فریتاون و روستاهای اطراف آن است.
- بنیاد زکات: این سازمان با کمک دولت کویت تأسیس شده و فعالیت عمده آن کمک به مساجد و مدارس اسلامی و احداث مساجد جدید در شهرها و روستاهای کشور است. بخش عمده هزینه بنیاد زکات توسط دولت کویت تأمین میشود.
- اتحادیه اسلامی سیرالئون: این سازمان در برگیرنده تنی چند از علماء مسلمانان سیرالئون است و هدف آن نیز تقویت ساختار مسلمانان و تحکیم وحدت بین آنان است. اتحادیه اسلامی سرپرستی چند مدرسه اسلامی را در شهرهای مختلف کشور بر عهده دارد.
- سازمان انصار اسلام: این سازمان با حمایت عربستان سعودی تأسیس شده و در زمره سازمانهای عام المنفعه سیرالئون به شمار میرود که خدمات انسان دوستانه گوناگونی را در اختیار مسلمانان فقیر و مستمند قرار میدهد.
- سازمان اسلامی المهاجرین: این سازمان متشکل از گروهی از جوانان مسلمان سیرالئون است که بیشتر درصدد رفع نابسامانیهای ناشی از جنگ داخلی در جوامع اسلامی کشور میباشند.
- فدراسیون زنان مسلمانان سیرالئون: این سازمان در سال 1992 توسط چند تن از زنان صاحب نام مسلمان سیرالئون تأسیس شده است. هدف اصلی فدراسیون زنان مسلمان تحکیم ساختار اجتماعی زنان مسلمان در جامعه و فراهم آوردن تسهیلات رفاهی برای آنان است.
- سازمان جوانان مسلمان حنفیه: این سازمان در سال 2001 و با هدف رفع مشکلات مسلمانان آسیب دیده از جنگ داخلی تأسیس شده است. سازمان جوانان مسلمانان حنفیه در راستای فعالیتهای عام المنفعه و خیریه خود کمکهایی از کشورهای ثروتمند اسلامی دریافت میکند.
- جمعیت اسلامی الفجر سیرالئون: این سازمان در زمره مؤسسات اسلامی متمایل به عربستان سعودی است و در زمینه برگزاری مراسم و مناسبتهای اسلامی در سرتاسر کشور فعالیت میکند.
- انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سیرالئون: این سازمان در سال 1988 دردانشگاه فورابی سیرالئون تأسیس شده و بخش عمده فعالیتهای آن نیز برگزاری مراسم و مناسبتهای مذهبی برای دانشجویان مسلمان این دانشگاه است.
- شورای هیأتهای سیرالئون: این سازمان از جمله مؤسسات وابسته به وهابیون است که کلیه سازمانهای مرتبط با عربستان را در سیرالئون تحت پوشش خود قرار داده و در سال 1987 تأسیس شده است. این سازمان در برگیرنده کالج اسلامی کیسی، کالج اسلامی عمر و معهد الدراسات الاسلامیه در شهر فریتاون است و بیشتر فعالیتهای آن متمرکز بر اقدامات آموزشی و تبلیغی است.
- احمدیه میشن: این سازمان در زمره مراکز اسلامی قدیمی سیرالئون است که در دهه 1950 و در دوره استعمار انگلستان تأسیس شده است. بخش عمده فعالیتهای احمدیه میشین سرپرستی و نظارت بر مدارس احمدیه در سرتاسر کشور و افزایش تعداد این مدارس است.
- جمعیت اسلامی بشریه سیرالئون: این سازمان وابسته به مسجد بشریه فریتاون است و بیشتر در زمینه اقداماتی نظیر برگزاری میتینگها و اجتماعات دعوه اسلامی فعالیت دارد.
- سازمان ائمه جنوب سیرالئون: این سازمان در برگیرنده گروهی از ائمه جمعه و جماعات شهرهای جنوبی سیرالئون است و نظارت و سرپرستی تعداد قابل توجهی از مساجد و مدارس این منطقه را بر عهده دارد.
- جنبش جوانان اسلامی برای صلح فریتاون: این سازمان دربرگیرنده گروهی از جوانان مسلمان فریتاون است که در سال 2002 و پس از پایان جنگ داخلی کشور تأسیس شده و با ندای صلح و دوستی درصدد رفع ویرانیها و خرابیهای ناشی از این جنگ ویرانگر است. اعضا جنبش جوانان اسلامی برای صلح معمولاً طی گردهماییهایی در مناطق مختلف پایتخت مردم را به آرامش و کنار گذاشتن اختلافات قبیلگی دعوت میکنند. (عرب احمدی، 1387: 129)
- مرکز اسلامی السنه: این سازمان از موسسات مهم شهر فریتاون به شمار میرود که فعالیت عمده آن در زمینه آموزش علوم اسلامی به دختران و پسران جماعات روستایی و برگزاری دورههای اسلامی در فریتاون و روستاهای اطراف آن است.
- شورای عالی اسلامی سیرالئون: این سازمان در سال 1989 تأسیس شده و در صدد گسترش مساجد و مدارس اسلامی در سرتاسر کشور است. شورای عالی اسلامی سیرالئون طی چند سال گذشته دچار اختلافاتی شده و این امر مانع از گسترش آن و عرض اندام نمودن بهعنوان سازمان اسلامی مهمی در کشور شده است. شایان ذکر است رئیس این سازمان در 1992 توسط افرادی ناشناس به قتل رسید و این امر موجی از نفرت و خشم را در بین مسلمانان کشور پدید آورد.
29- فدراسیون انجمنهای زنان مسلمان سیرالئون: این سازمان دربرگیرنده چند سازمان اسلامی کوچک است و در ارتباط با فعالیتهای عام المنفعه و خیریه بانوان مسلمان و مبارزه با بیماریهایی همچون ایدز فعالیت میکند. (عرب احمدی، 1387: 130-131)
جدای از فرقه ضاله احمدیه و صرفنظر از گرایش و تعلقات رهبران مسلمان سیرالئون به كشورهای عربستان، مصر، لیبی (تاپیش از سرنگونی معمرقذافی) و كویت؛ رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران با اكثر سازمانها و گروههای اسلامی این كشور دارای مناسبات صمیمانهای است.
3-2-1-1-6- مساجد و مدارس اسلامی
1-3-2-1-1-6- مساجد
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد کشور سیرالئون انبوه مساجد کوچک و بزرگ این کشور است که تقریباً در هر شهر و روستای سیرالئون به چشم میخورد. این مساجد که از زمان ورود اسلام به این کشور در اوایل قرن هفدهم احداث گردیدهاند نقش بسیار مهمی در توسعه فرهنگ اسلام ایفا نموده و پایگاههای سنتی دین اسلام در این سرزمین محسوب میشوند. تعداد مساجد سیرالئون بیش از 400 باب است که در مقایسه با کلیساهای کوچک و بزرگ موجود در شهرها و روستاهای کشور و با در نظر گرفتن اکثریت قابل توجه مسلمانان در این کشور چندان کافی به شمار نمیرود. (گفتوگوی نویسنده با آقای قزل سفلی رایزن فرهنگی ج.ا.ایران، فریتاون، 1386)[7] این مساجد همواره نقش مهمی در تصمیمگیریهای مسلمانان داشته و معمولاً از دیرباز تاکنون جلسات مهمی در ارتباط با موضوعات سیاسی اجتماعی، فرهنگی پیروان دینی اسلام در مساجد صورت میگرفته است. رهبران سنتی مساجد امامان این مراکز عبادی به شمار میروند که از نفوذ زیادی بر مسلمانان منطقه خود برخوردارند و معمولاً از سوی هیأت امناء و مساجد به این پست مهم منصوب میشوند. آنها مدیریت برگزاری مراسم و مناسبتهای اسلامی منطقه خود را نیز بر عهده دارند.[8] مساجد سیرالئون معمولاً در برگیرنده مدارس اسلامی و قرآنی کوچکی نیز میباشند که به تعلیم علوم و معارف اسلامی و قرآنی اشتغال دارند.
علاوه بر مساجد قدیمی این کشور که یادگاری از ورود مسلمانان کشورهای همجوار به سیرالئون به شمار میروند و طی دویست سال گذشته و با همت مسلمانان بومی احداث گشتهاند[9] در طی سده اخیر مساجد بزرگ و باشکوهی نیز با هزینه کشورهای اسلامی همچون جمهوری اسلامی ایران، عربستان، کویت، لیبی، مصر و سازمانهای بینالمللی اسلامی همچون بانک توسعه اسلامی، بانک توسعه عرب، سازمان کنفرانس اسلامی، لیگ جوانان اسلامی بینالمللی و... در شهرهای فریتاون، بو، کنما، مکینی، لوندی و کویندو احداث شدهاند.
در جریان جنگ داخلی این کشور آسیبهای زیادی به مراکز عبادی مسلمانان وارد آمد و بسیاری از مساجد کشور از جمله در فریتاون، بو، مکینی و کنما توسط شورشیان و یا در جریان نبرد بین نیروهای دولتی و شورشیان به آتش کشیده شده و یا ویران شدند. (عرب احمدی، 1387:116-117)
2-3-2-1-1-6-مدارس اسلامی سیرالئون:
یکی از ویژگیهای کشور سیرالئون انبوه مدارس اسلامی واقع در شهرها و روستاهای این کشور است. این مراکز آموزشی معمولاً توسط وزارت آموزشوپرورش کشور سیرالئون به رسمیت شناخته شده و علاوه بر دروس مصوب این وزارتخانه دروس اسلامی مختلف نظیر عربی، قرائت قرآن، تاریخ اسلام و فقه را نیز به دانش آموزان خود تدریس میکنند.
مدارس اسلامی معمولاً از اول ابتدایی تا پایان دوره متوسطه را در بر میگیرند و معلمان و اساتید آنها نیز اکثراً شیوخ و علمایی مسلمانی هستند که عمدتاً در دانشگاهها و حوزههای علمیه جمهوری اسلامی ایران، عربستان، کویت، قطر، لیبی، سوریه و مصر تحصیل کرده و از معلومات نسبتاً خوبی نیز برخوردارند.
مدارس اسلامی کنونی سیرالئون در واقع جایگزینی برای مکتبخانههای قدیمی قرآنی غرب آفریقا و از جمله سیرالئون به شمار میروند و هدف آنها نیز پدید آوردن نسل جدیدی از نوجوانان و جوانان مسلمان است که بتوانند در آینده در بخشهای مختلف جامعه عهدهدار پستها و مشاغل مهمی شده و به رقابت با مسیحیان حاکم بر اجتماع پردازند. این مدارس اکثراً تحت نظارت و سرپرستی سازمانها و گروههای اسلامی قرار دارند و تعداد قابل توجهی از آنها توسط فرقه ضاله احمدیه و کشورهای اسلامی احداث و به این سازمانها واگذار شدهاند. (مطالعات میدانی نویسنده)[10]
برخی از مهمترین مدارس اسلامی سیرالئون که از سطح آموزشی بالا و امکانات آموزشی مناسبی برخوردار میباشند عبارتند از:
- مدارس سی گانه شیعی الهادی در مکینی
- مدرسه اسلامی جبرئیل در کنما
- دبیرستان اسلامی دخترانه کانکابلای
- مدرسه اسلامی سلیمانیه فریتاون
- مدرسه بینالمللی اسلامی لبنانیهای سیرالئون
- مدرسه اسلامی هندیهای مقیم سیرالئون
- مدرسه اسلامی مصریها در سیرالئون
- مدرسه اسلامی شاه فهد
- مدرسه اسلامی انصار
- دبیرستان کنگره مسلمانان
- دبیرستان اسلامی شهید بهشتی؛ (مطالعات میدانی نویسنده، فریتاون، 1386)[11]
- دبیرستان اسلامی امام صادق. (عرب احمدی، 1387:150-152)
لازم بذكر است به موازات مدارس بینالمللی سیرالئون که توسط آمریکا، فرانسه و انگلیس اداره میشوند این مدارس اسلامی كه عمدتاً تحت نظارت ایران، عربستان، مصر و كویت اداره میشوند نیز نقش مهمی در جریان سازی فكری مسلمانان، جذب نخبگان و شكل بخشی شخصیت آینده آنها ایفا نمودهاند.
1-2-3-2-1-1-6- مدارس قرآنی:
یکی از شاخصترین جلوههای حضور دین اسلام در کشور سیرالئون که نقش مهمی نیز در توسعه دین اسلام ایفا نموده است مدارس کوچک قرآنی این کشور است. این مدارس که کمابیش در شهرها و روستاهای مناطق مسلمان نشین سیرالئون به فعالیت خود ادامه میدهند از دیرباز عهدهدار وظیفه آشناسازی کودکان و نوجوانان مسلمان با مفاهیم قرآن کریم و فراگیری آموزههای قرآنی توسط آنان بودهاند. شیوه آموزشی این مدارس از حدود دویست سال پیش تاکنون کماکان مبتنی بر تکرار و حفظ آیات قرآنی بوده و تغییر چندانی در روش آموزشی آن صورت نگرفته است.
در این مدارس کودکان خردسال از سن پنج سالگی با آیات قرآن آشنایی یافته و خواندن قرآن را بر اساس روشهای آموزشی نه چندان ملایم معلمان فرا میگیرند. اساتید این مدارس مشهور به «مارابوها» معمولاً از شیوخ و علماء محلی به شمار رفته و خود نیز اطلاعات چندان زیادی از علوم اسلامی ندارند و بیشتر به صورت تجربی قرائت قرآن و نحوه تلاوت قرآن به روشهای گوناگون را آموختهاند. آنان معمولاً بر روی لوحههای چوبی کودکان آیاتی را نوشته و دانشآموزان را وادار میکنند با تکرار این آیات آنها را حفظ کنند. (Willtaker Shreeve 1817:7) مارابوها معمولاً ابتدا سورههای کوچک قرآن را به دانشآموزان خردسال آموزش میدهند و پس از آن که شاگردان این سورهها را به طور کامل حفظ کردند سورههای متوسط و سپس طولانی به آنها تعلیم داده میشود. در این کلاسها همچنین دانشآموزان به تلاوت آیات قرآن پرداخته و معلمان با برشمردن ایرادات آنها در نحوه تلفظ، این کودکان را با تلاوت صحیح قرآن و آیات قرآنی آشنا میکنند. در لابهلای این کلاسها نیز دروسی در مورد تجوید به دانشآموزان آموخته میشود.
جالب اینجاست که بسیاری از کودکان خردسالی که در این کلاسهای قرآنی شرکت میکنند قادر به خواندن و نوشتن نیستند ولی در طی سپری نمودن این دوره نسبتاً سنگین آموزشی، علاوه بر توانایی حفظ برخی آیات قرآن و تسلط بر قرائت قرآن به الفبای عربی نیز مسلط شده و میتوانند متون عربی را مطالعه کنند. (مشاهدات عینی نویسنده، مکینی، 1386)
لازم بذکر است در گذشته مدارس قرآنی بهصورت مستقل عمل میکردند ولی امروزه در دل مدارس اسلامی جای گرفتهاند و بخشی از مواد درسی این مدارس به قرائت و حفظ قرآن کریم اختصاص یافته است.