مطبوعات در سودان: تفاوت میان نسخهها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۷۲: | خط ۳۷۲: | ||
- اظهار نظر درباره شکایتهایی که علیه مطبوعات و رسانهها مطرح میشود<ref>معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ [[سودان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص.337-339.</ref>. | - اظهار نظر درباره شکایتهایی که علیه مطبوعات و رسانهها مطرح میشود<ref>معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ [[سودان]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص.337-339.</ref>. | ||
== پاورقی == | |||
<small>[i] رهبر مبارزات ضد استعماری، در سال های 89ـ1881م. (68ـ1260هـ.ش)</small> | |||
== کتابشناسی == | == کتابشناسی == |
نسخهٔ ۲۶ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۲۸
سابقه روزنامهنگاری در سودان بیش از یکصد سال است. در سال 1899م. (1278 هـ.ش) نخستین نشریه سودانی به نام «الغازیتة السّودانیّة» بهطور رسمی منتشر شده و پس از اندکی در همان سال «الغازیتة العسکریة» انتشار یافته است.
اوّلین نشریه غیردولتی در سال 1902م. (1281هـ.ش) منتشر شده و در سال 1935م. (1314هـ.ش) نخستین روزنامه با نام «جریدة النّیل» و پس از آن «جریدة السّودان» انتشار یافته است.[۱]
گسترش فعالیتهای مطبوعاتی در سودان، با تحوّلات سیاسی و اجتماعی این سرزمین ارتباط داشته است. بعد از انتشار نوشتههای محمّد احمد المهدی[i] در دوران استعمار، روزنامه «السّودان» و پس از آن «رائد السّودان» انتشار یافته است [۲] و در سال 1919م. (1298هـ.ش) «حضارة السّودان»، نخستین روزنامه ملّی این کشور، به سردبیری حسین شریف، منتشر شده است[۳]. در حقیقت «حضارة السّودان»، نشریهای دولتی بود که تنها اخبار حاکمان و دستگاههای حکومتی را چاپ میکرد و به رویدادهای اجتماعی، نمیپرداخت.
انقلابهای بورژوازی، وقوع جنگ جهانی اوّل در دهه دوم قرن بیستم، اعلام اصول ویلسون، انقلابهای سوسیالیستی، جنبشهای آزادیبخش ملّی، گسترش مبارزات ضد استعماری و تحوّلات اقتصادی، آثار و پیامدهایی را در کشورهای مختلف از جمله سودان داشتند. به دنبال این تحوّلات جهانی، در سودان هم، مانند بسیاری از کشورهای دیگر، گروهها و تشکّلهای گوناگونی، با دیدگاههای طرفداران نظام سرمایهداری، هواداران نظام سوسیالیستی و سنّت گرایان، پدیدار شدند و با پیشرفتهایی که در عرصه مطبوعات حاصل شده بود، با فعالیتهای گسترده مطبوعاتی، به تقابل با یکدیگر پرداختند. پس از مدّتی، انجمنها و گروههای ادبی و فرهنگی نیز تشکیل شدند و با گسترش این تشکّلها، انتشار نشریاتی که ـ بهجای گزارشدهی از اقدامات مقامات بلندپایه ـ به بحرانهای کشور در زمینههای مختلف بپردازند، بیش از پیش ضرورت یافت. از سوی دیگر، با عنایت به ضرورتِ ساماندهی امور نشریات متعدّد و متنوّعی که در کشور منتشر میشدند، نخستین قانون مطبوعات، در سال 1930م. (1309هـ.ش) به تصویب رسید.
در دهه 1320هـ.ش با گسترش جنبشهای کارگری، اعم از صنفی و سیاسی، اتّحادیهها، انجمنها و جمعیّتهای مختلفی تأسیس شدند و به تدریج دامنه مبارزات استقلالطلبانه و ضداستعماری گستردهتر شد. اتّحادیه روزنامه نگاران سودان هم در سال 1946م. (برابر با 1325هـ.ش) تأسیس گردید و در مبارزات استقلال طلبانه سودان، نقش مؤثریایفا کرد[۴].
از زمان استقلال سودان در سال 1956م. (1335هـ.ش) تاکنون، بر تعداد نشریات این کشور افزوده شده است. براساس گزارش وزارت اطّلاع رسانی جمهوری سودان در سال 2011م. (1390هـ.ش) پنجاه و دو روزنامه سیاسی، اجتماعی یا ورزشی به زبان عربی و یک روزنامه به زبان انگلیسی منتشر شده است. در همان سال 364 مجلّه تخصّصی در سراسر کشور یا برخی استانها، توسط بخشهای مختلف دولتی و غیردولتی منتشر شدهاند.[۱] اسامی و مشخّصات برخی از مهمترین نشریات سودان، به شرح زیر است:
روزنامههای سیاسی[۵]
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
صحیفة الإنتباهه | www.alintibaha.sd | |
المجهر السیاس ی | http://almeghar.com/news/index.1.html | |
الأهرام الیومیّة | http://www.alahramsd.com/ | |
آخر لحظة | http://www.akhirlahza.sd/akhir/ | |
السّودانی | http://www.alsudani.sd/news/ | |
صحیفة الصحافة | http://www.alsahafasd.net | |
صحیفة الرأی العام | www.rayaam.info | مستقل |
ألوان | http://www.alwansd.com/ | |
صحیفة أخبار الیوم السّودانیة | www.akhbaralyoumsd.net | |
صحیفة الجریدة | https://www.aljarida.com/ | |
صحیفة الوطن السّودانیّة | www.alwatansudan.com | |
سودان ویژن
«Sudan Vision» |
www.sudanvisiondaily.com | مستقل و انگلیسی زبان |
الوفاق | ||
صحیفة الأیام | www.alayaam.net | مستقل |
صحیفة الحرّة | ||
سیتیزن «The Citizen» | انگلیسی زبان | |
صحیفة الخرطوم | www.khartoumnewspaper.com | |
صحیفة الوحدة | www.alwahada.com | مستقل |
روزنامههای سیاسی
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
صحیفة القوات المسلحة | www.algwat.net | |
صحیفة اخبار السّودان الیومیة | www.sudailynews.com | |
صحیفة الانباء | www.alanbaa.info | |
صحیفة الحوار السّودانیة | www.elhewaar.net | |
صحیفة السّودان الدولیة
والهویّة الجامعة |
www.alsudani.info | |
صحیفة الشّارع السیاسى | www.sharisiasi.com | |
صحیفة المُحرِّر | www.almuharrir.com | |
صحیفة الاتّحادى | www.sudani.net | |
صحیفة المیدان | www.midan.net | |
رأی الشّعب | ||
إیلاف | ||
الحیاة | ||
المائدة |
روزنامههای اجتماعی[۶]
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
صحیفة الدّار السّودانیة | www.aldarsd.net | |
صحیفة حكایات | ||
صحیفة قلب الشّارع | ||
صحیفة نبض الكاریكاتیر |
روزنامههای ورزشی[۷]
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
صحیفة المشاهد | www.mushahid.net | |
صحیفة قوون | www.goansport.net | |
صحیفة الكابتن الرّیاضیّة | www.alcaptain.com | |
صحیفة الصّدی الرّیاضیّة | www.alsadda.net | |
سودان سوكر | www.sudansoccer.net |
روزنامههای الکترونیکی[۸]
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
سودانایل«Sudanile» | www.sudanile.com | |
سودان سفارى | www.sudansafary.net | ویژه اخبار دارفور |
صحیفة نــون الإلكترونیة | ||
صحیفة الأسرة والمجتمع | www.sudanwomen.net | |
صحیفة الرؤیة الإلكترونیة | www.arruiacenter.net | |
صوت النّیل | www.soutelneel.com | |
أركامانى | www.arkamani.org | ویژه مردم شناسی و آثار باستانی سودان |
الموسوعة السّودانیة
للأحكام والسّوابق القضائیة |
www.sjprecedents.org | دانشنامه احکام و سوابق قضائی سودان |
روزنامههای ویژه آگهیهای تبلیغاتی[۹]
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
جریدة الممتازة | www.almumtaza.com | |
جریدة لهـاولـه | www.lahalaho.com | |
جریدة الوسیط | www.ewaseet.com | |
جریدة إنتشار | www.entisharـsd.com | |
جریدة الإعلانیة | ||
جریدة موبایل تیك |
مجلّات تخصّصی[۱۰]
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
سودانتریبیون«Sudan Tribune» | www.sudantribune.com | |
مجلة الدراویش | www.addaraweesh.co.uk | |
خارطوم مانیتور«Khartoum Monitor» | www.khartoummonitor.net | |
مجلّة الحیاة العلمیة | www.alhayamag.com | |
مجلة الشّراع | www.sudanmagazine.com | |
صوت السّودان الحُر | www.alـnafitha.com | |
مجلة المیدان | www.midan.net | |
مجلّة اطفال السّودان | www.nilekids.net | |
مجلّة عازه | aaza.20m.com | |
مجلّة النّافـذة | ||
مجلّة حبابكم |
مجلّات کودکان[۱۱]
نام روزنامه | نشانی پایگاه اینترنتی | ملاحظات |
مجلّة اطفال السّودان | www.nilekids.net | |
مجلّة عازه | http://www.aaza.20m.com/ | |
مجلّة الشّرطی الصّغیر | ||
مجلّة الصّباح | ||
مجلة الصّبیات |
قانون مطبوعات
نخستین قانون مطبوعات سودان، در دوران استعمار، در سال 1930م. (1309 هـ.ش) به تصویب رسید و پس از استقلال هم، اوّلین قانون ملّی مطبوعات، در سال 1973م. (1352هـ.ش) تصویب شده است. در آخرین «قانون مطبوعات و رسانهها»، مصوّب سال 2009م. (1388هـ.ش) بیش از پیش بر آزادی مطبوعات و رسانهها تأکید شده است[۱].
در اصل (39) قانون اساسی جمهوری سودان، مصوّب سال 2005م. (1384 هـ.ش)، با تصریح بر آزادی مطبوعات و رسانهها، چنین آمده است:
1. همه هموطنان از آزادی بیان برخوردارند و اطّلاعات مورد نظر خود را میتوانند در مطبوعات و رسانهها منتشر کنند.
2. دولت، آزادی مطبوعات و رسانهها را براساس قوانین و مقرّرات جامعه مردم سالار، تضمین میکند.
3. همه رسانهها باید اخلاق رسانهای را رعایت کنند و از انتشار مطالب بر ضد ادیان، نژادها، قبایل یا فرهنگ جامعه خودداری کنند و از خشونت طلبی و جنگ طلبی بپرهیزند[۱۲].
در ماده (5) قانون مطبوعات و رسانههای سودان، مصوّب سال 2009م. (1388هـ.ش) نیز، بر آزادی مطبوعات و رسانهها، تصریح شده است.
طبق ماده (6) همین قانون، «شورای ملّی مطبوعات و رسانهها»، زیر نظر نهاد ریاست جمهوری فعالیت میکند. براساس ماده (9) قانون مذکور، «شورای ملّی مطبوعات و رسانهها»، دارای بیست و یک عضو، به شرح زیر است:
- شش نفر پیشنهادی معاون اوّل ریاست جمهوری که احکام خود را از سوی رئیسجمهور دریافت میکنند. یکی از این شش نفر، دبیر کلی شورا را بر عهده میگیرد.
- هشت نفر نم ایندگان خبرنگار آنکه از طریق مجمع عمومی اتّحادیه خبرنگاران، انتخاب میشوند.
- پنج نفر به انتخاب مجلس ملّی سودان.
- دو نفر نماینده از طرف ناشران، چاپخانهداران و توزیع کنندگان.
دوره فعالیت «شورای ملّی مطبوعات و رسانهها» چهار سال است و دفتر مرکزی آن در شهر خارطوم قرار دارد. برخی اختیارات و وظایف این شورا، براساس ماده (8) قانون مطبوعات و رسانهها، به شرح زیر است:
- تعیین ملاکها و شرایط شناسایی خبرنگاران، با هماهنگی اتّحادیه عمومی خبرنگاران
- اعطای کمکهای لازم برای تسهیل و گسترش فعالیتهای مؤسسات رسانهای
- اظهار نظر درباره شکایتهایی که علیه مطبوعات و رسانهها مطرح میشود[۱۳].
پاورقی
[i] رهبر مبارزات ضد استعماری، در سال های 89ـ1881م. (68ـ1260هـ.ش)
کتابشناسی
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ وزارة الإعلام جمهورية السّودان(2011). السّودان: أرض الفرص، حقائق و أرقام. الخرطوم: وزارة الإعلام، يوليو، 23.
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers.htm
- ↑ عجب الفيّا، الأدب السّوداني الحديث (2013)، موسوعة التّوثیق الشّامل، بخش «الأدب والنقد والرواية: منتدى الأدب والنقد» مدخل «الأدب السّوداني الحديث» به نشاني: http://www.tawtheegonline.com/vb/showthread.php?t=33838
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers.htm
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers_political.htm
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers_social.htm
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers_sport.htm
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers_web.htm
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers_ads.htm
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers_magazines.htm
- ↑ برگرفته از: 2013 ,http://sudanway.sd/newapapers_magazines_kids.htm
- ↑ برگرفته از: 2013, http://esudany.com/constitution.html
- ↑ معماریان، مریم، امیدی، مصطفی (1394). جامعه و فرهنگ سودان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص.337-339.