جغرافیای طبیعی و انسانی امارات متحده عربی: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
از نظر موقعیت می توان کشور [[امارات متحده عربی]] را در شبه جزیره عربستان دانست جایی بین کشور عمان و کشور عربستان سعودی و از سمت شمال نیز در حاشیه خلیج عمان و خلیج فارس قرار دارد و در مرکزی پر مناقشه و مهم و استراتژیک تنگه هرمز البته بخاطر شرایط ساحلی این تنگه، تسلط ایران بر تنگه هرمز بیشتر از [[امارات متحده عربی|امارات]] می باشد.
از نظر موقعیت می توان کشور [[امارات متحده عربی]] را در شبه جزیره عربستان دانست جایی بین کشور عمان و کشور عربستان سعودی و از سمت شمال نیز در حاشیه خلیج عمان و خلیج فارس قرار دارد و در مرکزی پر مناقشه و مهم و استراتژیک تنگه هرمز البته بخاطر شرایط ساحلی این تنگه، تسلط ایران بر تنگه هرمز بیشتر از [[امارات متحده عربی|امارات]] می باشد.


=== [[مساحت امارات متحده عربی|وسعت]] ===
=== [[مساحت امارات متحده عربی|'''وسعت''']] ===
دولت [[امارات متحده عربی]] کل منطقه را 83600 کیلومتر مربع تخمین زده است که اینها به غیر از سه جزیره در تنگه هرمز می باشد. از این بین ابوظبی که بزرگترین شیخ نشین [[امارات متحده عربی]] می باشد وسعتی در حدود 67350 کیلومتر مربع دارد<ref name=":0">Vine, P. and Al Abed, I. (2001). United Arab Emirates: A New Perspective, U.K.: Trident Press</ref>.
دولت [[امارات متحده عربی]] کل منطقه را 83600 کیلومتر مربع تخمین زده است که اینها به غیر از سه جزیره در تنگه هرمز می باشد. از این بین ابوظبی که بزرگترین شیخ نشین [[امارات متحده عربی]] می باشد وسعتی در حدود 67350 کیلومتر مربع دارد<ref name=":0">Vine, P. and Al Abed, I. (2001). United Arab Emirates: A New Perspective, U.K.: Trident Press</ref>.



نسخهٔ ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۱

جغرافیای طبیعی و انسانی در کشور امارات متحده عربی شامل جغرافیای طبیعی مشتمل بر موقعیت جغرافیایی، مساحت، آب و هوا، سواحل، رودها، ارتفاعات و ناهمواری ها، منابع طبیعی و فاکتورهای محیطی است. جغرافیای انسانی نیز شامل جمعیت، هرم سنی و جنسیتی جمعیت و اقلیت های قومی و نژادی امارات متحده عربی است که در ذیل شرح داده می شود:

جغرافیای طبیعی

از نظر موقعیت می توان کشور امارات متحده عربی را در شبه جزیره عربستان دانست جایی بین کشور عمان و کشور عربستان سعودی و از سمت شمال نیز در حاشیه خلیج عمان و خلیج فارس قرار دارد و در مرکزی پر مناقشه و مهم و استراتژیک تنگه هرمز البته بخاطر شرایط ساحلی این تنگه، تسلط ایران بر تنگه هرمز بیشتر از امارات می باشد.

وسعت

دولت امارات متحده عربی کل منطقه را 83600 کیلومتر مربع تخمین زده است که اینها به غیر از سه جزیره در تنگه هرمز می باشد. از این بین ابوظبی که بزرگترین شیخ نشین امارات متحده عربی می باشد وسعتی در حدود 67350 کیلومتر مربع دارد[۱].

مرز خشکی

با توجه به آخرین برآوردهای مشخص شده در مرزهای خشکی کشور امارات متحده عربی 867 کیلومتر کل مرز خشکی این کشور می باشد. از این مقدار امیرنشین های مرز عمان در شمال و شرق 410 کیلومتر مرز خشکی آنها می باشد و در مرز مشترک امارات و عربستان سعودی در غرب و جنوب 457 کیلومتر مرز مشترک وجود دارد[۱].

اختلافات مرزی و منطقه ای کشور امارات متحده عربی

شیخ نشین ابوظبی در سال 1974 میلادی با کشور عربستان سعودی بر سر منطقه مورد مناقشه ابوقریب و سایر مناطق جنوب به یک توافق رسیدند اما این توافق اولیه به هیچ عنوان مورد تایید دولت امارات متحده عربی قرار نگرفت. البته علت اصلی عدم توافق بر سر این مرزبندی سازماندهی نمودن آن توسط کشور عربستان بود که به صورتی تقریباً یک طرفه به نفع آن کشور طراحی شده بود.

کشور امارات متحده عربی در سال 2003 میلادی توافق نامه مرزی را با کشور عمان امضا کرد که در آن مرزها و مناطق مورد مناقشه دو طرف که شامل جزیره موسندان عمان و منطقه تحت محاصره مرجانها می باشد، قرار داشت. اما این توافق نامه نیز به علت مغایرت با نقشه های ملی مورد تایید قرار نگرفت و در نهایت به تفاهم نرسیدند.

حاکمان دولت امارات متحده عربی مدعی هستند که ایران در سال 1992 میلادی بصورت یک طرفه کنترل کامل سه جزیره تنگه هرمز را بدست گرفته است که شامل جزایر تنب بزرگ، کوچک و ابوموسی می باشد. آنها مدعی هستند این جزایر جایی است که متعلق به شیخ نشین شارجه بوده که از سال 1971 در آن سهیم بوده اند ولی به اینکه پیش از آن این جزایر به کدام کشور تعلق داشته اشاره­ای نکرده اند[۱].

در ماه دسامبر سال 2006 میلادی سران کشورهای عربی شرکت کننده در اتحادیه خلیج[۲] بیان کردند که سه جزیره مورد مناقشه به امارات تعلق بیشتری دارد تا ایران و ایران بایستی بطور صلح آمیز اختیار اداره آنها را به امارات واگذار نماید. همچنین 22 عضو شورای پارلمانی اتحادیه عرب[۲] در سال 2007 دوباره تصریح کردند که این سه جزیره به امارات تعلق دارد و می بایستی بوسیله مذاکره تقسیم و یا بوسیله اسناد و مدارک و شکایت در دادگاه­هابین المللی این مسئله را پیگیری کرد و اینها دقیقاً مطالبی است که ایران به هیچ عنوان قبول ندارد و تاکید می کند که با توجه به اسناد تاریخی این جزایر از دیرباز متعلق به ایران بوده و به هیچ کشوری اجازه تعرض به آنها را نخواهد داد[۱].

طول خط ساحلی

امارات متحده عربی چیزی در حدود 1318 کیلومتر خط ساحلی دارد که کل این خطوط ساحلی در امتداد خلیج فارس و خلیج عمان قرار دارد.

اختلافات دریایی

امارات متحده عربی مدعی است که منطقه­ای 12 مایلی برای کشتیرانی در اختیار دارد و یک منطقه یکپارچه 24 مایلی کشتیرانی و در قسمتی دیگراز خط ساحلی خود منطقه انحصاری اقتصادی را راه­اندازی نموده است که در حدود 200 مایل کشتیرانی می باشد. در مجموع چیزی در حدود 436 مایل دریایی کل منطقه ادعایی دریایی کشور امارات می باشد[۱].

مکان شناسی

کشور امارات متحده عربی در اصل یک بیابان هموار و کاملاً مسطح می باشد و در قسمتی دیگر از این کشور کرانه هایی است که منتهی به سواحل جنوبی خلیج فارس می شود همچنین کشور امارات دشت های نمکی بسیاری دارد که بخشی از آنها جزایر کوچکی را تشکیل داده است. این دشت ­ها یکی از اماکن گردشگری مهم امارات شده است و بزرگترین بندرگاه طبیعی امارات که در دبی قرار دارد. گستره­ی امارات متحده عربی در طول خلیج عمان در حدود 90 کیلومتر می­باشد که این منطقه با عنوان التبیناح شناخته می شود. جالب توجه است اگر بدانید که بلندترین نقطه امارات متحده عربی 1537 متر نسبت به سطح دریا ارتفاع دارد[۱].

کوه یبیر یا جبل یبیر(Jabalyabir) جایی در برآمدگی های رشته کوه­های سنگ القریب قرار دارد این نقطه دقیقاً جایی است که کشور امارات متحده عربی از سمت شمال به جنوب از هم جدا می شود و در جایی که شمالی ترین شیخ نشین­ ها قرار دارند، مرز کشور عمان و امارات متحده عربی آغاز می شود.

این مرز از روی کرانه­ های خلیج فارس کشیده می شود و از شبه جزیره موسندان می گذرد و از روی کوه­ های حجرالقریب به سمت جنوب شرقی امارات امتداد پیدا می کند و چیزی در حدود 150 کیلومترمربع تا جنوبی ترین نقطه مرزی با عمان کشیده شده است. به طور کلی بخش اعظم این سرزمین از صحرا تشكیل شده است و گاهی واحه هایی در آن یافت می شود. با این وجود دو رشته كوه نیز در این كشور وجود دارد. سواحل این كشور، كه اكثر جمعیت در آن ساكنند، عمدتا پوشیده از نمكزار است[۱].

رودخانه های مهم

با توجه به شرایط اقلیمی ایالات متحده عربی و قرار گرفتن در منطقه ­ای خشک بیابانی بطور عمده در این کشور رودخانه دائمی وجود ندارد، اما در منطقه بیابانی شیخ نشین ابوظبی که منطقه ­ای بین دو کویر می باشد. منابع زیر زمینی آب وجود دارد که از نظر این شیخ نشین و بطور کل این کشور بسیار مهم می باشد البته وقتی به این منابع زیر زمینی در دل کویر توجه کنید متوجه اهمیت بسیار زیاد آن می شوید، این منابع به حدی است که از آنها در آبیاری مزارع علاوه بر استفاده خوراکی نیز استفاده می شود.

البته آبادی های دیگری نیز در امارات متحده عربی به خاطر وجود منابع آبی بوجود آمده است. آبادی هایی مانند واحه پهناور الیوا(Alliwa) در جنوب کشور امارات نزدیک مرز عربستان سعودی و آبادی هایی در قسمت شرقی کشور امارات متحده عربی و آبادی هایی که نزدیک مرز عمان با امارات وجود دارد که همه آنها به خاطر وجود منابع آب زیر زمینی شکل گرفته است.

آب و هوا

آب و هوای کشور امارات متحده عربی عموما گرم و خشک و ماه های تابستان(جولای و آگوست میلادی) جزء گرمترین ماه های این کشور است، با دمایی بالغ بر 40 درجه سانتی گراد. وقتی این گرما بیشترآزاردهنده می شود که با رطوبت بالای این کشور اجین می ­شود. و این هم مسئله ای است که عمومیت بیشتری دارد یعنی هوایی شرجی وگرم[۳].

میانگین دما در زمستان(ژانویه و فوریه میلادی) چیزی حدود 17 الی 20 درجه سانتیگراد می باشد و فقط در نقاط مرتفع امارات مانند کوه­­ های الحجرالقریب دما پایین­تر بوده و خنک می شود. این مناطق جزء منطقه ­های خوش آب و هوا و ییلاق امارات محسوب می شود.

میانگین بارش سالیانه باران در مناطق ساحلی امارات به نسبت آنچه که تصور می­شود پایین تر می­باشد. چیزی مابین 100 تا 200 میلیمتر. اما در برخی از مناطق کوهستانی امارات این آمار صورت بهتری پیدا می­کند یعنی چیزی در حدود 350 میلیمتر. همین باران کمی هم که در منطقه ساحلی می­­بارد بسیار کوتاه اما سیل آسا و مخرب می باشد و بصورت پی در پی می­بارد.[۱]

منابع طبیعی

کشور امارات متحده عربی هم مانند بسیاری دیگر از کشورهای حوزه­ ی خلیج فارس از منابع غنی نفت و گاز بهره می­ برد و این صنعت در امارات بسیار با اهمیت و استراتژیک می­با­شد.

نفت

ابوظبی در سال ۱۹۶۶ به عضویت اوپک[۴] درآمد. سپس در سال ۱۹۷۱ با تشکیل کشور امیرنشین فدراتی و این عضـویت به امـارات متحده عربی انتقال یافـت. گرچه ابوظبی سایر امیـرنشین ها را نمـایندگی می کند. امـا نمـی تواند بر آن ها اعمال قدرت نماید زیرا هر امیرنشین منابع زیر زمینی خود را تحت کنترل دارد. حق صدور مجوز اکتشاف، استخراج و توسعه میادین نفتی در هر امیر نشین در اختیار حاکم همان منطقه است. بنابراین وزارت نفت[۵] و منابع طبیعی فدرال برای سیاست گذاری و برنامه ریزی همه جانبه قدرت محدودی دارد. اداره نفت و هیئت مدیره شرکت نفت ابوظبی در سال ۱۹۸۸ منحل گردید. وظائف این نهادها (اداره و نظارت بر امور نفت کشور) به شورای عالی نفت که جدیدا تأسیس شده بود واگذار گردید. این شورا یازده عضو داشت و ریاست آن را بعهده شیخ خلیفه ابن زیاد آل خلیفه بعهده گرفت[۶].

اکتشافات انجام شده در دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میزان ذخائر نفت و گاز امارات متحده عربی را به نحو چشمگیری افزایش داد. بیشتر ذخائر نفت خام ثابت شده امارات متحده عربی تا سال ۱۹۹۲ در چهار امیرنشین واقع بود. میزان ذخائر این امیرنشین ها ۹۸ میلیارد بشکه نفت و ۲/۵ تریلیون مترمکعب گاز است. بخش عمده این ذخائر در ابوظبی قرار دارند[۶].

ابوظبی و سایر امیرنشین های تولید کننده نفت هر یک با توجه به میزان ذخائر و برنامه های خود برای تولید نفت در دراز مدت سیاست های جداگانه ای را دنبال می کنند. ابوظبی با توجه به ذخائر عظیمی که در اختیار دارد برنامه های توسعه تولید و اقتصادی خود را بیشتر برای دراز مدت طراحی می کند. این امیر نشین به ندرت تولید و قیمت را فدای مقاصد نهائی خود می نماید. سایر امیرنشین ها که ذخائر نفت و گاز کمتری دارند بیشتر در پی تولید و کسب منافع خود در کوتا مدت هستند.

ابوظبی در سال های ۱۹۸۰ سهمیه اوپک[۴] را رعایت می کرد اما دبی از سهمیه خود تجاوز کرد. با این حال سهمیه ابوظبی و دبی هر دو بعد از سال ۱۹۸۷ افزایش یافت. بعنوان مثال در اوایل سال ۱۹۸۷ اوپک[۴] سهمیه ابوظبی را ۶۸۲,۰۰۰ بشکه در روز و سهمیه دبی را ۲۲۰,۰۰۰ بشکه در روز تعیین نمود. اما تولید ابوظبی به ۱,۰۸۲,۰۰۰ بشکه در روز (۶۴ درصد بیش از سهمیه) و تولید دبی به ۳۶۵,۰۰۰ بشکه در روز(۶۰ درصد بیش از سهمیه) رسید. درنتیجه اوپک[۴] کمیته ای را برای نظارت بر تولید کشورهائی مانند امارات که سهمیه خود را رعایت نمی کنند تعیین نمود. امارات در پاسخ اظهارداشت که میزان سهمیه این کشور با توجه به ذخائر گسترده نفتی که در اختیار دارد در مقایسه با سایر کشورها کم است[۶].

اوپک[۴] سهمیه تولید امارات متحده عربی را چندین بار افزایش داد و در ماه مارس سال ۱۹۹۰ به ۱/۱ میلیون بشکه در روز رسانید. در آن زمان هم امارات با زیرپا گذاشتن سهمیه اوپک [۴]تولید خود را به 2/1 میلیون بشکه در روز رسانید. قیمت نفت در جولای سال ۱۹۹۰ به بشکه ای ۱۴ دلار سقوط کرد. سرانجام امارات موافقت کرد تا با سهمیه تولید 1/5 میلیون بشکه در روز آن را رعایت کند. در آن زمان مقامات عراقی بر این اعتقاد بودند که کویت و امارات با افزایش تولید باعث سقوط قیمت نفت شده و از این طریق عراق را که شدیدا” به درآمد نفتی خود نیاز دارد از حق خود محروم کرده اند[۶].

اوپک[۴] در ماه اوت سال ۱۹۹۰ بدنبال تجاوز عراق به کویت برای جبران کمبود قطع تولید عراق و کویت سهمیه های تعیین شده را لغو کرد. امارات متحده عربی در سال ۱۹۹۰ با تولید روزانه 2/1میلیون بشکه ۱۵ میلیارد دلار درآمد کسب کرد و سال بعد با تولید 2/4 میلیون بشکه در روز به ۱۴ میلیارد دلار دست یافت. اوپک[۴] در ماه مارس سال ۱۹۹۲ سهمیه امارات را ۲/۲ میلیون بشکه تعیین نمود. بنظر می رسد امارات از این سهمیه تبعیت نمود. امارات متحده عربی در ماه مارس سال ۱۹۹۱ اعلام کرده بود که با اجرای یک برنامه توسعه چند میلیارد دلاری قصد دارد ظرفیت تولید خود را تا اواسط سال های ۱۹۹۰ به ۴ میلیون بشکه در روز برساند.[۶]

امارات متحده

ابوظبی

ابوظبی برای اولین بار در سال ۱۹۳۹ امتیاز استخراج نفت در منطقه خود را به شرکت تروشیال کوست دولوپمنت اویل کمپانی (این شرکت در سال ۱۹۶۲ به شرکت نفت ابوظبی یا ADPC[۷] تغییر نام داد) داد. نفت در این منطقه در سال ۱۹۶۰ کشف شد و تولید و صادرات نفت دریائی از سال ۱۹۶۲ و نفت خشکی از سال ۱۹۶۳ آغاز گردید. شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC)[۵] در اوایل سال های ۱۹۷۰، ۶۰ درصد از سهام شرکت نفت ابوظبی را خریداری نمود. شرکت نفت ابوظبی[۷] در سال ۱۹۸۷ با تغییر اساسنامه خود مسئولیت عملیات در مناطق خشکی ابوظبی را بعهده گرفت. شرکت نفت ابوظبی[۷] در اواخر سال های ۱۹۸۰ باقیمانده سهام خود را به این شرح واگذار نمود: بریتیش پترولیوم، رویال داچ شل، و کامپاین فرانسیس دس پترولس هر کدام ۵/۹ درصد ؛ موبایل اویل و اکسان هر یک ۷۵/۴ درصد ؛ و پارتکس ۲ درصد. میادین عمده خشکی عبارت بودند از بوالحسا، باب، و العصاب. تولید نفت میادین خشکی در سال ۱۹۸۰ برابر ۲۶۷ میلیون بشکه بود.

این امیر نشین در سال ۱۹۵۳ امتیاز اکتشاف نفت در مناطق دریائی که تحت پوشش شرکت نفت ابوظبی[۷] نبودند را به شرکت انگلیسی دی آرکی اکسپلوریشن کمپانی واگذار نمود. شرکت ابوظبی مارین اریاز که یک کنسرسیوم چند ملیتی بود در سال ۱۹۵۵ این امتیاز را خریداری کرد. این شرکت به اولین اکتشاف اقتصادی خود در سال ۱۹۵۸ دست یافت و تولید و صادرات نفت را از سال ۱۹۶۲ آغاز نمود. این شرکت و شرکت ملی نفت ابوظبی[۵] در سال ۱۹۷۷ توافق کردند شرکت ابوظبی مارین اریاز آپریتینگ کمپانی(ADMA-Opco) ر[۵]ا برای فعالیت در مناطق دریائی تأسیس نمایند. در اواخر سال های ۱۹۸۰، ۶۰ درصد از سهام این شرکت به شرکت ملی نفت ابوظبی[۵] ؛ ۱۲ درصد به شرکت ژاپن اویل دولوپمنت کمپانی؛12/7 درصد به شرکت بریتیش پترولیوم ؛ و13/3 درصد به شرکت کمپین فرانسیس دس پترولس تعلق داشت. ام الشیف، زقوم السفلی، دالما,ام الدلخ از جمله میادین نفت دریائی ابوظبی هستند. جزیره داس واقع در شمال شرقی جزیره دالما بعنوان مرکز فعالیت های دریائی تعیین گردید. [۱]

ابوظبی در سال ۱۹۹۲ برخلاف آنچه که در بین کشورهای خلیج فارس معمول بود ادعای مالکیت کامل بر تمام صنعت نفت خود را نداشت. شرکت ملی نفت ابوظبی [۵]در سال ۱۹۷۱ تأسیس شد. این شرکت علاوه بر در اختیار داشتن اغلب سهام شرکت نفت خشکی ابوظبی و شرکت ابوظبی مارین اریاز[۵] وظیفه تولید، پالایش، توزیع و حمل گاز را نیز بعهده دارد. ۵۱ درصد از سهام شرکت گاز مایع ابوظبی به شرکت ملی نفت ابوظبی[۵] تعلق دارد. از سال ۱۹۷۷ تا کنون از تأسیسات این شرکت واقع در جزیره داس گاز طبیعی و گاز مایع به کشور ژاپن صادر می شود. در سال ۱۹۸۸ در تأسیسات داس ۵/۲ میلیون تن LNGکه از میادین دریائی استخراج شده بود تولید گردید. شرکت ملی نفت ابوظبی[۵]۶۸ درصد از صنایع گاز ابوظبی را در اختیار دارد. در این صنایع پروپان، بوتان و میعانات گازی از میادین خشکی بوالحسا، باب، و العصاب استخراج و در پالایشگاه الرویس پالایش می شود.[۸]

پالایشگاه های ام النار والرویس در ابوظبی نیز تحت کنترل شرکت ملی نفت ابوظبی[۵] می باشند. کل ظرفیت پالایشگاه های ابوظبی در سال ۱۹۹۱ روزانه ۱۸۵,۰۰۰ بشکه بود که از این مقدار ۱۰۰,۰۰۰ بشکه قابل صدوربه خارج بود. بازاریابی و توزیع توسط یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ابوظبی[۵] انجام می شود. شرکت ملی نفت ابوظبی[۵] و شرکت سرمایه گذاری ابوظبی برای خرید پالایشگاه و پمپ های بنزین مشترکا” شرکتی بنام شرکت بین المللی سرمایه گذاری نفت (IPIC)[۹] تأسیس کرده اند. ۲۰ درصد از سهام پالایشگاه مادرید در سال ۱۹۸۹ متعلق به این شرکت بود. نفت این امیرنشین از طریق ترمینال های جبل الزانه و جزیره داس صادر می شود. ترمینال کوچکی هم در المبرز وجود دارد.[۱]

دبی

شرکت نفت عراق(IPC)[۱۰] از سال ۱۹۳۷ تا ۱۹۶۱ مجوز اکتشاف و استخراج نفت در دبی را در اختیار داشت. شرکت کمپین فرانسیس دس پترولس و یک شرکت اسپانیائی به نام هیسپانویل در سال ۱۹۵۴ شرکتی به نام دبی مارین اریاز تأسیس و امتیاز اکتشاف و استخراج نفت در دبی را اخذ کردند. شرکت نفت کنتینانتال در سال ۱۹۶۳ امتیاز شرکت نفت عراق[۱۰] را خریداری و شرکت نفت دبی (DPC)[۱۱]را تأسیس نمود. در همان سال شرکت نفت دبی [۱۱]۵۰ درصد از سهام شرکت دبی مارین اریاز را خریداری و بخشی از سهام خود را به سایر شرکت ها واگذار نمود. نفت در آب های دبی در سال ۱۹۶۶ کشف و تولید آن از اواخرسال ۱۹۶۹ شروع شد. دولت دبی در سال ۱۹۷۵، ۶۰ درصد از سهام شرکت نفت دبی[۱۱] را خریداری کرد.

ذخائر نفت دبی در سال ۱۹۹۱ حدود ۴ میلیارد بشکه برآورد می شد. سیاست تولید نفت اوپک[۴] در اغلب اوقات نادیده گرفتن سهمیه اوپک[۴] بوده است. دبی بیشتر بر استخراج مؤثر از میادین نفت این امیرنشین تمرکز داشته است. این بدان معناست که تولید در اغلب اوقات با حداکثر ظرفیت یا در همان حدود انجام شده است. میادین عمده نفتی دبی عبارتند از: فتح، رشید، مرقام و فلاح در دریا.[۶]

دولت دبی در سال ۱۹۷۵ شرکت گاز دبی (Dugas)[۱۲] را بمنظور پالایش گاز حاصل از میادین دریائی تأسیس نمود. این شرکت در اوائل سال های ۱۹۹۰ برای پالایش گازهای میدان خشکی مرقام نیز برنامه ریزی کرد. شرکت سیمیتار اویل که وابسته به شرکت کانادائی سانینگ دال اویلز بود با شرکت گاز دبی مشارکت داشت. پالایشگاه شرکت گاز دبی[۱۲] درمینا جبل علی قرار دارد. در سال۱۹۸۰ روزانه ۲۰,۰۰۰ بشکه گاز طبیعی مایع (پروپان، بوتان، و مایعات سنگین) و2/1 میلیون بشکه گاز خشک (متان) از طریق لوله به این پالایشگاه منتقل می شد. گاز خشک با لوله به شرکت آلومینیوم دبی[۱۳] فرستاده میشود تا در آن جا بعنوان سوخت در نیروگاه برق و تصفیه خانه آب به مصرف برسد. بخش کمی از گاز مایع طبیعی بصورت کپسول گاز در داخل مصرف می شد و بیشتر آن به ژاپن صادر می گردید. ترمینالی ویژه گاز در سال ۱۹۸۰ در مینا جبل علی ساخته شد که می تواند به کشتی های حامل گاز با ظرفیت ۴۸,۰۰۰ تن خدمت ارائه کند. میزان ذخائر گاز این امیرنشین ۱۲۵ میلیارد مترمکعب برآورد می شود.[۳]

شارجه

امیرنشین شارجه در سال ۱۹۶۹ امتیاز اکتشاف و استخراج نفت در مناطق دریائی را بمدت ۴۰ سال به یک کنسرسیوم امریکائی به نام شرکت کرسنت اویل کمپانی داد.

نفت در سال ۱۹۷۳ در میدان مبارک واقع در آب های جزیره ابوموسی کشف شد و تولید از آن میدان از سال ۱۹۷۴ آغاز گردید.

سایر امیرنشین ها

ذخائر نفت و گاز در امیرنشین رأس الخیمه محدود است. این امیرنشین از اوائل سال های ۱۹۸۰ مورد اکتشاف قرار گرفت. تولید نفت در این منطقه در سال ۱۹۸۶ به ۰۰۰، ۱۰ بشکه در روز رسید که بیشتر درآمد حاصل از آن مجددا صرف اکتشاف گردید. این امیرنشین در همان سال احداث خط لوله انتقال نفت از میدان دریائی سیلا را به پایان رسانید. این خط لوله نفت از این خط لوله به یک مخزن ۰۰۰، ۵۰۰ بشکه ای و یک پالایشگاه LPG بظرفیت 1000 بشکه در روز در رأس الخیمه منتقل می شد. تولید نفت در این امیرنشین بعدها به ۸۰۰ بشکه در روز کاهش یافت.[۶]

عملیات اکتشاف و حفاری در عجمان، ام القیوان، و الفجیره به نتیجه مهمی نرسید. بخشی از هزینه های این عملیات توسط دولت فدرال تأمین گردید.

استفاده از خشکی

در کشور امارات تنها از 0/6درصد به عنوان محل سکونت اعراب یعنی افراد بومی امارات استفاده می شود و 2/3 درصد از کل خشکی های امارات اختصاص به کشت و زراعت دائمی پیدا کرده است و چیزی در حدود 720 کیلومتر مربع از خشکی­های امارات امکان آبیاری وجود دارد.[۶]

فاکتورهای محیطی

طوفان شن و گرد و غبار از پدیده های غالب و تکرارپذیر این کشور شیخ نشین و بیابانی می­باشد که مشکلات و معضلاتی را نیز با خود به همراه دارد از جمله کاهش شدید دید.

جزایر کوچکتری که در خلیج فارس وجود دارد(علاوه بر جزایر مرجانی و شنهای روان) تهدیدی بزرگ برای کشتیرانی در آبهای این کشور محسوب می شود.

ازجمله تهدیدهای دیگر ناوبری در سواحل امارات متحده عربی جزر و مد­های بسیار سنگین و شدید و گردبادهای بزرگی است که بارها باعث ایجاد سوانح دریایی و غرق شدن کشتیهایی شده است که نزدیک سواحل امارات به حرکت درآمده اند. وجود گیاهان نمک زدا که با خواص ویژه جداکنندگی نمک از آب شور کمک به بهبود کمبود منابع آب شیرین در امارات می­نماید اما پدیده کویرزدایی(سرزمین هایی که به مرور زمان به صورت کویر در می­آید) و سواحلی که بر اثر ریختن زباله توسط مسافرین و افرادی که به مسایل زیست محیطی اهمیت نمی­دهند و همچنین ریختن نفت­­ های ته نشین شده کشتی ها به دریا و بعضی از نقاط خشکی مشکلات عدیده­ای را بوجود می ­آورد.[۱۴]

زمان منطقه ­ای

امارات متحده عربی از نظر زمانی اختلاف 4 ساعتی با ساعت بین المللی گرینویچ دارد که این اختلاف مثبت می باشد یعنی 4 ساعت جلوتر از گرینویچ است.[۳]

جغرافیای انسانی

جمعیت

در سال 2005 سر شماری در کشور امارات متحده عربی صورت گرفت که مطابق این سرشماری جمعیت این کشور چیزی مابین4/1 میلیون نفر تا 4/6 میلیون نفر تخمین زده شده است. این سرشماری مجدداً در سال 2006 تکرار شد و در این سال جمعیت این کشور چیزی در حدود 4/9 میلیون نفر شده بود یعنی چیزی در حدود 600 هزار نفر افزایش جمعیت بطور متوسط که 15%رشد را نشان می دهد.[۳]

بطور کلی رشد جمعیت امارات از سال 1995 میـلادی تـا سال 2005 میـلادی حـدود 75% افـزایش را نشـان مـی دهد. البته رشد جمعیت غیر بومی یعنی مهاجرینی که اجازه اقامت را از کشور امارات گرفته­اند بسیار بالاتر از رشد جمعیت مردم امارات می­باشد.

نرخ رشد سالیانه در کشور امارات 6/9 درصد می­باشد که اکثر جمعیت این کشور یعنی چیزی بالغ بر 2/5 میلیون نفر در شهرهای این کشور زندگی می­کنند و در این میان سهم دو شهر بزرگ و امیر نشین ابوظبی و دبی بیشتر از بقیه شهرهای این کشور عربی می­باشد و آنچه که مسلم است با توجه به بهبود شرایط اقتصادی در این کشور رشد جمعیت نیز بهبود قابل توجهی داشته است و این میانگین بین سالهای 2000 میلادی تا 2005 میلادی به 8/5 درصد رسیده است. البته غیر از شرایط اقتصادی برنامه ها و مشوق های مختلفی که دولت امارات در نظر گرفته است نیز کمک شایانی به بهبود رشد جمعیت نموده است.[۳]

جمعیت شناسی

جمعیت امارات متحده عربی بطور چشم گیری از غالب جوانان شکل گرفته است کـه بسیـار حایـز اهمـیت می­باشد. براساس برآورد­های آماری که توسط کشور ایالات متحده آمریکا بدست آمده است. در حدود 75% جمعیت این کشور را افراد فعال جامعه که در محدود 15 تا 64 سال می­شود را تشکیل می­دهند و20% هم شامل افراد زیر 15 سال می­باشد که البته در سال­های اخیر بر تعداد آنها افزوده شده و 5% مابقی شامل جمعیت مسن امارات می­باشد. مسئله مهم دیگر در کشور امارات نسبت جمعیت مردها به خانمها می­باشد که تقریباً مردها دو برابر خانمها می­باشند.[۱]

آمار تولد در این کشور غلبه فاحشی بر میزان مرگ و میر دارد. این میزان در تولد16/1در هر 1000 نفر است در حالی که این آمار در مرگ و میر 2/2 در هر هزار نفر سنجیده شده است. البته در میزان مرگ و میر تعداد 16 در هزار آقایان و 13 در هزار خانم ها می ­باشد یعنی میزان مرگ و میر در آقایان بیشتر از خانم ها می­باشد.

میزان امید به زندگی یا همان میانگین طول عمر در کشور امارات متحده عربی رشد چشم گیری داشته است این میزان در مردان73/5 سال برآورد شده است در حـالی که در زنـان اماراتی این میـزان به 78/4سـال نیـز می رسد. با این حساب میانگین کلی امید به زندگی در این کشور75/5 سال می ­باشد. میزان باروری هم به شکل محسوسی رو به افزایش گذاشته است و تا سال 2007 به 2/4 بچه برای هر زن بوده است[۱].

گروه های نژادی و زبان ها

شهروندان بومی امارات متحده عربی با تمام این تفاسیر فقط20% کل جمعیت امارات را تشکیل می­دهند. وچیزی در حدود 60% از جمعیت ایـن کشور را کارگـران قسمت­ های جنوبی و جنوب شرقی آسـیا تشـکیل می دهند و مابقی این جمعیت که 20% می­شود را عرب های سایر کشورها از جمله: مصر، فلسطین، اردن گرفته تا عین عمان و قسمت مهمی از این جمعیت را ایرانی­ ها، هندی ها، پاکستانی­ ها و مردمانی از غرب اروپا می ­باشند که بخاطر شرایط کاری این کشور اقامت در امارات را برگزیده ­اند.[۱]

زبان رسمی این کشور عربی است زبانی که غالب کشورهای مسلمان با آن گویش می­ کنند و سایر زبان های رایج در این کشور برگرفته از زبان ساکنین مهاجر این کشور می­باشد که در آنها زبان فارسی، انگلیسی، هندی، اردو بطور گسترده ­تری در کشور امارات متحده عربی رایج می­ باشد[۱۵]

نیز نگاه کنید به

جغرافیای طبیعی و انسانی لبنان؛ جغرافیای طبیعی و انسانی کانادا؛ جغرافیای طبیعی و انسانی تونس؛ جغرافیای طبیعی و انسانی کوبا؛ جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان؛ جغرافیای طبیعی و انسانی فرانسه؛ جغرافیای طبیعی و انسانی سوریه؛ جغرافیایی طبیعی و انسانی سنگال؛ جغرافیای طبیعی و انسانی روسیه؛ جغرافیای طبیعی و انسانی مصر؛ جغرافیای طبیعی و انسانی لبنان

کتابشناسی

  1. ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ Vine, P. and Al Abed, I. (2001). United Arab Emirates: A New Perspective, U.K.: Trident Press
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ برگرفته از https://arabmpi.org/en/home
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ برگرفته از https://fa.wikipedia.org/
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ ۴٫۸ ۴٫۹ برگرفته از https://www.opec.org/
  5. ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ ۵٫۱۰ ۵٫۱۱ برگرفته از https://www.adnoc.ae/
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ ۶٫۵ ۶٫۶ ۶٫۷ Parker, 2007
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ برگرفته از https://www.adpc.net/
  8. Gonzalez, G. (2007). Facing HumanCapital Challenges of the 21st Century: Education and Labor Market Initiatives in Lebanon, Oman, Qatar,and the United Arab Emirates,  Rand-Qatar Policy Institute.
  9. برگرفته از https://www.ipic.com/
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ برگرفته از https://www.paralympic.org/
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ برگرفته از https://liquipedia.net/
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ برگرفته از https://www.dugas.fr/
  13. برگرفته از https://dubalholding.ae
  14. Potts, D. (2003). Archaeology of the United Arab Emirates, Trident press.
  15. کشاورز شکری، عباس، اقبالی، ابوالفضل (1392). آشنایی با امارات متحده عربی. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ( در دست انتشار)