صنعت فیلم سازی اردن

صنعت فیلمسازی در کشور اردن نسبت به دیگر کشورهای عربی بسیار دیر شکل گرفت. با این همه از سال 1960 بدین سو سرزمین اردن و به‌ویژه بیابان‌های بکر آن محل فیلمبرداری برخی از نامدارترین ساخته‌های بلند سینمایی هستند. اردن توانسته موقعیت خود را به عنوان مکانی برجسته برای فیلمبرداری طیف وسیعی از آثار سینمایی برجسته کند از صحنه‌های صحرا در فیلم لورنس عربستان اثر عمر شریف تا صحنه‌های صخره‌های سنگی در فیلم مریخی با بازی مت دیمون در اردن فیلم‌برداری شده است. اگر‌چه صنعت فیلمسازی اردن هنوز در مراحل ابتدایی است، اما این فرصت را برای فیلمسازان داخلی خود فراهم می‌کند تا همگام با تحولات جهانی این صنعت پیش بروند و جایگاه امیدوار کننده‌ای در منطقه پیدا کنند. شهرت اردن به عنوان یک مقصد جذاب برای تولید فیلم و تلویزیون به لطف مشارکت برجسته آن در بسیاری از آثار محلی و منطقه‌ای به وجود آمده است. اولین فیلم ساخته شده در اردن فیلم صراع فی جرش - و اصف الشیخ است که در سال 1957 ساخته شد.

با تأسیس هیئت فیلم سلطنتی اردن در سال 2003 با هدف افزایش تولید فیلم‌های داخلی و خارجی در اردن صنعت فیلمسازی این کشور در چهارچوب رسمی خود قرار گرفت. در سال 2007 امین مطالقا فیلم کاپیتان ابورائد را ساخت که 50 سال پس از فیلم مبارزه در جرش به عنوان فیلم سینمایی مستقلی به شمار می‌رود. این اثر سینمایی در حال و هوای رمانتیک خود فیلمی موفق بوده و جزو معدود محصولات کشور اردن محسوب می‌شود. این فیلم اولین اثری است که در کشور اردن در استودیو فیلم سلطنتی اردن ساخته شده و تبلیغات زیادی برای آن صورت گرفته و در جشنواره‌هایی چون دبی و سوریه شرکت کرده است.

امین مطالقا علاقه داشت که فیلمش در آمریکا به اکران عمومی در بیاید و در رده فیلم‌هایی چون بتمن مخاطب خود را پیدا کند، اما برای آمریکایی‌ها یک فیلم بیگانه است. وی مایل بود که عکس العمل مخاطب را نسبت به‌ این فیلم در خارج از مرزها ببینند. این کارگردان از نوجوانی در آمریکا درس خوانده و کاملاً از این کشور تاثیر گرفته است.

صندوق حمایت از فیلم اردن با هدف حمایت از فیلمسازان و سازندگان برنامه‌های تلویزیونی توسعه پتانسیل‌های موجود در این صنعت و پایداری آن در سال 2011 تاسیس شد. این صندوق در زمینه فیلم‌های داستانی و مستند‌های بلند در مراحل تولید و پس از تولید و همچنین فیلم‌های کوتاه انیمیشن و مجموعه‌های تلویزیونی حمایت‌های مالی انجام می‌دهند. یکی از اهداف اصلی این صندوق تشویق به جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تولیدات مشترک با کشورهای عربی می‌باشد. این صندوق شاهد تحرکات بی‌سابقه‌ای در زمینه توسعه، تحقیق و تولید پروژه‌های سینمایی و تلویزیونی اردن بود که در سال‌های 2018 و 2019 مورد حمایت قرار گرفتند و بخش عمده آن‌ها انجام شده است. کمک‌های مالی ارائه شده توسط این صندوق در سال 2018 بالغ بر 233.000 دینار اردن بود که 13 پروژه سینمایی از آن بهره‌مند شدند.

هیئت منصفه‌ این صندوق متشکل از اعضای حرفه‌ای کلیه پروژه‌های ارسال شده به صندوق را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهد و در نهایت پروژه‌های انتخاب شده از این حمایت‌های مالی برخوردار می‌شوند. در ادامه به فیلم‌هایی که در اردن فیلمبرداری شده اشاره می‌شود:

جدول شماره 1. فیلم های ساخته شده در اردن

سال ساخت	نام فیلم	کارگردان	کشور سازنده
2014	راه کفتار آب و هوای اردن حمله ببر دو کیلو	بول غروس ایزابیل استیفر سایمون دیکسون برافو کاجاکی	کانادا آلمان ایرلند ژاپن
2015	مردان ایکس جنگ زیر سایه دیدار ای پرواز پرنده داستان جنگ ستارگان راهب و اهریمن سلول	برایان سینجر توبیاس لیند هولم باباک انفاری امین مطالقــۀ هانی ابو سعید جاریث ادواردز د نیکولای دوستای ماجد الانصاری	آمریکا دانمارک امارات متحده آمریکا-اردن فلسطین آمریکا لهستان امارات متحده عربی
2016	قلعــۀ رمل لیلی م پترا: دروازه زمان راه‌های المپیک	فیرناندو کویمبرا مایک دی یونج اسامــۀ ابولبن رامازان ناناییف	ایالات متحده آمریکا هلند مصر ایالات متحده آمریکا
2017	برادران ظهور تمام پول‌های دنیا پگاه شب	هانرو سیمیتزمان کزافییــۀ جیانولی ریدلی اسکوت ناجی سلامــۀ	هلند فرانسه آمریکا اردن
2018	میترا دانیال شیحانــۀ دیون	کوه مدیری نایلز اوبلیف خالد الحجر دنیس فیلنوف	هلند-آلمان دانمارک سعودی عربی ایالات متحده آمریکا
2019	شادی کوچه‌ها ساره غزۀ مونامور عبور از صحرا دختران عبدالرحمن	دارین سلام باسل غندور محمد دیاب عرب وطرزان هادزی الکساندر زید ابو حمدان	اردن اردن اردن فلسطین صربستان اردن
2020	زن مرده مذاکرات روزگار بز	کاردی کوسار یم سون – ری بلیسی توماس	استونی کره جنوبی هند

نیز نگاه کنید به

سینمای اردن؛ تاریخچه سینمای اردن؛ جایگاه سینمای اردن در منطقه و جهان