مفاخر و مشاهیر دینی قزاقستان: تفاوت میان نسخهها
صفحهای تازه حاوی «===مفاخر و مشاهیر دینی=== از قرن هفتم تا دهم که اسلام بتدریج در جنوب قزاقستان وارد شد و دین، دانش، علم و فرهنگ در شهرهای جنوبی؛ طراز، اترار و ترکستان رونق گرفت شخصیت های دینی و علمی بزرگی در این مناطق ظهور کردند که به تعدادی از عالمان و بزرگانی که...» ایجاد کرد |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
از قرن هفتم تا دهم که اسلام بتدریج در جنوب [[قزاقستان]] وارد شد و دین، دانش، علم و فرهنگ در شهرهای جنوبی؛ طراز، اترار و ترکستان رونق گرفت شخصیتهای دینی و علمی بزرگی در این مناطق ظهور کردند که به تعدادی از عالمان و بزرگانی که در این مناطق زاده شدهاند اشاره میشود. | |||
از قرن هفتم تا دهم که اسلام بتدریج در جنوب قزاقستان وارد شد و دین، دانش، علم و فرهنگ در شهرهای جنوبی؛ طراز، اترار و ترکستان رونق گرفت | |||
=== [[ابو نصر فارابی]] === | |||
زاده ۸۷۸ و درگذشته در سال ۹۵۰ میلادی، حدود سال ۲۶۰ ه.ق در فاراب (شهر اترار کنونی در جنوب [[قزاقستان]]) و متوفی در سال ۳۳۹ ه.ق در دمشق که از بزرگترین فلاسفه و دانشمندان عصر طلایی اسلام است که به معلم ثانی معروف است. | |||
=== [[ابو اسحاق ابراهیم فارابی]] === | |||
[[ابو اسحاق ابراهیم فارابی]] عالم علم ادبیات عرب، در قرن چهارم میزیست. کنیه وی ابو ابراهیم و دایی اسماعیل بن حماد جوهری صاحب کتاب الصحاح فی اللغة بوده است. وی از دیار خود دور افتاد و به یمن رفت و در زبید اقامت گزید و کتاب خود دیوان الادب را در آنجا تصنیف کرد. ولی پیش از آنکه از او روایت کنند در گذشت. وفاتش در اوایل قرن پنجم نقل شده است<ref>PEJITHI B KA3AXCTAHE, http://www.unesco.kz/heritagenet/kz/content/duhov_culture/religia/religia_in_kz.htm</ref>. | |||
=== [[اسماعیل بن حماد جوهری فارابی]] === | |||
[[اسماعیل بن حماد جوهری فارابی]]، ادیب شهیر که کنیه او ابونصر بوده است، خواهرزاده ابواسحاق فارابی صاحب کتاب دیوان الادب میباشد. اصلیت او از فاراب (از شهرهای امروزی [[قزاقستان]]) است. جوهری در زمان خود، از حیث ذکاوت و زیرکی و علم، از عجایب روزگار بود، از بزرگان لغت و ادب و در کلام و اصول بسیار متبحر بود | |||
جوهری در عراق نزد ابوعلی فارسی و ابوسعید سیرافی زبان و ادبیات عرب را آموخت. بعد به حجاز رفت و با اعراب بادیه نشین همدم شد تا لغت و زبان معمول را از آنها بیاموزد. | |||
به بلاد "ربیعه و مضر" سفر کرد. بعد به طرف خراسان آمد، در مسیر راه که به دامغان رسید خدمت ابوعلی حسین که از نویسندگان بزرگ بود، رفت و از او بهرهها برد. ابوعلی او را به نیشابور فرستاد. او دیگر برای همیشه در نیشابور ماند و در آنجا به تدریس و تالیف پرداخت و تعلیم خط و کتابت قرآنها و دفترها را به عهده داشت تا از دنیا رفت. مرگ او را در سال ۳۸۶ ه.ق گفتهاند. | |||
جوهری در | از جوهری آثار زیادی باقی مانده است که از جمله صحاح اللغة، کتاب المقدمه در نحو، کتاب العروض که این کتاب را برای ابومنصور عبدالرحیم بن محمد بیشکی تالیف کرد را میتوان نام برد. | ||
به | === [[خواجه احمد یسوی]] === | ||
[[خواجه احمد یسوی]] حدود ۱۱۰۵ میلادی یا ۴۸۴ هجری شمسی در شهر سایرام در ترکستان، جنوب [[قزاقستان]] بدنیا آمد و بعد به یسه عزیمت کرد و آنجا تحصیل کرد و به کمال رسید. خواجه که درس طریقت را نزد شیخ یوسف همدانی فرا گرفته بود با روحیه عرفانی خود طریقت یسویه را بنا نهاد و مراد مردم [[قزاقستان]] و آسیای مرکزی شد و عشق و علاقه مردم به او پس از مرگ نیز چنان فزونی یافت که بر سر مزار او در [[شهر ترکستان]] کنونی [[قزاقستان]] مقبره ای برای او بنا کردند که امروز زیارتگاه پیروان یسویه و مردم منطقه شده است. | |||
=== [[عبدالجلیل باب خراسان]] === | |||
عارف قرون هشتم و نهم میلادی، این عارف بزرگ هرچند از علما و مبلغان دینی زاده شده در خراسان بزرگ و ایرانی بوده است ولی از آنجا که مورخین و مردم کشورهای آسیای مرکزی اسلام سرزمین خود را مرهون او میدانند و اولین کسی بود که اسلام را در دشتهای قپچاق رونق داد و تا آخر عمر در این منطقه ماندگار شد و در همانجا رحلت کرد که هم اکنون [[آرامگاه عبدالجلیل باب خراسان]] در دشتهای پهناور جنوب شرق [[قزاقستان]] در ناحیه دوردست ژنه قورغان (قلعه نو) ولایت قزل اوردا قرار دارد، در تپه ای مشرف به دشتهای جنوب [[قزاقستان]] است: از همین جهت مردم آسیای مرکزی و [[قزاقستان]] عبدالجلیل باب خراسان را ایرانی و از خراسان بزرگ میدانند ولی او را همچون عارفان و عالمان دینی سر زمین خود میدانند و به او افتخار میکنند. | |||
ابوالقاسم فارابی، برهان الدین فارابی، محمود حسینی فارابی، قوام الدین فارابی، حسامالدین بن حسین حنفی، میرزا حیدر دولتی، محمدبن عبد فرض، هیبیت ا... الترکی، محی الدین ترکستانی، عیسی یوسف ترکستانی و تعداد زیادی از نوادهها و خلفای بعد از خواجه احمد یسوی که طریقت یسویه را ترویج و گسترش دادند از جمله شخصیتهای علمی و مذهبی مناطق جنوبی [[قزاقستان]] بودهاند. | |||
ضمنا شخصیتهای دیگری مانند شاکریم قودای بردیف شاعر، فیلسوف و اندیشمند قزاق، متولد ۱۱ جولای ۱۸۵۸ میلادی در روستای کن بولاک منطقه چنگیز در ناحیه سمی پالاتینسک و آبای قونانبایف ۱۹۰۴- ۱۸۴۵ شاعر ملی قزاق. که پایه گذار ادبیات نوشتاری قوم قزاق بوده و ادبیات کلاسیک قزاق را به پایه ای رساند که شهرت آن از مرزهای [[قزاقستان]] فراتر رفت. را میتوان از جمله شخصیتهای مذهبی دانست که این دو شاعر در اشعار خود به ادبیات شرق و اسلام توجه ویژه ای داشتهاند<ref>HCJIAM - PEJIHTHI MHPA H CO3 HJIAHH I, IIIeiix A6carrap xaxu IIEPBHCAJIH, OOH)I IIOJIIEP)KKI ICJIAMCKOI KVJIbTYPLI I OBPA3OBAHII , AJIMaTbI 2010</ref>. | |||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[ادیان در قزاقستان]] | |||
== | == کتابشناسی == | ||
<references /> | |||
== منبع اصلی == | |||
صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ [[قزاقستان]]. تهران: [https://www/icro.ir سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار) | |||
== نویسنده مقاله == | |||
اصغر صابری | |||
[[رده:ادیان و مذاهب]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۳۹
از قرن هفتم تا دهم که اسلام بتدریج در جنوب قزاقستان وارد شد و دین، دانش، علم و فرهنگ در شهرهای جنوبی؛ طراز، اترار و ترکستان رونق گرفت شخصیتهای دینی و علمی بزرگی در این مناطق ظهور کردند که به تعدادی از عالمان و بزرگانی که در این مناطق زاده شدهاند اشاره میشود.
ابو نصر فارابی
زاده ۸۷۸ و درگذشته در سال ۹۵۰ میلادی، حدود سال ۲۶۰ ه.ق در فاراب (شهر اترار کنونی در جنوب قزاقستان) و متوفی در سال ۳۳۹ ه.ق در دمشق که از بزرگترین فلاسفه و دانشمندان عصر طلایی اسلام است که به معلم ثانی معروف است.
ابو اسحاق ابراهیم فارابی
ابو اسحاق ابراهیم فارابی عالم علم ادبیات عرب، در قرن چهارم میزیست. کنیه وی ابو ابراهیم و دایی اسماعیل بن حماد جوهری صاحب کتاب الصحاح فی اللغة بوده است. وی از دیار خود دور افتاد و به یمن رفت و در زبید اقامت گزید و کتاب خود دیوان الادب را در آنجا تصنیف کرد. ولی پیش از آنکه از او روایت کنند در گذشت. وفاتش در اوایل قرن پنجم نقل شده است[۱].
اسماعیل بن حماد جوهری فارابی
اسماعیل بن حماد جوهری فارابی، ادیب شهیر که کنیه او ابونصر بوده است، خواهرزاده ابواسحاق فارابی صاحب کتاب دیوان الادب میباشد. اصلیت او از فاراب (از شهرهای امروزی قزاقستان) است. جوهری در زمان خود، از حیث ذکاوت و زیرکی و علم، از عجایب روزگار بود، از بزرگان لغت و ادب و در کلام و اصول بسیار متبحر بود
جوهری در عراق نزد ابوعلی فارسی و ابوسعید سیرافی زبان و ادبیات عرب را آموخت. بعد به حجاز رفت و با اعراب بادیه نشین همدم شد تا لغت و زبان معمول را از آنها بیاموزد.
به بلاد "ربیعه و مضر" سفر کرد. بعد به طرف خراسان آمد، در مسیر راه که به دامغان رسید خدمت ابوعلی حسین که از نویسندگان بزرگ بود، رفت و از او بهرهها برد. ابوعلی او را به نیشابور فرستاد. او دیگر برای همیشه در نیشابور ماند و در آنجا به تدریس و تالیف پرداخت و تعلیم خط و کتابت قرآنها و دفترها را به عهده داشت تا از دنیا رفت. مرگ او را در سال ۳۸۶ ه.ق گفتهاند.
از جوهری آثار زیادی باقی مانده است که از جمله صحاح اللغة، کتاب المقدمه در نحو، کتاب العروض که این کتاب را برای ابومنصور عبدالرحیم بن محمد بیشکی تالیف کرد را میتوان نام برد.
خواجه احمد یسوی
خواجه احمد یسوی حدود ۱۱۰۵ میلادی یا ۴۸۴ هجری شمسی در شهر سایرام در ترکستان، جنوب قزاقستان بدنیا آمد و بعد به یسه عزیمت کرد و آنجا تحصیل کرد و به کمال رسید. خواجه که درس طریقت را نزد شیخ یوسف همدانی فرا گرفته بود با روحیه عرفانی خود طریقت یسویه را بنا نهاد و مراد مردم قزاقستان و آسیای مرکزی شد و عشق و علاقه مردم به او پس از مرگ نیز چنان فزونی یافت که بر سر مزار او در شهر ترکستان کنونی قزاقستان مقبره ای برای او بنا کردند که امروز زیارتگاه پیروان یسویه و مردم منطقه شده است.
عبدالجلیل باب خراسان
عارف قرون هشتم و نهم میلادی، این عارف بزرگ هرچند از علما و مبلغان دینی زاده شده در خراسان بزرگ و ایرانی بوده است ولی از آنجا که مورخین و مردم کشورهای آسیای مرکزی اسلام سرزمین خود را مرهون او میدانند و اولین کسی بود که اسلام را در دشتهای قپچاق رونق داد و تا آخر عمر در این منطقه ماندگار شد و در همانجا رحلت کرد که هم اکنون آرامگاه عبدالجلیل باب خراسان در دشتهای پهناور جنوب شرق قزاقستان در ناحیه دوردست ژنه قورغان (قلعه نو) ولایت قزل اوردا قرار دارد، در تپه ای مشرف به دشتهای جنوب قزاقستان است: از همین جهت مردم آسیای مرکزی و قزاقستان عبدالجلیل باب خراسان را ایرانی و از خراسان بزرگ میدانند ولی او را همچون عارفان و عالمان دینی سر زمین خود میدانند و به او افتخار میکنند.
ابوالقاسم فارابی، برهان الدین فارابی، محمود حسینی فارابی، قوام الدین فارابی، حسامالدین بن حسین حنفی، میرزا حیدر دولتی، محمدبن عبد فرض، هیبیت ا... الترکی، محی الدین ترکستانی، عیسی یوسف ترکستانی و تعداد زیادی از نوادهها و خلفای بعد از خواجه احمد یسوی که طریقت یسویه را ترویج و گسترش دادند از جمله شخصیتهای علمی و مذهبی مناطق جنوبی قزاقستان بودهاند.
ضمنا شخصیتهای دیگری مانند شاکریم قودای بردیف شاعر، فیلسوف و اندیشمند قزاق، متولد ۱۱ جولای ۱۸۵۸ میلادی در روستای کن بولاک منطقه چنگیز در ناحیه سمی پالاتینسک و آبای قونانبایف ۱۹۰۴- ۱۸۴۵ شاعر ملی قزاق. که پایه گذار ادبیات نوشتاری قوم قزاق بوده و ادبیات کلاسیک قزاق را به پایه ای رساند که شهرت آن از مرزهای قزاقستان فراتر رفت. را میتوان از جمله شخصیتهای مذهبی دانست که این دو شاعر در اشعار خود به ادبیات شرق و اسلام توجه ویژه ای داشتهاند[۲].
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ PEJITHI B KA3AXCTAHE, http://www.unesco.kz/heritagenet/kz/content/duhov_culture/religia/religia_in_kz.htm
- ↑ HCJIAM - PEJIHTHI MHPA H CO3 HJIAHH I, IIIeiix A6carrap xaxu IIEPBHCAJIH, OOH)I IIOJIIEP)KKI ICJIAMCKOI KVJIbTYPLI I OBPA3OBAHII , AJIMaTbI 2010
منبع اصلی
صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
نویسنده مقاله
اصغر صابری