سلسله ی خن: تفاوت میان نسخهها
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Tumblr orh4cvB6va1rasnq9o1 500.jpg|بندانگشتی|تصویر [[سلسله هان|سلسله ی خن(هان)]]]] | [[پرونده:Tumblr orh4cvB6va1rasnq9o1 500.jpg|بندانگشتی|تصویر [[سلسله هان|سلسله ی خن(هان)]]. قابل بازیابی از http://www.zhangjiajieholiday.com/China_Guide/China_History/677.html]] | ||
سلسلهی خن با بنیانگذاری لیوبانگ (Liu Bang) که در سال 202 میلادی خود را امپراتور معرفی کرد، در سال 206 پیش از میلاد تأسیس شد. برای نخستین بار [[اخلاقیات و آیین انسان دوستی کنفوسیوس|فلسفهی کنفوسیوسی]] رسما از سوی این امپراتوری پذیرفته شد که بعدها زیر بنای ایدئولوژیک تمامی رژیمهای [[چین]] تا پایان دوران امپراتوری در این کشور را تشکیل میداد. [[چین]] تحت حاکمیت سلسلهی خن ، در زمینههای مختلف علمی و هنری پیشرفت زیادی کرد. امپراتور وو (Wu) پایههای امپراتوری [[چین]] را از طریق وادار به عقب نشینی کردن هونها تا دشتها و جلگههای مغولستان داخلی کنونی و پاکسازی آنها از مناطق گَنسو، نینگ شیا و چینگ خَی امروزین، مستحکم کرده و آن را گسترش داد. این حرکت برای نخستین بار زمینه را جهت مبادلات تجاری میان [[چین]] و غرب در امتداد [[نقش جاده ی ابریشم در مبادلات فرهنگی ایران و چین|جادهی ابریشم]] را فراهم ساخت. | |||
بانچائو (Ban Chao)، ژنرال معروف سلسلهی خن ، با کشورگشاییهای زیاد مرزهای [[چین|سرزمین چین]] را تا سواحل دریای خزر گسترش داد. طبق اسناد تاریخی به ثبت رسیدهی چینی، نخستین هیئت دیپلماتیک رومی در سال 166 پس از میلاد از طریق دریای خزر وارد [[چین]] شد. | |||
اتحاد و ترکیب مکتبهای گوناگون اندیشه ای چینی در یک سیستم فکری منسجم، بزرگترین میراث ماندگار سلسلهی خن به شمار میرود. در این سلسله برخلاف [[سلسله چین|عصر سلسلهی«چین»]] که با محور قرار دادن [[مکتب قانونگرایان]] تلاش شد سایر مکاتب فکری نابود و آثار و کتابهای آنها سوزانده شود، حاکمان سلسلهی خن به روش ادغام و تلفیق این مکاتب در یکدیگر و ایجاد اندیشهی تلفیقی از همهی آنها روی آوردند. | |||
=== سلسلهی شین (جدید) === | |||
تملک زمینهای کشاورزی توسط خانوادههای اشرافی، به تدریج پایه ی درآمدهای مالیاتی دربار را سست کرد. وانگ مانگ (Wang Mang)، در سال 9 میلادی با ادعای نمایندگی از آسمان، به حاکمیت دودمان خَن ([[سلسله هان|سلسلههان]]) پایان داده و آغاز پادشاهی خود را تحت عنوان [[سلسله های دوران امپراطوری چین(907-960)|سلسلهی شین]] (Xin) اعلام و سلسلهی جدید کوتاه مدتی را بنیان گداشت. | |||
وانگ مانگ برنامههای وسیعی در زمینهی اصلاحات ارضی و اقتصادی شامل ممنوعیت برده داری، ملی کردن و تقسیم مجدد زمینهای کشاورزی، آغاز کرد. ولی این برنامهها هرگز مورد حمایت اشراف و زمینداران قرار نگرفت. عدم ثبات سیاسی، هرج و مرج و شورش، از دست دادن حکومت را به دنبال داشت که با سیل ویرانگر و گستردهای همراه شد. در نتیجه، وانگ مانگ در سال 23 میلادی و در یک شورش دهقانی به قتل رسید. | |||
=== خَن شرقی === | |||
امپراتور گوانگ وو (Guang Wu)، با حمایت اشرافیان و زمینداران و بازرگانان، توانست دوباره سلسلهی خن را در لویانگ و شرق شیاَن برقرار کند. در تاریخ، از این دوران به نام عصر سلسلهی خن ([[سلسله هان|سلسلههان]]) شرقی نام برده میشود. قدرت خَن شرقی مجددا در اثر تملک زمینها توسط زمین داران وابسته به دربار، تجاوز قبایل، و توطئه و اتحاد قبایل و خواجگان دربار، رو به انحطاط رفت. در سال 184 میلادی، شورش عمامه زردها آغاز و زمینه برای حاکمیت جنگ سالاران مختلف فراهم شد. متعاقب این آشفتگی و آشوب، سه ایالت با تلاش فراوان خود را حکومتی مستقل اعلام و دوران سه پادشاهی در تاریخ [[چین]] آغاز شد. در آثار کلاسیک [[چین]]، دوران سه پادشاهی خیلی رمانتیک تشریح شده است. | |||
== نیز نگاه کنید به == | == نیز نگاه کنید به == | ||
[[تاریخ چین]]؛ [[دوران امپراطوری تاریخ چین]]؛ [[سلسله هان]] | |||
== منبع اصلی == | |||
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی]. | |||
== | == نویسنده مقاله == | ||
علی محمد سابقی | |||
[[رده:تاریخ]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۰۰

سلسلهی خن با بنیانگذاری لیوبانگ (Liu Bang) که در سال 202 میلادی خود را امپراتور معرفی کرد، در سال 206 پیش از میلاد تأسیس شد. برای نخستین بار فلسفهی کنفوسیوسی رسما از سوی این امپراتوری پذیرفته شد که بعدها زیر بنای ایدئولوژیک تمامی رژیمهای چین تا پایان دوران امپراتوری در این کشور را تشکیل میداد. چین تحت حاکمیت سلسلهی خن ، در زمینههای مختلف علمی و هنری پیشرفت زیادی کرد. امپراتور وو (Wu) پایههای امپراتوری چین را از طریق وادار به عقب نشینی کردن هونها تا دشتها و جلگههای مغولستان داخلی کنونی و پاکسازی آنها از مناطق گَنسو، نینگ شیا و چینگ خَی امروزین، مستحکم کرده و آن را گسترش داد. این حرکت برای نخستین بار زمینه را جهت مبادلات تجاری میان چین و غرب در امتداد جادهی ابریشم را فراهم ساخت.
بانچائو (Ban Chao)، ژنرال معروف سلسلهی خن ، با کشورگشاییهای زیاد مرزهای سرزمین چین را تا سواحل دریای خزر گسترش داد. طبق اسناد تاریخی به ثبت رسیدهی چینی، نخستین هیئت دیپلماتیک رومی در سال 166 پس از میلاد از طریق دریای خزر وارد چین شد.
اتحاد و ترکیب مکتبهای گوناگون اندیشه ای چینی در یک سیستم فکری منسجم، بزرگترین میراث ماندگار سلسلهی خن به شمار میرود. در این سلسله برخلاف عصر سلسلهی«چین» که با محور قرار دادن مکتب قانونگرایان تلاش شد سایر مکاتب فکری نابود و آثار و کتابهای آنها سوزانده شود، حاکمان سلسلهی خن به روش ادغام و تلفیق این مکاتب در یکدیگر و ایجاد اندیشهی تلفیقی از همهی آنها روی آوردند.
سلسلهی شین (جدید)
تملک زمینهای کشاورزی توسط خانوادههای اشرافی، به تدریج پایه ی درآمدهای مالیاتی دربار را سست کرد. وانگ مانگ (Wang Mang)، در سال 9 میلادی با ادعای نمایندگی از آسمان، به حاکمیت دودمان خَن (سلسلههان) پایان داده و آغاز پادشاهی خود را تحت عنوان سلسلهی شین (Xin) اعلام و سلسلهی جدید کوتاه مدتی را بنیان گداشت.
وانگ مانگ برنامههای وسیعی در زمینهی اصلاحات ارضی و اقتصادی شامل ممنوعیت برده داری، ملی کردن و تقسیم مجدد زمینهای کشاورزی، آغاز کرد. ولی این برنامهها هرگز مورد حمایت اشراف و زمینداران قرار نگرفت. عدم ثبات سیاسی، هرج و مرج و شورش، از دست دادن حکومت را به دنبال داشت که با سیل ویرانگر و گستردهای همراه شد. در نتیجه، وانگ مانگ در سال 23 میلادی و در یک شورش دهقانی به قتل رسید.
خَن شرقی
امپراتور گوانگ وو (Guang Wu)، با حمایت اشرافیان و زمینداران و بازرگانان، توانست دوباره سلسلهی خن را در لویانگ و شرق شیاَن برقرار کند. در تاریخ، از این دوران به نام عصر سلسلهی خن (سلسلههان) شرقی نام برده میشود. قدرت خَن شرقی مجددا در اثر تملک زمینها توسط زمین داران وابسته به دربار، تجاوز قبایل، و توطئه و اتحاد قبایل و خواجگان دربار، رو به انحطاط رفت. در سال 184 میلادی، شورش عمامه زردها آغاز و زمینه برای حاکمیت جنگ سالاران مختلف فراهم شد. متعاقب این آشفتگی و آشوب، سه ایالت با تلاش فراوان خود را حکومتی مستقل اعلام و دوران سه پادشاهی در تاریخ چین آغاز شد. در آثار کلاسیک چین، دوران سه پادشاهی خیلی رمانتیک تشریح شده است.
نیز نگاه کنید به
تاریخ چین؛ دوران امپراطوری تاریخ چین؛ سلسله هان
منبع اصلی
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی.
نویسنده مقاله
علی محمد سابقی