شاهکارهای ادبیات چینی: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:


== ''شاهکارهای ادبیات چینی'' ==
در [[ادبیات باستان در چین|تاریخ ادبیات چین،]] آثار نفیس و ماندگار زیادی خلق شده است.
در تاریخ ادبیات [[چین]]، آثار نفیس و ماندگار زیادی خلق شده است. چهارکتاب که به عنوان مهم ­ترین شاهکارهای ادبی و پایه­ ی اصلی ادبیات این کشور به شمار می­روند، عبارتند از: 1- ''خونگ­ لو مِنگ''(Hong Lou Meng)(رؤیاهای عمارت سرخ)؛ 2- ''سَن گووِ یان­ای''(San Guo Yan Yi)؛ 3- ''شی یوجی''(Xi Yu Ji)؛ و 4- ''شون خوی جُوان''(Shui Hu Zhuan). این آثار در میان روشنفکران و ادبای چینی از جایگاه خاصی برخوردار بوده و مورد علاقه و احترام عموم مردم قرار گرفته­ اند. این کتاب­ ها، تا کنون بارها از سوی ناشران مختلف این کشور به چاپ رسیده و به زبان ­های مختلفی نیز ترجمه شده­اند. تأثیر این شاهکارهای ادبی در رشته­ های مختلف هنری بسیار زیاد بوده و هنرمندان و نمایشنامه نویسان چینی با الهام گرفتن از این شاهکارها، آثار هنری فراوانی خلق کرده اند. که معرفی مختصری از این آثار به شرح زیر است.


1-    ''خونگ لو مِنگ'' یا رؤیاهای عمارت سرخ، ابتدا توسط دونفر به نام­های چائو شیوچین(Cao Xiu Qin)(1716-1764) و گائو اِ(Gao E) نوشته شده و در سال 1973 از سوی اداره­ی نشریات ادبیات خلق [[چین]] در پکن در چهار مجلد چاپ و منتشر شد. این مجموعه، از حدود 107/1 میلیون نویسه­ ی چینی تشکیل شده و دارای 120 فصل است که 80 فصل آن توسط چائو شیوچین در اواسط قرن هجدهم میلادی نوشته شده و عنوان اصلی آن«''شی تووجی''(Shi Tou Ji)»(یادداشت سنگ) بود. این رمان‏نویس چینی در خانواده‏ای بسیار ثروتمند به دنیا آمد. اما فاجعه‏ ای که برای خانواده ­اش پیش آمد، دارایی‏شان به یغما رفت. چائو شیو چین در [[پکن]] در فقر و تهیدستی‏ می‏زیست که رمان معروف خود را به نام«رؤیاهای عمارت سرخ»در سال های آخر عمر خود به رشته تحریر درآورد. این اثر که در ادبیات‏ چینی بزرگترین رمان دانسته‏ شده، در اواخر قرن هجدهم، با اضافه کردن 40 فصل دیگر توسط اشخاص دیگری به نام­های«گائو اِ» و «چِنگ شی­یوان(Cheng Shi Yuan)»، به نام ''خونگ لومِنگ'' تغییر نام یافت. در این رمان وقتی به نیروها و دنیای ماوراءطبیعی اشاره می‏شود، موضوع داستان به روشنی رنگ و بوی بودیسم پیدا می­کند.
چهارکتاب که به عنوان مهم ­ترین شاهکارهای ادبی و پایه­ ی اصلی ادبیات این کشور به شمار می ­روند، عبارتند از:


در این کتاب تاریخ ظهور و سقوط 4 خاندان اشرافی وابسته به امپراتوری به نام ­های«جیا»، «وانگ»، «شی»، و «شیووِ»(Jia, Wang, Shi, and Xiue) توصیف شده و داستان عشق میان جیا بائو یو و لین دِیو و شیو بائو چَی[i] بیان گردیده است. در این کتاب تمامی جنبه ­ها و ویژگی ­های یک جامعه ­ی فئودالی در [[چین]] باستان، شامل مسایل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری مذهبی، اخلاقی، آداب و رسوم اجتماعی، مسایل ادبی، ستاره شناسی، اطلاعات جغرافیایی، دانش و علوم پزشکی، و... مربوط به آن دوران به ­صورت کامل و مشروح بیان شده و درواقع، دایره المعارف جامعی از جامعه ­ی فئودالی [[چین]] به شمار می­رود. در این رمان خواندنی، اضمحلال و رو به زوال بودن جامعه­ ی فئودالی که بیش از دو هزار سال در چین حاکم بود، پیش بینی شده و آهنگ وداع آن راسروده است.
1- [[خونگ لو منگ|''خونگ­ لو مِنگ''(Hong Lou Meng)(رؤیاهای عمارت سرخ)؛]]


باتوجه به جامع نگری موجود در این کتاب، تا کنون بارها داستان ­های آن به­صورت اپرا، باله، تئاتر، فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی از سوی نویسندگان و کارگردانان نمایشی و سینمایی اجرا شده و از سوی مردم چین و سایر کشورهایی که در آن­جا [[زبان چینی]] رایج است، با استقبال فراوانی روبه رو شده است. از این اثر تا کنون 3 ترجمه­ی مختلف به زبان انگلیسی صورت گرفته و در فرهنگستان ملی هنر چین، مؤسسه­ ی ویژه­ای برای تحقیق و پژوهش پیرامون مسایل مختلف ادبی و هنری مجموعه­ ی ''خونگ لو مِنگ'' تأسیس و تعدادی از پژوهشگران ادبی چین در این مؤسسه به پژوهش می­پردازند.
2- [[سن گوو یان ای|''سَن گووِ یان­ای''(San Guo Yan Yi)؛]] 


2- «''سَن گووِ یان­ای»'' یا (داستان جنگ­های سه کشور)، دیگر شاهکار [[ادبیات چینی]] به شمار می­رود که توسط شخصی به­نام لوو گوانگ­جونگ(Luo Guang Zhong) نوشته شده و در سال 1981از سوی اداره­ ی نشریات ادبی و هنری رودخانه­ ی یانگ­تِسِه در دو جلد و با حدود 675 هزار کاراکتر(واژه) چینی به چاپ رسیده است.
3- [[سن گوو یان ای|''شی یوجی''(Xi Yu Ji)؛]] و


در این اثر، داستان جنگ­های سلسله ­ی سه پادشاهی [[چین]] که در دوران سلسله­ ی خَن شرقی(25-220 پیش از میلاد) در این سرزمین به وقوع پیوسته، تشریح شده است. پس از دوران خَن شرقی، سرزمین متحد [[چین]] به 3 کشور«وِی»، «شو»، و «وو» تقسیم و درگیری یک جنگ داخلی طولانی مدت شد که 60 سال به درازا کشید. پادشاهان 3 گانه هرکدام دارای فرماندهان نظامی شجاع و کار آزموده بودند که با عقل و درایت خود این جنگ عظیم و هولناک را هدایت می­کردند. در میان این فرماندهان، جوگه لیانگ(Zhu Ge Liang)، مشاور و فرمانده نظامی کشور «شو» از نظر استعداد و شایستگی نظامی بر فرماندهان سایر کشورها برتری داشت و ارتش کشورش را در مقابل نیروهای کشورهای«وِی» و «وو»، به درستی فرماندهی و هدایت کرده و بارها طعم تلخ شکست را به آن­ها تحمیل کرد. جوگه لیانگ، در طول تاریخ به خاطر لیاقت و خرد قابل ستایشش، همیشه از سوی مردم این سرزمین، نماد شجاعت و خرد تلقی شده است. این مجموعه به عنوان دایره المعارف فنون نظامی وجنگی [[چین]] باستان به شمار می­رود.
4- [[شوی خو جوان|''شون خوی جُوان''(Shui Hu Zhuan).]]
[[پرونده:81UjsCGC6rL-192x300.jpg|بندانگشتی|رویای تالار سرخ (Dream of the Red Chamber) – اثری از سائو شچین – انتشاریافته در قرن ۱۸ میلادی]]
این آثار در میان روشنفکران و ادبای چینی از جایگاه خاصی برخوردار بوده و مورد علاقه و احترام عموم مردم قرار گرفته­ اند. این کتاب­ ها، تا کنون بارها از سوی ناشران مختلف این کشور به چاپ رسیده و به زبان ­های مختلفی نیز ترجمه شده ­اند. تأثیر این شاهکارهای ادبی در رشته­ های مختلف هنری بسیار زیاد بوده و هنرمندان و نمایشنامه نویسان چینی با الهام گرفتن از این شاهکارها، آثار هنری فراوانی خلق کرده اند. که معرفی مختصری از این آثار به شرح زیر است.  


3-«''شی یوجی»'' یا(سفرنامه­ ی غرب)، موفق ترین داستان افسانه ­ای در تاریخ [[چین]] به­ شمار می­آید. این اثر توسط شخصی به­نام«وو چِنگ­اِن(Wu Cheng En)» در دهه­ ی هفتاد از قرن شانزدهم میلادی تألیف و در سال 1980میلادی در 3 جلد از سوی اداره­ ی نشریات ادبی خلق با حدود 844 هزار کاراکتر(واژه) چینی چاپ و منتشر گردید.
1-    '''[[خونگ لو منگ|خونگ لو مِنگ]]''' یا رؤیاهای عمارت سرخ'''،''' ابتدا توسط دونفر به نام­ های چائو شیوچین(Cao Xiu Qin)(1716-1764) و گائو اِ(Gao E) نوشته شده و در سال 1973 از سوی اداره ­ی نشریات ادبیات خلق [[چین]] در پکن در چهار مجلد چاپ و منتشر شد. این مجموعه، از حدود 107/1 میلیون نویسه­ ی چینی تشکیل شده و دارای 120 فصل است که 80 فصل آن توسط چائو شیوچین در اواسط قرن هجدهم میلادی نوشته شده و عنوان اصلی آن«''شی تووجی''(Shi Tou Ji(یادداشت سنگ) بود. این رمان ‏نویس چینی در خانواده ‏ای بسیار ثروتمند به دنیا آمد. اما فاجعه‏ ای که برای خانواده ­اش پیش آمد، دارایی ‏شان به یغما رفت. چائو شیو چین در [[پکن]] در فقر و تهیدستی‏ می ‏زیست که رمان معروف خود را به نام[[خونگ لو منگ|«رؤیاهای عمارت سرخ»]]<nowiki/>در سال های آخر عمر خود به رشته تحریر درآورد. این اثر که در [[ادبیات‏ چینی]] بزرگ ترین رمان دانسته‏ شده، در اواخر قرن هجدهم، با اضافه کردن 40 فصل دیگر توسط اشخاص دیگری به نام ­های«گائو اِ» و «چِنگ شی­یوان(Cheng Shi Yuan)»، به نام ''خونگ لومِنگ'' تغییر نام یافت. در این رمان وقتی به نیروها و دنیای ماوراءطبیعی اشاره می ‏شود، موضوع داستان به روشنی رنگ و بوی [[آیین بودا|بودیسم]] پیدا می­ کند.


این مجموعه­ ی ادبی که در اواسط دوران سلسله­ ی مینگ نگاشته شده، یک افسانه­ ی کلاسیک چینی به شمار می­رود. در این کتاب داستان سفر 4 نفر معلم و شاگرد به نام­ های«تانگ سِنگ(Tang Seng)»، «سون وو کُنگ(Sun Wu Kong)»، «جو با جیه(Zhu Ba Jie)»، و «شا سِنگ(Sha Seng)» به مناطق غربی برای به دست آوردن کتاب مقدس بودایی، بیان شده است. این مسافران در طول سفر خود با تلاش و کوشش فراوان بر دشمنان و مشکلات فراوانی هم­چون دیوها، شیاطین، اجنه و اهریمنان، که می­خواستند به کتب مقدس دست یابند، و سختی راه و بی آبی و تشنگی و گرسنگی چیره شده و سرانجام کتاب مقدس را همراه خود به سرزمین چین آورده و مورد ستایش امپراتور سلسله ­ی تانگ قرار گرفتند. برخی از داستان­ های این مجموعه هنوز هم در میان مردم عادی رایج بوده و سون وو کونگ نمادی از شجاعت و سلحشوری به شمار می­آید.
در این کتاب تاریخ ظهور و سقوط 4 خاندان اشرافی وابسته به امپراتوری به نام ­های«جیا»، «وانگ»، «شی»، و «شیووِ»(Jia, Wang, Shi, and Xiue) توصیف شده و داستان عشق میان جیا بائو یو و لین دِیو و شیو بائو چَی[i] بیان گردیده است. در این کتاب تمامی جنبه ­ها و ویژگی ­های یک جامعه ­ی فئودالی در [[چین]] باستان، شامل مسایل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری مذهبی، اخلاقی، آداب و رسوم اجتماعی، مسایل ادبی، ستاره شناسی، اطلاعات جغرافیایی، دانش و علوم پزشکی، و... مربوط به آن دوران به ­صورت کامل و مشروح بیان شده و درواقع، دایره المعارف جامعی از جامعه ­ی فئودالی [[چین]] به شمار می ­رود. در این رمان خواندنی، اضمحلال و رو به زوال بودن جامعه­ ی فئودالی که بیش از دو هزار سال در [[چین]] حاکم بود، پیش بینی شده و آهنگ وداع آن را سروده است.


''4- «شوی خو جُوان»'' یا(یادداشت ­های قهرمانان شوی خوی)، دیگر مجموعه­ ی مشهور از شاهکارهای ادبی [[چین]] است که توسط دو نفر به نام ­های «شی آی اَن( Shi Ai An)»و «لوو گوانگ جونگ(Luo Guan Zhong)» تألیف و در سال 1975 از سوی اداره­ ی نشریات خلق [[شانگهای]] در 3 جلد و با حدود 964 هزار کاراکتر( واژه) چینی چاپ و منتشر گردیده است.
باتوجه به جامع نگری موجود در این کتاب، تا کنون بارها داستان ­های آن به ­صورت اپرا، باله، تئاتر، فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی از سوی نویسندگان و [[سینماگران و هنرمندان معروف چین|کارگردانان نمایشی و سینمایی]] اجرا شده و از سوی [[نوع جامعه چین|مردم چین]] و سایر کشورهایی که در آن­جا [[زبان چینی]] رایج است، با استقبال فراوانی روبه رو شده است. از این اثر تا کنون 3 ترجمه­ ی مختلف به زبان انگلیسی صورت گرفته و در فرهنگستان ملی هنر [[چین]]، مؤسسه­ ی ویژه­ ای برای تحقیق و پژوهش پیرامون مسایل مختلف ادبی و هنری مجموعه­ ی ''خونگ لو مِنگ'' تأسیس و تعدادی از پژوهشگران ادبی [[چین]] در این مؤسسه به پژوهش می ­پردازند.


در این مجموعه داستان قیام­ های کشاورزان علیه سلسله­ ی سونگ به تصویر کشیده شده است. در اواخر دوران حاکمیت سلسله­ ی سونگ، شورش ­های دامنه داری از سوی کشاورزان به رهبری شخصی به نام«سونگ جیانگ(Song Jiang)» در سرتاسر [[چین]] علیه امپراتور حاکم به وقوع پیوست که عمدتا در ناحیه­ ی «شووی بو لیانگ شان(Shui Bo Liang Shan)» در استان شاندونگ امروز به وقوع پیوست و از همه­ ی قیام ­ها مهم ­تر و مشهور­تر بود. در این کتاب داستان مقاومت کشاورزان به ویژه 108 قهرمان آن روز علیه دودمان سونگ و حاکمان مستبد محلی تشریح شده که بسیاری از این داستان­ ها هنوز هم در میان عامه­ ی مردم رواج دارد و منشأ خلق آثار ادبی و هنری فراوانی اعم از نظم و نثر و نقاشی و خوشنویسی شده است[ii].
2- [[سن گوو یان ای|«''سَن گووِ یان­ای»'']] یا (داستان جنگ ­های سه کشور)، دیگر شاهکار [[ادبیات چینی]] به شمار می ­رود که توسط شخصی ب­نام لوو گوانگ ­جونگ(Luo Guang Zhong) نوشته شده و در سال 1981از سوی اداره­ ی نشریات ادبی و هنری رودخانه­ ی یانگ ­تِسِه در دو جلد و با حدود 675 هزار کاراکتر(واژه) چینی به چاپ رسیده است.


افزون بر کتاب های فوق دو اثر مهم ادبی دیگر سرزمین چین به شرح زیر هستند:
در این اثر، داستان جنگ­ های سلسله ­ی سه پادشاهی [[چین]] که در [[سلسله ی خن در دوران امپراطوری تاریخ چین|دوران سلسله­ ی خَن شرقی]](25-220 پیش از میلاد) در این سرزمین به وقوع پیوسته، تشریح شده است. پس از دوران خَن شرقی، سرزمین متحد [[چین]] به 3 کشور«وِی»، «شو»، و «وو» تقسیم و درگیری یک جنگ داخلی طولانی مدت شد که 60 سال به درازا کشید. پادشاهان 3 گانه هرکدام دارای فرماندهان نظامی شجاع و کار آزموده بودند که با عقل و درایت خود این جنگ عظیم و هولناک را هدایت می ­کردند. در میان این فرماندهان، جوگه لیانگ(Zhu Ge Liang)، مشاور و فرمانده نظامی کشور «شو» از نظر استعداد و شایستگی نظامی بر فرماندهان سایر کشورها برتری داشت و ارتش کشورش را در مقابل نیروهای کشورهای«وِی» و «وو»، به درستی فرماندهی و هدایت کرده و بارها طعم تلخ شکست را به آن­ها تحمیل کرد. جوگه لیانگ، در طول تاریخ به خاطر لیاقت و خرد قابل ستایشش، همیشه از سوی مردم این سرزمین، نماد شجاعت و خرد تلقی شده است. این مجموعه به عنوان دایره المعارف فنون نظامی وجنگی [[چین]] باستان به شمار می­ رود.
[[پرونده:813eDw9mPGL-200x300.jpg|بندانگشتی|سفر به غرب (Journey to the West) – اثری از وو چنگ‌نن – انتشاریافته در در قرن ۱۶ میلادی ]]
3[[شی یو جی|-«''شی یوجی»'']] یا(سفرنامه­ ی غرب)، موفق ترین داستان افسانه ­ای در [[تاریخ چین]] به­ شمار می ­آید. این اثر توسط شخصی به ­نام«وو چِنگ­اِن(Wu Cheng En)» در دهه­ ی هفتاد از قرن شانزدهم میلادی تألیف و در سال 1980میلادی در 3 جلد از سوی اداره­ ی نشریات ادبی خلق با حدود 844 هزار کاراکتر(واژه) چینی چاپ و منتشر گردید.


5- «شی جین» یا نخستین کتاب سرودها
این مجموعه­ ی ادبی که در اواسط دوران [[سلسله مینگ]] نگاشته شده، یک افسانه­ ی کلاسیک چینی به شمار می ­رود. در این کتاب داستان سفر 4 نفر معلم و شاگرد به نام­ های«تانگ سِنگ(Tang Seng)»، «سون وو کُنگ(Sun Wu Kong)»، «جو با جیه(Zhu Ba Jie)»، و «شا سِنگ(Sha Seng)» به مناطق غربی برای به دست آوردن کتاب مقدس [[آیین بودا|بودایی]]، بیان شده است. این مسافران در طول سفر خود با تلاش و کوشش فراوان بر دشمنان و مشکلات فراوانی هم­چون دیوها، شیاطین، اجنه و اهریمنان، که می­ خواستند به کتب مقدس دست یابند، و سختی راه و بی آبی و تشنگی و گرسنگی چیره شده و سرانجام کتاب مقدس را همراه خود به سرزمین [[چین]] آورده و مورد ستایش امپراتور [[سلسله تانگ]] قرار گرفتند. برخی از داستان­ های این مجموعه هنوز هم در میان مردم عادی رایج بوده و سون وو کونگ نمادی از شجاعت و سلحشوری به شمار می­ آید.


در قرن هفتم قبل از میلاد، در [[چین]] نخستین کلیات سرودهای چینی به­نام «شی جین»، یعنی مجموعه ­ی سرودها منتشر شد. این کتاب دربرگیرنده­ ی حماسه ها، اشعار طنز، مثنوی­ های عاشقانه، سرودهای جنگی، ستایش، سرودهای اعیاد ونغمه­ های مردمی است. گرچه نویسندگان و سرایندگان آن افراد مختلفی بودند، ولی این اثر چند صد سال پیشتر از «حماسه­ ی هومر» یونانی تنظیم شده است.
''4- [[شوی خو جوان|«شوی خو جُوان»]]'' یا(یادداشت ­های قهرمانان شوی خوی)، دیگر مجموعه­ ی مشهور از شاهکارهای ادبی [[چین]] است که توسط دو نفر به نام ­های «شی آی اَن( Shi Ai An)»و «لوو گوانگ جونگ(Luo Guan Zhong)» تألیف و در سال 1975 از سوی اداره­ ی نشریات خلق [[شانگهای]] در 3 جلد و با حدود 964 هزار کاراکتر( واژه) چینی چاپ و منتشر گردیده است.


در «کتاب سرودها»، که نخستین کلیات سرود در تاریخ [[چین]] به­ شمار می رود، مجموعا 305شعر وسرود وجود دارد که طی بیش از 500 سال از اوائل سلسله­ ی امپراتوری «جو»ی غربی در قرن 11پیش از میلاد، تا اواسط سلسله های بهار وپائیز در قرن 7 پیش از میلاد سروده شده و جمع آوری گردیده است. اشعار این کتاب که از سه طریق گردآوری شده است، شامل اشعار«پند آمیز و حکمت­ ها» است که توسط شاهزادگان و مقامات عالیرتبه­ ی دربار پیرامون اندیشه­ های حکمت آمیز فرزانگان خردمند و یا در ستایش فضایل امپراتور است و«یا(Yaنام دارد؛ بخش دیگر به نام«گوو فِنگ(Guofengیا سروده­ های عامیانه است که توسط درزاریان از میان عامه ­ی مردم جمع آوری شده که بیانگر خواسته­ ها، آرزوها، و آمال مردم است و پادشاه از طریق همین سروده­ ها پی به مسایل و مشکلات مردم می­برد؛ و بخش آخر«سونگ(Song)» نام دارد که اشعار سروده شده برای آیین ها و مراسم قربانی در این بخش جای دارد. در بخش«یا» 105 آهنگ رایج در دربار و پایتخت سلسله­ ی امپراتوری«جو» و در بخش«فِنگ» 160تصنیف مردمی مورد استفاده در این شاهزاده نشین و در بخش«سونگ» که معنای چینی آن ستایش است، جمعا 40ترانه از جمله سرود مراسم مذهبی قربانی و سرود حمد و آهنگ­ هایی وجود دارد که هنگام عبادت امپراتور در معابد برای ستایش از خدمات برجسته و توان بالای نیاکان وغرور و تکبر دیوها خوانده می­شد، را دربرگرفته است. این اشعار هرکدام همراه با موسیقی خاص خود قرائت می­شدند.
در این مجموعه داستان قیام­ های کشاورزان علیه [[سلسله های سونگ، لیائو، جین و شیای غربی|سلسله­ ی سونگ]] به تصویر کشیده شده است. در اواخر دوران [[سلسله های سونگ، لیائو، جین و شیای غربی|حاکمیت سلسله­ ی سونگ]]، شورش ­های دامنه داری از سوی کشاورزان به رهبری شخصی به نام«سونگ جیانگ(Song Jiangدر سرتاسر [[چین]] علیه امپراتور حاکم به وقوع پیوست که عمدتا در ناحیه­ ی «شووی بو لیانگ شان(Shui Bo Liang Shanدر استان شاندونگ امروز به وقوع پیوست و از همه­ ی قیام ­ها مهم ­تر و مشهور­تر بود. در این کتاب داستان مقاومت کشاورزان به ویژه 108 قهرمان آن روز علیه [[سلسله های سونگ، لیائو، جین و شیای غربی|دودمان سونگ]] و حاکمان مستبد محلی تشریح شده که بسیاری از این داستان­ ها هنوز هم در میان عامه­ ی مردم رواج دارد و منشأ خلق آثار ادبی و هنری فراوانی اعم از نظم و نثر و [[هنر نقاشی در چین|نقاشی]] و [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] شده است[ii].


<ref>-Yan، Dan، and Others.(2010). Chinese Literature, Great Tradition since The Book of Songs. China Intercontinental  Press. Beijing.</ref>
افزون بر کتاب های فوق دو اثر مهم ادبی دیگر سرزمین [[چین]] به شرح زیر هستند:
 
5- [[شی جین|«شی جین»]] یا نخستین کتاب سرودها
 
در قرن هفتم قبل از میلاد، در [[چین]] نخستین کلیات سروده ای چینی به ­نام [[شی جین|«شی جین»،]] یعنی مجموعه ­ی سرودها منتشر شد. این کتاب دربرگیرنده­ ی حماسه ها، اشعار طنز، مثنوی­ های عاشقانه، سرودهای جنگی، ستایش، سرودهای اعیاد ونغمه­ های مردمی است. گرچه نویسندگان و سرایندگان آن افراد مختلفی بودند، ولی این اثر چند صد سال پیشتر از «حماسه­ ی هومر» یونانی تنظیم شده است.
 
در «کتاب سرودها»، که نخستین کلیات سرود در تاریخ [[چین]] به­ شمار می رود، مجموعا 305شعر وسرود وجود دارد که طی بیش از 500 سال از اوائل [[سلسله جو|سلسله­ ی امپراتوری «جو»ی غربی]] در قرن 11پیش از میلاد، تا اواسط [[دوران بهار و پاییز|سلسله های بهار وپائیز]] در قرن 7 پیش از میلاد سروده شده و جمع آوری گردیده است. اشعار این کتاب که از سه طریق گردآوری شده است، شامل اشعار«پند آمیز و حکمت­ ها» است که توسط شاهزادگان و مقامات عالیرتبه­ ی دربار پیرامون اندیشه­ های حکمت آمیز فرزانگان خردمند و یا در ستایش فضایل امپراتور است و«یا(Ya)» نام دارد؛ بخش دیگر به نام«گوو فِنگ(Guofeng)» یا سروده­ های عامیانه است که توسط درزاریان از میان عامه ­ی مردم جمع آوری شده که بیانگر خواسته­ ها، آرزوها، و آمال مردم است و پادشاه از طریق همین سروده­ ها پی به مسایل و مشکلات مردم می ­برد؛ و بخش آخر«سونگ(Song)» نام دارد که اشعار سروده شده برای آیین ها و مراسم قربانی در این بخش جای دارد. در بخش«یا» 105 آهنگ رایج در دربار و پایتخت سلسله­ ی امپراتوری«جو» و در بخش«فِنگ» 160تصنیف مردمی مورد استفاده در این شاهزاده نشین و در بخش«سونگ» که معنای چینی آن ستایش است، جمعا 40 ترانه از جمله سرود مراسم مذهبی قربانی و سرود حمد و آهنگ­ هایی وجود دارد که هنگام عبادت امپراتور در معابد برای ستایش از خدمات برجسته و توان بالای نیاکان وغرور و تکبر دیوها خوانده می ­شد، را دربرگرفته است. این اشعار هرکدام همراه با موسیقی خاص خود قرائت می ­شدند<ref>Yan، Dan، and Others.(2010). Chinese Literature, Great Tradition since The Book of Songs. Beijing: China Intercontinental  Press. </ref>.


در این کتاب از لحاظ شکلی، عمدتا  هربیت شعر از چهار کلمه­ ی چینی ترکیب شده است. البته اشعار دوکلمه ­ای، سه کلمه­ ای و حتی مرکب از کلمات 9 واژه­ای نیز دیده می­شود. دراین سرودها نویسه­ های تکراری، با حروف هم­نوا و یا با قافیه­ ی تکراری، فراوان استعمال شده است. این مساله تنوع سرودها را بیشتر کرده و آهنگ و موسیقی آن­ها را خوش­نوا­تر ساخته است.
در این کتاب از لحاظ شکلی، عمدتا  هربیت شعر از چهار کلمه­ ی چینی ترکیب شده است. البته اشعار دوکلمه ­ای، سه کلمه­ ای و حتی مرکب از کلمات 9 واژه­ای نیز دیده می­شود. دراین سرودها نویسه­ های تکراری، با حروف هم­نوا و یا با قافیه­ ی تکراری، فراوان استعمال شده است. این مساله تنوع سرودها را بیشتر کرده و آهنگ و موسیقی آن­ها را خوش­نوا­تر ساخته است.


اگرچه در میان مردم معروف است که این اشعار متعلق به کنفوسیوس است، ولی نویسندگان این سرودها از قشرهای مختلف جامعه از جمله زحمتکشان، سربازان و اشراف و افرادی­که وضعیت مشخصی ندارند بوده­اند. بعد­ها این کتاب به­ تدریج به کتاب درسی متداول در میان اشراف تبدیل و فراگیری آن برای شخصیت­ های طبقات مرفه ضروری شد. کنفوسیوس دانشمند معروف [[چین]] برای کتاب «شی جین» ارزش فوق العاده­ای قائل شد. وی گفته است:«اگر [[شی جین]] را نیاموزید، حرفی برای گفتن نخواهید داشت.» درواقع، کتاب«شی جین»، گوهر درخشان ادبیات چین باستان و نشانه ­ی پیشرفت و تعالی آن به شمار می­رود.
اگرچه در میان مردم معروف است که این اشعار متعلق به [[کنفوسیوس و اندیشه های او|کنفوسیوس]] است، ولی نویسندگان این سرودها از قشرهای مختلف جامعه از جمله زحمتکشان، سربازان و اشراف و افرادی­که وضعیت مشخصی ندارند بوده ­اند. بعد­ها این کتاب به­ تدریج به کتاب درسی متداول در میان اشراف تبدیل و فراگیری آن برای شخصیت­ های طبقات مرفه ضروری شد. [[کنفوسیوس و اندیشه های او|کنفوسیوس]] دانشمند معروف [[چین]] برای کتاب «شی جین» ارزش فوق العاده ­ای قائل شد. وی گفته است:«اگر [[شی جین]] را نیاموزید، حرفی برای گفتن نخواهید داشت.» درواقع، کتاب«شی جین»، گوهر درخشان [[ادبیات چینی|ادبیات چین]] باستان و نشانه ­ی پیشرفت و تعالی آن به شمار می ­رود.
 
مضامین آن همه ­ی ابعاد زندگی اجتماعی مردم در [[چین]] در قرن هفتم پیش از میلاد هم­چون کار و عشق، جنگ و بیگاری، ظلم و ستم و مقاومت، عادات و رسوم ازدواج، مراسم یادبود بزرگداشت راه نیاکان و جشن ­ها و میهمانی­ ها، حتی مسایل مربوط به ستاره شناسی، جغرافیا، جانوران و گیاهان و غیره را در برمی­ گیرد. زبان«شی جین»، سند مهمی برای تحقیق و مطالعه­ ی [[زبان چینی]] در قرن­ های 11تا 6 پیش از میلاد به­ شمار می­ رود.<ref>سابقی، علی محمد. (1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول.</ref>
 
== نیز نگاه کنید به ==
 
* [[ادبیات چینی]]
* [[شعر در ادبیات چینی]]
 
== پاورقی ==
[i] - <small>Jia Bao You, Lin De You, and Xiue Bao Cai</small>


مضامین آن همه ­ی ابعاد زندگی اجتماعی مردم در [[چین]] در قرن هفتم پیش از میلاد هم­چون کار و عشق، جنگ و بیگاری، ظلم و ستم و مقاومت، عادات و رسوم ازدواج، مراسم یادبود بزرگداشت راه نیاکان و جشن ­ها و میهمانی­ ها، حتی مسایل مربوط به ستاره شناسی، جغرافیا، جانوران و گیاهان و غیره را در برمی­گیرد. زبان«شی جین»، سند مهمی برای تحقیق و مطالعه­ ی زبان چینی در قرن­ های 11تا 6 پیش از میلاد به­شمار می­رود.<ref>سابقی، علی محمد. (1392). "جامعه و فرهنگ چین". تهران : موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول.</ref>
<small>[ii] - سریال­ های تلویزیونی «لیانگ شان پو» و «سلسله های هم ستیز» که از این شاهکارهای ادبی اقتباس و از سوی تلویزیون دولتی [[چین]] تولید شده است، در سال­ های گذشته از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران نیز پخش شده است.</small>
----
----[i] - Jia Bao You, Lin De You, and Xiue Bao Cai


[ii] - سریال­های تلویزیونی «لیانگ شان پو» و «سلسله های هم ستیز» که از این شاهکارهای ادبی اقتباس و از سوی تلویزیون دولتی چین تولید شده است، در سال­های گذشته از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران نیز پخش شده است.
== کتابشناسی ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۲۴

در تاریخ ادبیات چین، آثار نفیس و ماندگار زیادی خلق شده است.

چهارکتاب که به عنوان مهم ­ترین شاهکارهای ادبی و پایه­ ی اصلی ادبیات این کشور به شمار می ­روند، عبارتند از:

1- خونگ­ لو مِنگ(Hong Lou Meng)(رؤیاهای عمارت سرخ)؛

2- سَن گووِ یان­ای(San Guo Yan Yi)؛

3- شی یوجی(Xi Yu Ji)؛ و

4- شون خوی جُوان(Shui Hu Zhuan).

رویای تالار سرخ (Dream of the Red Chamber) – اثری از سائو شچین – انتشاریافته در قرن ۱۸ میلادی

این آثار در میان روشنفکران و ادبای چینی از جایگاه خاصی برخوردار بوده و مورد علاقه و احترام عموم مردم قرار گرفته­ اند. این کتاب­ ها، تا کنون بارها از سوی ناشران مختلف این کشور به چاپ رسیده و به زبان ­های مختلفی نیز ترجمه شده ­اند. تأثیر این شاهکارهای ادبی در رشته­ های مختلف هنری بسیار زیاد بوده و هنرمندان و نمایشنامه نویسان چینی با الهام گرفتن از این شاهکارها، آثار هنری فراوانی خلق کرده اند. که معرفی مختصری از این آثار به شرح زیر است.

1-    خونگ لو مِنگ یا رؤیاهای عمارت سرخ، ابتدا توسط دونفر به نام­ های چائو شیوچین(Cao Xiu Qin)(1716-1764) و گائو اِ(Gao E) نوشته شده و در سال 1973 از سوی اداره ­ی نشریات ادبیات خلق چین در پکن در چهار مجلد چاپ و منتشر شد. این مجموعه، از حدود 107/1 میلیون نویسه­ ی چینی تشکیل شده و دارای 120 فصل است که 80 فصل آن توسط چائو شیوچین در اواسط قرن هجدهم میلادی نوشته شده و عنوان اصلی آن«شی تووجی(Shi Tou Ji)»(یادداشت سنگ) بود. این رمان ‏نویس چینی در خانواده ‏ای بسیار ثروتمند به دنیا آمد. اما فاجعه‏ ای که برای خانواده ­اش پیش آمد، دارایی ‏شان به یغما رفت. چائو شیو چین در پکن در فقر و تهیدستی‏ می ‏زیست که رمان معروف خود را به نام«رؤیاهای عمارت سرخ»در سال های آخر عمر خود به رشته تحریر درآورد. این اثر که در ادبیات‏ چینی بزرگ ترین رمان دانسته‏ شده، در اواخر قرن هجدهم، با اضافه کردن 40 فصل دیگر توسط اشخاص دیگری به نام ­های«گائو اِ» و «چِنگ شی­یوان(Cheng Shi Yuan)»، به نام خونگ لومِنگ تغییر نام یافت. در این رمان وقتی به نیروها و دنیای ماوراءطبیعی اشاره می ‏شود، موضوع داستان به روشنی رنگ و بوی بودیسم پیدا می­ کند.

در این کتاب تاریخ ظهور و سقوط 4 خاندان اشرافی وابسته به امپراتوری به نام ­های«جیا»، «وانگ»، «شی»، و «شیووِ»(Jia, Wang, Shi, and Xiue) توصیف شده و داستان عشق میان جیا بائو یو و لین دِیو و شیو بائو چَی[i] بیان گردیده است. در این کتاب تمامی جنبه ­ها و ویژگی ­های یک جامعه ­ی فئودالی در چین باستان، شامل مسایل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری مذهبی، اخلاقی، آداب و رسوم اجتماعی، مسایل ادبی، ستاره شناسی، اطلاعات جغرافیایی، دانش و علوم پزشکی، و... مربوط به آن دوران به ­صورت کامل و مشروح بیان شده و درواقع، دایره المعارف جامعی از جامعه ­ی فئودالی چین به شمار می ­رود. در این رمان خواندنی، اضمحلال و رو به زوال بودن جامعه­ ی فئودالی که بیش از دو هزار سال در چین حاکم بود، پیش بینی شده و آهنگ وداع آن را سروده است.

باتوجه به جامع نگری موجود در این کتاب، تا کنون بارها داستان ­های آن به ­صورت اپرا، باله، تئاتر، فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی از سوی نویسندگان و کارگردانان نمایشی و سینمایی اجرا شده و از سوی مردم چین و سایر کشورهایی که در آن­جا زبان چینی رایج است، با استقبال فراوانی روبه رو شده است. از این اثر تا کنون 3 ترجمه­ ی مختلف به زبان انگلیسی صورت گرفته و در فرهنگستان ملی هنر چین، مؤسسه­ ی ویژه­ ای برای تحقیق و پژوهش پیرامون مسایل مختلف ادبی و هنری مجموعه­ ی خونگ لو مِنگ تأسیس و تعدادی از پژوهشگران ادبی چین در این مؤسسه به پژوهش می ­پردازند.

2- «سَن گووِ یان­ای» یا (داستان جنگ ­های سه کشور)، دیگر شاهکار ادبیات چینی به شمار می ­رود که توسط شخصی ب­نام لوو گوانگ ­جونگ(Luo Guang Zhong) نوشته شده و در سال 1981از سوی اداره­ ی نشریات ادبی و هنری رودخانه­ ی یانگ ­تِسِه در دو جلد و با حدود 675 هزار کاراکتر(واژه) چینی به چاپ رسیده است.

در این اثر، داستان جنگ­ های سلسله ­ی سه پادشاهی چین که در دوران سلسله­ ی خَن شرقی(25-220 پیش از میلاد) در این سرزمین به وقوع پیوسته، تشریح شده است. پس از دوران خَن شرقی، سرزمین متحد چین به 3 کشور«وِی»، «شو»، و «وو» تقسیم و درگیری یک جنگ داخلی طولانی مدت شد که 60 سال به درازا کشید. پادشاهان 3 گانه هرکدام دارای فرماندهان نظامی شجاع و کار آزموده بودند که با عقل و درایت خود این جنگ عظیم و هولناک را هدایت می ­کردند. در میان این فرماندهان، جوگه لیانگ(Zhu Ge Liang)، مشاور و فرمانده نظامی کشور «شو» از نظر استعداد و شایستگی نظامی بر فرماندهان سایر کشورها برتری داشت و ارتش کشورش را در مقابل نیروهای کشورهای«وِی» و «وو»، به درستی فرماندهی و هدایت کرده و بارها طعم تلخ شکست را به آن­ها تحمیل کرد. جوگه لیانگ، در طول تاریخ به خاطر لیاقت و خرد قابل ستایشش، همیشه از سوی مردم این سرزمین، نماد شجاعت و خرد تلقی شده است. این مجموعه به عنوان دایره المعارف فنون نظامی وجنگی چین باستان به شمار می­ رود.

سفر به غرب (Journey to the West) – اثری از وو چنگ‌نن – انتشاریافته در در قرن ۱۶ میلادی

3شی یوجی» یا(سفرنامه­ ی غرب)، موفق ترین داستان افسانه ­ای در تاریخ چین به­ شمار می ­آید. این اثر توسط شخصی به ­نام«وو چِنگ­اِن(Wu Cheng En)» در دهه­ ی هفتاد از قرن شانزدهم میلادی تألیف و در سال 1980میلادی در 3 جلد از سوی اداره­ ی نشریات ادبی خلق با حدود 844 هزار کاراکتر(واژه) چینی چاپ و منتشر گردید.

این مجموعه­ ی ادبی که در اواسط دوران سلسله مینگ نگاشته شده، یک افسانه­ ی کلاسیک چینی به شمار می ­رود. در این کتاب داستان سفر 4 نفر معلم و شاگرد به نام­ های«تانگ سِنگ(Tang Seng)»، «سون وو کُنگ(Sun Wu Kong)»، «جو با جیه(Zhu Ba Jie)»، و «شا سِنگ(Sha Seng)» به مناطق غربی برای به دست آوردن کتاب مقدس بودایی، بیان شده است. این مسافران در طول سفر خود با تلاش و کوشش فراوان بر دشمنان و مشکلات فراوانی هم­چون دیوها، شیاطین، اجنه و اهریمنان، که می­ خواستند به کتب مقدس دست یابند، و سختی راه و بی آبی و تشنگی و گرسنگی چیره شده و سرانجام کتاب مقدس را همراه خود به سرزمین چین آورده و مورد ستایش امپراتور سلسله تانگ قرار گرفتند. برخی از داستان­ های این مجموعه هنوز هم در میان مردم عادی رایج بوده و سون وو کونگ نمادی از شجاعت و سلحشوری به شمار می­ آید.

4- «شوی خو جُوان» یا(یادداشت ­های قهرمانان شوی خوی)، دیگر مجموعه­ ی مشهور از شاهکارهای ادبی چین است که توسط دو نفر به نام ­های «شی آی اَن( Shi Ai An)»و «لوو گوانگ جونگ(Luo Guan Zhong)» تألیف و در سال 1975 از سوی اداره­ ی نشریات خلق شانگهای در 3 جلد و با حدود 964 هزار کاراکتر( واژه) چینی چاپ و منتشر گردیده است.

در این مجموعه داستان قیام­ های کشاورزان علیه سلسله­ ی سونگ به تصویر کشیده شده است. در اواخر دوران حاکمیت سلسله­ ی سونگ، شورش ­های دامنه داری از سوی کشاورزان به رهبری شخصی به نام«سونگ جیانگ(Song Jiang)» در سرتاسر چین علیه امپراتور حاکم به وقوع پیوست که عمدتا در ناحیه­ ی «شووی بو لیانگ شان(Shui Bo Liang Shan)» در استان شاندونگ امروز به وقوع پیوست و از همه­ ی قیام ­ها مهم ­تر و مشهور­تر بود. در این کتاب داستان مقاومت کشاورزان به ویژه 108 قهرمان آن روز علیه دودمان سونگ و حاکمان مستبد محلی تشریح شده که بسیاری از این داستان­ ها هنوز هم در میان عامه­ ی مردم رواج دارد و منشأ خلق آثار ادبی و هنری فراوانی اعم از نظم و نثر و نقاشی و خوشنویسی شده است[ii].

افزون بر کتاب های فوق دو اثر مهم ادبی دیگر سرزمین چین به شرح زیر هستند:

5- «شی جین» یا نخستین کتاب سرودها

در قرن هفتم قبل از میلاد، در چین نخستین کلیات سروده ای چینی به ­نام «شی جین»، یعنی مجموعه ­ی سرودها منتشر شد. این کتاب دربرگیرنده­ ی حماسه ها، اشعار طنز، مثنوی­ های عاشقانه، سرودهای جنگی، ستایش، سرودهای اعیاد ونغمه­ های مردمی است. گرچه نویسندگان و سرایندگان آن افراد مختلفی بودند، ولی این اثر چند صد سال پیشتر از «حماسه­ ی هومر» یونانی تنظیم شده است.

در «کتاب سرودها»، که نخستین کلیات سرود در تاریخ چین به­ شمار می رود، مجموعا 305شعر وسرود وجود دارد که طی بیش از 500 سال از اوائل سلسله­ ی امپراتوری «جو»ی غربی در قرن 11پیش از میلاد، تا اواسط سلسله های بهار وپائیز در قرن 7 پیش از میلاد سروده شده و جمع آوری گردیده است. اشعار این کتاب که از سه طریق گردآوری شده است، شامل اشعار«پند آمیز و حکمت­ ها» است که توسط شاهزادگان و مقامات عالیرتبه­ ی دربار پیرامون اندیشه­ های حکمت آمیز فرزانگان خردمند و یا در ستایش فضایل امپراتور است و«یا(Ya)» نام دارد؛ بخش دیگر به نام«گوو فِنگ(Guofeng)» یا سروده­ های عامیانه است که توسط درزاریان از میان عامه ­ی مردم جمع آوری شده که بیانگر خواسته­ ها، آرزوها، و آمال مردم است و پادشاه از طریق همین سروده­ ها پی به مسایل و مشکلات مردم می ­برد؛ و بخش آخر«سونگ(Song)» نام دارد که اشعار سروده شده برای آیین ها و مراسم قربانی در این بخش جای دارد. در بخش«یا» 105 آهنگ رایج در دربار و پایتخت سلسله­ ی امپراتوری«جو» و در بخش«فِنگ» 160تصنیف مردمی مورد استفاده در این شاهزاده نشین و در بخش«سونگ» که معنای چینی آن ستایش است، جمعا 40 ترانه از جمله سرود مراسم مذهبی قربانی و سرود حمد و آهنگ­ هایی وجود دارد که هنگام عبادت امپراتور در معابد برای ستایش از خدمات برجسته و توان بالای نیاکان وغرور و تکبر دیوها خوانده می ­شد، را دربرگرفته است. این اشعار هرکدام همراه با موسیقی خاص خود قرائت می ­شدند[۱].

در این کتاب از لحاظ شکلی، عمدتا  هربیت شعر از چهار کلمه­ ی چینی ترکیب شده است. البته اشعار دوکلمه ­ای، سه کلمه­ ای و حتی مرکب از کلمات 9 واژه­ای نیز دیده می­شود. دراین سرودها نویسه­ های تکراری، با حروف هم­نوا و یا با قافیه­ ی تکراری، فراوان استعمال شده است. این مساله تنوع سرودها را بیشتر کرده و آهنگ و موسیقی آن­ها را خوش­نوا­تر ساخته است.

اگرچه در میان مردم معروف است که این اشعار متعلق به کنفوسیوس است، ولی نویسندگان این سرودها از قشرهای مختلف جامعه از جمله زحمتکشان، سربازان و اشراف و افرادی­که وضعیت مشخصی ندارند بوده ­اند. بعد­ها این کتاب به­ تدریج به کتاب درسی متداول در میان اشراف تبدیل و فراگیری آن برای شخصیت­ های طبقات مرفه ضروری شد. کنفوسیوس دانشمند معروف چین برای کتاب «شی جین» ارزش فوق العاده ­ای قائل شد. وی گفته است:«اگر شی جین را نیاموزید، حرفی برای گفتن نخواهید داشت.» درواقع، کتاب«شی جین»، گوهر درخشان ادبیات چین باستان و نشانه ­ی پیشرفت و تعالی آن به شمار می ­رود.

مضامین آن همه ­ی ابعاد زندگی اجتماعی مردم در چین در قرن هفتم پیش از میلاد هم­چون کار و عشق، جنگ و بیگاری، ظلم و ستم و مقاومت، عادات و رسوم ازدواج، مراسم یادبود بزرگداشت راه نیاکان و جشن ­ها و میهمانی­ ها، حتی مسایل مربوط به ستاره شناسی، جغرافیا، جانوران و گیاهان و غیره را در برمی­ گیرد. زبان«شی جین»، سند مهمی برای تحقیق و مطالعه­ ی زبان چینی در قرن­ های 11تا 6 پیش از میلاد به­ شمار می­ رود.[۲]

نیز نگاه کنید به

پاورقی

[i] - Jia Bao You, Lin De You, and Xiue Bao Cai

[ii] - سریال­ های تلویزیونی «لیانگ شان پو» و «سلسله های هم ستیز» که از این شاهکارهای ادبی اقتباس و از سوی تلویزیون دولتی چین تولید شده است، در سال­ های گذشته از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران نیز پخش شده است.

کتابشناسی

  1. Yan، Dan، and Others.(2010). Chinese Literature, Great Tradition since The Book of Songs. Beijing: China Intercontinental  Press.
  2. سابقی، علی محمد. (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول.