اجتماعات سنتی سیرالئون: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
یکی از آداب و رسوم اصیل و دیرینه مردمان [[سیرالئون]] اعم از اقوام و قبایل مختلف، | یکی از آداب و رسوم اصیل و دیرینه مردمان [[سیرالئون]] اعم از اقوام و [[اقوام و قبایل سیرالئون|قبایل]] مختلف، [[اجتماعات سنتی سیرالئون|برگزاری گردهماییهای سنتی]] مختلفی است که در قالب این اجتماعات بخش مهمی از سنتهای قدیمی این کشور بهصورت نسل به نسل انتقال یافته است. در این [[اجتماعات سنتی سیرالئون|گردهماییها]] بسیاری از قوانین و مقررات عرفی و سنتی سنتی [[اقوام و قبایل سیرالئون|قبایل]] مختلف به نوجوانان آموزش داده شده و آنان برای ورود به [[جامعه و نظام اجتماعی سیرالئون|جامعه]] و برعهده گرفتن نقشی مهم و سازنده در [[جامعه و نظام اجتماعی سیرالئون|جامعه]] خود آماده میشوند. البته در اثر ورود امواج تهاجم فرهنگی غرب و جهانی سازی جایگاه این اجتماعات سنتی تا اندازهای کمرنگ شده ولی هنوز اعتبار و نفوذ خود را – به ویژه در مناطق روستایی – حفظ کرده است. مهمترین اجتماعات سنتی این کشور عبارتند از [[گردهمایی سندی در سیرالئون|گردهمایی سندی]] و [[گردهمایی پورو در سیرالئون|گردهمایی پورو]]. | ||
اجتماعات «[[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]]» معمولاً وضعیتی کاملاً سرّی دارند و اعضای هر [[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]] در مدت برگزاری این گردهمایی و پس از پایان آن از هر گونه اظهارنظر در مورد اجتماع خود، موضوعات مطروحه و تصمیمات متخذه به شدت خودداری | === [[گردهمایی سندی در سیرالئون|گردهمایی سندی]] === | ||
یکی از سنتهای جالب بومیان [[سیرالئون]] که صرفنظر از تعلق آنان به [[اقوام و قبایل سیرالئون|قبایل]] و [[ادیان در سیرالئون|ادیان]] مختلف، به صورت یکسان انجام میگیرد گردهمایی موسوم به «[[گردهمایی سندی در سیرالئون|سندی]]» است که در تمام قبایل ساکن روستاهای کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. این گردهمایی در بدو بلوغ دختران بین سنین ده تا پانزده سال توسط یکی از [[زنان در سیرالئون|زنان]] سالمند آشنا به فرهنگ و سنتهای قومی قبیلگی و با همکاری چند تن از [[زنان در سیرالئون|زنان]] هر روستا در کلبههایی خارج از روستا برگزار میشود. در اجتماع «[[گردهمایی سندی در سیرالئون|سندی]]»(sandi) فقط [[زنان در سیرالئون|زنان]] اجازه حضور دارند و [[زنان در سیرالئون|زنان]] کهنسال روستا با گرد هم آوردن دختران تازه بالغ و یا آماده بلوغ مهارتهای مختلفی را به آنان آموزش میدهند که عمدتاً شامل وظایف زناشویی آنها در قبال شوهران آینده خود، نحوه تربیت فرزندان و ارتباط با دیگر اعضا [[جامعه سیرالئون|جامعه]] خویش به عنوان عضوی از [[جامعه سیرالئون|جامعه]] میباشد. در طول این مدت که گاه از یک تا چند هفته به طول میانجامد افراد هر خانواده غذای دختران خود را برای وی ارسال میکنند. در جریان اقامت دختران در این اردوگاهها معمولاً عمل ختنه آنان نیز به صورت دردناک و با ابزاری ابتدایی صورت میگیرد<small>[i]</small>. در پایان اجتماع «[[گردهمایی سندی در سیرالئون|سندی]]» آنها با آداب و رسومی خاص به روستای خود بازگشته و پس از برگزاری جشنهایی رسماً در زمره افراد بزرگسال [[جامعه و نظام اجتماعی سیرالئون|جامعه]] خود جای گرفته و با پسران دهکده خود و یا دیگر روستاها ازدواج میکنند. جوامع «[[گردهمایی سندی در سیرالئون|سندی]]» معمولاً به صورت محرمانه برگزار میشود و هر یک از افراد این اردوگاه در حفظ اسرار [[جامعه و نظام اجتماعی سیرالئون|جامعه]] خود نهایت خویشتنداری را به کار میبرند. اجتماعات «[[گردهمایی سندی در سیرالئون|سندی]]» تا حدود دو دهه پیش از جایگاه خاصی در [[اقوام و قبایل سیرالئون|قبایل سیرالئون]] برخوردار بود و معمولاً تشریفات جالب توجهی در شهرها و روستاهای مسلمان نشین و مسیحی نشین برگزار میشد ولی اکنون منحصر به روستاها گشته و سلسله مراتب آن در دهکدهها نیز کمرنگتر از گذشته شده است<ref>Sibthorpe, A. B. C. (1970). The History of Sierra Leone: Routledge, p.89</ref>. در برخی مناطق [[سیرالئون]] این اجتماعات خاص را «ووندو(Wundo)» یا «بوندو(Bondo)» مینامند<ref>شکیبا، محمدرضا (1374). سرزمین و مردم سیرالئون. تهران: الهدی، ص.104.</ref>. | |||
=== [[گردهمایی پورو در سیرالئون|گردهمایی پورو]] === | |||
«[[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]]» نیز همچون «[[گردهمایی سندی در سیرالئون|سندی]]» نوعی گردهمایی است که پس از ورود پسران نوجوان به سن بلوغ در مکانهایی خاص در حومه روستاها برگزار میشود و کهنسالان هر دهکده آموزشهای ویژهای را به این پسران نوجوان ارائه و آنان را آماده ورود به [[جامعه و نظام اجتماعی سیرالئون|جامعه]] و برعهده گرفتن وظایف یک بزرگسال مینمایند. این اردوگاهها معمولاً چند هفته به طول میانجامد و در پایان نوجوانان مزبور که رسماً وارد دوران بلوغ و بزرگسالی شدهاند با ورود به روستای خود مورد استقبال رئیس قبیله، کهنسالان و اعضای خانواده خود قرار میگیرند. اجتماعات [[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]] صرفنظر از آموزش نوجوانان، نوعی گردهمایی مردان هر دهکده نیز به شمار میرود که در مدت برپایی آن موضوعات مختلف را مورد بررسی قرار میدهند. انتخاب رئیس قبیله، مشخص نمودن زمان کشت و برداشت محصولات کشاورزی یا صید ماهی، آشنایی با خواص گیاهان دارویی محل، بررسی مشکلات روستا، تحلیل مناسبات هر روستا با روستاهای اطراف و... از دیگر وظایف اجتماع [[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]] در مدت برپایی آن است. در دوره [[جنگ داخلی سیرالئون|جنگ داخلی]] بسیاری از مردان روستایی در قالب برگزاری اجتماع [[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]] موقعیت سیاسی روستای خود را در مواجهه با حملات شورشیان مورد بررسی قرار میدادند و تصمیمات مهمی در خصوص مقابله با شورشیان و یا مصالحه با آنان در بدو حمله به دهکده اتخاذ میشد. اجتماعات [[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]] تا اوایل دهه 1980 علاوه بر روستاها، در شهرهای مختلف [[سیرالئون]] نیز برگزار میشد ولی اکنون منحصر به روستاها شده و جوامع شهری رغبتی به برپایی این گردهماییها نشان نمیدهند. «[[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]]» در مناطق روستایی همچنان از جایگاه ویژهای برخوردار است و مقامات عالی رتبه دولتی گاه برای جلب نظر روستاهای مناطق مختلف کشور از رؤسای [[اقوام و قبایل سیرالئون|قبایل]] درخواست میکنند اجتماعات پوروی روستایی خود را تشکیل داده و موضوعات مورد درخواست مقامات را با مردان دهکده مطرح و موافقت آنها را اخذ کنند. | |||
اجتماعات «[[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]]» معمولاً وضعیتی کاملاً سرّی دارند و اعضای هر [[گردهمایی پورو در سیرالئون|پورو]] در مدت برگزاری این گردهمایی و پس از پایان آن از هر گونه اظهارنظر در مورد اجتماع خود، موضوعات مطروحه و تصمیمات متخذه به شدت خودداری میکنند<ref>شکیبا، محمدرضا (1374). سرزمین و مردم سیرالئون. تهران: الهدی، ص.105.</ref>. | |||
==نیز نگاه کنید به== | ==نیز نگاه کنید به== | ||
[[جامعه و نظام اجتماعی سیرالئون]]؛[[جریان ها و روابط اجتماعی در سیرالئون]]؛ [[آداب و رسوم در سیرالئون]]؛[[هنجارها و ارزش های اجتماعی سیرالئون]]. | |||
== پاورقی == | == پاورقی == | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۲: | ||
== نویسنده مقاله == | == نویسنده مقاله == | ||
امیربهرام عرب احمدی | امیربهرام عرب احمدی | ||
[[رده:فرهنگ عمومی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۲۷
یکی از آداب و رسوم اصیل و دیرینه مردمان سیرالئون اعم از اقوام و قبایل مختلف، برگزاری گردهماییهای سنتی مختلفی است که در قالب این اجتماعات بخش مهمی از سنتهای قدیمی این کشور بهصورت نسل به نسل انتقال یافته است. در این گردهماییها بسیاری از قوانین و مقررات عرفی و سنتی سنتی قبایل مختلف به نوجوانان آموزش داده شده و آنان برای ورود به جامعه و برعهده گرفتن نقشی مهم و سازنده در جامعه خود آماده میشوند. البته در اثر ورود امواج تهاجم فرهنگی غرب و جهانی سازی جایگاه این اجتماعات سنتی تا اندازهای کمرنگ شده ولی هنوز اعتبار و نفوذ خود را – به ویژه در مناطق روستایی – حفظ کرده است. مهمترین اجتماعات سنتی این کشور عبارتند از گردهمایی سندی و گردهمایی پورو.
گردهمایی سندی
یکی از سنتهای جالب بومیان سیرالئون که صرفنظر از تعلق آنان به قبایل و ادیان مختلف، به صورت یکسان انجام میگیرد گردهمایی موسوم به «سندی» است که در تمام قبایل ساکن روستاهای کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. این گردهمایی در بدو بلوغ دختران بین سنین ده تا پانزده سال توسط یکی از زنان سالمند آشنا به فرهنگ و سنتهای قومی قبیلگی و با همکاری چند تن از زنان هر روستا در کلبههایی خارج از روستا برگزار میشود. در اجتماع «سندی»(sandi) فقط زنان اجازه حضور دارند و زنان کهنسال روستا با گرد هم آوردن دختران تازه بالغ و یا آماده بلوغ مهارتهای مختلفی را به آنان آموزش میدهند که عمدتاً شامل وظایف زناشویی آنها در قبال شوهران آینده خود، نحوه تربیت فرزندان و ارتباط با دیگر اعضا جامعه خویش به عنوان عضوی از جامعه میباشد. در طول این مدت که گاه از یک تا چند هفته به طول میانجامد افراد هر خانواده غذای دختران خود را برای وی ارسال میکنند. در جریان اقامت دختران در این اردوگاهها معمولاً عمل ختنه آنان نیز به صورت دردناک و با ابزاری ابتدایی صورت میگیرد[i]. در پایان اجتماع «سندی» آنها با آداب و رسومی خاص به روستای خود بازگشته و پس از برگزاری جشنهایی رسماً در زمره افراد بزرگسال جامعه خود جای گرفته و با پسران دهکده خود و یا دیگر روستاها ازدواج میکنند. جوامع «سندی» معمولاً به صورت محرمانه برگزار میشود و هر یک از افراد این اردوگاه در حفظ اسرار جامعه خود نهایت خویشتنداری را به کار میبرند. اجتماعات «سندی» تا حدود دو دهه پیش از جایگاه خاصی در قبایل سیرالئون برخوردار بود و معمولاً تشریفات جالب توجهی در شهرها و روستاهای مسلمان نشین و مسیحی نشین برگزار میشد ولی اکنون منحصر به روستاها گشته و سلسله مراتب آن در دهکدهها نیز کمرنگتر از گذشته شده است[۱]. در برخی مناطق سیرالئون این اجتماعات خاص را «ووندو(Wundo)» یا «بوندو(Bondo)» مینامند[۲].
گردهمایی پورو
«پورو» نیز همچون «سندی» نوعی گردهمایی است که پس از ورود پسران نوجوان به سن بلوغ در مکانهایی خاص در حومه روستاها برگزار میشود و کهنسالان هر دهکده آموزشهای ویژهای را به این پسران نوجوان ارائه و آنان را آماده ورود به جامعه و برعهده گرفتن وظایف یک بزرگسال مینمایند. این اردوگاهها معمولاً چند هفته به طول میانجامد و در پایان نوجوانان مزبور که رسماً وارد دوران بلوغ و بزرگسالی شدهاند با ورود به روستای خود مورد استقبال رئیس قبیله، کهنسالان و اعضای خانواده خود قرار میگیرند. اجتماعات پورو صرفنظر از آموزش نوجوانان، نوعی گردهمایی مردان هر دهکده نیز به شمار میرود که در مدت برپایی آن موضوعات مختلف را مورد بررسی قرار میدهند. انتخاب رئیس قبیله، مشخص نمودن زمان کشت و برداشت محصولات کشاورزی یا صید ماهی، آشنایی با خواص گیاهان دارویی محل، بررسی مشکلات روستا، تحلیل مناسبات هر روستا با روستاهای اطراف و... از دیگر وظایف اجتماع پورو در مدت برپایی آن است. در دوره جنگ داخلی بسیاری از مردان روستایی در قالب برگزاری اجتماع پورو موقعیت سیاسی روستای خود را در مواجهه با حملات شورشیان مورد بررسی قرار میدادند و تصمیمات مهمی در خصوص مقابله با شورشیان و یا مصالحه با آنان در بدو حمله به دهکده اتخاذ میشد. اجتماعات پورو تا اوایل دهه 1980 علاوه بر روستاها، در شهرهای مختلف سیرالئون نیز برگزار میشد ولی اکنون منحصر به روستاها شده و جوامع شهری رغبتی به برپایی این گردهماییها نشان نمیدهند. «پورو» در مناطق روستایی همچنان از جایگاه ویژهای برخوردار است و مقامات عالی رتبه دولتی گاه برای جلب نظر روستاهای مناطق مختلف کشور از رؤسای قبایل درخواست میکنند اجتماعات پوروی روستایی خود را تشکیل داده و موضوعات مورد درخواست مقامات را با مردان دهکده مطرح و موافقت آنها را اخذ کنند.
اجتماعات «پورو» معمولاً وضعیتی کاملاً سرّی دارند و اعضای هر پورو در مدت برگزاری این گردهمایی و پس از پایان آن از هر گونه اظهارنظر در مورد اجتماع خود، موضوعات مطروحه و تصمیمات متخذه به شدت خودداری میکنند[۳].
نیز نگاه کنید به
جامعه و نظام اجتماعی سیرالئون؛جریان ها و روابط اجتماعی در سیرالئون؛ آداب و رسوم در سیرالئون؛هنجارها و ارزش های اجتماعی سیرالئون.
پاورقی
[i] - در مورد ختنه دختران در ادامه این مبحث توضیحاتی ارائه شده است.
کتابشناسی
منبع اصلی
عرب احمدی، امیر بهرام(1390). جامعه و فرهنگ سیرالئون. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
نویسنده مقاله
امیربهرام عرب احمدی