پارلمان ولسی جرگه افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «ولسی جرگه، شورای ملی یا پارلمان بیش از ۲۵۰ نماینده دارد. نمایندگان به‌تناسب جمعیت شهرها از طریق انتخابات عمومی و برای یک دوره چهارساله انتخاب می‌شوند. طبق قانون اساسی جدید افغانستان، یک‌چهارم کرسی‌های مجلس برای زنان پیش‌بینی شده است. اولی...» ایجاد کرد) |
|||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
ولسی جرگه، شورای ملی یا پارلمان بیش از ۲۵۰ نماینده دارد. نمایندگان به‌تناسب جمعیت شهرها از طریق انتخابات عمومی و برای یک دوره چهارساله انتخاب می‌شوند. طبق قانون اساسی جدید افغانستان، یک‌چهارم کرسی‌های مجلس برای زنان پیش‌بینی شده است. اولین انتخابات مجلس جدید [[افغانستان]] در سال ۲۰۰۵ برگزار شد و انتخابات بعدی در پایان ۲۰۰۹ صورت گرفت. | ولسی جرگه، شورای ملی یا پارلمان بیش از ۲۵۰ نماینده دارد. نمایندگان به‌تناسب جمعیت شهرها از طریق انتخابات عمومی و برای یک دوره چهارساله انتخاب می‌شوند. طبق [[قانون اساسی افغانستان|قانون اساسی]] جدید افغانستان، یک‌چهارم کرسی‌های مجلس برای زنان پیش‌بینی شده است. اولین انتخابات مجلس جدید [[افغانستان]] در سال ۲۰۰۵ برگزار شد و انتخابات بعدی در پایان ۲۰۰۹ صورت گرفت. | ||
سابقه انتخابات. از زمان تشکیل مجلس شورا در افغانستان تا سال ۱۳۵۲، سیزده دوره مجلس تشکیل شد و ۱۲ بار انتخابات | '''سابقه انتخابات.''' از زمان تشکیل مجلس شورا در [[افغانستان]] تا سال ۱۳۵۲، سیزده دوره مجلس تشکیل شد و ۱۲ بار انتخابات مربوط به مجلس شورا برگزار شد. نخستین دوره مجلس، که به قوه مقننه شباهت داشت، در مهر ۱۳۰۹ افتتاح شد و دوره آخر آن در ۲۶ تیر ۱۳۵۲، با کودتای داود خان و برافتادن نظام سلطنتی پایان یافت. طی این مدت [[افغانستان]] به مدت ۴۱ سال دارای مجلس شورای ملی بود. اولین دوره مجلس ۱۱ ماه پس از روی‌کارآمدن محمدنادر شاه آغاز شد و آخرین آن با سقوط [[محمدظاهر شاه]] پایان یافت. دوره‌های این مجالس به این شرح بودند: مجلس اول (۱۳۱۲-۱۳۱۰ که با قتل نادرشاه همراه بود و تمام شد)، مجلس دوم (۱۳۱۵-۱۳۱۳)، مجلس سوم (۱۳۱۸-۱۳۱۶)، مجلس چهارم (۱۳۲۱-۱۳۱۹)، مجلس پنجم (۱۳۲۴-۱۳۲۲)، مجلس ششم (۱۳۲۷-۱۳۲۵)، مجلس هفتم (۱۳۳۰-۱۳۲۸)، مجلس هشتم (۱۳۳۳-۱۳۳۱)، مجلس نهم (۱۳۳۶-۱۳۳۴)، مجلس دهم (۱۳۳ - ۱۳۳۷)، مجلس یازدهم (۱۳۴۴-۱۳۴۰)، مجلس دوازدهم (۱۳۴۷-۱۳۴۴)، مجلس سیزدهم (۱۳۵۱-۱۳۴۸) و از کودتای داود خان تا پس از برکناری [[طالبان]] در سال ۲۰۰۱، انتخابات مجلس برگزار نشد و رئیس دولت و شوراهایی که در کنار آن تشکیل می‌شد، کشور را اداره می‌کردند. برای مثال، [[طالبان]] پس از تصرف [[کابل]]، مجلس موقت شش نفره‌ای را متشکل از ملا محمد ربانی، ملا محمدحسن، ملا محمد غوث، ملا عبدالرزاق، ملامحمد فاضل، و مولوی سید غیاث‌الدین برای اداره [[کابل]] تشکیل داد. | ||
سنگ بنای پارلمان در زمان [[امان‌الله خان|امان‌الله خان]] گذاشته شد؛ اما از همان زمان، مجالس بیشتر یک ارگان مشورتی بود تا قانون‌گذار و بیشتر مجری برنامه‌های حکومتی بود تا بنیان‌گذار برنامه‌های حکومتی و معمولا نظرات و برنامه‌های دولت‌ها را کورکورانه یا تحت‌فشار اجرا و تأیید می‌کرد و از خود اراده و اختیار زیادی نداشت؛ ضمن اینکه حاکمان هر وقت شرایط مجلس را به مصلحت خود نمی‌دیدند، حکم به انحلال آن می‌دادند و سپس مجلس جدیدی تشکیل می‌دادند.<ref>علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص 446-448.</ref> | |||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[نظام و نهاد قانون گذاری افغانستان]] | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۴
ولسی جرگه، شورای ملی یا پارلمان بیش از ۲۵۰ نماینده دارد. نمایندگان به‌تناسب جمعیت شهرها از طریق انتخابات عمومی و برای یک دوره چهارساله انتخاب می‌شوند. طبق قانون اساسی جدید افغانستان، یک‌چهارم کرسی‌های مجلس برای زنان پیش‌بینی شده است. اولین انتخابات مجلس جدید افغانستان در سال ۲۰۰۵ برگزار شد و انتخابات بعدی در پایان ۲۰۰۹ صورت گرفت.
سابقه انتخابات. از زمان تشکیل مجلس شورا در افغانستان تا سال ۱۳۵۲، سیزده دوره مجلس تشکیل شد و ۱۲ بار انتخابات مربوط به مجلس شورا برگزار شد. نخستین دوره مجلس، که به قوه مقننه شباهت داشت، در مهر ۱۳۰۹ افتتاح شد و دوره آخر آن در ۲۶ تیر ۱۳۵۲، با کودتای داود خان و برافتادن نظام سلطنتی پایان یافت. طی این مدت افغانستان به مدت ۴۱ سال دارای مجلس شورای ملی بود. اولین دوره مجلس ۱۱ ماه پس از روی‌کارآمدن محمدنادر شاه آغاز شد و آخرین آن با سقوط محمدظاهر شاه پایان یافت. دوره‌های این مجالس به این شرح بودند: مجلس اول (۱۳۱۲-۱۳۱۰ که با قتل نادرشاه همراه بود و تمام شد)، مجلس دوم (۱۳۱۵-۱۳۱۳)، مجلس سوم (۱۳۱۸-۱۳۱۶)، مجلس چهارم (۱۳۲۱-۱۳۱۹)، مجلس پنجم (۱۳۲۴-۱۳۲۲)، مجلس ششم (۱۳۲۷-۱۳۲۵)، مجلس هفتم (۱۳۳۰-۱۳۲۸)، مجلس هشتم (۱۳۳۳-۱۳۳۱)، مجلس نهم (۱۳۳۶-۱۳۳۴)، مجلس دهم (۱۳۳ - ۱۳۳۷)، مجلس یازدهم (۱۳۴۴-۱۳۴۰)، مجلس دوازدهم (۱۳۴۷-۱۳۴۴)، مجلس سیزدهم (۱۳۵۱-۱۳۴۸) و از کودتای داود خان تا پس از برکناری طالبان در سال ۲۰۰۱، انتخابات مجلس برگزار نشد و رئیس دولت و شوراهایی که در کنار آن تشکیل می‌شد، کشور را اداره می‌کردند. برای مثال، طالبان پس از تصرف کابل، مجلس موقت شش نفره‌ای را متشکل از ملا محمد ربانی، ملا محمدحسن، ملا محمد غوث، ملا عبدالرزاق، ملامحمد فاضل، و مولوی سید غیاث‌الدین برای اداره کابل تشکیل داد.
سنگ بنای پارلمان در زمان امان‌الله خان گذاشته شد؛ اما از همان زمان، مجالس بیشتر یک ارگان مشورتی بود تا قانون‌گذار و بیشتر مجری برنامه‌های حکومتی بود تا بنیان‌گذار برنامه‌های حکومتی و معمولا نظرات و برنامه‌های دولت‌ها را کورکورانه یا تحت‌فشار اجرا و تأیید می‌کرد و از خود اراده و اختیار زیادی نداشت؛ ضمن اینکه حاکمان هر وقت شرایط مجلس را به مصلحت خود نمی‌دیدند، حکم به انحلال آن می‌دادند و سپس مجلس جدیدی تشکیل می‌دادند.[۱]
نیز نگاه کنید به
نظام و نهاد قانون گذاری افغانستان
کتابشناسی
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 446-448.