موسسات پژوهشی و فرهنگی اردن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
ظهور موسسات پژوهشی و فرهنگی سهم قابل‌توجهی در توسعه حرکت نشر ایفا کردند. این موسسات از طریق انجام تحقیقات و پژوهش‌ها در موضوعات مختلف و نشر نتایج آن، یا از طریق حمایت‌های مالی، از صنعت نشر حمایت می‌کردند. اهم موسساتی که حرکت نشر را تقویت کرده اند به شرحی است که می‌آید: | |||
'''دانشگاه‌ها''' | |||
در قانون دانشگاه‌های [[اردن]] آمده است که نشر معارف و توسعه آن از وظایف دانشگاه‌ها محسوب میشود<ref>فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 20</ref>. در این راستا عناوین مختلفی که الجامعه الاردنیه طی سال‌های 1964 تا 1988 به چاپ رسانده؛ شامل ترجمه و تالیف در زمینه‌های زیر بوده است: | |||
جدول شماره 21. عناوین چاپ شده الجامعه الاردنیه طی سال های 1964 تا 1988 | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|موضوعات | |موضوعات | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۳: | ||
|مجموع | |مجموع | ||
|- | |- | ||
| | |ادبیات | ||
|2 | |2 | ||
|9 | |9 | ||
| خط ۲۱: | خط ۱۹: | ||
|27 | |27 | ||
|- | |- | ||
| | |تاریخ و جغرافیا | ||
|1 | |1 | ||
|9 | |9 | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۱: | ||
|5 | |5 | ||
|- | |- | ||
|علوم | |علوم اجتماعی | ||
|<nowiki>-</nowiki> | |<nowiki>-</nowiki> | ||
|10 | |10 | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۷: | ||
|65 | |65 | ||
|- | |- | ||
|علوم | |علوم نظری و تطبیقی | ||
|<nowiki>-</nowiki> | |<nowiki>-</nowiki> | ||
|3 | |3 | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۳: | ||
|21 | |21 | ||
|- | |- | ||
| | |دینی | ||
|<nowiki>-</nowiki> | |<nowiki>-</nowiki> | ||
|1 | |1 | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۹: | ||
|1 | |1 | ||
|- | |- | ||
|معارف | |معارف عمومی | ||
|<nowiki>-</nowiki> | |<nowiki>-</nowiki> | ||
|1 | |1 | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۶: | ||
|147 | |147 | ||
|184 | |184 | ||
|}( | |}<ref>فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 20</ref> | ||
'''موسسه آل بیت''' | |||
موسسه آل بیت که در سال 1981 با دستور پادشاه [[اردن]] تاسیس شد، تلاش‌های زیادی در زمینه ترجمه انجام می‌دهد. این موسسه تا سال 1989 تعداد 21 عنوان کتاب منتشر کرد که بیشتر این عناوین دایرة المعارف هستند و هریک شامل چندین جلد می‌باشد. موسسه آل البیت به دوزبان عربی و انگلیسی کتاب منتشر می کند و با موسسات عربی و غیر عربی مختلفی توافقنامه همکاری امضا کرده است که از مهمترین آنها، توافقنامه این موسسه با دانشگاه کمبریج انگلیس است<ref>فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 21</ref>. | |||
[[مجمع زبان عربی اردن|'''مجمع زبان عربی اردن''']] | |||
این موسسه که در سال 1976 تاسیس شد، در زمینه عربی سازی آموزش دانشگاهی تلاش زیادی کرد. این موسسه مجله‌ای به نام مجلــة مجمع اللغــة العربیــة الاردنی دارد که نخستین شماره آن در سال 1978 منتشر گردید<ref>فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 21</ref>. | |||
'''وزارت فرهنگ و میراث مردمی''' | |||
این وزارت خانه از سال 1966 فعالیت خود را آغاز نمود و تا اوایل دهه هفتاد در زمینه‌های تاریخی، سیاسی و ادبیات مردمی عناوین متعددی به چاپ رساند. این موسسه در دهه هفتاد موفق به چاپ 33 عنوان<ref>منصور فاروق(1992)، النشر و المطابع و المکتبات، منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 23</ref> و در دهه هشتاد 78 عنوان شده است. جدول زیر به تفکیک موضوعات منتشر شده [[وزارت فرهنگ اردن|وزارت فرهنگ و میراث مردمی اردن]] را نشان می‌دهد: | |||
جدول شماره 22. موضوعات منتشر [[وزارت فرهنگ اردن|وزارت فرهنگ]] و میراث مردمی اردن | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|موضوع | |موضوع | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۸: | ||
|مجموع | |مجموع | ||
|- | |- | ||
| | |تاریخ | ||
|5 | |5 | ||
|10 | |10 | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۴: | ||
|22 | |22 | ||
|- | |- | ||
| | |سیاست | ||
|3 | |3 | ||
|<nowiki>-</nowiki> | |<nowiki>-</nowiki> | ||
| خط ۹۶: | خط ۱۰۰: | ||
|9 | |9 | ||
|- | |- | ||
| | |ادبیات | ||
|2 | |2 | ||
|19 | |19 | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۱۲: | ||
|7 | |7 | ||
|- | |- | ||
| | |دین | ||
|<nowiki>-</nowiki> | |<nowiki>-</nowiki> | ||
|1 | |1 | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۹: | ||
|78 | |78 | ||
|121 | |121 | ||
|}( | |}<ref>فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 23</ref> | ||
براساس گزارش‌های یونسکو برخی آمار و ارقام نشر در سال‌های بعد [[اردن]] بدین شرح است که با برخی ارقام ارائه شده توسط موسسات رسمی اردنی متفاوت است. | |||
جدول شماره 23. تعداد روزنامه و کتاب موسسات رسمی اردنی | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|روزنامه | |روزنامه | ||
تیراژ هر 1000 نفر | |||
|کتاب | |کتاب | ||
تعداد نسخه هر 100 نفر | تعداد نسخه هر 100 نفر | ||
| خط ۱۳۶: | خط ۱۴۲: | ||
تعداد هر 100.000 نفر | تعداد هر 100.000 نفر | ||
|مصرف کاغذ | |مصرف کاغذ | ||
کیلو هر نفر | |||
|- | |- | ||
|47 | |47 | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۵۳: | ||
|91-94 | |91-94 | ||
|94 | |94 | ||
|} | |}<ref>فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379. ص. 551</ref> | ||
جدول شماره 24. کتاب های منتشره موسسات رسمی اردن | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| colspan="4" |کتاب | | colspan="4" |کتاب های منتشر شده | ||
تعداد نسخه بر هر 100 نفر | تعداد نسخه بر هر 100 نفر | ||
| colspan="2" | | | colspan="2" |میزان تغییر سالانه | ||
| colspan="2" |عنوان | | colspan="2" |عنوان های چاپ شده | ||
برای هر 100.000 نفر | |||
| colspan="2" | | | colspan="2" |میزان تغییر سالانه | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| خط ۱۸۶: | خط ۱۹۴: | ||
| | | | ||
| | | | ||
|} | |}<ref>فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379. ص. 657</ref> | ||
جدول شماره 25. موجودی کتابخانه های عمومی اردن | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| | |موجودی کتابخانه های عمومی | ||
برای هر 1000 نفر | |||
| | | | ||
| | |میزان تغییر سالانه | ||
|- | |- | ||
|4 | |2/4 | ||
|5 | |3/5 | ||
|6 | |7/6 | ||
|} | |}<ref>فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379. ص. 657</ref> | ||
آخرین آمار نشر و موارد مربوط به نشر بر اساس آمار اداره احصائیه [[اردن]] از سال 2013 مطابق جدول ذیل است. | |||
جدول شماره 26. آمار صنعت چاپ و نشر اردن بر اساس آمار اداره احصائیه سال 2013 | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|المحافظــة | |المحافظــة | ||
|چاپخانه | |چاپخانه | ||
|کتاب | |کتاب فروشی | ||
|ناشران و | |ناشران و توزیع کنندگان | ||
| | |تبلیغات | ||
|استان ها | |استان ها | ||
|- | |- | ||
| خط ۲۷۰: | خط ۲۸۲: | ||
|کرک | |کرک | ||
|- | |- | ||
| | |الطفیلــة | ||
|0 | |0 | ||
|0 | |0 | ||
|0 | |0 | ||
|0 | |0 | ||
| | |طفیله | ||
|- | |- | ||
|معان | |معان | ||
| خط ۲۹۷: | خط ۳۰۹: | ||
|301 | |301 | ||
|جمع | |جمع | ||
|}( | |}<ref>Year Book 2013, Department of statistics, p. 203</ref><ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)</ref> | ||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی اردن]]؛ | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ ۹ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۲۵
ظهور موسسات پژوهشی و فرهنگی سهم قابل‌توجهی در توسعه حرکت نشر ایفا کردند. این موسسات از طریق انجام تحقیقات و پژوهش‌ها در موضوعات مختلف و نشر نتایج آن، یا از طریق حمایت‌های مالی، از صنعت نشر حمایت می‌کردند. اهم موسساتی که حرکت نشر را تقویت کرده اند به شرحی است که می‌آید:
دانشگاه‌ها
در قانون دانشگاه‌های اردن آمده است که نشر معارف و توسعه آن از وظایف دانشگاه‌ها محسوب میشود[۱]. در این راستا عناوین مختلفی که الجامعه الاردنیه طی سال‌های 1964 تا 1988 به چاپ رسانده؛ شامل ترجمه و تالیف در زمینه‌های زیر بوده است:
جدول شماره 21. عناوین چاپ شده الجامعه الاردنیه طی سال های 1964 تا 1988
| موضوعات | 1964-1969 | 1970-1979 | 1980-1989 | مجموع |
| ادبیات | 2 | 9 | 16 | 27 |
| تاریخ و جغرافیا | 1 | 9 | 32 | 42 |
| فلسفه | - | 1 | 4 | 5 |
| علوم اجتماعی | - | 10 | 55 | 65 |
| علوم نظری و تطبیقی | - | 3 | 18 | 21 |
| دینی | - | 1 | - | 1 |
| معارف عمومی | - | 1 | 20 | 21 |
| ورزش | - | - | 2 | 2 |
| مجموع | 3 | 34 | 147 | 184 |
موسسه آل بیت
موسسه آل بیت که در سال 1981 با دستور پادشاه اردن تاسیس شد، تلاش‌های زیادی در زمینه ترجمه انجام می‌دهد. این موسسه تا سال 1989 تعداد 21 عنوان کتاب منتشر کرد که بیشتر این عناوین دایرة المعارف هستند و هریک شامل چندین جلد می‌باشد. موسسه آل البیت به دوزبان عربی و انگلیسی کتاب منتشر می کند و با موسسات عربی و غیر عربی مختلفی توافقنامه همکاری امضا کرده است که از مهمترین آنها، توافقنامه این موسسه با دانشگاه کمبریج انگلیس است[۳].
این موسسه که در سال 1976 تاسیس شد، در زمینه عربی سازی آموزش دانشگاهی تلاش زیادی کرد. این موسسه مجله‌ای به نام مجلــة مجمع اللغــة العربیــة الاردنی دارد که نخستین شماره آن در سال 1978 منتشر گردید[۴].
وزارت فرهنگ و میراث مردمی
این وزارت خانه از سال 1966 فعالیت خود را آغاز نمود و تا اوایل دهه هفتاد در زمینه‌های تاریخی، سیاسی و ادبیات مردمی عناوین متعددی به چاپ رساند. این موسسه در دهه هفتاد موفق به چاپ 33 عنوان[۵] و در دهه هشتاد 78 عنوان شده است. جدول زیر به تفکیک موضوعات منتشر شده وزارت فرهنگ و میراث مردمی اردن را نشان می‌دهد:
جدول شماره 22. موضوعات منتشر وزارت فرهنگ و میراث مردمی اردن
| موضوع | 1965-1969 | 1970-1979 | 1980-1989 | مجموع |
| تاریخ | 5 | 10 | 7 | 22 |
| سیاست | 3 | - | 6 | 9 |
| ادبیات | 2 | 19 | 59 | 80 |
| اجتماع | - | 3 | 4 | 7 |
| دین | - | 1 | 1 | 2 |
| فلسفه | - | - | 1 | 1 |
| مجموع | 10 | 33 | 78 | 121 |
براساس گزارش‌های یونسکو برخی آمار و ارقام نشر در سال‌های بعد اردن بدین شرح است که با برخی ارقام ارائه شده توسط موسسات رسمی اردنی متفاوت است.
جدول شماره 23. تعداد روزنامه و کتاب موسسات رسمی اردنی
| روزنامه
تیراژ هر 1000 نفر |
کتاب
تعداد نسخه هر 100 نفر |
عنوان
تعداد هر 100.000 نفر |
مصرف کاغذ
کیلو هر نفر |
| 47 | 113 | 7 | 7 |
| 1994 | 91-94 | 91-94 | 94 |
جدول شماره 24. کتاب های منتشره موسسات رسمی اردن
| کتاب های منتشر شده
تعداد نسخه بر هر 100 نفر |
میزان تغییر سالانه | عنوان های چاپ شده
برای هر 100.000 نفر |
میزان تغییر سالانه | ||||||
| 1981-83 | 91-94 | 91-4 | 81-3 | 91-83 | 91-94 | 91-4 | 81-3 | ||
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
جدول شماره 25. موجودی کتابخانه های عمومی اردن
| موجودی کتابخانه های عمومی
برای هر 1000 نفر |
میزان تغییر سالانه | |
| 2/4 | 3/5 | 7/6 |
آخرین آمار نشر و موارد مربوط به نشر بر اساس آمار اداره احصائیه اردن از سال 2013 مطابق جدول ذیل است.
جدول شماره 26. آمار صنعت چاپ و نشر اردن بر اساس آمار اداره احصائیه سال 2013
| المحافظــة | چاپخانه | کتاب فروشی | ناشران و توزیع کنندگان | تبلیغات | استان ها |
| العاصمــة | 279 | 164 | 292 | 258 | امان |
| البلقاء | 6 | 10 | 1 | 5 | بلقاء |
| الزرقاء | 41 | 10 | 6 | 5 | زرقا |
| مادبا | 3 | 4 | 6 | 1 | مادبا |
| اربد | 36 | 7 | 9 | 14 | اربد |
| المفرق | 0 | 0 | 1 | 3 | مفرق |
| جرش | 1 | 0 | 1 | 3 | جرش |
| عجلون | 0 | 1 | 0 | 3 | عجلون |
| الکرک | 4 | 0 | 1 | 5 | کرک |
| الطفیلــة | 0 | 0 | 0 | 0 | طفیله |
| معان | 2 | 2 | 0 | 0 | معان |
| العقبــة | 5 | 4 | 0 | 4 | عقبا |
| مجموع | 377 | 202 | 317 | 301 | جمع |
نیز نگاه کنید به
رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی اردن؛
کتابشناسی
- ↑ فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 20
- ↑ فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 20
- ↑ فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 21
- ↑ فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 21
- ↑ منصور فاروق(1992)، النشر و المطابع و المکتبات، منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 23
- ↑ فاروق، منصور (1992). النشر و المطابع و المکتبات. اردن: منشورات لجنــة تاریخ الأردن، ص. 23
- ↑ فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379. ص. 551
- ↑ فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379. ص. 657
- ↑ فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. تهران: کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 1379. ص. 657
- ↑ Year Book 2013, Department of statistics, p. 203
- ↑ لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)