پیشینه روابط سیاسی و اقتصادی سنگال با ج.ا.ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
گام های اولیه رابطه ایران  با کشورهای غرب آفریقا به دهه پنجاه شمسی بازمی‌گردد. روابط ایران با آفریقا به طور کلی  قبل از انقلاب اسلامی متاثر از سه عامل بوده است. 1- رابطه شخصی میان شاه  واطرافیانش با رهبران و روسای کشورهای آفریقایی 2- گرایش و همسویی بسیاری از  کشورهای این قاره با بلوک غرب و [[آمریکا]] 3- اهداف استراتژیک سیاسی و اقتصادی دو طرف را می توان نام برد. (دعویسرا،1388: 138) رابطه ایران با منطقه غرب آفریقا و به طور خاص [[سنگال]] نیز از این حیطه خارج نبوده است. جرقه های رابطه ایران و سنگال به دلیل دوستی فرح دیبا ( همسر محمد رضا پهلوی) با سدار سنگور رئیس جمهور اول سنگال در دانشگاه [[فرانسه]] شکل گرفت. دوستی نزدیک امیر عباس هویدا با عبددیوف نخست وزیر سنگال در دوره سنگور نیز تأثیر بسیاری در اعطای کمک های [[مالی]] ایران به سنگال داشت، در این دوران دیوف دوبار به ایران آمد. در بهمن 1352 نمایشگاه عکسی از ایران در سنگال برگزار شد.( وزین، 1390 : 2) و در خرداد سال 1353 با امضای یک توافقنامه مالی کمک های مالی ایران به سنگال آغاز شد. بعد ازسنگال با برخی دیگر از  کشورهای این منطقه  یعنی غنا، نیجریه و [[ساحل عاج]] ارتباطات کمی برقرارشد. اما هیچگاه این روابط دارای اولویت و اهمیت قرار نگرفت. از سوی دیگر برخی سیاست ‌های ایران در قاره از جمله حمایت از رژیم  نژاد پرست آپارتاید آفریقای جنوبی و فروش نفت به آن و اعزام نیروی ایران  به سومالی جهت تقویت این کشور در مقابل حکومت چپ گرایی "هایله مریام" (Haile Merbam) در [[اتیوپی]] موجب بدبینی آفریقائیان به ایران شده بود. (موحدی،1388: 70- 73( البته علی رغم  این جو غالب مقامات سنگالی در مناسبت های گوناگون همیشه از ایران به عنوان یک کشور مهم و برتر در خاورمیانه با تاریخ و تمدن کهن و پر افتخار یاد نموده و خواهان گسترش روابط خود با آن بوده اند. به همین دلیل اولین موافقت نامه های همکاری در این زمان میان دو کشور امضاء شده و روابط اولیه میان دو کشور  برقرار گردید.  
گام های اولیه رابطه ایران با کشورهای غرب آفریقا به دهه پنجاه شمسی بازمی‌گردد. روابط ایران با آفریقا به طور کلی قبل از انقلاب اسلامی متاثر از سه عامل بوده است. 1- رابطه شخصی میان شاه واطرافیانش با رهبران و روسای کشورهای آفریقایی 2- گرایش و همسویی بسیاری از کشورهای این قاره با بلوک غرب و [[آمریکا]] 3- اهداف استراتژیک سیاسی و اقتصادی دو طرف را می توان نام برد.<ref>دعویسرا، س. ح. (1388). مناسبات اقتصادی ایران و آفریقا: فرصت‌ها و تهدید‌ها. پژوهشنامه آفریقا، 1(1)، بهار 1388.</ref> رابطه ایران با منطقه غرب آفریقا و به طور خاص سنگال نیز از این حیطه خارج نبوده است. جرقه های رابطه ایران و سنگال به دلیل دوستی فرح دیبا ( همسر محمد رضا پهلوی) با سدار سنگور رئیس جمهور اول سنگال در دانشگاه [[فرانسه]] شکل گرفت. دوستی نزدیک امیر عباس هویدا با عبددیوف نخست وزیر سنگال در دوره سنگور نیز تأثیر بسیاری در اعطای کمک های مالی ایران به سنگال داشت، در این دوران دیوف دوبار به ایران آمد. در بهمن 1352 نمایشگاه عکسی از ایران در سنگال برگزار شد.<ref name=":0">وزین، ع. ر. (1390). پیشینه روابط ج.ا.ایران و جمهوری سنگال. وب سایت رایزنی فرهنگی ایران در داکار. بازیابی شده در تاریخ 13/08/1390، از http://dakar.icro.ir</ref> و در خرداد سال 1353 با امضای یک توافقنامه مالی کمک های مالی ایران به [[سنگال]] آغاز شد. بعد از سنگال با برخی دیگر از کشورهای این منطقه یعنی غنا، نیجریه و [[ساحل عاج]] ارتباطات کمی برقرارشد. اما هیچگاه این روابط دارای اولویت و اهمیت قرار نگرفت. از سوی دیگر برخی سیاست ‌های ایران در قاره از جمله حمایت از رژیم نژاد پرست آپارتاید آفریقای جنوبی و فروش نفت به آن و اعزام نیروی ایران به سومالی جهت تقویت این کشور در مقابل حکومت چپ گرایی "هایله مریام" (Haile Merbam) در [[اتیوپی]] موجب بدبینی آفریقائیان به ایران شده بود.<ref name=":2">موحدی قمی، م. (1388). بررسی روابط ج.ا.ایران با کشور‌های قاره آفریقا، با نگاهی به روابط ایران و آفریقا پیش از انقلاب. پژوهشنامه آفریقا، 1(1)، بهار 1388.</ref>البته علی رغم این جو غالب مقامات سنگالی در مناسبت های گوناگون همیشه از ایران به عنوان یک کشور مهم و برتر در خاورمیانه با تاریخ و تمدن کهن و پر افتخار یاد نموده و خواهان گسترش روابط خود با آن بوده اند. به همین دلیل اولین موافقت نامه های همکاری در این زمان میان دو کشور امضاء شده و روابط اولیه میان دو کشور برقرار گردید.  


بعد از انقلاب به دلیل اصول و اهداف انقلاب اسلامی، رابطه با کشورهای آفریقایی مورد توجه قرار گرفت، اما به دلیل نزدیکی عبددیوف رئیس جمهور وقت سنگال به غرب روابط ایران و سنگال در دهه اول انقلاب با چالش های بسیاری همراه بود. این رابطه در بین سال های 1362 تا 1367 قطع گردید.(وزین، 2:1390) و پس از آن روابط رو به گسترش گذاشت.
بعد از انقلاب به دلیل اصول و اهداف انقلاب اسلامی، رابطه با کشورهای آفریقایی مورد توجه قرار گرفت، اما به دلیل نزدیکی عبددیوف رئیس جمهور وقت سنگال به غرب روابط ایران و سنگال در دهه اول انقلاب با چالش های بسیاری همراه بود. این رابطه در بین سال های 1362 تا 1367 قطع گردید.<ref name=":0" /> و پس از آن روابط رو به گسترش گذاشت.


لازم به توضیح است که در این دوره به دنبال پيروزي انقلاب اسلامي ايران در بهمن ماه 1357 روابط ايران و سنگال به علت تمايلات غربي دولت وقت سنگال، وابستگي شديد آن كشور به فرانسه و نيز تبليغات شديد رسانه هاي غربي عليه حكومت جديد اسلامي ايران با فراز و نشيب هاي زيادي روبرو گرديد. پس از تسخیر سفارت آمريكا در تهران توسط دانشجويان پيرو خط امام در آبان ماه 1358 ، دولت وقت سنگال اين اقدام را تقبيح و با احضار كاردار ايران خواستار آزادي گروگان هاي آمريكايي شد.  
لازم به توضیح است که در این دوره به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن ماه 1357 روابط ایران و [[سنگال]] به علت تمایلات غربی دولت وقت سنگال، وابستگی شدید آن کشور به [[فرانسه]] و نیز تبلیغات شدید رسانه های غربی علیه حکومت جدید اسلامی ایران با فراز و نشیب های زیادی روبرو گردید. پس از تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام در آبان ماه 1358، دولت وقت [[سنگال]] این اقدام را تقبیح و با احضار کاردار ایران خواستار آزادی گروگان های آمریکایی شد.


در 25 تيرماه 1359 وزارت امور خارجه سنگال با ارسال يادداشتي به سفارت ايران در داكار، تصميم دولت سنگال را مبني بر بستن سفارت خود در تهران در راستاي انجام صرفه جويي هاي مالي اعلام نمود. اين تصميم سنگال شامل بيش از بيست سفارت خانه ديگر سنگال در ديگر كشورها هم مي شد. علي رغم اين تصميم و بسته شدن سفارت سنگال در تهران، جمهوري اسلامي ايران كماكان علاقمندي خود را به حفظ روابط با آن كشور را اعلام کرد.
در 25 تیرماه 1359 وزارت امور خارجه سنگال با ارسال یادداشتی به سفارت ایران در داکار، تصمیم دولت سنگال را مبنی بر بستن سفارت خود در تهران در راستای انجام صرفه جویی های مالی اعلام نمود. این تصمیم سنگال شامل بیش از بیست سفارت خانه دیگر سنگال در دیگر کشورها هم می شد. علی رغم این تصمیم و بسته شدن سفارت سنگال در تهران، جمهوری اسلامی ایران کماکان علاقمندی خود را به حفظ روابط با آن کشور را اعلام کرد.


با شروع جنگ عراق عليه ايران در شهريور ماه 1359، موضع گيري هاي منفي دولت سنگال عليه ايران بيشتر  شد كه يكي از علل عمده آن كمك 40 ميليون دلاري صدام حسين رئيس جمهور وقت عراق به سنگال بوده است. در سال 1360 گزارشاتي مبني بر موضع نسبتاً بي طرف سنگال در جنگ عراق عليه ايران منتشر شد. در مرداد ماه 1360 سفير سنگال در عربستان سعودی به عنوان سفير اكرديته سنگال در تهران معرفي  گردید.
با شروع جنگ عراق علیه ایران در شهریور ماه 1359، موضع گیری های منفی دولت [[سنگال]] علیه ایران بیشتر شد که یکی از علل عمده آن کمک 40 میلیون دلاری صدام حسین رئیس جمهور وقت عراق به سنگال بوده است. در سال 1360 گزارشاتی مبنی بر موضع نسبتاً بی طرف سنگال در جنگ عراق علیه ایران منتشر شد. در مرداد ماه 1360 سفیر سنگال در عربستان سعودی به عنوان سفیر اکردیته سنگال در تهران معرفی گردید.


از سال 1361 تاکنون علی رغم افت و خیز های مختلفی که در روابط دو کشور بوده است تلاش های دو جانبه ای از طرف مقامات دو کشور برای توسعه روابط سیاسی، اقتصادی و.. انجام پذیرفته است. در این راستا مرتب مقامات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور مسافرت های متقابل به دو کشور انجام داده که همگی حامل این پیام بوده که دو کشور میل و علاقه وافری به توسعه روابط دو جانبه داشته اند. این روند هر چه جلوتر آمده گستره این روابط را بیشتر نموده است. به گونه ای که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی روابط دو کشور سرد و در حد اقل آن بوده و از دهه دوم به بعد به اوج خود می رسد. گرچه چند سال اخیر با دخالت و شیطنت دولت های خارجی و رقبای ج.ا.ایران این روابط به سردی گرائید ولی با توجه به درک  و میل متقابل دو کشور و تلاش های بجا مانده از گذشته با آمدن دولت آقای روحانی و مکی سال روابط بهبود پیدا کرد.
از سال 1361 تاکنون علی رغم افت و خیز های مختلفی که در روابط دو کشور بوده است تلاش های دو جانبه ای از طرف مقامات دو کشور برای توسعه روابط سیاسی، اقتصادی و.. انجام پذیرفته است. در این راستا مرتب مقامات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور مسافرت های متقابل به دو کشور انجام داده که همگی حامل این پیام بوده که دو کشور میل و علاقه وافری به توسعه روابط دو جانبه داشته اند. این روند هر چه جلوتر آمده گستره این روابط را بیشتر نموده است. به گونه ای که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی روابط دو کشور سرد و در حد اقل آن بوده و از دهه دوم به بعد به اوج خود می رسد. گرچه چند سال اخیر با دخالت و شیطنت دولت های خارجی و رقبای ج.ا.ایران این روابط به سردی گرائید ولی با توجه به درک و میل متقابل دو کشور و تلاش های بجا مانده از گذشته با آمدن دولت آقای روحانی و مکی سال روابط بهبود پیدا کرد.


قبل از انقلاب اسلامی روابط فرهنگی دو کشور در قالب موافقت نامه فرهنگی، علمی، فنی و جهانگردی در سال­های  1352 و 1353 شروع گردید. این روابط در قالب شرکت  سنگال در سمینارهای فرهنگی مثل "جشن هنر شیراز" و ایران در نمایشگاه عکس و [[صنایع دستی در سنگال]] بوده است. لازم به ذكر است جمهوري اسلامي ايران، حضرت امام خميني (ره) و مقام معظم رهبري براي مردم اين كشور و منطقه غرب آفریقا شناخته شده و از احترام بسيار بالايي برخودار می باشند.
قبل از انقلاب اسلامی روابط فرهنگی دو کشور در قالب موافقت نامه فرهنگی، علمی، فنی و جهانگردی در سال­ های 1352 و 1353 شروع گردید. این روابط در قالب شرکت سنگال در سمینارهای فرهنگی مثل "جشن هنر شیراز" و ایران در نمایشگاه عکس و [[صنایع دستی در سنگال]] بوده است. لازم به ذکر است جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری برای مردم این کشور و منطقه غرب آفریقا شناخته شده و از احترام بسیار بالایی برخودار می باشند.


قرار داد همكاري هاي دو جانبه ايران و سنگال درآذر ماه 1386 درداكار "برنامه مبادلات فرهنگي علمي و آموزشي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري سنگال براي سال هاي 1386 -1389 " به امضاء رسيد. در حال حاضر تعدادي از اتباع سنگالي در قالب طلبه در حوزه هاي علميه ايران و نیز تعدادی دانشجوی سنگالی در دانشگاه­های ایران سرگرم تحصیل مي باشند. همچنين تعدادي از اتباع سنگال در باشگاه هاي ايران به عنوان بازيكن خارجي مشغول به فعاليت هستند.
قرار داد همکاری های دو جانبه ایران و سنگال درآذر ماه 1386 درداکار "برنامه مبادلات فرهنگی علمی و آموزشی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری سنگال برای سال های 1386 -1389 " به امضاء رسید. در حال حاضر تعدادی از اتباع سنگالی در قالب طلبه در حوزه های علمیه ایران و نیز تعدادی [[دانشجویان سنگالی در خارج از کشور|دانشجوی سنگالی]] در دانشگاه ­های ایران سرگرم تحصیل می باشند. همچنین تعدادی از اتباع سنگال در باشگاه های ایران به عنوان بازیکن خارجی مشغول به فعالیت هستند.
 
همكاري هاي خوب دو كشور در مجامع بين المللي و بويژه در سازمان كنفرانس اسلامي، سازمان ملل و حمايت از مواضع اصولي جمهوري اسلامي ايران و به خصوص رأي منفي سنگال به قطعنامه های حقوق بشر عليه ايران  نشان از عزم و اراده جدي مقامات اين كشور براي توسعه روابط با جمهوري اسلامي ايران بوده است.


همکاری های خوب دو کشور در مجامع بین المللی و بویژه در سازمان کنفرانس اسلامی، [https://www.bing.com/ck/a?!&&p=9e7bd7ee2fdc6956JmltdHM9MTcxMzMxMjAwMCZpZ3VpZD0xN2EzNWYwYS05OTg2LTYyOTgtM2M1Yi00Y2U5OThkNDYzMzEmaW5zaWQ9NTIxMQ&ptn=3&ver=2&hsh=3&fclid=17a35f0a-9986-6298-3c5b-4ce998d46331&psq=%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86+%d9%85%d9%84%d9%84&u=a1aHR0cHM6Ly93d3cudW4ub3JnOjQ0My9lbi8&ntb=1 سازمان ملل] و حمایت از مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران و به خصوص رأی منفی سنگال به قطعنامه های حقوق بشر علیه ایران نشان از عزم و اراده جدی مقامات این کشور برای توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران بوده است.<ref>بصیری، محمدعلی، فتحی پور، ریحانه (1401 ).جامعه و فرهنگ سنگال. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)</ref>
== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==



نسخهٔ ‏۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۹

گام های اولیه رابطه ایران با کشورهای غرب آفریقا به دهه پنجاه شمسی بازمی‌گردد. روابط ایران با آفریقا به طور کلی قبل از انقلاب اسلامی متاثر از سه عامل بوده است. 1- رابطه شخصی میان شاه واطرافیانش با رهبران و روسای کشورهای آفریقایی 2- گرایش و همسویی بسیاری از کشورهای این قاره با بلوک غرب و آمریکا 3- اهداف استراتژیک سیاسی و اقتصادی دو طرف را می توان نام برد.[۱] رابطه ایران با منطقه غرب آفریقا و به طور خاص سنگال نیز از این حیطه خارج نبوده است. جرقه های رابطه ایران و سنگال به دلیل دوستی فرح دیبا ( همسر محمد رضا پهلوی) با سدار سنگور رئیس جمهور اول سنگال در دانشگاه فرانسه شکل گرفت. دوستی نزدیک امیر عباس هویدا با عبددیوف نخست وزیر سنگال در دوره سنگور نیز تأثیر بسیاری در اعطای کمک های مالی ایران به سنگال داشت، در این دوران دیوف دوبار به ایران آمد. در بهمن 1352 نمایشگاه عکسی از ایران در سنگال برگزار شد.[۲] و در خرداد سال 1353 با امضای یک توافقنامه مالی کمک های مالی ایران به سنگال آغاز شد. بعد از سنگال با برخی دیگر از کشورهای این منطقه یعنی غنا، نیجریه و ساحل عاج ارتباطات کمی برقرارشد. اما هیچگاه این روابط دارای اولویت و اهمیت قرار نگرفت. از سوی دیگر برخی سیاست ‌های ایران در قاره از جمله حمایت از رژیم نژاد پرست آپارتاید آفریقای جنوبی و فروش نفت به آن و اعزام نیروی ایران به سومالی جهت تقویت این کشور در مقابل حکومت چپ گرایی "هایله مریام" (Haile Merbam) در اتیوپی موجب بدبینی آفریقائیان به ایران شده بود.[۳]البته علی رغم این جو غالب مقامات سنگالی در مناسبت های گوناگون همیشه از ایران به عنوان یک کشور مهم و برتر در خاورمیانه با تاریخ و تمدن کهن و پر افتخار یاد نموده و خواهان گسترش روابط خود با آن بوده اند. به همین دلیل اولین موافقت نامه های همکاری در این زمان میان دو کشور امضاء شده و روابط اولیه میان دو کشور برقرار گردید.

بعد از انقلاب به دلیل اصول و اهداف انقلاب اسلامی، رابطه با کشورهای آفریقایی مورد توجه قرار گرفت، اما به دلیل نزدیکی عبددیوف رئیس جمهور وقت سنگال به غرب روابط ایران و سنگال در دهه اول انقلاب با چالش های بسیاری همراه بود. این رابطه در بین سال های 1362 تا 1367 قطع گردید.[۲] و پس از آن روابط رو به گسترش گذاشت.

لازم به توضیح است که در این دوره به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن ماه 1357 روابط ایران و سنگال به علت تمایلات غربی دولت وقت سنگال، وابستگی شدید آن کشور به فرانسه و نیز تبلیغات شدید رسانه های غربی علیه حکومت جدید اسلامی ایران با فراز و نشیب های زیادی روبرو گردید. پس از تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام در آبان ماه 1358، دولت وقت سنگال این اقدام را تقبیح و با احضار کاردار ایران خواستار آزادی گروگان های آمریکایی شد.

در 25 تیرماه 1359 وزارت امور خارجه سنگال با ارسال یادداشتی به سفارت ایران در داکار، تصمیم دولت سنگال را مبنی بر بستن سفارت خود در تهران در راستای انجام صرفه جویی های مالی اعلام نمود. این تصمیم سنگال شامل بیش از بیست سفارت خانه دیگر سنگال در دیگر کشورها هم می شد. علی رغم این تصمیم و بسته شدن سفارت سنگال در تهران، جمهوری اسلامی ایران کماکان علاقمندی خود را به حفظ روابط با آن کشور را اعلام کرد.

با شروع جنگ عراق علیه ایران در شهریور ماه 1359، موضع گیری های منفی دولت سنگال علیه ایران بیشتر شد که یکی از علل عمده آن کمک 40 میلیون دلاری صدام حسین رئیس جمهور وقت عراق به سنگال بوده است. در سال 1360 گزارشاتی مبنی بر موضع نسبتاً بی طرف سنگال در جنگ عراق علیه ایران منتشر شد. در مرداد ماه 1360 سفیر سنگال در عربستان سعودی به عنوان سفیر اکردیته سنگال در تهران معرفی گردید.

از سال 1361 تاکنون علی رغم افت و خیز های مختلفی که در روابط دو کشور بوده است تلاش های دو جانبه ای از طرف مقامات دو کشور برای توسعه روابط سیاسی، اقتصادی و.. انجام پذیرفته است. در این راستا مرتب مقامات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور مسافرت های متقابل به دو کشور انجام داده که همگی حامل این پیام بوده که دو کشور میل و علاقه وافری به توسعه روابط دو جانبه داشته اند. این روند هر چه جلوتر آمده گستره این روابط را بیشتر نموده است. به گونه ای که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی روابط دو کشور سرد و در حد اقل آن بوده و از دهه دوم به بعد به اوج خود می رسد. گرچه چند سال اخیر با دخالت و شیطنت دولت های خارجی و رقبای ج.ا.ایران این روابط به سردی گرائید ولی با توجه به درک و میل متقابل دو کشور و تلاش های بجا مانده از گذشته با آمدن دولت آقای روحانی و مکی سال روابط بهبود پیدا کرد.

قبل از انقلاب اسلامی روابط فرهنگی دو کشور در قالب موافقت نامه فرهنگی، علمی، فنی و جهانگردی در سال­ های 1352 و 1353 شروع گردید. این روابط در قالب شرکت سنگال در سمینارهای فرهنگی مثل "جشن هنر شیراز" و ایران در نمایشگاه عکس و صنایع دستی در سنگال بوده است. لازم به ذکر است جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری برای مردم این کشور و منطقه غرب آفریقا شناخته شده و از احترام بسیار بالایی برخودار می باشند.

قرار داد همکاری های دو جانبه ایران و سنگال درآذر ماه 1386 درداکار "برنامه مبادلات فرهنگی علمی و آموزشی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری سنگال برای سال های 1386 -1389 " به امضاء رسید. در حال حاضر تعدادی از اتباع سنگالی در قالب طلبه در حوزه های علمیه ایران و نیز تعدادی دانشجوی سنگالی در دانشگاه ­های ایران سرگرم تحصیل می باشند. همچنین تعدادی از اتباع سنگال در باشگاه های ایران به عنوان بازیکن خارجی مشغول به فعالیت هستند.

همکاری های خوب دو کشور در مجامع بین المللی و بویژه در سازمان کنفرانس اسلامی، سازمان ملل و حمایت از مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران و به خصوص رأی منفی سنگال به قطعنامه های حقوق بشر علیه ایران نشان از عزم و اراده جدی مقامات این کشور برای توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران بوده است.[۴]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. دعویسرا، س. ح. (1388). مناسبات اقتصادی ایران و آفریقا: فرصت‌ها و تهدید‌ها. پژوهشنامه آفریقا، 1(1)، بهار 1388.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ وزین، ع. ر. (1390). پیشینه روابط ج.ا.ایران و جمهوری سنگال. وب سایت رایزنی فرهنگی ایران در داکار. بازیابی شده در تاریخ 13/08/1390، از http://dakar.icro.ir
  3. موحدی قمی، م. (1388). بررسی روابط ج.ا.ایران با کشور‌های قاره آفریقا، با نگاهی به روابط ایران و آفریقا پیش از انقلاب. پژوهشنامه آفریقا، 1(1)، بهار 1388.
  4. بصیری، محمدعلی، فتحی پور، ریحانه (1401 ).جامعه و فرهنگ سنگال. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)