مجلات و نشریات تاثیرگذار فرانسه

مجلات و نشريات تاثيرگذار

مجلات عمومي در فرانسه در جريان دو جنگ جهاني زاده شدند و ميان سال هاي 1950 تا 1970 گسترش يافتند و چشم انداز مطبوعات فرانسه را سخت دگرگون كردند. آزادي در سال 1944 موجب تغيير عميقي در نظام و ساختار مطبوعات فرانسوي شد. [33]پيش از دهه 1980، مجلات عمومي بيشتر به مسائل روز،زنان و ورزش مي پرداختند، ولي رفته رفته مسائل مربوط به جوانان ، برنامه هاي تلويزيوني، انفورماتيك و... را نيز پوشش دادند و امروزه ، خوانندگان با مباحث قومي، زباني، ديني و غيره در اين مجلات روبرو مي شوند.

در فرانسه 67 هفته نامه، 7 ضميمه، 15 دوهفته نامه ، 259 ماهنامه و 80 دوماهنامه منتشر مي شود. 15% مجلات بزرگ عمومي فرانسه را هفته نامه ها تشكيل مي دهند. برخي مجلات نيز در حوزه هايي خاص فعاليت مي كنند؛ براي نمونه مجله ماري كلر ( 1937) ، اِل( 1945) و فُم اكتوئل (1984) بيشتر به مسائل زنان ، مد و آرايش مي پردازند. مجله هاي تِلِه ( 1947)، تِلِه 7 ژور(1960) و تِلِه زد ( 2000) برجسته ترين نشرياتي هستند كه به صورت راهنماي برنامه هاي راديويي و تلويزيوني فعاليت مي كنند. مجله هاي ووآسي( 1987)، كلوزه(2005) و شوك( 2006) بسيار عامه پسند هستند. گفتني است كه فرانسويان بيش از روزنامه، مجله مي خوانند و به زبان آماري، به طور ميانگين در برابر يك روزنامه 7 مجله خوانده مي شود. بر اساس پژوهش9/84 % فرانسويان مجلات را در منزل، 6/6% در زمان اوقات فراغت نزد والدين يا دوستان، 7/3% در محل كار، و 3/2% در سالن هاي مطالعه مطبوعات مي خوانند.بيشترين خوانندگان مجلات را زنان، نوجوانان و سپس كارمندان و مديران سازمان ها تشكيل مي دهند. در اينجا نگاهي به برخي از برجسته ترين هفته نامه هاي خبري فرانسه مي افكنيم:

هفته نامه اكسپرس[34]: اكسپرس اولین مجله خبری كشور فرانسه است و از لحاظ خط مشی سیاسی راستگرا و محافظه كار است. هنگامی كه این مجله مشهور فرانسوی در سال ۱۹۵۳ تاسیس شد، شكل ظاهری آن شبیه به مجله تایم آمریكا بود. شعار زيرِ لوگوي آن چنين بود:"فرانسه توان چشيدن طعم تلخ حقيقت را دارد". اكسپرس در آغاز نشريه اي ضد استعماري و بيشتر متمايل به چپ بود و همين خط مشي توانست در فرانسه موجي تازه اي از چپ جديد پديد آورد. اين هفته نامه در 1964 در پي كاهش چشمگير شمارگانش، فرمت و خط مشي خود را تغيير داد؛يعني كوچكتر و رنگي شد و جهت گيري سياسي را كنار گذاشت و ستون هايش را به روي باورهاي گوناگون گشود و از همين رو نخستين " مجله خبري" و به گفته اي " تايم فرانسه" شد و توجه خود را بيشتر به گزارش ها و مصاحبه هاي طولاني معطوف كرد.

موسس مجله اكسپرس، ژان ژاك سروان شریبر[35] نماینده حزب رادیكال در پارلمان فرانسه و از سوسیالیست های رادیكال بود كه در سال ۱۹۷۳ بیشتر سهام این نشریه را به یك تاجر یهودی انگلیسی الاصل به نام «جیمز گلداسمیت» واگذار كرد. اولین سردبیر مجله اكسپرس فرانسواز ژیرو[36] بود كه همراه با ژان ژاك سروان شریبر، مجله اكسپرس را تاسیس كرد و از سال ۱۹۴۶تا ۱۹۵۳ رئیس هیات سردبیران آن شد. او قبل از آن سردبیر نشریه «اِل» بود و در سال ۱۹۷۴ وزیر امور زنان و در سال ۱۹۷۶ وزیر فرهنگ فرانسه شد. خانم ژیرو در زمانی تبدیل به یك وزنه قدرتمند در ژورنالیسم فرانسه بعد از جنگ جهانی دوم شد كه زنان زیادی در كار روزنامه نگاری نبودند. زمانی كه فرانسواز ژیرو در سال ۲۰۰۳ درگذشت، وزارت فرهنگ فرانسه او را جزء درخشان ترین اندیشمندان جامعه فرانسه نامید.

مجله اكسپرس شهرت خود را مدیون پوشش موضوعات بین المللی و گزارش های مستند و تاریخی است كه هرازچندگاهی در این مجله به چاپ می رسد. مجله اكسپرس نیز مانند بسیاری از نشریات فرانسوی تحت سیطره یهودیان است، با اینكه روسای جمهوری فرانسه خود نیز متمایل به صهیونیسم بوده و از پایه گذاران حكومت اسرائیل به حساب می آیند، با این حال، از گزند تبلیغاتی این مجله تندرو و متعصب در امان نبوده اند. به طوری كه برخورد شدید مجله اكسپرس با والری ژیسكاردستن رئیس جمهوری سابق فرانسه و ضربات شدید این مجله به آبرو و حیثیت سیاسی نامبرده هرگز از خاطره ها محو نخواهد شد.

فرانسوا میتران و دستیاران او نیز از حملات این مجله در امان نیستند، به خصوص كه بانك اطلاعاتی این مجله در ثبت و ضبط نقاط ضعف سیاسی و مالی سیاستمداران بسیار قوی عمل می كند و می تواند در هر لحظه برای رجال سیاسی مسئله ساز باشد. مجله اكسپرس اخیرا ۴۹ درصد از سهام لوپوئن را خریداری كرده است.

اين نشريه هم اكنون با 350 همكار و بيش از 500 هزار نسخه شمارگان، از مهمترين مجلات خبري فرانسه است كه از اين تعداد نزديك به 125 هزار نسخه در خارج از كشور عرضه مي شود. خبرهاي بين المللي همواره جاي برجسته اي در اين نشريه داشته است. ۴۵ درصد از درآمد این هفته نامه از راه جذب آگهی به دست می آید كه به تازگی به خاطر مسائل مالی برای تعدیل نیروی انسانی تحت فشار قرارگرفته است.مالكیت این هفته نامه فرانسوی متعلق به گروه سوك پرس[37] است كه ۸۰ درصد آن تحت مالكیت داسو[38] است.

هفته نامه نوول اوبسرواتور[39]: این هفته نامه كه اغلب به صورت مخفف Le Nouvel Obs نوشته می شود، یكی از مجله های خبری كشور فرانسه است كه به صورت هفتگی منتشر می شود. این مجله از صاحب نام ترین مجله های اطلاع رسانی در فرانسه و از مهمترین مجله ها ی این كشور از نظر تعداد خواننده و میزان تیراژ به شمار می آید. تیراژ این مجله در حال حاضر بالغ بر ۵۳۸۲۰۰ نسخه در هفته است و دفتر مركزی آن در شهر پاریس قرار دارد.

اگرچه تاريخ انتشار مجله نوول ابسرواتور 1964 است، ولي بنيادگذاري آن به 1950 باز مي گردد. در آن هنگام نشريه اي به نام لوبسرواتور منتشر مي شد كه 4 سال بعد يعني در 1954 نام خود را به فرانس ابسرواتور تغيير داد. اين نشريه در آغاز چپ افراطي بود و در 1960 به " حزب سوسياليست متحد" نزديك شد ولي در پي نزول شمارگان، همانند اكسپرس مواضع سياسي و نام خود را تغيير داد.اين بار هرچند داراي گرايش چپ داشت ولي كمتر تندروي كرد. اين مجله در 1964 با كمك مالي ژنرال پردريل[40] و با مديريت ژان دانيل[41] پا گرفت. از آن تاریخ تاكنون اخبار سیاسی، تجاری و اقتصادی جهان را تحت پوشش خود قرار می دهد. این مجله نقش مهمی در پوشش خبری مسائل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اروپا، خاورمیانه و آفریقا دارد. مهمترین حوزه های مورد توجه این مجله موضوعات سیاسی و ادبی است و به خاطر توجه عمیق و دقیق به مسائل اصلی روز معروف شده است.

مجله نوول آبزرواتور را «مجله روشنفكران فرانسوی» توصیف كرده اند. این مجله از نظر موضع گیری سیاسی سوسیال دموكراتیك است و در زمان تاسیس، بسیاری از اعضای هیات تحریریه آن به حزب سوسیالیست فرانسه تعلق داشتند كه یكی از آنها استفان هسل[42] بنیانگذار این حزب بود. در سال ۱۹۶۳ تركیب هیات تحریریه این روزنامه متشكل از چپ های مختلف بود و در حقیقت این نشریه، خطی در جهت ایجاد همبستگی بین چپ های مختلف در پیش داشت. از كسانی كه با این نشریه همكاری می كردند پی یر ببرد گوا[43] وزیر اقتصاد سوسیالیست ها، و آلن ساواری[44] وزیر علوم سوسیالیست ها را می توان نام برد. در چهلمین سالگرد تاسیس این مجله در ژوئن ۲۰۰۴، اساسنامه جدید آن به تصویب رسید. این اساسنامه اصول كلی این نشریه را چنین بیان می كند:"... نوول اوبسرواتور یك هفته نامه فرهنگی و سیاسی است كه از نظر جهت گیری متعلق به جنبش سراسری سوسیال دموكراتیك است. نهضتی كه همواره خواستار آزادی و عدالت اجتماعی بوده است".

نوول آبزرواتوردارای چندین نشریه وابسته است. این مجله، ضمیمه ای با نام پاریس اوبس[45] را به صورت هفتگی منتشر می سازد كه درباره مسائل داخلی شهر پاریس و منطقه ایل دوفرانس است. ضمیمه دیگر این مجله تله سینه اوبس نام دارد كه شامل مقالاتی درباره تلویزیون و دنیای سینما است. همچنین مجله چالنج كه یك مجله تجاری بین المللی است، در سال ۱۹۸۲ به وسیله نوول اوبسرواتور تاسیس شد. این مجله كه هر دو هفته یك بار منتشر می شود شامل اطلاعاتی درباره شركت های سراسر جهان و مدیران اجرایی آنها است.

در حال حاضر سردبیر نوول اوبسرواتوار لورن ژوفرین[46] است و ژان دانیل[47]، مدیریت هیات تحریریه نوول آبزرواتور را برعهده دارد.وی فرزند یك اسرائیلی است وبازوی راست كلود پردیل رئیس این نشریه به شمار می آید. عده ای از اعضای این مجله در سال ۱۹۷۸روزنامه لومتن، ارگان حزب سوسیالیست را بنا نهادند.[48]

هفته نامه لوپوئن:لوپوئن یكی از مجلات هفتگی فرانسوی و مقبول ترین هفته نامه در جهان است كه در سال ۱۹۷۲به وسیله گروهی از روزنامه نگاران فرانسوی، ازجمله كلود ایمبر كه یك سال قبل از آن از هیات سردبیری مجله اكسپرس خارج شده بودند، تاسیس شد. این مجله از نظر خط مشی سیاسی میانه رو به شمار می آید و دفتر مركزی آن در پاریس قرار دارد. هیات سردبیری مجله لوپوئن از سال ۱۹۷۲ از حمایت گروه هاشت بهره مند و سپس به وسیله كلود ایمبر اداره شد. اين مجله هفتگی پس از تاسیس در سپتامبر۱۹۷۲ روزنامه نگاران سایر مطبوعات پاریسی را به سوی خود فراخوانده و آنها را به استخدام خود درآورد. به این ترتیب تمام توانایی خود را به كار بست تا شكل تازه ای به این مجله بدهد و از مجلات متعلق به نیوز مگزین یعنی تایم مگزین و نیوزویك به طور دقیق الگو برداری می كرد. مجله لوپوئن پس از یك شروع نسبتا سخت در سال۱۹۷۲ به سرعت پیشرفت كرد و تبدیل به رقیبی برای مجله اكسپرس شد. مالكیت این مجله تاكنون چندین بار تغییر یافته است. لوپوئن با داشتن یك میلیون خواننده، تلاش می كند تا ریشه های حوادث جاری بین المللی و دیپلماتیك را به خوانندگان بنمایاند و خود را ملزم به تحقیق دقیق درباره مسائل، جهت تعمق در اظهارنظرهای دریافتی و تصاویر كلیشه ای غالب بر بسیاری از كشورهای جهان می داند. این مجله خبری قبل از هر چیز به مسائل داخلی می پردازد و مطالب آن شامل موضوعات اجتماعی، سیاسی و در وهله بعد فرهنگی و هنری است. شمارگان آن 400 هزار نسخه در هفته است كه نزديك به 5/1 ميليون خواننده دارد. بيشتر خوانندگان آن را مديران سازمان ها و صاحبان مشاغل و... تشكيل مي دهند.[49]

هفته نامه کانار آنشِنه[50] : همه کسانی که با دنيای سياست و مطبوعات فرانسه آشنا هستند ، از اهميّت اين هفته نامه استثنايی آگاهند . تا به امروز، بارها و بارها، چهره های بسيار مطرحی در فرانسه ـ از رييس جمهوری و نخست وزير و وزير و نماینده مجلس گرفته تا پرنفوذ ترين فعالان اقتصادی و سياسی و فرهنگی، طعم تلخ افشاگری های دقيق و مستند اين نشريه «طنز» ـ که بسياری آن را جدّی ترين نشريه فرانسه می دانند ـ را چشيده و گاه بهای سنگينی هم بابت آن پرداخته اند. «کانار آنشنه»  و يا به قول دوستدارانش «کانار»  در 10 سپتامبر 1915 توسط موریس مارشال[51]، جین مارشال و هانری - پل دِوو گاسیه آغاز به کار کرد و در واقع نزديک به يک قرن، از حيات اين نشریّه هفتگی می گذرد ودر حال حاضر یکی از قدیمی ترین عنوان های مطبوعاتی فرانسه محسوب می شود.اين نشريّه، نخست «انسان آزاد» نام داشت؛ و بعد از آن که در همان آغاز کارش، به تيغ سانسور گرفتار شد، نام خود را به «انسانِ به بند کشيده شده» تغيير داد؛ و اندکی بعد تر هم اردک بودن را بی درد سر تر و در عین حال مناسب تر دانست، و کلمه «انسان» را با کلمه «اردک» معاوضه کرد؛ و كانار آنشنه (يعني اردک به بند کشيده شده) نامیده شد وجالب است که اين اردک به بند کشيده شده، همچنان شعار اوليه خودش (شعار ابتکاری گاسیه در سال 1915) را تکرار می کند که:« تو می توانی قلم مرا بشکنی؛ امّا نمی توانی مرا سر به نيست کنی»

هر چند «کانار»، در مجموع، جزء طيف گسترده چپ فرانسه به حساب می آيد، امّا شايد در همين طيف هم، هيچ جريان عمده ای را نتوان يافت که از «شرّ» اين هفته نامه در امان مانده باشد. در واقع سیاست  کانار این است که  از هرگونه رسوایی عمومی ( سیاسی ، اقتصادی ، حقوقی و.. )در فرانسه ، همچنین در دیگر کشورها پرده بر می دارد. به عبارتی می توان گفت اگرچه این هفته نامه مستقل است ، ولی حساسیت خود را نسبت به جناح چپ حفظ نموده  و با این توصیف هر گونه انحراف سیاسی را به نقد کشیده و مورد انتقاد قرار می دهد. کانار یکی از آخرین روزنامه های تحقیق و بازرسی  است که در فرانسه باقی مانده و مورد وثوق همه عوامل دخیل در صفحه شطرنج سیاست فرانسه می باشد.

کانار غالبا سخت گیر و حتی گاهی اوقات بی رحم است ، حتی نسبت به دوستان سیاسی اش ، ولی انتقام گیر نیست. کاپیتان نوزیلار ، رئیس بخش سانسور از سال 1916 تا 1918 ، یکی از اشخاص وفادار به این هفته نامه بود که تا زمان مرگش در سن 95 سالگی آن را آبونمان بوده است .

ژرژ مارشه[52]، دبير کلّ حزب کمونيست فرانسه، يک بار از سر لج گفته بود که من اصلاً اين نشريه را نمی خوانم؛ و چندين بار هم فرانسوا ميتران سوسياليست و دوستان و همراهان او دادشان در آمده بود و اين در حالی است که «کانار» در تمام ايام حيات خود، و در تمام دوره های انتخابات رياست جمهوری و مجلس و شهر و استان، در جهت به پيروزی رسيدن کانديدا های طيف گسترده چپ، و جلوگيری از انتخاب راستگرايان گام برداشته است. این هفته نامه طنز آمیز ، کمترین آگهی تبلیغاتی را در صفحاتش نمی پذیرد و این امر موردی نادر در مطبوعات حرفه ای فرانسه است که به صورت کاغذی منتشر می شوند. کارمندان آن از بهترین دستمزدها در میان مطبوعات فرانسه برخوردارند و در عوض ، نویسندگان آن نمی توانند دربورس بازی یا در نشریات دیگر فعالیت کنند و یا هدیه ای ( به ویژه وسایل تزیینی اداری ) بپذیرند تا سلامت اقتصادی و سیاسی آن حفظ شود.این هفته نامه در ابتدای بعد از ظهر سه شنبه ها چاپ  و در روزهای چهارشنبه منتشر می گردد . نقل قول آناتول فرانس در سال 1917 در خصوص این هفته نامه پایان بخش کلام خواهد بود :من فقط کانار آنشنه را می خوانم.[53]

هفته نامه پاري ماچ[54]: پاري ماچ از قديمي ترين مجلات خبري عمومي و سياسي فرانسه است. در 1937 نخستين مجله فرانسوي كه يكسره بر محور عكس پايه گذاري شده بود، با عنوان ماچ منتشر و رفته رفته از نفوذ خاصي بهره مند شد . پيش از آغاز جنگ جهاني دوم ، اين مجله را ژان پرووست[55] خريد . در 1949 مالك مجله نام آن را پاري ماچ گذاشت و بري آن از الگوي مجله لايف استفاده كرد. اين مجله با هدف اثر گذاري بر لايه هاي گوناگون جامعه و معرفي زندگي شخصيت هاي برجسته به ويژه با استفاده از عكس رنگي، در دهه1960 با شمارگاني بيش از 5/1 ميليون نسخه در هفته تبديل به يكي از پرخواننده ترين مجلات فرانسه شد و با وجود كاهش تيراژپ در 2003 ، هنوز با تيراژي نزديك به 770 هزار نسخه از برجسته ترين مجلات فرانسه به شمار مي آيد.

پاري ماچ گاهي تا 70% از كل صفحات خود را به عكس اختصاص مي دهد و باصطلاح در شمار نشريات زرد است. هم اكنون نيز با وجود كاهش شمارگانش ، همچنان نفوذ خود را حفظ كرده و تامين كننده هزينه بيشتر آژانس هاي عكاسي فرانسه است. با توجه به علاقه لايه هاي پايين و مياني جامعه فرانسه به زندگي خانواده هاي سلطنتي، بسياري از شماره هاي پاري ماچ به معرفي سرگذشت اعضاي خانواده هايسلطنتي اروپا و جهان اختصاص دارد ودر 40 سال گذشتته بارها عكس خانواده پهلوي روي جلد اين مجله چاپ شده است. در ماه هاي تابستان شمارگان اين مجله تا يك ميليون نسخه افزايش مي يابد. شعار پاري ماچ اين است: " وزنه واژگان، شوك عكس ها".

هفته نامه كورير انترناسيونال[56]: اين هفته نامه از 1990 منتشر شد و مهمترين مقالات مربوط به مسائل بين المللي را كه در نشريات گوناگون بين المللي منتشر شده را به زبان فرانسه ترجمه و منتشر مي كند. در واقع اين مجله ويترين رويدادهاي جهاني است.

هفته نامه لو فيگارو[57]: اين هفته نامه وابسته به روزنامه فيگارو و سهامدار اصلي آن گروه داسو است. اين هفته نامه به موضوعات عمومي، اجتماعي، فرهنگي، توريستي و برخي مسائل روز فرانسه مي پردازد.

هفته نامه تله راما[58]: تله راما از نخستين هفته نامه هاي برجسته فرهنگي در فرانسه به شمار مي آيد.