تفلیس

تفلیس

شهر تفلیس كه در زبا ن گرجی (تبیلیس ) نامیده می شود و در قسمت غرب ی گرجستان در مركز دهلیز قفقاز و در 41 درجه و 2 دقیقه عرض شمالی و 44 درجه و 4دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینوی چ واقع شده است. این شهر در فاصله 120 كیلومتری رشته كوه قفقاز بزر گ و 250 كیلومتری دریای سیاه قرار دارد. تفلیس از نظر موقعیت جغرافیایی با شهرهای تاشكند، استانبول، رم، بارسلو ن، بوستون و شیكاگو هم عرض است و با شهرهای گوركی، ساراتف، بغداد و عدن در یك نصف النهار قرار دارد. تفلیس در آغو ش صخره های كوهستانی و عمدتاً در سواح ل رودخانه كُر یا اراضی نزدیك به آن واقع شده است. این رودخانه كه از وسط شهر می گذرد، آن را به دو قسمت تقسیم می كند. پایتخت جمهوری گرجستان در مركز هندسی و اقتصادی منطقه قفقاز واقع شده و یكی از مهم ترین مراكز سیاسی، علمی، فرهنگی و اقتصادی قفقاز در گذشته و اكنون است. تفلیس مركز سیاسی  اداری و فرهنگی گرجستان و زیباتری ن شهر قفقاز است و به اعتباری می توان آن را "عروس قفقاز" نامید. تفلیس در گذشته های دور، ابتدا در طول سواحل رودخانه رشد كرده و بعدها با افزایش جمعیت شهر، ساخت و سازها به دامنه ها و تپه ها و فلات های اطراف رودخانه كشیده شد كه در جه شمال و شمال شرقی شهر واقع شده و اكنون محیطی حدود 127 كیلومتر را به وجود آورده است. تفلیس مطلوب و هوا ی آن پاكیزه است كه متوسط درجه حرارت آن 24 درجة /7 درجه سانتی گراد است. در تابستان در گرمترین ماه درجه حرارت به 40 درجه سانتی گراد می رسد. هوای شهر در زمستان در سردترین ماه به 9 سانتی گراد و به جهت نسیمی كه از كوهستان ها در در ههای اطراف می وزد، همیش ه پاكیزه است. به طور متوسط سالانه 2112 ساعت آفتابی در تفلیس وجود دارد كه 1805 ساعت آن از ماه مارس تا نوامبر اتفاق می افتد. 34 بارندگی كه متوسط سالان های برابر 505 میلی متر دارد در ماه های گرم می بارد. در طو ل تابستان حدود 25 روز بسیار گر م وجود دارد كه دمای هوا را تا 30 درجه بالا می برد. (راهنمای کشورهای مستقل مشترک المنافع و جمهوری‌های بالتیک، 1374، ص 41)

پائیز تفلیس بسیار زودگذر اس ت. پس از اینكه در اواس ط اكتبر، اولی ن برف بر رو ی كوه های اطراف می نشیند، هوای ملایم، گر م و آفتاب ی همه جارا فرام یگیرد. رطوبت شهر نسبتاً ك م و ب ه حدود 66 درصد م یرسد. روزهای مه آلود و مرطو ب، به ندرت و بیشتر در ماههای دسامبر و ژانویه اتفاق می افتد. در تفلیس برف به ندرت می بارد. از دسامبر تا فوریه بین 30 تا 35 روز، دمای هوا به زیر صفر می رسد.

بهار تفلیس كوتاه و متغیر است كه با بادهای سخت مارس و تغییر آب و هوا همراه است. در بهار و تابستان روزهای ابری اندك ولی توأم با ابرهای ضخیم است.

جمعیت شهر تفلیس، براساس اطلاعات آخرین سرشماری در سال 2006 برابر 1/103/300 نفر بوده است. از كل جمعیت شهر 80 درصد گرجی می باشند. (این نسبت 66 درصد بوده است). روس ها، ارامنه و آذر یها پرجمعیت ترین / در سال 1989 برابر 1 اقلیت های این شهر را تشكیل م یدهند. بلاروس ها، آشور یها و ژرمن ها از دیگر اقوام كم جمعیت در تفلیس می باشند.

تفلیس در مركز تلاقی راه های ارتباطی اصلی، راه آهن و انتها ی جاده نظامی گرجستان قرار دارد. خطوط هوایی تفلیس، فرودگاه ای ن شهر را با شهرهای مهم قفقاز، روسیه، آسیای مركزی و شهرهای دیگر، برقرار می كند. با برقراری خط هوایی تفلیس تهران، ارتباط آن با ایران نیز از سال 1374 برقرار شده است. حمل و نقل شهری تفلیس شامل اتوبوس، تراموا، واگن برقی، گسترش زیادی یافته است. پایتخت گرجستان جدای از تمركز دستگاه های سیاسی و ادار ی در آن، محل تمركز فعالی تهای عمده اقتصادی این كشور نیز م یباشد. درحدود نیمی از درآمدهای كل ناشی از مالیات مستقیم دریافتی دولت گرجستان از تفلیس می باشد كه درجزئیات آن گفتنی است 60 درصد آن مالیات سود و درآمدهای شاغلین در تفلی س می باشد. 30 درصد بوده كه، سهم این منطقه در تولید صنعتی ثب ت شده كشور در سال 1997 این نرخ در سال های اخیر به بیش از پنجاه درصد رسیده است. از نظر ساختاری امكانات در تفلی س به مراتب بهتر از بقیه بخش های گرجستان می باشد كه دراین زمینه به خدمات حمل و نقلی، سیستم تلفن مناسب تر و یا سیستم تلفن همراه و نیز وجود امكانات رونق فعالیت های تجاری در منطقه مورد بحث اشاره نمود. در كل تفلیس، مناس بترین محل توجه تجار داخل ی و بیشتر محل جلب سرمایه گذاری های خارجی در گرجستان می باشد. آمارهای یاد شده كه به مراتب از سهم تفلیس در توان صنعتی گرجستان فراتر می باشد نشان دهنده اهمیت اقتصادی بخش خدمات در تفلیس می باشد.