مکاتب روسی - محلی تاجیکستان: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی « ====3-1-11. مكتبهاي روسي- محلي==== حكومت روسية تزاري در آسياي ميانه و قزاقستان مراكز آموزشياي را با نام مكاتب روسي- محلي تأسيس نمود. زمان تحصيل در چنين مكاتبي 6 تا 8 سال بود كه دانش آموزان از سن 8 تا 20 ساله پذيرفته ميشدند. زمان آغاز تحصيل از 1 اگوست بو...» ایجاد کرد) |
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
====3-1-11. مكتبهاي روسي- محلي==== | ====3-1-11. مكتبهاي روسي- محلي==== | ||
حكومت روسية تزاري در آسياي ميانه و قزاقستان مراكز آموزشياي را با نام مكاتب روسي- محلي تأسيس نمود. زمان تحصيل در چنين مكاتبي 6 تا 8 سال بود كه دانش آموزان از سن 8 تا 20 ساله پذيرفته ميشدند. زمان آغاز تحصيل از 1 اگوست بود كه تا اول ژوئن ادامه مييافت و به دانشآموزان خواندن و نوشتن به زبانهاي روسي و محلي، آموزش چهار روش حساب، ترجمه از زبان محلي به روسي و همچنين تعليمات ديني مسيحي و اسلامي آموزش داده ميشد(کاچراف، 1959: 78). مكاتب روسي- محلي در طول فعاليت خويش سه مرحله را پشت سر گذاشته است. | حكومت روسية تزاري در آسياي ميانه و [[قزاقستان]] مراكز آموزشياي را با نام مكاتب روسي- محلي تأسيس نمود. زمان تحصيل در چنين مكاتبي 6 تا 8 سال بود كه دانش آموزان از سن 8 تا 20 ساله پذيرفته ميشدند. زمان آغاز تحصيل از 1 اگوست بود كه تا اول ژوئن ادامه مييافت و به دانشآموزان خواندن و نوشتن به زبانهاي روسي و محلي، آموزش چهار روش حساب، ترجمه از زبان محلي به روسي و همچنين تعليمات ديني مسيحي و اسلامي آموزش داده ميشد(کاچراف، 1959: 78). مكاتب روسي- محلي در طول فعاليت خويش سه مرحله را پشت سر گذاشته است. | ||
1- از سال 1870.م يعني از زمان تأسيس نخستين مكتب روسي- محلي در حدود آسياي ميانه تا اواسط دهة 80 قرن نوزده. اين دورهاي است كه مكاتب روسي- محلي تا اندازهاي پيشرفت داشت و تعداد آنها به 126 باب رسيده بود. اين مكاتب در جاهايي تأسيس ميشدند كه از مناطق روسنشين دور بودند. زيرا هدف تربيت جوانان روسيدان در مناطق مختلف بود، چنانكه از 18 مكتبي كه در بين سالهاي 1884-1886 ميلادي تشكيل شده بود، 6 مكتب در شهرها و باقي در محلهاي دوردست بودند. | 1- از سال 1870.م يعني از زمان تأسيس نخستين مكتب روسي- محلي در حدود آسياي ميانه تا اواسط دهة 80 قرن نوزده. اين دورهاي است كه مكاتب روسي- محلي تا اندازهاي پيشرفت داشت و تعداد آنها به 126 باب رسيده بود. اين مكاتب در جاهايي تأسيس ميشدند كه از مناطق روسنشين دور بودند. زيرا هدف تربيت جوانان روسيدان در مناطق مختلف بود، چنانكه از 18 مكتبي كه در بين سالهاي 1884-1886 ميلادي تشكيل شده بود، 6 مكتب در شهرها و باقي در محلهاي دوردست بودند. |
نسخهٔ ۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۸
3-1-11. مكتبهاي روسي- محلي
حكومت روسية تزاري در آسياي ميانه و قزاقستان مراكز آموزشياي را با نام مكاتب روسي- محلي تأسيس نمود. زمان تحصيل در چنين مكاتبي 6 تا 8 سال بود كه دانش آموزان از سن 8 تا 20 ساله پذيرفته ميشدند. زمان آغاز تحصيل از 1 اگوست بود كه تا اول ژوئن ادامه مييافت و به دانشآموزان خواندن و نوشتن به زبانهاي روسي و محلي، آموزش چهار روش حساب، ترجمه از زبان محلي به روسي و همچنين تعليمات ديني مسيحي و اسلامي آموزش داده ميشد(کاچراف، 1959: 78). مكاتب روسي- محلي در طول فعاليت خويش سه مرحله را پشت سر گذاشته است.
1- از سال 1870.م يعني از زمان تأسيس نخستين مكتب روسي- محلي در حدود آسياي ميانه تا اواسط دهة 80 قرن نوزده. اين دورهاي است كه مكاتب روسي- محلي تا اندازهاي پيشرفت داشت و تعداد آنها به 126 باب رسيده بود. اين مكاتب در جاهايي تأسيس ميشدند كه از مناطق روسنشين دور بودند. زيرا هدف تربيت جوانان روسيدان در مناطق مختلف بود، چنانكه از 18 مكتبي كه در بين سالهاي 1884-1886 ميلادي تشكيل شده بود، 6 مكتب در شهرها و باقي در محلهاي دوردست بودند.
2- از نيمة دوم سالهاي دهة 80 تا نيمة اول سالهاي 90 قرن نوزده. در اين دوره به خاطر كمبود كتابهاي درسي، نرسيدن معلمان، موجود نبودن برنامة مشترك و واحد آموزشی، عدم وجود محيط مناسب براي تدريس زبان روسي در مكاتبي كه در محلهاي دوردست تشكيل شده بودند، مكاتب روسي- محلي نه تنها افزايش نيافت، بلكه برخي از آنها نیز تعطيل شد.
3- از نيمة دوم سالهاي 90 قرن 19 و بعد. در اين دوره رشد نسبي مكاتب روسي- محلي به چشم ميخورد. اين بدان علت بود كه برخي از اهالي محلي ضرورت و اهمیت آموزش زبان روسي را درك كرده، فرزندان خود را به چنين مكاتبي ميفرستادند. همچنين برنامة واحد آموزشي تهيه شده، مكاتب به كتابهاي درسي و امكانات آموزشي نسبتاً مناسبي مجهز شدند.
نخستين مكتب روسي- محلي در حدود آسياي ميانه سال 1870 به ابتكار فرماندار ابراماف در شهر سمرقند تأسيس يافت. سال 1883 ميلادي اخذ مجوز رسمي براي تأسيس چنين مكاتبي در قلمروي فرمانداري كل تركستان از وزارت علوم روسيه درخواست شد كه در 30 ژانوية سال 1886م. با آن موافقت شد. همان سال در كشور 14 مكتب از اين نوع فعال بود(بندریکف، 1960: 307).
سال 1887 برنامة واحد آموزشي تهيه گرديد و همان سال در پنجكنت، سال 1888 در اوراتپه، سال 1894 در بخارا، سال 1895 در خجند نخستين مكاتب روسي- محلي افتتاح شدند. سال 1895 در كشور 23 مكتب روسي- محلي فعاليت مينمود.
سال 1907 برنامة جديد آموزش و پرورش مكاتب روسي- محلي راهاندازي شد و سال 1908 تعداد چنين مكاتب به 126 باب رسيد كه در آنها 6213 دانشآموز تحصيل مينمودند. در سال 1905 در دو مكتب روسي- محلي خجند 66 نفر تحصيل ميكردند.
سال 1909 به كمك افسران دستة مرزبانان روسيه در خاروغ مكتب روسي- محلي تأسيس شد كه در آن 8 كودك بدخشاني تحصيل ميكردند كه تا سال 1911 تعداد دانشآموزان آن به 18 نفر و در سال 1913 به 26 نفر رسيد(ایرکهاف، 1979: 12).
سال 1911 در سراسر كشور 143 مكتب روسي- محلي فعال بود كه در آنها 8961 دانشآموز تحصيل ميكردند. در سال 1913 تعداد دانشآموزان اين مكاتب به 17300 نفر رسيده كه 704 معلم، از جمله 30 معلم غيرروس امر تدريس را بر عهده داشتند.
در تاجيكستان كنوني در سال 1911 جمعاً 10 مكتب روسي- محلي فعال بود كه 396 دانشآموز و 13 معلم داشتند. از جمله در مكتب روسي- محلي شهر اوراتپه 35 نفر تحصيل ميكرد كه 2 معلم به آنها درس ميداد و در سال 1913 مكتب روسي- محلي شهر كانبادام داراي 51 دانشآموز بود.
تا انقلاب اكتبر سال 1917 در سراسر كشور 167 مكتب روسي- محلي فعال بود. در تاجيكستان كنوني مكاتب روسي- محلي در شهرهاي خجند، اوراتپه، كانبادام، پنجكنت، خاروغ، اسفره، همچنين در ناو، قِسْتهكوز، غولكانداز فعاليت داشتند.
در مكتب روسي- محلي تدريس بر اساس كتابهاي درسي «استاد اول» س.عزيزاف، «كتاب خوانش» و «حساب» س.م. ترامينسكي، «معلم ثاني» علي اصغر كلينن، «دستور آموزش عملي زبان فارسي» پ. نلوسكين و غيره صورت ميگرفت.
در اكثر مكاتب روسي- محلي دورههاي شبانه نيز وجود داشت كه در آنها بزرگسالان آموزش ميديدند كه از جمله در دورة شبانة مكتب خجند 34 نفر و در اوراتپه 20 نفر درس ميخواندند. معلمان مكاتب روسي- محلي از دانشسراي شهر تاشكند فارغالتحصيل ميشدند.
بايد یاد آور شد كه در مجموع كيفيت آموزش و پرورش در مكاتب روسي- محلي در سطح پايين بود. چنين مكاتبی در مقايسه با مكاتب اصول جديد از رشد بالايي برخوردار نبودند و ميان مردم محلي نتوانستند از نفوذ زيادي برخوردار شوند، چنانكه از سال 1895 تا سال 1917 در شهر خجند جمعاً فقط 19 نفر توانستند چنين مكاتبي را به اتمام برسانند(رجباف، 1964: 10). طبق گزارش يكي از مسئولان محلي حكومت روسية پادشاهي به نام م. ورسكي كه در مورد پایین بودن سطح علمي و آموزشی جوانان محلي پس از 5-6 سال تحصيل در مكاتب روسي- محلي تحقيق كرده بود، آمده است كه در اين مكاتب نه تنها نوشتن صحيح، بلكه درست به روسي حرف زدن هم تدريس نميشود(عابداف، 1968: 26).
در ابتداي قرن 20 م. در رديف مكاتب روسي- محلي در آسياي ميانه، آموزشگاههاي حرفهاي روسي- محلي نيز تأسيس يافت كه در آنها تحصيل به زبان روسي صورت ميگرفت. نخستين آموزشگاه از اين نوع در شهر خجند در سال 1907 تأسيس شد كه در آن 57 نفر تحصيل ميكردند. سال 1914 در خجند 2 باب آموزشگاه حرفهاي روسي- محلي فعال بود. سال 1917 در كنار آموزشگاههاي درجة يك، 28 آموزشگاه درجة دو نيز فعال بود(بندریکف، 1960: 300).