عوامل توسعه و ترویج زبان فارسی در چین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


زمینه­ ها و عواملی که در گذشته موجبات رشد و گسترش زبان فارسی در [[چین]] را فراهم ساخته است را می­ توان به شرح زیر خلاصه کرد:
زمینه­ ها و عواملی که در گذشته موجبات رشد و گسترش [[زبان فارسی در چین]] را فراهم ساخته است را می­ توان به شرح زیر خلاصه کرد:


1-روابط گسترده و پایدار تجاری موجود بین ایران و [[چین]] از طریق دو جاده­ ی ابریشم زمینی و دریایی؛
1-[[روابط تجاری ایران و چین|روابط گسترده و پایدار تجاری موجود بین ایران و چین]] از طریق دو [[نقش جاده ی ابریشم در مبادلات فرهنگی ایران و چین|جاده­ ی ابریشم]] زمینی و دریایی؛


2-مهاجرت بازرگانان، هنرمندان، دیوان سالاران، محققان، مبلغان دینی و صوفیان طریقت مسلک ایرانی به [[چین]] و اقامت و ازدواج با زنان و دختران چینی؛
2-مهاجرت بازرگانان، هنرمندان، دیوان سالاران، محققان، مبلغان دینی و صوفیان طریقت مسلک ایرانی به [[چین]] و اقامت و [[ازدواج در چین|ازدواج با زنان و دختران چینی]]؛


3-گسترش روابط رسمی و دیپلماتیک میان امپراتوری چین و پادشاهی ایران و حکام محلی و اعزام سفرای متعدد از سوی دو کشور که پیام­ ها و نامه­ های مودت آمیز و دوستان ه­ای به زبان فارسی همراه خود داشتند،
3-گسترش روابط رسمی و دیپلماتیک میان امپراتوری چین و پادشاهی ایران و حکام محلی و اعزام سفرای متعدد از سوی دو کشور که پیام­ ها و نامه­ های مودت آمیز و دوستان ه­ای به زبان فارسی همراه خود داشتند،


4-تهاجم مغولان به ایران به رهبری چنگیزخان و هلاکو خان، و به اجبار کوچاندن صدها هزار سرباز، زندانی، صنعتگر، هنرمند، دبیر و منشی ایرانی به [[چین]] جهت استفاده از آن­ها برای تمشیت امور سرزمین پهناور [[چین]] و به قدرت رسیدن برخی از آن­ها در دربار امپراتور و ولایات مختلف این کشور. این دولتمردان ایرانی، پس از کسب موقعیت اجتماعی و سیاسی در [[چین]] تحت سلطه­ ی [[سلسله یوان]]، هرکدام صدها نفر از خانواده، بستگان و هم کیشان خود را به [[چین]] منتقل و در مدیریت امور مملکتی از آن­ها به جای مردم [[چین]] و مغول­ ها استفاده می کردند. این مهاجرت اجباری-اختیاری گسترده، زمینه را برای گسترش و نفوذ زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در [[چین]] را بیش از گذشته فراهم ساخت؛
4-تهاجم مغولان به ایران به رهبری چنگیزخان و هلاکو خان، و به اجبار کوچاندن صدها هزار سرباز، زندانی، صنعتگر، هنرمند، دبیر و منشی ایرانی به [[چین]] جهت استفاده از آن­ها برای تمشیت امور سرزمین پهناور [[چین]] و به قدرت رسیدن برخی از آن­ها در دربار امپراتور و ولایات مختلف این کشور. این دولتمردان ایرانی، پس از کسب موقعیت اجتماعی و سیاسی در [[چین]] تحت سلطه­ ی [[سلسله یوان|سلسله­ ی یوان]]، هرکدام صدها نفر از خانواده، بستگان و هم کیشان خود را به [[چین]] منتقل و در مدیریت امور مملکتی از آن­ها به جای مردم [[چین]] و مغول­ ها استفاده می کردند. این مهاجرت اجباری-اختیاری گسترده، زمینه را برای گسترش و نفوذ زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در [[چین]] را بیش از گذشته فراهم ساخت؛


5- هم­چنان­که در فصول گذشته ذکر شد، از آن­جا که از یک سو، میان دوشاخه از مغولان حاکم در ایران و [[چین]] رابطه­ و ارتباط قوی وجود داشت و مبادلات سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی گسترده ­ای برقرار بود، و از سوی دیگر مغولان خود دارای زبان و فرهنگ پیشرفته نبودند و شاخه­ ی مغولان [[چین]] به مردم و زبان و فرهنگ مردم [[چین]] اعتماد نداشتند، به ناچار زبان فارسی، زبان رایج دربار هر دو شاخه از مغولان شد و دانشمندان ایرانی به عنوان منشیان و تاریخ نگاران در دربار [[سلسله یوان]] به کار گرفته شدند و اعلب نامه­ ها و پیام ­هایی که میان این دو دربار مبادله می ­شد، به زبان فارسی بود. <ref>- امیری، کیومرث.(1378). زبان فارسی در جهان-چین، انتشارات دبیرخانه­ ی شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی، تهران.</ref>  
5- هم­چنان­که در فصول گذشته ذکر شد، از آن­جا که از یک سو، میان دوشاخه از مغولان حاکم در ایران و [[چین]] رابطه­ و ارتباط قوی وجود داشت و مبادلات سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی گسترده ­ای برقرار بود، و از سوی دیگر مغولان خود دارای زبان و فرهنگ پیشرفته نبودند و شاخه­ ی مغولان [[چین]] به مردم و زبان و فرهنگ مردم [[چین]] اعتماد نداشتند، به ناچار زبان فارسی، زبان رایج دربار هر دو شاخه از مغولان شد و دانشمندان ایرانی به عنوان منشیان و تاریخ نگاران در دربار [[سلسله یوان|سلسله­ ی یوان]] به کار گرفته شدند و اعلب نامه­ ها و پیام ­هایی که میان این دو دربار مبادله می ­شد، به زبان فارسی بود<ref>امیری، کیومرث(1378). زبان فارسی در جهان [[چین]].انتشارات دبیرخانه­ شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی، تهران.</ref>.


در نتیجه، زبان فارسی در کنار زبان­ های چینی و مغولی زبان رسمی دربار شد و برای تربیت مترجمان و کارکنان آشنا به زبان فارسی در دربار و سرحدات و گمرکات کشور [[چین]]، نخستین مدرسه­ ی آموزش زبان ­های خارجی از جمله زبان فارسی در پایتخت یوان([[پکن]] فعلی) راه اندازی و اولین لغت نامه ­ی فارسی به چینی تحت عنوان«لغت نامه ی مدرسه­ ی هوی هوی» تألیف گردید. تحت تأثیر همین فضای خوش زبان فارسی بود که نخستین کتاب آموزش زبان فارسی به غیر فارس زبان ­ها تحت عنوان«منهاج الطلب» توسط دانشمند ایرانی «چانگ جی مینگ» یا همان محمد ابن حکیم اصفهانی در [[چین]] تألیف و مورد استفاده قرار گرفت<ref><small>سابقی، علی محمد. (1392). "جامعه و فرهنگ چین". تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1426.</small></ref>.
در نتیجه، [[زبان فارسی در چین|زبان فارسی]] در کنار [[زبان چینی|زبان­ های چینی]] و مغولی زبان رسمی دربار شد و برای تربیت مترجمان و کارکنان آشنا به زبان فارسی در دربار و سرحدات و گمرکات کشور [[چین]]، نخستین مدرسه­ ی آموزش زبان ­های خارجی از جمله [[زبان فارسی در چین|زبان فارسی]] در پایتخت یوان([[پکن]] فعلی) راه اندازی و اولین لغتنامه ­ی فارسی به چینی تحت عنوان«لغت نامه ی مدرسه­ ی هوی هوی» تألیف گردید.  


نیز نگاه کنید به [[چین]]؛ [[زبان فارسی در چین]]؛ [[تاریخ چین]]
تحت تأثیر همین فضای خوش [[زبان فارسی در چین|زبان فارسی]] بود که نخستین [[منابع و متون آموزشی زبان فارسی در دانشگاه های چین|کتاب آموزش زبان فارسی به غیر فارس زبان ­ها]] تحت عنوان«منهاج الطلب» توسط دانشمند ایرانی «چانگ جی مینگ» یا همان محمد ابن حکیم اصفهانی در [[چین]] تألیف و مورد استفاده قرار گرفت.<ref>سابقی، علی محمد. (1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1426.</ref>.
 
== نیز نگاه کنید به ==
 
* [[زبان فارسی در چین]]
* [[نقش زبان فارسی در پیدایش زبان های بومی اسلامی در چین]]  
* ''' '''[[موقعیت زبان فارسی در چین معاصر]]
 
* [[کرسی ها، مراکز آموزشی و استادان زبان فارسی در چين]]       
 
* [[منابع و متون آموزشی زبان فارسی در دانشگاه های چین]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==

نسخهٔ ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۵

زمینه­ ها و عواملی که در گذشته موجبات رشد و گسترش زبان فارسی در چین را فراهم ساخته است را می­ توان به شرح زیر خلاصه کرد:

1-روابط گسترده و پایدار تجاری موجود بین ایران و چین از طریق دو جاده­ ی ابریشم زمینی و دریایی؛

2-مهاجرت بازرگانان، هنرمندان، دیوان سالاران، محققان، مبلغان دینی و صوفیان طریقت مسلک ایرانی به چین و اقامت و ازدواج با زنان و دختران چینی؛

3-گسترش روابط رسمی و دیپلماتیک میان امپراتوری چین و پادشاهی ایران و حکام محلی و اعزام سفرای متعدد از سوی دو کشور که پیام­ ها و نامه­ های مودت آمیز و دوستان ه­ای به زبان فارسی همراه خود داشتند،

4-تهاجم مغولان به ایران به رهبری چنگیزخان و هلاکو خان، و به اجبار کوچاندن صدها هزار سرباز، زندانی، صنعتگر، هنرمند، دبیر و منشی ایرانی به چین جهت استفاده از آن­ها برای تمشیت امور سرزمین پهناور چین و به قدرت رسیدن برخی از آن­ها در دربار امپراتور و ولایات مختلف این کشور. این دولتمردان ایرانی، پس از کسب موقعیت اجتماعی و سیاسی در چین تحت سلطه­ ی سلسله­ ی یوان، هرکدام صدها نفر از خانواده، بستگان و هم کیشان خود را به چین منتقل و در مدیریت امور مملکتی از آن­ها به جای مردم چین و مغول­ ها استفاده می کردند. این مهاجرت اجباری-اختیاری گسترده، زمینه را برای گسترش و نفوذ زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در چین را بیش از گذشته فراهم ساخت؛

5- هم­چنان­که در فصول گذشته ذکر شد، از آن­جا که از یک سو، میان دوشاخه از مغولان حاکم در ایران و چین رابطه­ و ارتباط قوی وجود داشت و مبادلات سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی گسترده ­ای برقرار بود، و از سوی دیگر مغولان خود دارای زبان و فرهنگ پیشرفته نبودند و شاخه­ ی مغولان چین به مردم و زبان و فرهنگ مردم چین اعتماد نداشتند، به ناچار زبان فارسی، زبان رایج دربار هر دو شاخه از مغولان شد و دانشمندان ایرانی به عنوان منشیان و تاریخ نگاران در دربار سلسله­ ی یوان به کار گرفته شدند و اعلب نامه­ ها و پیام ­هایی که میان این دو دربار مبادله می ­شد، به زبان فارسی بود[۱].

در نتیجه، زبان فارسی در کنار زبان­ های چینی و مغولی زبان رسمی دربار شد و برای تربیت مترجمان و کارکنان آشنا به زبان فارسی در دربار و سرحدات و گمرکات کشور چین، نخستین مدرسه­ ی آموزش زبان ­های خارجی از جمله زبان فارسی در پایتخت یوان(پکن فعلی) راه اندازی و اولین لغتنامه ­ی فارسی به چینی تحت عنوان«لغت نامه ی مدرسه­ ی هوی هوی» تألیف گردید.

تحت تأثیر همین فضای خوش زبان فارسی بود که نخستین کتاب آموزش زبان فارسی به غیر فارس زبان ­ها تحت عنوان«منهاج الطلب» توسط دانشمند ایرانی «چانگ جی مینگ» یا همان محمد ابن حکیم اصفهانی در چین تألیف و مورد استفاده قرار گرفت.[۲].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. امیری، کیومرث(1378). زبان فارسی در جهان چین.انتشارات دبیرخانه­ شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی، تهران.
  2. سابقی، علی محمد. (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم ص 1426.