آموزش های اسلامی در گرجستان: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱: | خط ۱: | ||
در مجموع کشورهاى قفقاز و آسیاى میانه بعد از فروپاشى با بحرانهاى فراوان دست به گریبان هستند و سطح فرهنگى و آموزشى آن‌ها مورد خطر جدى قرار گرفته است. هویت تازه و تلاش براى دستیابى به پشتوانههاى اصیل و ناب فرهنگى، ضرورت اولیه این کشورها به حساب مىآید و پژوهشگران و صاحب اندیشه در تکاپو مى‌باشند تا بار دیگر به اصالت خویش برگردند. این نوشتار با نگاه مطالعاتى میدانى درصدد است تا گوشهاى از وضعیت آموزشى - دینى [[گرجستان]] را بازبینى کند. | در مجموع کشورهاى قفقاز و آسیاى میانه بعد از فروپاشى با بحرانهاى فراوان دست به گریبان هستند و سطح فرهنگى و آموزشى آن‌ها مورد خطر جدى قرار گرفته است. هویت تازه و تلاش براى دستیابى به پشتوانههاى اصیل و ناب فرهنگى، ضرورت اولیه این کشورها به حساب مىآید و پژوهشگران و صاحب اندیشه در تکاپو مى‌باشند تا بار دیگر به اصالت خویش برگردند. این نوشتار با نگاه مطالعاتى میدانى درصدد است تا گوشهاى از وضعیت آموزشى - دینى [[گرجستان]] را بازبینى کند. | ||
=== وضعیت آموزش در قفقاز === | |||
در حوزه قفقاز و آسیاى میانه، سطح تحصیلات در مقاطع عمومى در عرض سالهاى 1991 الى 2004 بسیار پایین آمده است. بعد از فروپاشى نظام کمونیستى نظام آموزشى این منطقه از مقاطع عمومى تا عالى با بحران روبهروست که عمده آن بى توجهى به حقوق معلمان و اساتید دانشگاههاست. وضعیت به گونهاى است که کسى درسى نمىخواند. در آخر سال کسى مردود و یا تجدید نمیشود. هیچ معلمى با حقوق مکفى زندگى نمىکند. بلکه دانش آموزان سالانه و یا ماهانه مبلغى پول به معلم مىدهند و معلم حضور آنان را ثبت مىکند و براى قبولى آخر سال هم پول دیگرى. دانش آموزان 3/1 از وقت خود را در مدرسه مىگذرانند و بقیه را مشغول کارند تا هزینه‌هاى روزانه را جبران کنند. عدهاى ترک تحصیل و عدهاى که متمکن هستند در مدارس غیر انتفاعى مشغول هستند و با پرداخت پول کلان مقاطع را به پایان برسانند. | در حوزه قفقاز و آسیاى میانه، سطح تحصیلات در مقاطع عمومى در عرض سالهاى 1991 الى 2004 بسیار پایین آمده است. بعد از فروپاشى نظام کمونیستى نظام آموزشى این منطقه از مقاطع عمومى تا عالى با بحران روبهروست که عمده آن بى توجهى به حقوق معلمان و اساتید دانشگاههاست. وضعیت به گونهاى است که کسى درسى نمىخواند. در آخر سال کسى مردود و یا تجدید نمیشود. هیچ معلمى با حقوق مکفى زندگى نمىکند. بلکه دانش آموزان سالانه و یا ماهانه مبلغى پول به معلم مىدهند و معلم حضور آنان را ثبت مىکند و براى قبولى آخر سال هم پول دیگرى. دانش آموزان 3/1 از وقت خود را در مدرسه مىگذرانند و بقیه را مشغول کارند تا هزینه‌هاى روزانه را جبران کنند. عدهاى ترک تحصیل و عدهاى که متمکن هستند در مدارس غیر انتفاعى مشغول هستند و با پرداخت پول کلان مقاطع را به پایان برسانند. | ||
=== [[نگاه دولت گرجستان به فعالیت هاى دینى|نگاه دولت به فعالیتهاى دینى]] === | |||
در قانون اساسى کشور [[گرجستان]] در رابطه با دین هیچگونه قانونى تصویب نشده است. دولت جدید بنا دارد این قانون را تا یک سال به تصویب برساند. در اوائل اردیبهشت سال 83 رئیس جمهور جدید آقاى میخائیل ساکاشویلى به تنها مسجد شیعیان در [[تفلیس]] آمد و ضمن دیدار با روحانیون شیعه [[گرجستان]] و مردم اظهار امیدوارى کرد که در صدد رفع مشکلات دینى و فرهنگى آذرىهاست. گرچه اداره روحانیت قفقاز و رسیدگى به مسایل دینى در باکو فعالیت دارد اما بناى دولت جدید آن است که آذربایجان هیچگونه دخالتى در امور دینى آذرىها نداشته باشد و این امور در [[گرجستان]] حل شود. آذرىها در [[گرجستان]] از اقلیت هستند و حدود 500 هزار نفر مى‌باشند که عده زیادى از آن‌ها شیعه هستند. دولت جدید در صدد آن است که امکانات آموزشى و فرهنگى در اختیار آن‌ها قرار دهد. رئیس جمهور به برخى فعالیتهاى ایران در امور فرهنگى و دینى در [[گرجستان]] اشاره کرد و از این فعالیت اظهار خرسندى نمود. | در قانون اساسى کشور [[گرجستان]] در رابطه با دین هیچگونه قانونى تصویب نشده است. دولت جدید بنا دارد این قانون را تا یک سال به تصویب برساند. در اوائل اردیبهشت سال 83 رئیس جمهور جدید آقاى میخائیل ساکاشویلى به تنها مسجد شیعیان در [[تفلیس]] آمد و ضمن دیدار با روحانیون شیعه [[گرجستان]] و مردم اظهار امیدوارى کرد که در صدد رفع مشکلات دینى و فرهنگى آذرىهاست. گرچه اداره روحانیت قفقاز و رسیدگى به مسایل دینى در باکو فعالیت دارد اما بناى دولت جدید آن است که آذربایجان هیچگونه دخالتى در امور دینى آذرىها نداشته باشد و این امور در [[گرجستان]] حل شود. آذرىها در [[گرجستان]] از اقلیت هستند و حدود 500 هزار نفر مى‌باشند که عده زیادى از آن‌ها شیعه هستند. دولت جدید در صدد آن است که امکانات آموزشى و فرهنگى در اختیار آن‌ها قرار دهد. رئیس جمهور به برخى فعالیتهاى ایران در امور فرهنگى و دینى در [[گرجستان]] اشاره کرد و از این فعالیت اظهار خرسندى نمود. | ||
=== [[مراكز دینى ایران در گرجستان|مراکز دینى ایران در گرجستان]] === | |||
اولین مرکز تأسیس شده در آنجا، مدارس علمیه سازمان مدارس خارج از کشور است. که فعالیتهاى ساختمانى آن از سال 76 آغاز و در اردیبهشت سال 77 به تمام رسیده است. سازمان مدارس با ارسال نماینده تامالاختیار به [[گرجستان]] دو مدرسه علمیه را یکى در پایتخت، نزدیک تنها مسجد شیعیان در شهر [[تفلیس]] تأسیس کرد. این مسجد در مرکز شهر [[تفلیس]] قرار دارد و در یونسکو ثبت شده است. | اولین مرکز تأسیس شده در آنجا، مدارس علمیه سازمان مدارس خارج از کشور است. که فعالیتهاى ساختمانى آن از سال 76 آغاز و در اردیبهشت سال 77 به تمام رسیده است. سازمان مدارس با ارسال نماینده تامالاختیار به [[گرجستان]] دو مدرسه علمیه را یکى در پایتخت، نزدیک تنها مسجد شیعیان در شهر [[تفلیس]] تأسیس کرد. این مسجد در مرکز شهر [[تفلیس]] قرار دارد و در یونسکو ثبت شده است. | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۳: | ||
متأسفانه با وجود اینکه مدارس [[گرجستان]] از سال 76 شروع به کار کرده است ولى طلاب آن از مناطق شیعه نشین فراتر نمىرود. در حالى که بین آذرىهاى شیعه، آذرىهاى اهل تسنن هم هستند که ما از آن‌ها به استثناء دو نفر پذیرشى نداشتهایم. اینکه جمعیت آن‌ها قریب به صد هزار نفر مىرسد. از مناطق آجارستان هم (جمهورى خود‌مختار [[گرجستان]] که 80% آن‌ها مسلمانان اهل سنت، 20% مسیحى و جمعیت آن به 200 هزار نفر مىرسد) حتى یک مورد طلبه نداریم. آجارها دهها مسجد دارند، در حالى که شیعیان با جمعیت 500 هزار نفرى مساجدشان به 7 باب مىرسد. آجارها تحت نفوذ دینى ترکها قرار دارند. پایگاههاى نظامى [[روسیه]] در آنجا مستقر است که با آمدن دولت جدید حضور روسها کمرنگ می‌شود. | متأسفانه با وجود اینکه مدارس [[گرجستان]] از سال 76 شروع به کار کرده است ولى طلاب آن از مناطق شیعه نشین فراتر نمىرود. در حالى که بین آذرىهاى شیعه، آذرىهاى اهل تسنن هم هستند که ما از آن‌ها به استثناء دو نفر پذیرشى نداشتهایم. اینکه جمعیت آن‌ها قریب به صد هزار نفر مىرسد. از مناطق آجارستان هم (جمهورى خود‌مختار [[گرجستان]] که 80% آن‌ها مسلمانان اهل سنت، 20% مسیحى و جمعیت آن به 200 هزار نفر مىرسد) حتى یک مورد طلبه نداریم. آجارها دهها مسجد دارند، در حالى که شیعیان با جمعیت 500 هزار نفرى مساجدشان به 7 باب مىرسد. آجارها تحت نفوذ دینى ترکها قرار دارند. پایگاههاى نظامى [[روسیه]] در آنجا مستقر است که با آمدن دولت جدید حضور روسها کمرنگ می‌شود. | ||
=== مدرسه ترکها === | |||
ترکها دو سال پیش در مهم‌ترین نقطه [[گرجستان]] که بین مرز آذربایجان و [[گرجستان]] مىباشد و شیعه نشین است، مدرسهاى بزرگ و شبانهروزى تأسیس کردند که 50 نفر پسر و 100 نفر دختر در آنجا مشغول تحصیل علوم حوزوى مى‌باشند. | ترکها دو سال پیش در مهم‌ترین نقطه [[گرجستان]] که بین مرز آذربایجان و [[گرجستان]] مىباشد و شیعه نشین است، مدرسهاى بزرگ و شبانهروزى تأسیس کردند که 50 نفر پسر و 100 نفر دختر در آنجا مشغول تحصیل علوم حوزوى مى‌باشند. | ||
=== سازمان فرهنگ و ارتباطات === | |||
از سال 76 تاکنون سازمان فرهنگ و ارتباطات همواره یک مبلغ در [[گرجستان]] داشته است. حدود 5 سال پیش نیز در [[تفلیس]] مکانى را براى این کار اجاره کردهاند که در آن تبلیغ از راه دور انجام مىگیرد و حدود 500 نفر را تحت پوشش قرار داده است. در آن احکام و معارف اولیه اسلامى را به صورت دفترچه در اختیار علاقهمندان قرار مىدهند. در حال حاضر مبلغ سازمان فرهنگ از طریق فارغالتحصیلان مرکز جهانى و مدارس [[گرجستان]]، در چندین نقطه از شهر برنامه آموزش زبان فارسى و قرآن را اجرا مىکنند. | از سال 76 تاکنون سازمان فرهنگ و ارتباطات همواره یک مبلغ در [[گرجستان]] داشته است. حدود 5 سال پیش نیز در [[تفلیس]] مکانى را براى این کار اجاره کردهاند که در آن تبلیغ از راه دور انجام مىگیرد و حدود 500 نفر را تحت پوشش قرار داده است. در آن احکام و معارف اولیه اسلامى را به صورت دفترچه در اختیار علاقهمندان قرار مىدهند. در حال حاضر مبلغ سازمان فرهنگ از طریق فارغالتحصیلان مرکز جهانى و مدارس [[گرجستان]]، در چندین نقطه از شهر برنامه آموزش زبان فارسى و قرآن را اجرا مىکنند. | ||
=== [[مجمع جهانى اهل البیت در گرجستان|مجمع جهانى اهل‌البیت]] === | |||
مجمع جهانى اهل‌البیت که ارگانى رسمى است و با اطلاع دولت [[گرجستان]] فعالیت دارد، در شهر مارنئولى یک ساختمانى را به مساحت 600 متر مربع خریدارى کرده است در دو طبقه در کلاسهاى قرآن - آموزش زبان فارسى - احکام - عقائد - رایانه و همچنین با نشر مجله ماهانه به اسم مجله اهل‌البیت و با برگزارى مناسبتهاى اسلامى فعالیت مىکنند. کلیه اداره کنندگان این مرکز از فارغالتحصیلان مرکز جهانى و مدارس [[گرجستان]] هستند. این مرکز مدتى به خاطر مشکل بودجه تعطیل بود و البته بازتاب منفى در بین مسلمانان داشت. | مجمع جهانى اهل‌البیت که ارگانى رسمى است و با اطلاع دولت [[گرجستان]] فعالیت دارد، در شهر مارنئولى یک ساختمانى را به مساحت 600 متر مربع خریدارى کرده است در دو طبقه در کلاسهاى قرآن - آموزش زبان فارسى - احکام - عقائد - رایانه و همچنین با نشر مجله ماهانه به اسم مجله اهل‌البیت و با برگزارى مناسبتهاى اسلامى فعالیت مىکنند. کلیه اداره کنندگان این مرکز از فارغالتحصیلان مرکز جهانى و مدارس [[گرجستان]] هستند. این مرکز مدتى به خاطر مشکل بودجه تعطیل بود و البته بازتاب منفى در بین مسلمانان داشت. | ||
علل تعلیق فعالیتهاى مجمع جهانى اهل‌البیت در شهر مارنئولى مجال دیگر مىطلبد. یکى از بندهاى قرارداد این مجمع با دولت این است که این مجمع حق دارد با کشورهاى خارجى تبادل داشته باشد و در گفتگوهاى انجام شده سهمیه طلاب مرکز جهانى با مکاتبه این مرکز پى گرفته شود. در طى نشستى با مدیران و نماینده سازمان مدارس تصویب شد چنانچه در سال تحصیلى 83 - 84 براى آن عده از طلاب گرجستانى که دوره کاردانى را تمام کردهاند و دوره کارشناسى آن‌ها به خاطر عدم حضور در این دوره در سال تحصیلى 82 - 83 معلق مانده است، شرایط تحصیل فراهم نشود با تمهیدات و تحقیقات اولیه آن‌ها را به مرکز بفرستد تا در آنجا مشغول شوند. | علل تعلیق فعالیتهاى مجمع جهانى اهل‌البیت در شهر مارنئولى مجال دیگر مىطلبد. یکى از بندهاى قرارداد این مجمع با دولت این است که این مجمع حق دارد با کشورهاى خارجى تبادل داشته باشد و در گفتگوهاى انجام شده سهمیه طلاب مرکز جهانى با مکاتبه این مرکز پى گرفته شود. در طى نشستى با مدیران و نماینده سازمان مدارس تصویب شد چنانچه در سال تحصیلى 83 - 84 براى آن عده از طلاب گرجستانى که دوره کاردانى را تمام کردهاند و دوره کارشناسى آن‌ها به خاطر عدم حضور در این دوره در سال تحصیلى 82 - 83 معلق مانده است، شرایط تحصیل فراهم نشود با تمهیدات و تحقیقات اولیه آن‌ها را به مرکز بفرستد تا در آنجا مشغول شوند. | ||
=== [[مؤسسه الحكمه در شهر قاردابان|مؤسسه‌الحکمة در شهر قاردابان]] === | |||
در شهر قاردابان مؤسسهاى به نام «الحکمه» با مدیریت حجتالاسلام والمسلمین «سید ریاض حکیم» فعالیت دارد، این مرکز را یکى از طلاب مرکز جهانى به نام آقاى «نیازى» اداره مىکند. در این مرکز کلاسهاى زبان انگلیسى، کامپیوتر، زبان فارسى براى دورههاى مختلف برگزار مىشود. این مرکز حدود دو ماه است فعالیت مىکند. | در شهر قاردابان مؤسسهاى به نام «الحکمه» با مدیریت حجتالاسلام والمسلمین «سید ریاض حکیم» فعالیت دارد، این مرکز را یکى از طلاب مرکز جهانى به نام آقاى «نیازى» اداره مىکند. در این مرکز کلاسهاى زبان انگلیسى، کامپیوتر، زبان فارسى براى دورههاى مختلف برگزار مىشود. این مرکز حدود دو ماه است فعالیت مىکند. | ||
| خط ۲۸: | خط ۳۵: | ||
مسجد دیگر که تقریباً در مکان بلندى قرار دارد به یادگار مانده از دوران صفویه است. در فاصله صد مترى این مسجد چهار کلیسا وجود دارد که دو کلیساى دیگر نیز در طى چهار سال اخیر ساخته شده است. ناقوس کلیساها روزهاى شنبه و یکشنبه ساعت 10 صبح و 6 عصر فضاى شهر [[تفلیس]] را پر مىکند. مردم در این دو روز براى شرکت در مراسم در کلیساهاى مورد علاقه خود حضور چشم‌گیر دارند. هر فرد مسیحى با رعایت ادب وارد مکان مقدس مىشود. خانمها با پوشش و در دست داشتن شمع، ساعاتى را در کلیسا در حال دعا و نیایش مىگذرانند. جوانان سراغ کشیشها را مىگیرند و آن‌ها با لطف و مهربانى وارد بحث مىشوند.در این میان اشخاصى از سوى کشیشها موظف‌اند با جوانان همکارى کنند و مشکلات فکرى و روحى آنان را بررسى و تا حد امکان حل کنند. در روزهاى دیگر هفته نیز کلیساهاى مهم در سطح شهر اکثرا باز مىباشد و مورد توجه عدهاى از مردم قرار دارد. | مسجد دیگر که تقریباً در مکان بلندى قرار دارد به یادگار مانده از دوران صفویه است. در فاصله صد مترى این مسجد چهار کلیسا وجود دارد که دو کلیساى دیگر نیز در طى چهار سال اخیر ساخته شده است. ناقوس کلیساها روزهاى شنبه و یکشنبه ساعت 10 صبح و 6 عصر فضاى شهر [[تفلیس]] را پر مىکند. مردم در این دو روز براى شرکت در مراسم در کلیساهاى مورد علاقه خود حضور چشم‌گیر دارند. هر فرد مسیحى با رعایت ادب وارد مکان مقدس مىشود. خانمها با پوشش و در دست داشتن شمع، ساعاتى را در کلیسا در حال دعا و نیایش مىگذرانند. جوانان سراغ کشیشها را مىگیرند و آن‌ها با لطف و مهربانى وارد بحث مىشوند.در این میان اشخاصى از سوى کشیشها موظف‌اند با جوانان همکارى کنند و مشکلات فکرى و روحى آنان را بررسى و تا حد امکان حل کنند. در روزهاى دیگر هفته نیز کلیساهاى مهم در سطح شهر اکثرا باز مىباشد و مورد توجه عدهاى از مردم قرار دارد. | ||
=== [[یگوسیتها و انحراف در مسیحیت|یگوسیتها و انحراف در مسیحیت]] === | |||
عدهاى از مسیحیان با یک رویکرد جدید دین مسیح را تبلیغ مىکنند و مسیحیت را آنگونه که پاپ تعریف مى کند چندان نمى پسندند. آن‌ها با افکارى افراطى مسیحیت را معنا مى کنند و هر کس این افکار را قبول نکند دور از مسیح معرفى مىشود. این گروه را یگوسیت مىگویند. یگوسیتها همانند وهابیون در عالم اسلام هستند. دایره فعالیت این گروه در [[گرجستان]] بسیار وسیع است. یگوسیتها حتى در شهرهاى مسلماننشین مراکزى دارند که مسلمانان را به آنجا دعوت مىکنند و متأسفانه عدهاى از مسلمانان نیز افکار آن‌ها را پذیرفتهاند. آن‌ها امکانات مالى خوبى دارند و لیکن عملکرد آن‌ها مورد قبول و پسند مسیحیان [[گرجستان]] نیست. دولت ادوارد شوارد نادزه از این مجموعه حمایت رسمى نداشت و دولت میکائیل ساکاشولى مراکز آنان را بست و کشیش بزرگ آن‌ها را با برخورد تحقیرآمیز، دستگیر و زندانى کرد. این وضع یک ماه بیشتر طول نکشید و در نهایت به نفع این گروه افراطى تمام شد و مذهب آن‌ها در سطح دولت به رسمیت شناخته شد. | عدهاى از مسیحیان با یک رویکرد جدید دین مسیح را تبلیغ مىکنند و مسیحیت را آنگونه که پاپ تعریف مى کند چندان نمى پسندند. آن‌ها با افکارى افراطى مسیحیت را معنا مى کنند و هر کس این افکار را قبول نکند دور از مسیح معرفى مىشود. این گروه را یگوسیت مىگویند. یگوسیتها همانند وهابیون در عالم اسلام هستند. دایره فعالیت این گروه در [[گرجستان]] بسیار وسیع است. یگوسیتها حتى در شهرهاى مسلماننشین مراکزى دارند که مسلمانان را به آنجا دعوت مىکنند و متأسفانه عدهاى از مسلمانان نیز افکار آن‌ها را پذیرفتهاند. آن‌ها امکانات مالى خوبى دارند و لیکن عملکرد آن‌ها مورد قبول و پسند مسیحیان [[گرجستان]] نیست. دولت ادوارد شوارد نادزه از این مجموعه حمایت رسمى نداشت و دولت میکائیل ساکاشولى مراکز آنان را بست و کشیش بزرگ آن‌ها را با برخورد تحقیرآمیز، دستگیر و زندانى کرد. این وضع یک ماه بیشتر طول نکشید و در نهایت به نفع این گروه افراطى تمام شد و مذهب آن‌ها در سطح دولت به رسمیت شناخته شد. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۳۲
در مجموع کشورهاى قفقاز و آسیاى میانه بعد از فروپاشى با بحرانهاى فراوان دست به گریبان هستند و سطح فرهنگى و آموزشى آن‌ها مورد خطر جدى قرار گرفته است. هویت تازه و تلاش براى دستیابى به پشتوانههاى اصیل و ناب فرهنگى، ضرورت اولیه این کشورها به حساب مىآید و پژوهشگران و صاحب اندیشه در تکاپو مى‌باشند تا بار دیگر به اصالت خویش برگردند. این نوشتار با نگاه مطالعاتى میدانى درصدد است تا گوشهاى از وضعیت آموزشى - دینى گرجستان را بازبینى کند.
وضعیت آموزش در قفقاز
در حوزه قفقاز و آسیاى میانه، سطح تحصیلات در مقاطع عمومى در عرض سالهاى 1991 الى 2004 بسیار پایین آمده است. بعد از فروپاشى نظام کمونیستى نظام آموزشى این منطقه از مقاطع عمومى تا عالى با بحران روبهروست که عمده آن بى توجهى به حقوق معلمان و اساتید دانشگاههاست. وضعیت به گونهاى است که کسى درسى نمىخواند. در آخر سال کسى مردود و یا تجدید نمیشود. هیچ معلمى با حقوق مکفى زندگى نمىکند. بلکه دانش آموزان سالانه و یا ماهانه مبلغى پول به معلم مىدهند و معلم حضور آنان را ثبت مىکند و براى قبولى آخر سال هم پول دیگرى. دانش آموزان 3/1 از وقت خود را در مدرسه مىگذرانند و بقیه را مشغول کارند تا هزینه‌هاى روزانه را جبران کنند. عدهاى ترک تحصیل و عدهاى که متمکن هستند در مدارس غیر انتفاعى مشغول هستند و با پرداخت پول کلان مقاطع را به پایان برسانند.
نگاه دولت به فعالیتهاى دینى
در قانون اساسى کشور گرجستان در رابطه با دین هیچگونه قانونى تصویب نشده است. دولت جدید بنا دارد این قانون را تا یک سال به تصویب برساند. در اوائل اردیبهشت سال 83 رئیس جمهور جدید آقاى میخائیل ساکاشویلى به تنها مسجد شیعیان در تفلیس آمد و ضمن دیدار با روحانیون شیعه گرجستان و مردم اظهار امیدوارى کرد که در صدد رفع مشکلات دینى و فرهنگى آذرىهاست. گرچه اداره روحانیت قفقاز و رسیدگى به مسایل دینى در باکو فعالیت دارد اما بناى دولت جدید آن است که آذربایجان هیچگونه دخالتى در امور دینى آذرىها نداشته باشد و این امور در گرجستان حل شود. آذرىها در گرجستان از اقلیت هستند و حدود 500 هزار نفر مى‌باشند که عده زیادى از آن‌ها شیعه هستند. دولت جدید در صدد آن است که امکانات آموزشى و فرهنگى در اختیار آن‌ها قرار دهد. رئیس جمهور به برخى فعالیتهاى ایران در امور فرهنگى و دینى در گرجستان اشاره کرد و از این فعالیت اظهار خرسندى نمود.
مراکز دینى ایران در گرجستان
اولین مرکز تأسیس شده در آنجا، مدارس علمیه سازمان مدارس خارج از کشور است. که فعالیتهاى ساختمانى آن از سال 76 آغاز و در اردیبهشت سال 77 به تمام رسیده است. سازمان مدارس با ارسال نماینده تامالاختیار به گرجستان دو مدرسه علمیه را یکى در پایتخت، نزدیک تنها مسجد شیعیان در شهر تفلیس تأسیس کرد. این مسجد در مرکز شهر تفلیس قرار دارد و در یونسکو ثبت شده است.
در حال حاضر در آن مدرسه که به نام امیرالمؤمنین مزین شده است 20 نفر مشغول تحصیل مى‌باشند. مدرسه به صورت شبانه روزى است و طلاب مدرسه از تفلیس و اطراف مى‌باشند. برخى از افرادى که در سال 77 در آن مدرسه شروع به تحصیل کردند، در حال حاضر در مرکز جهانى مشغول هستند. مدرسه دوم، به نام مدرسه امام رضا(ع) در شهر مارنئولى است که همزمان با مدرسه امیرالمؤمنین(ع) تأسیس شد. این مدرسه 35 طلبه دارد و به صورت شبانه روزى اداره مىشود. در هر مدرسه یک استاد ایرانى و یک استاد بومى تدریس مىکند. طلاب مدرسه ضمن داشتن معافیت سربازى، اجازه اشتغال دینى در مناطق خودشان را دارند. برخلاف طلاب آذربایجان که این شرایط را ندارند.
متأسفانه با وجود اینکه مدارس گرجستان از سال 76 شروع به کار کرده است ولى طلاب آن از مناطق شیعه نشین فراتر نمىرود. در حالى که بین آذرىهاى شیعه، آذرىهاى اهل تسنن هم هستند که ما از آن‌ها به استثناء دو نفر پذیرشى نداشتهایم. اینکه جمعیت آن‌ها قریب به صد هزار نفر مىرسد. از مناطق آجارستان هم (جمهورى خود‌مختار گرجستان که 80% آن‌ها مسلمانان اهل سنت، 20% مسیحى و جمعیت آن به 200 هزار نفر مىرسد) حتى یک مورد طلبه نداریم. آجارها دهها مسجد دارند، در حالى که شیعیان با جمعیت 500 هزار نفرى مساجدشان به 7 باب مىرسد. آجارها تحت نفوذ دینى ترکها قرار دارند. پایگاههاى نظامى روسیه در آنجا مستقر است که با آمدن دولت جدید حضور روسها کمرنگ می‌شود.
مدرسه ترکها
ترکها دو سال پیش در مهم‌ترین نقطه گرجستان که بین مرز آذربایجان و گرجستان مىباشد و شیعه نشین است، مدرسهاى بزرگ و شبانهروزى تأسیس کردند که 50 نفر پسر و 100 نفر دختر در آنجا مشغول تحصیل علوم حوزوى مى‌باشند.
سازمان فرهنگ و ارتباطات
از سال 76 تاکنون سازمان فرهنگ و ارتباطات همواره یک مبلغ در گرجستان داشته است. حدود 5 سال پیش نیز در تفلیس مکانى را براى این کار اجاره کردهاند که در آن تبلیغ از راه دور انجام مىگیرد و حدود 500 نفر را تحت پوشش قرار داده است. در آن احکام و معارف اولیه اسلامى را به صورت دفترچه در اختیار علاقهمندان قرار مىدهند. در حال حاضر مبلغ سازمان فرهنگ از طریق فارغالتحصیلان مرکز جهانى و مدارس گرجستان، در چندین نقطه از شهر برنامه آموزش زبان فارسى و قرآن را اجرا مىکنند.
مجمع جهانى اهل‌البیت
مجمع جهانى اهل‌البیت که ارگانى رسمى است و با اطلاع دولت گرجستان فعالیت دارد، در شهر مارنئولى یک ساختمانى را به مساحت 600 متر مربع خریدارى کرده است در دو طبقه در کلاسهاى قرآن - آموزش زبان فارسى - احکام - عقائد - رایانه و همچنین با نشر مجله ماهانه به اسم مجله اهل‌البیت و با برگزارى مناسبتهاى اسلامى فعالیت مىکنند. کلیه اداره کنندگان این مرکز از فارغالتحصیلان مرکز جهانى و مدارس گرجستان هستند. این مرکز مدتى به خاطر مشکل بودجه تعطیل بود و البته بازتاب منفى در بین مسلمانان داشت.
علل تعلیق فعالیتهاى مجمع جهانى اهل‌البیت در شهر مارنئولى مجال دیگر مىطلبد. یکى از بندهاى قرارداد این مجمع با دولت این است که این مجمع حق دارد با کشورهاى خارجى تبادل داشته باشد و در گفتگوهاى انجام شده سهمیه طلاب مرکز جهانى با مکاتبه این مرکز پى گرفته شود. در طى نشستى با مدیران و نماینده سازمان مدارس تصویب شد چنانچه در سال تحصیلى 83 - 84 براى آن عده از طلاب گرجستانى که دوره کاردانى را تمام کردهاند و دوره کارشناسى آن‌ها به خاطر عدم حضور در این دوره در سال تحصیلى 82 - 83 معلق مانده است، شرایط تحصیل فراهم نشود با تمهیدات و تحقیقات اولیه آن‌ها را به مرکز بفرستد تا در آنجا مشغول شوند.
مؤسسه‌الحکمة در شهر قاردابان
در شهر قاردابان مؤسسهاى به نام «الحکمه» با مدیریت حجتالاسلام والمسلمین «سید ریاض حکیم» فعالیت دارد، این مرکز را یکى از طلاب مرکز جهانى به نام آقاى «نیازى» اداره مىکند. در این مرکز کلاسهاى زبان انگلیسى، کامپیوتر، زبان فارسى براى دورههاى مختلف برگزار مىشود. این مرکز حدود دو ماه است فعالیت مىکند.
رشد مسیحیت و تلاش قابل توجه آنان در منطقه. گرجستان کشورى مسیحى است و مسیحیان از نظر حیات اجتماعى و آداب و روش زندگى، خودشان را متعلق به مسیحیت روسیه مىدانند و اغلب آن‌ها ارتدوکس هستند آنان در طى 70 سال سعى کردند مسیحیت را تا مرز آذربایجان گسترش دهند و بر اساس همین سیاست شهرى بزرگ به نام رستاولى را در دل مناطق آذرىنشین، کنار یک شهر کاملا شیعى، به نام «قاردابان» تأسیس کردند. شصت سال پیش در این شهر یک نفر مسیحى وجود نداشت. ولى اکنون در بهترین نقطه شهر، کلیسایى بزرگ وجود دارد. در بلنداى شهر رستاولى علامت صلیب را نصب کردند که از فاصله دهها کیلومترى دیده مىشود.
در جادههاى منتهى به مناطق مسلماننشین صلیبهاى بسیارى برافراشته است. یکى از این کلیساها در طول 4 سال ساخته شده که از همه جاى شهر تفلیس قابل رؤیت است. این در حالى است که وضعیت معیشت و اقتصادى بسیارى از مردم زیر خط فقر است.
در زمان حکومت استالین آثار و بقایاى تاریخى مثل مسجد شاه عباس ویران مىشود و هماکنون در همان مکان کلیسایى کوچک ساخته شده است.
مسجد دیگر که تقریباً در مکان بلندى قرار دارد به یادگار مانده از دوران صفویه است. در فاصله صد مترى این مسجد چهار کلیسا وجود دارد که دو کلیساى دیگر نیز در طى چهار سال اخیر ساخته شده است. ناقوس کلیساها روزهاى شنبه و یکشنبه ساعت 10 صبح و 6 عصر فضاى شهر تفلیس را پر مىکند. مردم در این دو روز براى شرکت در مراسم در کلیساهاى مورد علاقه خود حضور چشم‌گیر دارند. هر فرد مسیحى با رعایت ادب وارد مکان مقدس مىشود. خانمها با پوشش و در دست داشتن شمع، ساعاتى را در کلیسا در حال دعا و نیایش مىگذرانند. جوانان سراغ کشیشها را مىگیرند و آن‌ها با لطف و مهربانى وارد بحث مىشوند.در این میان اشخاصى از سوى کشیشها موظف‌اند با جوانان همکارى کنند و مشکلات فکرى و روحى آنان را بررسى و تا حد امکان حل کنند. در روزهاى دیگر هفته نیز کلیساهاى مهم در سطح شهر اکثرا باز مىباشد و مورد توجه عدهاى از مردم قرار دارد.
یگوسیتها و انحراف در مسیحیت
عدهاى از مسیحیان با یک رویکرد جدید دین مسیح را تبلیغ مىکنند و مسیحیت را آنگونه که پاپ تعریف مى کند چندان نمى پسندند. آن‌ها با افکارى افراطى مسیحیت را معنا مى کنند و هر کس این افکار را قبول نکند دور از مسیح معرفى مىشود. این گروه را یگوسیت مىگویند. یگوسیتها همانند وهابیون در عالم اسلام هستند. دایره فعالیت این گروه در گرجستان بسیار وسیع است. یگوسیتها حتى در شهرهاى مسلماننشین مراکزى دارند که مسلمانان را به آنجا دعوت مىکنند و متأسفانه عدهاى از مسلمانان نیز افکار آن‌ها را پذیرفتهاند. آن‌ها امکانات مالى خوبى دارند و لیکن عملکرد آن‌ها مورد قبول و پسند مسیحیان گرجستان نیست. دولت ادوارد شوارد نادزه از این مجموعه حمایت رسمى نداشت و دولت میکائیل ساکاشولى مراکز آنان را بست و کشیش بزرگ آن‌ها را با برخورد تحقیرآمیز، دستگیر و زندانى کرد. این وضع یک ماه بیشتر طول نکشید و در نهایت به نفع این گروه افراطى تمام شد و مذهب آن‌ها در سطح دولت به رسمیت شناخته شد.
در کنار این گروه، عدهاى از مسیحیان نیز اصرار دارند که جامعه آن‌ها از مظاهر فساد پاک باشد و انسانها در صلح و آشتى زندگى کنند. جالب توجه اینکه در بعضى از میادین شهر تفلیس تابلوهایى نصب شده است که حاوى عکسهاى سه کتاب مقدس - قرآن، انجیل و تورات - مىباشد. آن‌ها معتقدند که آیینهاى الهى ناب باید احیا شوند و به کتابهاى آسمانى و فرامین آن‌ها عمل گردد. این عده با تابلوهاى مبتذل در سطح شهر برخورد مىکنند و در حال حاضر پاپ نیز از این گروهها حمایت مىکند[۱].
نیز نگاه کنید به
گرجستان؛ نظام آموزش، تحقیقات و فناوری گرجستان
کتابشناسی
- ↑ بنیاد مطالعات قفقاز (۱۳۹۲). جامعه و فرهنگ گرجستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص187-191.