جمعیت افغانستان: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:2345609090.png|بندانگشتی|جمعیت افغانستان طی سال های 2000 تا 2024، قابل بازیابی از<nowiki/>https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan]] | |||
[[پرونده:0000000777.png|بندانگشتی|تراکم جمعیت در افغانستان، قابل بازیابی از https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan]] | |||
تاکنون در [[افغانستان]] سرشماری دقیق، همهجانبه و قابل اعتماد صورت نگرفته است و «هیچ نوع ارزیابی مساحتی سیستماتیک با سرشماری جمعیت تدارک دیده نشده است»؛<ref>گریگوریان، وارتان (1388). ظهور افغانستان نوین. ترجمه علی عالمی کرمانی. نشر محمد ابراهیم شریعتی افغانستانی، ص25.</ref> زیرا اولا دولت مقتدری که بتواند فارغ از حساسیتها و فشارهای قومی و مذهبی، مصالح سیاسی و گرایشهای گروهی اقدام به سرشماری دقیق و بیطرفانه کند، وجود نداشته است؛ ثانیا بودجه و امکانات کافی برای سرشماری در اختیار دولت نبوده است و دولتهای [[افغانستان]] و سازمانها و مؤسسات بینالمللی آمارهای متفاوتی را بر مبنای تخمین ارائه دادهاند. هرچند این آمارها ممکن است تا حدی نزدیک به واقع باشد، قطعا دقیق نیست، برخی اقوام نگران آن بودهاند که در اثر سرشماری دقیق، تعداد نفوس آنها احیانا کاهش یافته و وزن سیاسی آنها کم شود. بنابراین، اجرای سرشماری دقیق با چالشهای پیچیدهای همراه است؛ زیرا هر قوم و گروه تلاش میورزد جمعیت خود را از آنچه هست بیشتر نشان دهد و این ممکن است سرشماریها را با چالش مواجه سازد. اولین سرشماری مهم [[افغانستان]] در خرداد سال ۱۳۵۸ صورت گرفت و طبق آن جمیعت این کشور ۱۵/۵۵۱/۳۵۸ نفر اعلام شد که ۲/۵ میلیون نفر آن را کوچیها تشکیل میدادند. طبق سرشماری مقدماتی کمیته ملی احصائیه [[افغانستان]]، جمعیت این کشور در سال ۱۳۸۵،۲۴ میلیون نفر برآورد شد. جمعیت [[افغانستان]] در سال ۲۰۰۷، حدود ۳۱/۸۸۹/۹۲۳ نفر و در سال 2022، حدود ۴۰٬۵۴۵٬۹۵۷ برآورده شد. | تاکنون در [[افغانستان]] سرشماری دقیق، همهجانبه و قابل اعتماد صورت نگرفته است و «هیچ نوع ارزیابی مساحتی سیستماتیک با سرشماری جمعیت تدارک دیده نشده است»؛<ref>گریگوریان، وارتان (1388). ظهور افغانستان نوین. ترجمه علی عالمی کرمانی. نشر محمد ابراهیم شریعتی افغانستانی، ص25.</ref> زیرا اولا دولت مقتدری که بتواند فارغ از حساسیتها و فشارهای قومی و مذهبی، مصالح سیاسی و گرایشهای گروهی اقدام به سرشماری دقیق و بیطرفانه کند، وجود نداشته است؛ ثانیا بودجه و امکانات کافی برای سرشماری در اختیار دولت نبوده است و دولتهای [[افغانستان]] و سازمانها و مؤسسات بینالمللی آمارهای متفاوتی را بر مبنای تخمین ارائه دادهاند. هرچند این آمارها ممکن است تا حدی نزدیک به واقع باشد، قطعا دقیق نیست، برخی اقوام نگران آن بودهاند که در اثر سرشماری دقیق، تعداد نفوس آنها احیانا کاهش یافته و وزن سیاسی آنها کم شود. بنابراین، اجرای سرشماری دقیق با چالشهای پیچیدهای همراه است؛ زیرا هر قوم و گروه تلاش میورزد جمعیت خود را از آنچه هست بیشتر نشان دهد و این ممکن است سرشماریها را با چالش مواجه سازد. اولین سرشماری مهم [[افغانستان]] در خرداد سال ۱۳۵۸ صورت گرفت و طبق آن جمیعت این کشور ۱۵/۵۵۱/۳۵۸ نفر اعلام شد که ۲/۵ میلیون نفر آن را کوچیها تشکیل میدادند. طبق سرشماری مقدماتی کمیته ملی احصائیه [[افغانستان]]، جمعیت این کشور در سال ۱۳۸۵،۲۴ میلیون نفر برآورد شد. جمعیت [[افغانستان]] در سال ۲۰۰۷، حدود ۳۱/۸۸۹/۹۲۳ نفر و در سال 2022، حدود ۴۰٬۵۴۵٬۹۵۷ برآورده شد. | ||
=== تراکم جمعیت === | === تراکم جمعیت === | ||
[[پرونده:0000000005.png|بندانگشتی|نرخ رشد جمعیت]] | |||
براساس برآورد جمعیتی سال ۲۰۰۷ و جمعیت ۳۱/۸۸۹/۹۲۳ نفری و با درنظرگرفتن وسعت ۶۵۲/۲۲۵ کیلومترمربع مساحت برای [[افغانستان]]، تراکم نسبی جمعیت در کشور ۴۹/۲۵ نفر در هر کیلومترمربع است، در سال 2022 تراکم بیولوژیک (براساس جمعیت و اراضی زیرکشت) بر مبنای تعداد جمعیت ذکرشده در فوق و ۱/۳۹۲/۱۱۲/۵ هکتار اراضی با قابلیت کشاورزی که ۲۱/۵ درصد مجموع خاک [[افغانستان]] است، ۲۲۹ نفر در هر هکتار است. در سال 2022 تراکم جمعیتی ۶۲٫۱ بر کیلومتر مربع (۱۶۰٫۸ بر مایل مربع) است. | براساس برآورد جمعیتی سال ۲۰۰۷ و جمعیت ۳۱/۸۸۹/۹۲۳ نفری و با درنظرگرفتن وسعت ۶۵۲/۲۲۵ کیلومترمربع مساحت برای [[افغانستان]]، تراکم نسبی جمعیت در کشور ۴۹/۲۵ نفر در هر کیلومترمربع است، در سال 2022 تراکم بیولوژیک (براساس جمعیت و اراضی زیرکشت) بر مبنای تعداد جمعیت ذکرشده در فوق و ۱/۳۹۲/۱۱۲/۵ هکتار اراضی با قابلیت کشاورزی که ۲۱/۵ درصد مجموع خاک [[افغانستان]] است، ۲۲۹ نفر در هر هکتار است. در سال 2022 تراکم جمعیتی ۶۲٫۱ بر کیلومتر مربع (۱۶۰٫۸ بر مایل مربع) است. | ||
=== [[رشد جمعیت افغانستان|رشد جمعیت]] === | === [[رشد جمعیت افغانستان|رشد جمعیت]] === | ||
[[پرونده:22222222.png|بندانگشتی|پیش بینی جمعیت افغانستان، قابل بازیابی از https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan]] | |||
در سال ۲۰۰۶، رشد جمعیت حدود ۲/۷ درصد برآورد شد و میزان باروری در زنان ۶/۶۹ بچه برای هر زن تخمین زده شد. نرخ رشد برای سال ۲۰۰۷، حدود ۲/۶۵ و برای سال ۲۰۱۲ حدود ۲/۲۲ درصد تخمین زده شد. تخمینهای ۲۰۱۲، حاکی از کاهش باروری زنان است. میزان تولدها برابر تخمینهای ۲۰۱۲، حدود ۳۹/۳ نفر در هر هزار نفر بوده است. جمعیت افغانستان با سرعت در حال رشد است و انفجار جمعیت قریبالوقوع بهنظر میرسد. | در سال ۲۰۰۶، رشد جمعیت حدود ۲/۷ درصد برآورد شد و میزان باروری در زنان ۶/۶۹ بچه برای هر زن تخمین زده شد. نرخ رشد برای سال ۲۰۰۷، حدود ۲/۶۵ و برای سال ۲۰۱۲ حدود ۲/۲۲ درصد تخمین زده شد. تخمینهای ۲۰۱۲، حاکی از کاهش باروری زنان است. میزان تولدها برابر تخمینهای ۲۰۱۲، حدود ۳۹/۳ نفر در هر هزار نفر بوده است. جمعیت افغانستان با سرعت در حال رشد است و انفجار جمعیت قریبالوقوع بهنظر میرسد. | ||
بر اساس پیشبینیهای کنونی، انتظار میرود که افغانستان با سرعت ثابت، به رشد خود ادامه دهد؛ تا این که در سال 2084، به اوج جمعیت خود یعنی 77.03 میلیون نفر برسد. پس از آن، به آرامی شروع به کاهش خواهد کرد. سازمان ملل پیش بینی می کند که جمعیت افغانستان تا سال 2050 به 64.68 میلیون نفر برسد.جمعیت افغانستان سالانه 2.33 درصد در حال افزایش است. این کشور به دلیل درگیری داخلی شاهد مهاجرت خالص منفی است. با این حال، نرخ باروری آن 4.56 تولد در هر زن هنوز هم جمعیت را بالا می برد. به دلیل نرخ بالای باروری، جمعیت بسیار جوان است و میانگین سنی آن 18.4 سال است. افغانستان با مشکلاتی در رابطه با ثبات و موقعیت اقتصادی خود مواجه است زیرا رشد جمعیت از توسعه اقتصادی آن پیشی گرفته است<ref name=":0">برگرفته از https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan</ref>. | بر اساس پیشبینیهای کنونی، انتظار میرود که افغانستان با سرعت ثابت، به رشد خود ادامه دهد؛ تا این که در سال 2084، به اوج جمعیت خود یعنی 77.03 میلیون نفر برسد. پس از آن، به آرامی شروع به کاهش خواهد کرد. سازمان ملل پیش بینی می کند که جمعیت افغانستان تا سال 2050 به 64.68 میلیون نفر برسد.جمعیت افغانستان سالانه 2.33 درصد در حال افزایش است. این کشور به دلیل درگیری داخلی شاهد مهاجرت خالص منفی است. با این حال، نرخ باروری آن 4.56 تولد در هر زن هنوز هم جمعیت را بالا می برد. به دلیل نرخ بالای باروری، جمعیت بسیار جوان است و میانگین سنی آن 18.4 سال است. افغانستان با مشکلاتی در رابطه با ثبات و موقعیت اقتصادی خود مواجه است زیرا رشد جمعیت از توسعه اقتصادی آن پیشی گرفته است<ref name=":0">برگرفته از https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan</ref>. | ||
خط ۱۲: | خط ۱۶: | ||
42 درصد پشتون، 27 درصد تاجیک، 9 درصد هزاره، 9 درصد ازبک، 4 درصد ایماک، 3 درصد ترکمن، 2 درصد بلوچ و 4 درصد نامشخص | 42 درصد پشتون، 27 درصد تاجیک، 9 درصد هزاره، 9 درصد ازبک، 4 درصد ایماک، 3 درصد ترکمن، 2 درصد بلوچ و 4 درصد نامشخص | ||
[[پرونده:0000000066.png|بندانگشتی|جمعیت شناسی افغانستان، قابل بازیابی از https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan]] | |||
دولت افغانستان اخیراً شروع به صدور تذکرههایی کرده است که در آن قومیت هر شهروند ذکر شده است. پشتو و دری زبان های رسمی هستند. دری در مناطق عمدتاً تاجیک و هزاره نشین صحبت میشود، در حالی که پشتو بیشتر در مناطق پشتون نشین تکلم میشود. در مناطق شمالی کشور هم ترکمنی و ازبکی استفاده می شود. بسیاری از ساکنان این کشور چند زبانه هستند. مسلمانان 99 درصد از جمعیت افغانستان را تشکیل میدهند که بین 80 تا 89 درصد آنها سنی و 10 تا 19 درصد شیعه هستند. در افغانستان کلیساهای عمومی مسیحی وجود ندارد<ref name=":0" />. | دولت افغانستان اخیراً شروع به صدور تذکرههایی کرده است که در آن قومیت هر شهروند ذکر شده است. پشتو و دری زبان های رسمی هستند. دری در مناطق عمدتاً تاجیک و هزاره نشین صحبت میشود، در حالی که پشتو بیشتر در مناطق پشتون نشین تکلم میشود. در مناطق شمالی کشور هم ترکمنی و ازبکی استفاده می شود. بسیاری از ساکنان این کشور چند زبانه هستند. مسلمانان 99 درصد از جمعیت افغانستان را تشکیل میدهند که بین 80 تا 89 درصد آنها سنی و 10 تا 19 درصد شیعه هستند. در افغانستان کلیساهای عمومی مسیحی وجود ندارد<ref name=":0" />. | ||
نسخهٔ ۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۳
تاکنون در افغانستان سرشماری دقیق، همهجانبه و قابل اعتماد صورت نگرفته است و «هیچ نوع ارزیابی مساحتی سیستماتیک با سرشماری جمعیت تدارک دیده نشده است»؛[۱] زیرا اولا دولت مقتدری که بتواند فارغ از حساسیتها و فشارهای قومی و مذهبی، مصالح سیاسی و گرایشهای گروهی اقدام به سرشماری دقیق و بیطرفانه کند، وجود نداشته است؛ ثانیا بودجه و امکانات کافی برای سرشماری در اختیار دولت نبوده است و دولتهای افغانستان و سازمانها و مؤسسات بینالمللی آمارهای متفاوتی را بر مبنای تخمین ارائه دادهاند. هرچند این آمارها ممکن است تا حدی نزدیک به واقع باشد، قطعا دقیق نیست، برخی اقوام نگران آن بودهاند که در اثر سرشماری دقیق، تعداد نفوس آنها احیانا کاهش یافته و وزن سیاسی آنها کم شود. بنابراین، اجرای سرشماری دقیق با چالشهای پیچیدهای همراه است؛ زیرا هر قوم و گروه تلاش میورزد جمعیت خود را از آنچه هست بیشتر نشان دهد و این ممکن است سرشماریها را با چالش مواجه سازد. اولین سرشماری مهم افغانستان در خرداد سال ۱۳۵۸ صورت گرفت و طبق آن جمیعت این کشور ۱۵/۵۵۱/۳۵۸ نفر اعلام شد که ۲/۵ میلیون نفر آن را کوچیها تشکیل میدادند. طبق سرشماری مقدماتی کمیته ملی احصائیه افغانستان، جمعیت این کشور در سال ۱۳۸۵،۲۴ میلیون نفر برآورد شد. جمعیت افغانستان در سال ۲۰۰۷، حدود ۳۱/۸۸۹/۹۲۳ نفر و در سال 2022، حدود ۴۰٬۵۴۵٬۹۵۷ برآورده شد.
تراکم جمعیت
براساس برآورد جمعیتی سال ۲۰۰۷ و جمعیت ۳۱/۸۸۹/۹۲۳ نفری و با درنظرگرفتن وسعت ۶۵۲/۲۲۵ کیلومترمربع مساحت برای افغانستان، تراکم نسبی جمعیت در کشور ۴۹/۲۵ نفر در هر کیلومترمربع است، در سال 2022 تراکم بیولوژیک (براساس جمعیت و اراضی زیرکشت) بر مبنای تعداد جمعیت ذکرشده در فوق و ۱/۳۹۲/۱۱۲/۵ هکتار اراضی با قابلیت کشاورزی که ۲۱/۵ درصد مجموع خاک افغانستان است، ۲۲۹ نفر در هر هکتار است. در سال 2022 تراکم جمعیتی ۶۲٫۱ بر کیلومتر مربع (۱۶۰٫۸ بر مایل مربع) است.
رشد جمعیت
در سال ۲۰۰۶، رشد جمعیت حدود ۲/۷ درصد برآورد شد و میزان باروری در زنان ۶/۶۹ بچه برای هر زن تخمین زده شد. نرخ رشد برای سال ۲۰۰۷، حدود ۲/۶۵ و برای سال ۲۰۱۲ حدود ۲/۲۲ درصد تخمین زده شد. تخمینهای ۲۰۱۲، حاکی از کاهش باروری زنان است. میزان تولدها برابر تخمینهای ۲۰۱۲، حدود ۳۹/۳ نفر در هر هزار نفر بوده است. جمعیت افغانستان با سرعت در حال رشد است و انفجار جمعیت قریبالوقوع بهنظر میرسد. بر اساس پیشبینیهای کنونی، انتظار میرود که افغانستان با سرعت ثابت، به رشد خود ادامه دهد؛ تا این که در سال 2084، به اوج جمعیت خود یعنی 77.03 میلیون نفر برسد. پس از آن، به آرامی شروع به کاهش خواهد کرد. سازمان ملل پیش بینی می کند که جمعیت افغانستان تا سال 2050 به 64.68 میلیون نفر برسد.جمعیت افغانستان سالانه 2.33 درصد در حال افزایش است. این کشور به دلیل درگیری داخلی شاهد مهاجرت خالص منفی است. با این حال، نرخ باروری آن 4.56 تولد در هر زن هنوز هم جمعیت را بالا می برد. به دلیل نرخ بالای باروری، جمعیت بسیار جوان است و میانگین سنی آن 18.4 سال است. افغانستان با مشکلاتی در رابطه با ثبات و موقعیت اقتصادی خود مواجه است زیرا رشد جمعیت از توسعه اقتصادی آن پیشی گرفته است[۲].
جمعیت شناسی و هرم سنی جمعیت
طیف متنوعی از اقوام در داخل افغانستان وجود دارد:
42 درصد پشتون، 27 درصد تاجیک، 9 درصد هزاره، 9 درصد ازبک، 4 درصد ایماک، 3 درصد ترکمن، 2 درصد بلوچ و 4 درصد نامشخص
دولت افغانستان اخیراً شروع به صدور تذکرههایی کرده است که در آن قومیت هر شهروند ذکر شده است. پشتو و دری زبان های رسمی هستند. دری در مناطق عمدتاً تاجیک و هزاره نشین صحبت میشود، در حالی که پشتو بیشتر در مناطق پشتون نشین تکلم میشود. در مناطق شمالی کشور هم ترکمنی و ازبکی استفاده می شود. بسیاری از ساکنان این کشور چند زبانه هستند. مسلمانان 99 درصد از جمعیت افغانستان را تشکیل میدهند که بین 80 تا 89 درصد آنها سنی و 10 تا 19 درصد شیعه هستند. در افغانستان کلیساهای عمومی مسیحی وجود ندارد[۲].
هرم سنی جمعیت در افغانستان همانند سایر کشورهای درحالتوسعه است؛ قاعده آن پهن و بالای هرم نوکتیز و حاکی از جوانی جمعیت است، طبق تخمینهای سال ۲۰۱۱، ساختار سنی جمعیت به شرح ذیل است:
- از صفر تا ۱۴ سال: ۴۲/۳ درصد (مردان ۶/۴۶۴/۰۷۰ و زنان ۶/۱۴۹/۴۶۸)؛
- از ۱۵ تا ۶۴ سال: ۵۵/۳ درصد (مردان ۸/۴۶۰/۴۸۶ و زنان ۸/۰۳۱/۹۶۸)؛
- از ۶۵ سال به بالا: ۲/۴ درصد (مردان ۳۴۹/۳۴۹ و زنان ۳۸۰/۰۵۱)[۳].
در آغاز سال 2012، ادعا شد که تنها 2.4 درصد از کل شهروندان افغانستان بالای 65 سال سن دارند. در سال 2022، نرخ مرگ و میر نوزادان 110 مرگ در هر 1000 تولد است و نرخ تولد 37.9 تولد در هر 1000 نفر جمعیت است. نرخ باروری در سال 2018 برابر با 5.12 فرزند متولد شده به ازای هر زن است. باسواد در میان نفوس افغانستان تنها 38.2 درصد از جمعیت بالای 15 سال است که مردان 52 درصد و زنان 24 درصد هستند[۲].
نیز نگاه کنید به
جمعیت تایلند؛ جمعیت چین؛ جمعیت کانادا؛ جمعیت کوبا؛ جمعیت روسیه؛ جمعیت و ساختار جمعیتی ژاپن؛ جمعیت مصر؛ جمعیت سنگال؛ جمعیت فرانسه؛ جمعیت سوریه؛ جمعیت سودان؛ جمعیت ساحل عاج؛ جمعیت زیمبابوه؛ جمعیت و ساختار جمعیتی اوکراین؛ جمعیت اسپانیا؛ جمعیت آرژانتین؛ جمعیت اردن؛ جمعیت اتیوپی؛ جمعیت قطر؛ جمعیت سیرالئون؛ جمعیت قزاقستان؛ جمعیت بنگلادش؛ جمعیت سریلانکا؛ جمعیت تاجیکستان؛ جمعیت گرجستان
کتابشناسی
- ↑ گریگوریان، وارتان (1388). ظهور افغانستان نوین. ترجمه علی عالمی کرمانی. نشر محمد ابراهیم شریعتی افغانستانی، ص25.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ برگرفته از https://worldpopulationreview.com/countries/afghanistan
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 53-55.