شهر طراز

شهر طراز که در دوران باستان در منطقه شمال سرزمین سغد قرار داشت و جزی جغرافیای فرهنگی ایران بزرگ بوده است مردمانش عمدتا از سغدیان ایرانی بوده‌اند که اکنون مرکز استان ژامبول در جنوب قزاقستان قرار دارد از اوایل قرن ۹ میلادی تا حمله مغول یکی از آبادترین شهرها و مراکز علمی و اسلامی منطقه محسوب می‌شد با تصرف این شهر در سال ۸۹۳ میلادی به دست امیر اسماعیل سامانی به مرکز فرهنگی و اسلامی منطقه تبدیل شده است: دین مردم این دیار از همان زمان اسلام و پس از زبان سغدی ایرانی زبان رسمی مردم زبان فارسی بوده است و آوازه این شهر تا بدانجا بوده است که در ادبیات فارسی و در اشعار فردوسی، رودکی و انوری نیز از آن یاد شده است این شهر که در دشت قپچاق آرام گرفته است یکی از یادگارهای پیوند فرهنگی-تاریخی بین این منطه و ایران می‌باشد.

در دوران قره خانیان و توسط قره خان مسجدی در مرکز شهر ساخته می‌شود که آرامگاه قره خان موسس خانات قره خان‌ها نیز در کنار این مسجد قرار گرفته است این مسجد در مرکز شهر بنا شده است که دیگر مراکز شهری در حول آن بنا استقرار یافته‌اند. آرامگاه عایشه بی بی که بنا بر ادبیات شفاهی مردم این دیار بنا بوده به ازدواج قره خان در آید ولی قبل از اینکه ازدواجی حاصل شود فوت می‌کند، لذا قره خان به نشان احترام و علاقه به او در کنار این مسجد آرامگاهی بر مزار او بنا می‌کند. شهر طراز پس از تشکیل اتحاد جماهیر شوروی و تسلط بر این منطقه، زبان قزاقی به تدریج در آن رواج یافت که به تبع آن زبان‌های فارسی، سغدی و ترکمنی و قرقیزی بتدریج کم رنگ و رو به افول نهاد. این شهر در سال ۲۰۰۲ میلادی از سوی سازمان یونسکو به عنوان شهر دو هزار ساله به ثبت رسیده است.

نیز نگاه کنید به

استان ها و شهرهای مهم قزاقستان؛ تقسیمات اداری و سیاسی قزاقستان؛ سیاست و حکومت قزاقستان؛

منبع اصلی

صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار).

نویسنده مقاله

اصغر صابری