روابط قزاقستان با کشورهای جهان: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[ | [[قزاقستان]] و [[چین]] از گذشتههای دور با یکدیگر پیوندهای دیرینه و ناگسستنی داشتهاند. همسایگی و نزدیکی مرزی، ریشه مشترک زبانی [[قزاقستان]] با منطقه سین کیانگ و اویغورستان چین، تبادلات تجاری بین دو کشور و حضور پر رنگ قزاقها در [[چین]] و حضور چینیها در قزاقستان از جمله عواملی است که زمینههای روابط گسترده بین دو کشور را فراهم کرده است. | ||
در دوران معاصر نیز پس از استقلال سال ۱۹۹۱ رابطه دیپلماتیک بین دو کشور بر قرار شد و متعاقب آن رییس جمهور | در دوران معاصر نیز پس از استقلال سال ۱۹۹۱ رابطه دیپلماتیک بین دو کشور بر قرار شد و متعاقب آن رییس جمهور قزاقستان در سال ۱۹۹۲ در اولین سفر رسمی خود به چین طی ملاقات و مذاکره با رییس جمهور و مسیولین چین موافقتنامههای سیاسی، تجاری و اقتصادی متعددی امضای شد. و طی سفر نظر بایف به [[چین]] در سال ۱۹۹۳ بیانیه پی ریزی رابطه دوستانه بین دو کشور از سوی روسای جمهور صادر شد. پس از ان طی سفر رییس جمهور [[چین]]؛ جیانگ زمین در سال ۱۹۹۶، به [[قزاقستان]]، روابط بین دو کشور به سطح همکاری استراتژیک ارتقای یافت. جیانگ زمین در سفر خود اعلام کرد که نه تنها دوستی و همکاری سودمند دوجانبه بین [[قزاقستان]] و چین منافع اساسی دو کشور را تضمین مینماید بلکه در صلح و ثبات و پیشرفت در آسیا و در تمام جهان موثر خواهد بود. بر اساس رفت و آمدهای روسا و مسیولین [https://dmelal.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین] و [[قزاقستان]] و ایجاد روابط راهبردی بین دو کشور، در سالهای بعد روابط بین دو کشور روز به روز گسترش یافت و سیاست خارجی قزاقستان، قزاقستان غیر هستهای،<ref>http://www.irkz.org/Default.aspx?PageID=52&RelatedID=hjjhhPdX</ref>به دلیل اهمیت جایگاه رابطه [[چین]] برای قزاقستان در سالهای اخیر، رابطه با [[چین]] بعد از رابطه با [[روسیه]] به عنوان اولویت سیاست خارجی رییس جمهور [[قزاقستان]] اعلام شده است. | ||
پس از استقلال [ | پس از استقلال [[قزاقستان]]، اختلافات مرزی بین [[چین]] و [[قزاقستان]] یکی از مشکلات عمده بین دو کشور بود که در جریان برگزاری اجلاسهای [[شانگهای]] در سال ۱۹۹۶ در چین، ۱۹۹۷ در [https://dmelal.ir/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88 مسکو] و ۱۹۹۸ در آلماتی حل و فصل شد و همچنین در جریان اعلام [[قزاقستان]] به عنوان کشور عاری از سلاح هستهای با پیگیری دولت [[قزاقستان]]، دولت [[چین]] در ژانویه سال ۱۹۹۹ عدم استفاده چین از سلاح هستهای بر علیه قزاقستان را تضمین نمود و در پی آن همکاریهای شرکت هستهای جنرال (CGN) بزرگترین تامین کننده انرژی در چین در زمینه توسعه استخراج اورانیوم از معادن [[قزاقستان]] و تولید سوخت هستهای در سال ۲۰۰۶ آغاز شد و به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران ([https://www.isna.ir/ ایسنا])، به نقل ازشینهوا در سال ۲۰۱۵ شرکت هستهای جنرال (CGN) بزرگترین تامین کننده انرژی در [[چین]] قراردادی را مبنی بر ساخت تاسیسات تولید مجتمع سوختی و استخراج از معادن اورانیوم قزاقستان با شرکت قزاتم پروم به امضا رساند: | ||
با تحکیم روابط سیاسی بین [ | با تحکیم روابط سیاسی بین [[قزاقستان]] و [[چین]] روابط تجاری و اقتصادی [[قزاقستان]] و چین نیز در سالهای اخیر گسترش یافت بطوری که در سال ۱۹۹۲ مبادلات تجاری بین دو کشور ۳۶۸ میلیون دلار، در سال ۱۹۹۷ حدود ۵۰۰ میلوین دلار و در سال ۱۹۹۸ حدود یک میلیارد و در سال ۲۰۰۷ به رقم بیسابقه ۸/۱۳ میلیارد دلار رسیده است و در سال ۲۰۱۴ به گزارش رادیو تاجیکی نخست وزیر [[چین]] از افزایش ۲۰ درصدی حجم تجارت بین کشورش با [[قزاقستان]] در هر سال خبر داده است، وی افزود: [[چین]] نیز دومین شریک تجاری [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] و بزرگترین بازار صادرات این کشور است: در نخستین سفر نخست وزیر چین به قزاقستان ۳۰ توافقنامه همکاری به ارزش ۱۰ میلیارد دلار بین دو طرف به امضا رسد. | ||
عقد قراردادهای متعدد اقتصادی مخصوصا در زمینه نفت، گاز و انرژی در سالهای اخیر روابط این کشور همسایه را به اوج خود رسانده است که یکی از قراردادهای مهم احداث ۱۲۴۰ کیلومتر خط لوله نفت | عقد قراردادهای متعدد اقتصادی مخصوصا در زمینه نفت، گاز و انرژی در سالهای اخیر روابط این کشور همسایه را به اوج خود رسانده است که یکی از قراردادهای مهم احداث ۱۲۴۰ کیلومتر خط لوله نفت قزاقستان توسط [[چین]] است که نفت دریای خزر را به غرب چین میرساند. این خط لوله که نفت [[قزاقستان]] را به چین منتقل میکند تاثیر بی نشیری در رشد اقتصاد پویای [[قزاقستان]] خواهد داشت.<ref>قراردادهستهای [./چین چین] و [./قزاقستان قزاقستان]، «سرویس :سیاسی - انرژی هستهای، کد خبر94092414144، سهشنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۴ ۱۲۷ سیاست خارجی قزاقستان، [http://www.irkz.org/Default.aspx? http://www.irkz.org/Default.aspx?]</ref><ref>افزایش مبادلات تجاری [./چین چین] و [./قزاقستان قزاقستان]، قابل بازیابی از http://tajik.irib.ir/</ref>. بالاخره در سفر نوروزی کریم ماسیمف نخست وزیر [[قزاقستان]] به چین در تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴، ۳۳ قرارداد تجاری و اقتصادی و صنعتی به ارزش ۲۳ میلیارد دلار به امضای رسیده است که این حجم قراردادها و میزان تبادل تجاری نشانگر دور جدید روابط بین [[قزاقستان]] و [[چین]] است. علاوه بر گسترش همکاریهای سیاسی، تجاری و اقتصادی که در سالهای اخیر بین قزاقستان و چین به اوج خود رسیده است سرمایهگذاری و همکاریهای مشترک در زمینه حمل و نقل و گسترش خطوط ریلی و تلاش برای احیای جاده جدید ابریشم زمینه ساز تحکیم و گسترش روابط همه جانبه بین دو کشور را فراهم کرده است. | ||
===روابط [ | ===روابط [[قزاقستان]] با [[آمریکا]]=== | ||
آمریکا از اولین کشورهایی بود که استقلال قزاقستان را در تاریخ ۲۲ فوریه سال ۱۹۹۲ به رسمیت شناخت و سفارت آمریکا اولین سفارتخانهای بود که در این کشور دایر شد. با توجه به اهمیت روابط جمهوری [[قزاقستان]] با [[آمریکا]]، تا کنون روسای جمهور دو کشور به منظور توسعه روابط فی مابین بارها از کشورهای یکدیگر بازدید کردهاند بطوری که آقای نظربایف تا سال ۲۰۱۴ حداقل ۷ بار به آمریکا عزیمت کرده است و در هر بار نیز توافقنامههای اقتصادی تجاری و مخصوصا موافقت نامه سرمایهگذاری [[آمریکا]] در [[قزاقستان]] به امضای روسای دو کشور رسیده است. | |||
در جریان دیدار نظربایف و جورج بوش رییسجمهور آمریکا در دسامبر ۲۰۰۱ در واشنگتن، قطعنامه مشترک همکاریهای دراز مدت استراتژیک بین [ | در جریان دیدار نظربایف و جورج بوش رییسجمهور آمریکا در دسامبر ۲۰۰۱ در واشنگتن، قطعنامه مشترک همکاریهای دراز مدت استراتژیک بین [[قزاقستان]] و ایالت متحده آمریکا صادرشد که همین قطعنامه مبنا و زمینه ساز روابط گسترده بین قزاقستان و [[آمریکا]] شد. و به دنبال آن، دیدار کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه پیشین ایالات متحد از آستانا در نوامبر ۲۰۰۵ یکی از مهمترین رخدادهایی بود که تاثیر زیادی در توسعه روابط [[قزاقستان]] و ایالات متحده داشت که حضور بیش از ۵۰۰ شرکت آمریکایی در قزاقستان حاصل تعاملات و روابط گسترده بین قزاقستان و آمریکا میباشد. | ||
با توجه به اینکه [ | با توجه به اینکه [[قزاقستان]] در ۲۹ ژانویه سال ۱۹۹۶ با ارسال درخواست رسمی؛ خواستار پیوستن به سازمان تجارت جهانی شده بود. یکی از اقدامات مهمی که در ششمین سفر رییس جمهور قزاقستان در سپتامبر ۲۰۰۷ به آمریکا انجام شد، روشن شدن موتور پیوستن [[قزاقستان]] به سازمان تجارت جهانی بود که با صدور قطعنامهای آمریکا تمایل خود را برای حمایت از [[قزاقستان]] برای پیوستن به این سازمان اعلام کرد که نهایتا [[قزاقستان]] از تاریخ ۲۷ ژولای ۲۰۱۵ رسما به سازمان تجارت جهانی پیوست. هر چند این موضوع موجب نارضایتی<ref>قرارداد نوروزی ۲۳ میلیاردی چین و قزاقستان، قابل بازیابی از http://news.irib.ir/commentaries/item/65704+167</ref> [[روسیه]] شد و الکسی اولوکایف وزیر اقتصاد این کشور با انتقاد از پیوستن [[قزاقستان]] به سازمان تجارت جهانی گفت: الحاق «آستانه» به سازمان تجارت جهانی بدون شک مشکلاتی را برای اتحادیه گمرکی در بردارد.۱۳۱ روابط قزاقستان و آمریکا در طول سالهای گذشته تنها به روابط سیاسی و اقتصادی خلاصه نشده است بلکه در حوزه نظامی نیز همکاریهای گسترد ای را پی ریزی کردهاند که در جریان سفر هیات نظامی قزاقی به ایالات متحده آمریکا به ریاست سرتیپ «تالگت ژانژومناف» معاون وزیر دفاع این کشور در واشنگتن برنامه پنج ساله همکاریهای نظامی برای سالهای ۲۰۱۳-۲۰۱۷ بین دو کشور به امضا رسیده است. | ||
در بیانیه وزارت دفاع [ | در بیانیه وزارت دفاع [[قزاقستان]] تصریح شده است که ۲ کشور در حال کار در زمینههای مختلف از قبیل اجرای طرحهایی برای حفظ صلح و ثبات در منطقه، آموزش پرسنل نظامی، ارایه کمکهای نظامی فنی به نهادهای وزارت دفاع [[قزاقستان]]، توسعه سیستم آموزش نظامی و کمک در برقراری ارتباط با مجتمع نظامی صنعتی این کشور هستند. | ||
بنابراین بیانیه، [ | بنابراین بیانیه، [[قزاقستان]] و [[آمریکا]] همچنین ضمن رایزنیهای دوجانبه، توجه خاصی به آموزش نیروهای ویژه وابسته به وزارت دفاع داشته و توافق کردند که اجرای این تدابیر را به شکل یک برنامه مشترک و از راه تبادل تجربه ادامه خواهند داد. علاوه بر این، وزارت دفاع آمریکا به منظور توسعه همکاری در جهت رشد بخش صنایع نظامی پیشنهاد کرد که با درنظرداشت امکان همکاری در زمینه صنایع نظامی، فناوری و تدارکات وزارت دفاع ایالات متحده این موضوع بررسی شود. | ||
به گفته معاون وزیر دفاع [ | به گفته معاون وزیر دفاع [[قزاقستان]]، یکی از اولویتهای اصلی نیروهای مسلح این کشور توسعه صنایع دفاعی داخلی بوده و در این زمینه، توجه ویژه به همکاریهای نظامی فنی با شرکای خارجی از جمله کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی خواهد شد. در بیانیه وزارت دفاع [[قزاقستان]] همزمان تصریح شده است که ایالات متحده آمریکا و جمهوری قزاقستان با پیگیری اهداف مشترک به دنبال تقویت روابط دوجانبه نظامی و ادامه گفتوگو برای گسترش همکاری در این زمینه هستند<ref>انتقاد وزیر اقتصاد روسیه از الحاق قزاقستان به سازمان تجارت جهانی، قابل بازیابی از [http://www.farsnews.com/newstext.php? http://www.farsnews.com/newstext.php?]</ref><ref>امضا طرح همکاری نظامی میان [./قزاقستان قزاقستان] و آمریکا، بین الملل - خبرنگاران خارجی، قابل بازیابی از [http://www.farsnews.com/printable.php? http://www.farsnews.com/printable.php?]</ref>. | ||
=== | ===روابط جمهوری [[قزاقستان]] با اتحادیه اروپا=== | ||
با توجه به سیاست متوازن [ | با توجه به سیاست متوازن [[قزاقستان]] با کشورهای مختلف، رابطه این کشور با اتحادیه اروپا نیز رابطهای راهبردی است که در اولویت بندی سیاست خارجی [[قزاقستان]] رابطه با اتحادیه اروپا بعد از رابطه با آمریکا قرار دارد. اولین ارتباط بین [[قزاقستان]] و اتحادیه اروپا به سالهای ۱۹۹۲ تا 1995 بر میگردد. نیاز قزاقستان به سرمایه خارجی برای رشد و توسعه اقتصادی یکی از دلایل اهمیت رابطه [[قزاقستان]] با اتحادیه اروپا است. بطوریکه در سال ۲۰۰۲ بیش از %۴۰ از سرمایهگذاری خارجی در [[قزاقستان]] توسط کشورهای اروپایی انجام شد و بر اساس آمار ارایه شده از ژانویه سال ۲۰۰۳ بیش از ۱۳۵۵ شرکت یا موسسه اقتصادی و تجاری اروپایی در [[قزاقستان]] فعالیت میکردند. | ||
روابط رسمی دیپلماتیک بین [ | روابط رسمی دیپلماتیک بین [[قزاقستان]] و اتحادیه اروپا ۲ فوریه ۱۹۹۳ بر قرار شد و کمسیون اتحادیه اروپا در نوامبر ۱۹۹۳ نمایندگی خود را در [[قزاقستان]] افتتاح کرد. عقد موافقتنامه همکاری دوجانبه بین قزاقستان و اتحادیه اروپا در ۲ فوریه ۱۹۹۶ مبنای مذاکرات سیاسی، تجاری و اقتصادی گسترده بین قزاقستان و اتحادیه اروپا گردید. | ||
یکی از اقدامات مهمی که برای تقویت روابط بین [ | یکی از اقدامات مهمی که برای تقویت روابط بین [[قزاقستان]] و اتحادیه اروپا انجام شد ایجاد مرکز مشاوره برای مسایل قانونی و استراتژیک و ایجاد هماهنگی بین قوانین [[قزاقستان]] با اتحادیه اروپا بود و ازسوی دیگر موافقتنامه اصولی انرژی اجرایی شد که همین امر [[قزاقستان]] را به جرگه جامعه جهانی انرژی وارد کرد. بر اساس اسناد همکاریهای متقابلی که طی عزیمت هیاتی از سوی اتحادیه اروپا در جون سال ۱۹۹۸ به قزاقستان منعقد گردید چندین برنامه منطقهای و بین کشوری در مورد کمک به قزاقستان برای جذب سرمایه برای احداث خط لوله، سرمایهگذاری کمک به توسعه کریدور حمل و نقلی شمال و جنوب، همکاری مشترک در مورد امور گمرکی و مبارزه با مواد مخدر تنظیم و مورد موافقت طرفین قرار گرفت. | ||
همکاری در مورد ایجاد پایگاه مشترک پرتاب ماهواره که در نتیجه در مارس ۲۰۰۰ به پرتاب موفق ماهواره کلاستر ۲ از پایگاه فضایی بایکونور منجر شد. سرمایهگذاری اروپا در زمینه پروژههای گاز و نفت قزاقستان یکی دیگر از سرمایهگزاریهای خارجی در [ | همکاری در مورد ایجاد پایگاه مشترک پرتاب ماهواره که در نتیجه در مارس ۲۰۰۰ به پرتاب موفق ماهواره کلاستر ۲ از پایگاه فضایی بایکونور منجر شد. سرمایهگذاری اروپا در زمینه پروژههای گاز و نفت قزاقستان یکی دیگر از سرمایهگزاریهای خارجی در [[قزاقستان]] به شمار میرود. که به دنبال آن شرکتهای بزرگ هلندی (شل)، شرکت فرانسوی توتال و سایر شرکتهای ایتالیایی، انگلیسی، نروژی، آلمانی و بصورت فعال و پویا در سرمایهگذاری، استخراج، تولید و صادرات نفت و گاز [[قزاقستان]] مشارکت کردند.<ref>روابط جمهوری قزاقستان با اتحادیه اروپا ، [./Http://%20kazak.%20blogfa.%20com/%20tag http:// kazak. blogfa. com/ tag] کد خبر / (5062575) 81889043 :تاریخ خبر 01/10/1394</ref> | ||
همانطور که قبلا اشاره شد پذیرش | همانطور که قبلا اشاره شد پذیرش قزاقستان از سوی اعضای شورای عمومی سازمان تجارت جهانی (WTO) با حمایت آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نشست روز دوشنبه خود (۲۷ جولای) در ژنو، به عضویت [[قزاقستان]] در این سازمان رای مثبت دادند. به این ترتیب، پس از امضای رسمی و طی مراحل قانونی، [[قزاقستان]] صد وشصت و دومین عضو این سازمان خواهد شد. | ||
در تازهترین دیدار «فدریکا موگرینی» مسیول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «پرلان ادریس اف» وزیر امور خارجه [ | در تازهترین دیدار «فدریکا موگرینی» مسیول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «پرلان ادریس اف» وزیر امور خارجه [[قزاقستان]] در آستانا پایتخت قزاقستان قراردادی جهت توسعه و بهبود روابط همه جانبه منعقد گردید. آستانه و بروکسل باامضای این قرارداد برای یک دوره مذاکرات چهار ساله جهت بهبود روابط موافقت کردند. اتحادیه اروپا میخواهد با [https://dmelal.ir/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 قزاقستان] که در منطقه اقتصاد قوی دارد همکاریهایش را گسترش دهد. از سویی دیگر در جریان برگزاری چهاردهمین نشست شورای همکاریهای «قزاقستان - اتحادیه اروپا» در تاریخ در بروکسل با حضور هیات قزاقی به ریاست پرلان ادریس اف همکاریهای دوجانبه، از جمله در زمینههای سیاست، اقتصاد، تجارت و سرمایهگذاری، همکاریهای علمی و تکنولوژیکی، کنسولی و مسایل حقوقی، روابط آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا را مورد بررسی و همچنین در مورد مسایل عمده در دستور کار بینالمللی تبادل نظر کردند که بنا بر اظهارات یرلان ادریس اف این مذاکرات تا پایان سال منجر به عقد توافقنامههای گسترده همکاری فیمابین خواهد شد[i]. که روند گسترش رابطه با اتحادیه اورپا در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۵ طی بازدید رسمی نظربایف رییسجمهور [[قزاقستان]] از انگلیس و فرانسه با عقد توافقنامههایی به مبلغ ۱۰ میلیارد دلار به شریک تجاری اتحادیه اروپا تبدیل شد[ii]<ref>برگرفته از [https://www.google.com/search?q=%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87+%D9%82%D8%B2%D8%A+7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%A7+%DA%86%DB%8+170 https://www.google.com/search?q=]</ref>. | ||
نیز نگاه کنید به | == نیز نگاه کنید به == | ||
[[روابط خارجی قزاقستان]]؛ [[سیاست و حکومت قزاقستان]] | |||
== پاورقی == | == پاورقی == | ||
نسخهٔ ۹ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۲۱
قزاقستان و چین از گذشتههای دور با یکدیگر پیوندهای دیرینه و ناگسستنی داشتهاند. همسایگی و نزدیکی مرزی، ریشه مشترک زبانی قزاقستان با منطقه سین کیانگ و اویغورستان چین، تبادلات تجاری بین دو کشور و حضور پر رنگ قزاقها در چین و حضور چینیها در قزاقستان از جمله عواملی است که زمینههای روابط گسترده بین دو کشور را فراهم کرده است.
در دوران معاصر نیز پس از استقلال سال ۱۹۹۱ رابطه دیپلماتیک بین دو کشور بر قرار شد و متعاقب آن رییس جمهور قزاقستان در سال ۱۹۹۲ در اولین سفر رسمی خود به چین طی ملاقات و مذاکره با رییس جمهور و مسیولین چین موافقتنامههای سیاسی، تجاری و اقتصادی متعددی امضای شد. و طی سفر نظر بایف به چین در سال ۱۹۹۳ بیانیه پی ریزی رابطه دوستانه بین دو کشور از سوی روسای جمهور صادر شد. پس از ان طی سفر رییس جمهور چین؛ جیانگ زمین در سال ۱۹۹۶، به قزاقستان، روابط بین دو کشور به سطح همکاری استراتژیک ارتقای یافت. جیانگ زمین در سفر خود اعلام کرد که نه تنها دوستی و همکاری سودمند دوجانبه بین قزاقستان و چین منافع اساسی دو کشور را تضمین مینماید بلکه در صلح و ثبات و پیشرفت در آسیا و در تمام جهان موثر خواهد بود. بر اساس رفت و آمدهای روسا و مسیولین چین و قزاقستان و ایجاد روابط راهبردی بین دو کشور، در سالهای بعد روابط بین دو کشور روز به روز گسترش یافت و سیاست خارجی قزاقستان، قزاقستان غیر هستهای،[۱]به دلیل اهمیت جایگاه رابطه چین برای قزاقستان در سالهای اخیر، رابطه با چین بعد از رابطه با روسیه به عنوان اولویت سیاست خارجی رییس جمهور قزاقستان اعلام شده است.
پس از استقلال قزاقستان، اختلافات مرزی بین چین و قزاقستان یکی از مشکلات عمده بین دو کشور بود که در جریان برگزاری اجلاسهای شانگهای در سال ۱۹۹۶ در چین، ۱۹۹۷ در مسکو و ۱۹۹۸ در آلماتی حل و فصل شد و همچنین در جریان اعلام قزاقستان به عنوان کشور عاری از سلاح هستهای با پیگیری دولت قزاقستان، دولت چین در ژانویه سال ۱۹۹۹ عدم استفاده چین از سلاح هستهای بر علیه قزاقستان را تضمین نمود و در پی آن همکاریهای شرکت هستهای جنرال (CGN) بزرگترین تامین کننده انرژی در چین در زمینه توسعه استخراج اورانیوم از معادن قزاقستان و تولید سوخت هستهای در سال ۲۰۰۶ آغاز شد و به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل ازشینهوا در سال ۲۰۱۵ شرکت هستهای جنرال (CGN) بزرگترین تامین کننده انرژی در چین قراردادی را مبنی بر ساخت تاسیسات تولید مجتمع سوختی و استخراج از معادن اورانیوم قزاقستان با شرکت قزاتم پروم به امضا رساند:
با تحکیم روابط سیاسی بین قزاقستان و چین روابط تجاری و اقتصادی قزاقستان و چین نیز در سالهای اخیر گسترش یافت بطوری که در سال ۱۹۹۲ مبادلات تجاری بین دو کشور ۳۶۸ میلیون دلار، در سال ۱۹۹۷ حدود ۵۰۰ میلوین دلار و در سال ۱۹۹۸ حدود یک میلیارد و در سال ۲۰۰۷ به رقم بیسابقه ۸/۱۳ میلیارد دلار رسیده است و در سال ۲۰۱۴ به گزارش رادیو تاجیکی نخست وزیر چین از افزایش ۲۰ درصدی حجم تجارت بین کشورش با قزاقستان در هر سال خبر داده است، وی افزود: چین نیز دومین شریک تجاری قزاقستان و بزرگترین بازار صادرات این کشور است: در نخستین سفر نخست وزیر چین به قزاقستان ۳۰ توافقنامه همکاری به ارزش ۱۰ میلیارد دلار بین دو طرف به امضا رسد.
عقد قراردادهای متعدد اقتصادی مخصوصا در زمینه نفت، گاز و انرژی در سالهای اخیر روابط این کشور همسایه را به اوج خود رسانده است که یکی از قراردادهای مهم احداث ۱۲۴۰ کیلومتر خط لوله نفت قزاقستان توسط چین است که نفت دریای خزر را به غرب چین میرساند. این خط لوله که نفت قزاقستان را به چین منتقل میکند تاثیر بی نشیری در رشد اقتصاد پویای قزاقستان خواهد داشت.[۲][۳]. بالاخره در سفر نوروزی کریم ماسیمف نخست وزیر قزاقستان به چین در تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴، ۳۳ قرارداد تجاری و اقتصادی و صنعتی به ارزش ۲۳ میلیارد دلار به امضای رسیده است که این حجم قراردادها و میزان تبادل تجاری نشانگر دور جدید روابط بین قزاقستان و چین است. علاوه بر گسترش همکاریهای سیاسی، تجاری و اقتصادی که در سالهای اخیر بین قزاقستان و چین به اوج خود رسیده است سرمایهگذاری و همکاریهای مشترک در زمینه حمل و نقل و گسترش خطوط ریلی و تلاش برای احیای جاده جدید ابریشم زمینه ساز تحکیم و گسترش روابط همه جانبه بین دو کشور را فراهم کرده است.
روابط قزاقستان با آمریکا
آمریکا از اولین کشورهایی بود که استقلال قزاقستان را در تاریخ ۲۲ فوریه سال ۱۹۹۲ به رسمیت شناخت و سفارت آمریکا اولین سفارتخانهای بود که در این کشور دایر شد. با توجه به اهمیت روابط جمهوری قزاقستان با آمریکا، تا کنون روسای جمهور دو کشور به منظور توسعه روابط فی مابین بارها از کشورهای یکدیگر بازدید کردهاند بطوری که آقای نظربایف تا سال ۲۰۱۴ حداقل ۷ بار به آمریکا عزیمت کرده است و در هر بار نیز توافقنامههای اقتصادی تجاری و مخصوصا موافقت نامه سرمایهگذاری آمریکا در قزاقستان به امضای روسای دو کشور رسیده است.
در جریان دیدار نظربایف و جورج بوش رییسجمهور آمریکا در دسامبر ۲۰۰۱ در واشنگتن، قطعنامه مشترک همکاریهای دراز مدت استراتژیک بین قزاقستان و ایالت متحده آمریکا صادرشد که همین قطعنامه مبنا و زمینه ساز روابط گسترده بین قزاقستان و آمریکا شد. و به دنبال آن، دیدار کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه پیشین ایالات متحد از آستانا در نوامبر ۲۰۰۵ یکی از مهمترین رخدادهایی بود که تاثیر زیادی در توسعه روابط قزاقستان و ایالات متحده داشت که حضور بیش از ۵۰۰ شرکت آمریکایی در قزاقستان حاصل تعاملات و روابط گسترده بین قزاقستان و آمریکا میباشد.
با توجه به اینکه قزاقستان در ۲۹ ژانویه سال ۱۹۹۶ با ارسال درخواست رسمی؛ خواستار پیوستن به سازمان تجارت جهانی شده بود. یکی از اقدامات مهمی که در ششمین سفر رییس جمهور قزاقستان در سپتامبر ۲۰۰۷ به آمریکا انجام شد، روشن شدن موتور پیوستن قزاقستان به سازمان تجارت جهانی بود که با صدور قطعنامهای آمریکا تمایل خود را برای حمایت از قزاقستان برای پیوستن به این سازمان اعلام کرد که نهایتا قزاقستان از تاریخ ۲۷ ژولای ۲۰۱۵ رسما به سازمان تجارت جهانی پیوست. هر چند این موضوع موجب نارضایتی[۴] روسیه شد و الکسی اولوکایف وزیر اقتصاد این کشور با انتقاد از پیوستن قزاقستان به سازمان تجارت جهانی گفت: الحاق «آستانه» به سازمان تجارت جهانی بدون شک مشکلاتی را برای اتحادیه گمرکی در بردارد.۱۳۱ روابط قزاقستان و آمریکا در طول سالهای گذشته تنها به روابط سیاسی و اقتصادی خلاصه نشده است بلکه در حوزه نظامی نیز همکاریهای گسترد ای را پی ریزی کردهاند که در جریان سفر هیات نظامی قزاقی به ایالات متحده آمریکا به ریاست سرتیپ «تالگت ژانژومناف» معاون وزیر دفاع این کشور در واشنگتن برنامه پنج ساله همکاریهای نظامی برای سالهای ۲۰۱۳-۲۰۱۷ بین دو کشور به امضا رسیده است.
در بیانیه وزارت دفاع قزاقستان تصریح شده است که ۲ کشور در حال کار در زمینههای مختلف از قبیل اجرای طرحهایی برای حفظ صلح و ثبات در منطقه، آموزش پرسنل نظامی، ارایه کمکهای نظامی فنی به نهادهای وزارت دفاع قزاقستان، توسعه سیستم آموزش نظامی و کمک در برقراری ارتباط با مجتمع نظامی صنعتی این کشور هستند.
بنابراین بیانیه، قزاقستان و آمریکا همچنین ضمن رایزنیهای دوجانبه، توجه خاصی به آموزش نیروهای ویژه وابسته به وزارت دفاع داشته و توافق کردند که اجرای این تدابیر را به شکل یک برنامه مشترک و از راه تبادل تجربه ادامه خواهند داد. علاوه بر این، وزارت دفاع آمریکا به منظور توسعه همکاری در جهت رشد بخش صنایع نظامی پیشنهاد کرد که با درنظرداشت امکان همکاری در زمینه صنایع نظامی، فناوری و تدارکات وزارت دفاع ایالات متحده این موضوع بررسی شود.
به گفته معاون وزیر دفاع قزاقستان، یکی از اولویتهای اصلی نیروهای مسلح این کشور توسعه صنایع دفاعی داخلی بوده و در این زمینه، توجه ویژه به همکاریهای نظامی فنی با شرکای خارجی از جمله کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی خواهد شد. در بیانیه وزارت دفاع قزاقستان همزمان تصریح شده است که ایالات متحده آمریکا و جمهوری قزاقستان با پیگیری اهداف مشترک به دنبال تقویت روابط دوجانبه نظامی و ادامه گفتوگو برای گسترش همکاری در این زمینه هستند[۵][۶].
روابط جمهوری قزاقستان با اتحادیه اروپا
با توجه به سیاست متوازن قزاقستان با کشورهای مختلف، رابطه این کشور با اتحادیه اروپا نیز رابطهای راهبردی است که در اولویت بندی سیاست خارجی قزاقستان رابطه با اتحادیه اروپا بعد از رابطه با آمریکا قرار دارد. اولین ارتباط بین قزاقستان و اتحادیه اروپا به سالهای ۱۹۹۲ تا 1995 بر میگردد. نیاز قزاقستان به سرمایه خارجی برای رشد و توسعه اقتصادی یکی از دلایل اهمیت رابطه قزاقستان با اتحادیه اروپا است. بطوریکه در سال ۲۰۰۲ بیش از %۴۰ از سرمایهگذاری خارجی در قزاقستان توسط کشورهای اروپایی انجام شد و بر اساس آمار ارایه شده از ژانویه سال ۲۰۰۳ بیش از ۱۳۵۵ شرکت یا موسسه اقتصادی و تجاری اروپایی در قزاقستان فعالیت میکردند.
روابط رسمی دیپلماتیک بین قزاقستان و اتحادیه اروپا ۲ فوریه ۱۹۹۳ بر قرار شد و کمسیون اتحادیه اروپا در نوامبر ۱۹۹۳ نمایندگی خود را در قزاقستان افتتاح کرد. عقد موافقتنامه همکاری دوجانبه بین قزاقستان و اتحادیه اروپا در ۲ فوریه ۱۹۹۶ مبنای مذاکرات سیاسی، تجاری و اقتصادی گسترده بین قزاقستان و اتحادیه اروپا گردید.
یکی از اقدامات مهمی که برای تقویت روابط بین قزاقستان و اتحادیه اروپا انجام شد ایجاد مرکز مشاوره برای مسایل قانونی و استراتژیک و ایجاد هماهنگی بین قوانین قزاقستان با اتحادیه اروپا بود و ازسوی دیگر موافقتنامه اصولی انرژی اجرایی شد که همین امر قزاقستان را به جرگه جامعه جهانی انرژی وارد کرد. بر اساس اسناد همکاریهای متقابلی که طی عزیمت هیاتی از سوی اتحادیه اروپا در جون سال ۱۹۹۸ به قزاقستان منعقد گردید چندین برنامه منطقهای و بین کشوری در مورد کمک به قزاقستان برای جذب سرمایه برای احداث خط لوله، سرمایهگذاری کمک به توسعه کریدور حمل و نقلی شمال و جنوب، همکاری مشترک در مورد امور گمرکی و مبارزه با مواد مخدر تنظیم و مورد موافقت طرفین قرار گرفت.
همکاری در مورد ایجاد پایگاه مشترک پرتاب ماهواره که در نتیجه در مارس ۲۰۰۰ به پرتاب موفق ماهواره کلاستر ۲ از پایگاه فضایی بایکونور منجر شد. سرمایهگذاری اروپا در زمینه پروژههای گاز و نفت قزاقستان یکی دیگر از سرمایهگزاریهای خارجی در قزاقستان به شمار میرود. که به دنبال آن شرکتهای بزرگ هلندی (شل)، شرکت فرانسوی توتال و سایر شرکتهای ایتالیایی، انگلیسی، نروژی، آلمانی و بصورت فعال و پویا در سرمایهگذاری، استخراج، تولید و صادرات نفت و گاز قزاقستان مشارکت کردند.[۷]
همانطور که قبلا اشاره شد پذیرش قزاقستان از سوی اعضای شورای عمومی سازمان تجارت جهانی (WTO) با حمایت آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نشست روز دوشنبه خود (۲۷ جولای) در ژنو، به عضویت قزاقستان در این سازمان رای مثبت دادند. به این ترتیب، پس از امضای رسمی و طی مراحل قانونی، قزاقستان صد وشصت و دومین عضو این سازمان خواهد شد.
در تازهترین دیدار «فدریکا موگرینی» مسیول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «پرلان ادریس اف» وزیر امور خارجه قزاقستان در آستانا پایتخت قزاقستان قراردادی جهت توسعه و بهبود روابط همه جانبه منعقد گردید. آستانه و بروکسل باامضای این قرارداد برای یک دوره مذاکرات چهار ساله جهت بهبود روابط موافقت کردند. اتحادیه اروپا میخواهد با قزاقستان که در منطقه اقتصاد قوی دارد همکاریهایش را گسترش دهد. از سویی دیگر در جریان برگزاری چهاردهمین نشست شورای همکاریهای «قزاقستان - اتحادیه اروپا» در تاریخ در بروکسل با حضور هیات قزاقی به ریاست پرلان ادریس اف همکاریهای دوجانبه، از جمله در زمینههای سیاست، اقتصاد، تجارت و سرمایهگذاری، همکاریهای علمی و تکنولوژیکی، کنسولی و مسایل حقوقی، روابط آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا را مورد بررسی و همچنین در مورد مسایل عمده در دستور کار بینالمللی تبادل نظر کردند که بنا بر اظهارات یرلان ادریس اف این مذاکرات تا پایان سال منجر به عقد توافقنامههای گسترده همکاری فیمابین خواهد شد[i]. که روند گسترش رابطه با اتحادیه اورپا در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۵ طی بازدید رسمی نظربایف رییسجمهور قزاقستان از انگلیس و فرانسه با عقد توافقنامههایی به مبلغ ۱۰ میلیارد دلار به شریک تجاری اتحادیه اروپا تبدیل شد[ii][۸].
نیز نگاه کنید به
روابط خارجی قزاقستان؛ سیاست و حکومت قزاقستان
پاورقی
[i] - پذیرش رسمی عضویت قزاقستان در سازمان تجارت جهانی، سه شنبه, ۰۶ مرداد ۱۳۹۴ http://news.irib.ir/commentaries/item/72362- ۱۳۵ قزاقستان و اتحادیه اروپا قرارداد همکاری امضا کردند.
[ii]- چهاردهمین نشست شورای همکاریهای «قزاقستان-اتحادیه اروپا» در بروکسل، http://www.kazakh.ir/?p=1231 ۱۳۷ اهداف سفر «نظربایف» به اروپا؛ توسعه اقتصادی با نیمنگاهی به منابع خارجی، کد خبر 20629
کتابشناسی
- ↑ http://www.irkz.org/Default.aspx?PageID=52&RelatedID=hjjhhPdX
- ↑ قراردادهستهای [./چین چین] و [./قزاقستان قزاقستان]، «سرویس :سیاسی - انرژی هستهای، کد خبر94092414144، سهشنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۴ ۱۲۷ سیاست خارجی قزاقستان، http://www.irkz.org/Default.aspx?
- ↑ افزایش مبادلات تجاری [./چین چین] و [./قزاقستان قزاقستان]، قابل بازیابی از http://tajik.irib.ir/
- ↑ قرارداد نوروزی ۲۳ میلیاردی چین و قزاقستان، قابل بازیابی از http://news.irib.ir/commentaries/item/65704+167
- ↑ انتقاد وزیر اقتصاد روسیه از الحاق قزاقستان به سازمان تجارت جهانی، قابل بازیابی از http://www.farsnews.com/newstext.php?
- ↑ امضا طرح همکاری نظامی میان [./قزاقستان قزاقستان] و آمریکا، بین الملل - خبرنگاران خارجی، قابل بازیابی از http://www.farsnews.com/printable.php?
- ↑ روابط جمهوری قزاقستان با اتحادیه اروپا ، [./Http://%20kazak.%20blogfa.%20com/%20tag http:// kazak. blogfa. com/ tag] کد خبر / (5062575) 81889043 :تاریخ خبر 01/10/1394
- ↑ برگرفته از https://www.google.com/search?q=
منبع اصلی
صابری، اصغر(1395). جامعه و فرهنگ قزاقستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار).
نویسنده مقاله
اصغر صابری