میزان بودجه ی تحقیقاتی در چین

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۹ توسط Sabeghi (بحث | مشارکت‌ها) (به روز رسانی تعداد درخواست ثبت بین المللی اختراعات و جایگاه نخست چین)


در سال 1995 میلادی، نسبت هزینه ­های پژوهشی و تحقیقاتی چین به تولید ناخالص این کشور تنها ۰/۶ درصد بود در حالی که این میزان در سال 2022 به 2/7 درصد رسید و طبق تصمیم دولت قرار است سالانه 7 درصد به بودجه تحقیقاتی کشور افزوده شود. در حال حاضر چین با اختصاص 443 میلیارد دلار به امر تحقیقات و فناوری، پس از آمریکا در جایگاه دوم جهان ایستاده و طبق پیش بینی ها قرار است تا سال 2034 در 9 بخش مهم فناوری پیشرفته از جمله هوا فضا و دفاعی، تجهیزات الکترونیکی و الکتریکی، صنایع عمومی، مهندسی صنایع، داروسازی و بیوتکنولوژی، نرم افزار و خدمات کامپیوتری، فناوری و تجهیزات سخت افزاری، انرژی های جایگزین و خودرو سازی و قطعه سازی از آمریکا جاو خواهد زد. در سال 2023 چین از 75 میلیون خودرو ساخته شده در جهان، 25 میلیون خود رو را ساخته است که در زمینه ساخت خودروهای برقی از شرکت تسلا نیز جلوتر افتاده است. دولت چین تصمیم گرفته تا سال 2050 چین را بعنوان قدرت نخست علمی و فناوری جهان تبدیل کند. امروزه چین در حال گذار از بخش اقتصادی متکی به ساخت و ساز و تولید کالاهای مصرفی به توسعه فناوری پیشرفته تبدیل کند. اگر چه آمریکا تلاش کرده تا دسترسی چین به فناوری های کلیدی را مانع شود ولی جین با افزایش بودجه تحقیقاتی خود تلاش میکند از وابستگی خود به آمریکا در زمینهئ های هوش مصنوعی ، نیمه هادی ها و محاسبات کوانتومی به خود کفایی دست یابد. هم­چنین، تعداد محققان و پژوهشگران عرصه­ های مختلف در این مدت با 77 درصد افزایش به 926 هزار نفر بالغ شد که نسبت به ۱/۳ میلیون نفر پژوهشگر در آمریکا در جایگاه دوم جهان قرار دارد. طبق آمار، بودجه­ ی تحقیقاتی کشور چین، سالانه با بیش از 20 درصد افزایش در سال 2022 بالغ بر 443 میلیارد دلار رسید که پس از آمریکا در جایگاه دوم جهان جای گرفته و ژاپن (با 130 میلیارد دلار) در مقام سوم است.

هم­چنین، بر اساس پیش بینی آکادمی ملی علوم بریتانیا، با بازگشت فارغ التحصیلان چینی از خارج از کشور، چین از نظر تولید تحقیقات علمی می تواند در سال ۲۰۱۳، یعنی به مراتب زودتر از آنچه قبلاً تصور می شد، از آمریکا پیشی بگیرد. به نظر می ­رسد کشوری که روزی قطب نما، باروت، کاغذ و چاپ را اختراع و به جهان عرضه داشته است، بار دیگر و به زودی از نظر علمی، در صدر جهان قرار گیرد. داده ­های این تحقیق نشان می­ دهد که در سال ۱۹۹۶، سال آغاز این تحقیق، آمریکا ۲۹۲,۵۱۳ مقاله علمی منتشر کرده، که بیش از ده برابر مقالات علمی چین در حدود ۲۵,۴۷۴ بوده است. این در حالی است­ که در سال ۲۰۰۸، تعداد مقالات علمی منتشره در آمریکا با کمی افزایش به بیش از ۳۱۶ هزار مورد رسیده است ولی تحقیقات علمی منتشر شده در چین بیش از هفت برابر شده است. در پیش بینی­ های قبلی تصور می شد که چین احتمالا بعد از سال ۲۰۲۰ میلادی از آمریکا جلو بیفتد، اما تحقیقات جدید نشان می­ دهد که این کشور پس از پیشی گرفتن از بریتانیا، اکنون دومین کشور بزرگ تولید کننده ­ی تحقیقات علمی در جهان است، و تا دو سال دیگر از آمریکا هم پیشی خواهد گرفت. براساس داده های منتشره از سوی سازمان جهانی مالیت معنوی، در سال 2023 از مجموع 272 هزار مورد درخواست ثبت اختراع بین المللی، چین با 70 هزار مورد درخواست در جایگاه نخست و بزرگترین ارائه کننده درخواست اختراع جهان قرار دارد. این در حالی است که آمریکا با 55 هزار مورد در جایگاه دوم هست. شرکت هواوی چین با حدود 7 هزار درخواست ثبت اختراع بین المللی در این رمینه در رده اول جهانی است.

پروفسور کریس لوولین اسمیت، مسئول ارشد این تحقیقات می­ گوید: «با توجه به میزان سرمایه گذاری چین در زمینه ­ی تحقیق و توسعه، از شنیدن این پیش بینی تعجب نکردم.» چون دولت چین از سال ۱۹۹۹ به بعد، میزان سرمایه گذاری در زمینه ­ی تحقیقات را سالانه بیست درصد افزایش داده و این رقم اکنون به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار می ­رسد.

این میزان سرمایه گذاری و افزایش سالانه 20 درصدی آن در زمینه­ های پژوهشی در چین، موجب شده که مجله­ ی آمریکایی «تحقیق و توسعه» به مؤسسات پژوهشی آمریکا هشدار دهد که به زودی از مؤسسات پژوهشی چین در این زمینه عقب ­تر خواهند ماند. با توجه به رشد اقتصادی چین و سرمایه گذاری شرکت­ های چند ملیتی در این کشور، بسیاری از شرکت­ های بین المللی و چند ملیتی مراکز تحقیقاتی خود را به خاطر وجود نیروهای برجسته­ ی علمی در چین، به این کشور منتقل کرده ­اند. برخی از کارشناسان معتقدند جهان پس از پشت سر گذاشتن مسابقات تسلیحاتی وارد مسابقه ­ی نیروی کار ارزان شد و اینک وارد رقابت تحقیق و توسعه (مغز و سر) در زمینه ­ی توسعه ­ی فناوری شده است.

بر اساس گزارش ­های منتشره، بودجه­ ی تحقیقاتی در جهان بالغ بر یک تریلیون دلار است که کشور چین ۱۳/۴ درصد آن را به خود اختصاص داده است و طی چند سال آینده این میزان به بیش از 16 درصد خواهد رسید. این درحالی است که آمریکا ۳۲/۷ درصد بودجه­ ی تحقیقات در جهان را به خود اختصاص داده است.[۱][۲]

آمار پایه ­ای سرمایه گذاری در زمینه ­ی تحقیق و توسعه (R and D)توسط شرکت­ های صنعتی بزرگ و کوچک (2009)[۳]

نوع شرکت بر اساس تعداد محققان تمام وقت (نفر-سال) هزینه های پژوهشی (ده هزار یوان) پروژه های تحقیقاتی تأمین اعتبار شده
جمع کل 1306179 32115692 133994
سرمایه گذاری توسط شرکت­ های داخلی 952103 23449930 103427
شرکت­ های دولتی 141029 3222891 16537
شرکت­ های با مالکیت اشتراکی 9748 436754 1821
سرمایه گذاری توسط شرکت­ های تعاونی 4508 96938 739
شرکت­ های با مالکیت مشترک 1901 73116 127
شرکت­ های با مالکیت مشترک دولتی 1636 66431 99
شرکت­ های با مسئولیت محدود 418484 10793313 45245
شرکت­ های با سرمایه گذاری انحصاری 116775 3111622 11852
شرکت­ های خصوصی 134941 3218079 14843
سایر شرکت­ ها 2778 98446 444
انواع شرکت­ های سرمایه گذار هنگ کنگ، ماکائو و تایوان 136209 3123358 12850
انواع شرکت­ های سرمایه گذار خارجی 217866 5542403 17717

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. Bloomberg (2006)
  2. سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم، ص۱۲۷۴.
  3. China statistical Year Book- 2010, China statistic Press