مشاهیر هنری اردن
مشاهير هنري
9-2-1 مشاهير موسيقي محلي اردن
1- عبده موسي:
در سال1927 در شهر اربد در شمال اردن در يک خانواده ساده متولد شد. پدرش قبل از تولدش درگذشت. در ده سالگي به فراگيري ترانه هاي معروفي که در محيط زندگي اش خوانده مي شد پرداخت و به واسطه صداي زيبايي که داشت به خوبي ترانه ها را مي خواند. در طي چهل سال قالب هاي غنايي مختلفي از جمله هجين، سامر، ترانه ها و قالب هاي بدوي، قالب هاي شرقي و... را به خوبي اجرا مي کرد.
حيات هنري خود را با احياي آوازهاي محبوب محلي و کنسرت ها آغاز نمود و به سرعت شهرت زيادي به دست آورد.
در سال 1958 ترانه «بيّاوَلاَ بِيْك» را در دارالاذاعــة اردن در قدس اجرا نمود و در سال 1959 در گروه موسيقي دارالاذاعه در امان عضو شد و از اين طريق با موسيقي دانان و خوانندگان سنتي و عرب ارتباط پيدا کرد و ترانه هايي را با آنان اجرا کرد که موفقيت زيادي بدست آوردند.
دوره سوم حيات هنري وي با انجام سفرهاي هنري با گروه رقص محلي اردن به بريتانيا آغاز شد و در لندن به خواندن ترانه پرداخت. در سال 1977 نيز توسط همان گروه به پاريس و تونس سفر کرد. در ادامه سفرهاي هنري خود به مغرب، رماني، امان، بحرين، قطر و امريکا رفت. وی در سال 1977 درگذشت.
2- جميل العاص:
در سال 1928 در قدس متولد شد. آموختن موسيقي با دستگاه «بزق» را به خوبي فراگرفت و استاد هنر موسيقي محلي روستايي شد. آهنگسازي بسياري از ترانه هاي ملي و عاطفي از جمله «بين الدوالي» ، «دلعونــة»، «بس ارفع ايديک»، و «مرحب يا ريم الفلا» و.. را انجام داد هم چنين براي بسياري از هنرمندان اردني از جمله يوسف رضوان، فهد النجار، الياس عوالي، اسماعيل خضر، محمد وهيب و بسياري از خوانندگان عرب از جمله وردة الجزائريــة ونجاة الصغيرة وعادل مأمون واسماعيل شبانه و فهد بلان ونجاح سلام وياسمين الخيام وسهام شماس و علي الحجار و محمد ثروت و وديع الصافي آهنگ سازي کرد.
وي حيات هنري اش را با نواختن موسيقي در جشن ها، اعياد و مراسم ازدواج و شادي آغاز کرد و آنقدر در نواختن دستگاه «بزق» مهارت يافت که استاد اين دستگاه در اردن شد.
از زمان تاسيس دارالاذاعــة در امان رياست گروه موسيقي آن‌جا را عهده‌دار بود و در سال 1977 بازنشسته شد. در خلال اين مدت طولاني در راديو با برخي شعراء به ويژه رشيد زيد الکيلاني همکاري داشت. آثار او در راديو و تلويزيون اردن پخش مي شد. وي در بسياري از جشنواره هايي که در نقاط مختلف اردن برگزار مي شد حضور يافت.
وي سال هاي آخر زندگي را در بيماري، انزوا و بي پولي گذراند تا در سال 2003 دارفاني را وداع گفت.
3- توفيق النمري:
در سال 1918 در بلدة الحصن در شمال اردن متولد شد؛ وي درکنار فعالیت هایش در بخش موسيقي راديو اردن به تعمير ساعت مي پرداخت. او اولين اردني است که ترانه هايش در زمان استعمار انگليس از راديو فلسطين در قدس پخش مي شد. وي نيز همانند عبده موسي و جميل العاص نقش مؤثري در ارائه نوع ديگري از غناي عربي داشت.
غنا و آهنگ هاي او اسلوب مخضرم داشت؛ يعني چيزي بين بدوي و روستايي؛ همانند آنچه در شرق اردن رايج بود. زماني که دارالاذاعــة در امان تاسيس شد از جمله معدود افرادي بود که با موسيقي غربي آشنایی داشت و از موسيقي هاي رقص آور خارجي استفاده مي نمود.
امتياز نمري نسبت به ديگران در آهنگ سازی محلي است؛ وي آهنگسازي آثار برخي خوانندگان عرب از جمله وديع الصافي، سميرة توفيق را برعهده داشت.
وي مدال درجه دو استقلال، دکتري افتخاري دانشگاه اردن و مدال درجه يک ملک حسين را دريافت نمود و در سن 93 سالگي در سال 2011 دارفاني را وداع گفت.(2)