مشاهیر هنری اردن

از دانشنامه ملل

مشاهیر رشته موسیقی محلی در کشور اردن به شرح زیر هستند:

عبده موسی

در سال 1927 در شهر اربد در شمال اردن در یک خانواده ساده متولد شد. پدرش قبل از تولدش درگذشت. در ده سالگی به فراگیری ترانه‌های معروفی که در محیط زندگی‌اش خوانده می‌شد پرداخت و به واسطه صدای زیبایی که داشت به خوبی ترانه‌ها را می‌خواند. در طی چهل سال قالب‌های غنایی مختلفی از جمله هجین، سامر، ترانه‌ها و قالب‌های بدوی، قالب‌های شرقی و... را به خوبی اجرا می‌کرد. حیات هنری خود را با احیای آوازهای محبوب محلی و کنسرت‌ها آغاز نمود و به سرعت شهرت زیادی به دست آورد. در سال 1958 ترانه «بیّاوَلاَ بِیْک» را در دارالاذاعــه اردن در قدس اجرا نمود و در سال 1959 در گروه موسیقی دارالاذاعه در امان عضو شد و از این طریق با موسیقی‌دانان و خوانندگان سنتی و عرب ارتباط پیدا کرد و ترانه‌هایی را با آنان اجرا کرد که موفقیت زیادی بدست آوردند.

دوره سوم حیات هنری وی با انجام سفرهای هنری با گروه رقص محلی اردن به بریتانیا آغاز شد و در لندن به خواندن ترانه پرداخت. در سال 1977 نیز توسط همان گروه به پاریس و تونس سفر کرد. در ادامه سفرهای هنری خود به مغرب، رمانی، امان، بحرین، قطر و امریکا رفت. وی در سال 1977 درگذشت.

جمیل العاص

در سال 1928 در قدس متولد شد. آموختن موسیقی با دستگاه «بزق» را به خوبی فراگرفت و استاد هنر موسیقی محلی روستایی شد. آهنگسازی بسیاری از ترانه‌های ملی و عاطفی از جمله «بین الدوالی» ، «دلعونــه»، «بس ارفع ایدیک»، و «مرحب یا ریم الفلا» و.. را انجام داد هم چنین برای بسیاری از هنرمندان اردنی از جمله یوسف رضوان، فهد النجار، الیاس عوالی، اسماعیل خضر، محمد وهیب و بسیاری از خوانندگان عرب از جمله ورده الجزائریــه و نجاه الصغیره و عادل مأمون و اسماعیل شبانه و فهد بلان و جاح سلام و یاسمین الخیام و سهام شماس و علی الحجار و محمد ثروت و ودیع الصافی آهنگ‌سازی کرد. وی حیات هنری‌اش را با نواختن موسیقی در جشن‌ها، اعیاد و مراسم ازدواج و شادی آغاز کرد و آنقدر در نواختن دستگاه «بزق» مهارت یافت که استاد این دستگاه در اردن شد. از زمان تاسیس دارالاذاعــه در امان ریاست گروه موسیقی آن‌جا را عهده‌دار بود و در سال 1977 بازنشسته شد. در خلال این مدت طولانی در رادیو با برخی شعراء به ویژه رشید زید الکیلانی همکاری داشت. آثار او در رادیو و تلویزیون اردن پخش می‌شد. وی در بسیاری از جشنواره‌هایی که در نقاط مختلف اردن برگزار می‌شد حضور یافت.

وی سال‌های آخر زندگی را در بیماری، انزوا و بی‌پولی گذراند تا در سال 2003 دارفانی را وداع گفت.

توفیق النمری

در سال 1918 در بلده الحصن در شمال اردن متولد شد؛ وی درکنار فعالیت‌هایش در بخش موسیقی رادیو اردن به تعمیر ساعت می‌پرداخت. او اولین اردنی است که ترانه‌هایش در زمان استعمار انگلیس از رادیو فلسطین در قدس پخش می‌شد. وی نیز همانند عبده موسی و جمیل العاص نقش مؤثری در ارائه نوع دیگری از غنای عربی داشت. غنا و آهنگ‌های او اسلوب مخضرم داشت؛ یعنی چیزی بین بدوی و روستایی؛ همانند آنچه در شرق اردن رایج بود. زمانی که دارالاذاعــه در امان تاسیس شد از جمله معدود افرادی بود که با موسیقی غربی آشنایی داشت و از موسیقی‌های رقص‌آور خارجی استفاده می‌نمود. امتیاز نمری نسبت به دیگران در آهنگ سازی محلی است؛ وی آهنگسازی آثار برخی خوانندگان عرب از جمله ودیع الصافی، سمیره توفیق را برعهده داشت. وی مدال درجه دو استقلال، دکتری افتخاری دانشگاه اردن و مدال درجه یک ملک حسین را دریافت نمود و در سن 93 سالگی در سال 2011 دارفانی را وداع گفت[۱][۲].

نیز نگاه کنید به

مشاهیر هنری روسیه؛ مشاهیر هنری کانادا؛ هنرمندان و خوشنویسان مشهور چین باستان؛ نقاشان مشهور چین باستان؛ مشاهیر هنری اسپانیا؛ مشاهیر هنری سیرالئون؛ مشاهیر هنری قطر؛ مشاهیر هنری کوبا؛ مشاهیر هنری سنگال

کتابشناسی

  1. برگرفته از وزارة الثقافــة الاردنیــة http://culture.gov.jo/new
  2. لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)