متسختا
متسختا
متسختا، پایتخ ت باستانی پادشاهی گرجستان شرقی، در كارتل ی داخلی واقع شده است. متسختا از شهرهای قدیم گرجستان است. بنای آن در نیم ه دوم هزاره اول پیش از میلاد نهاده شده است. اكنون این شهر در نوار باریك ی در طو ل ساحل رودها ی كُر و آراگو ی كشیده شده و تقریباً ب ه طول كامل توسط كوهستان ها، احاطه شده است. در دور ههای گذشته این شهر به استحكامات و ساختمان های پیوسته ای متصل بود ك ه تا دامن ه كوه های اطراف كشیده می شد و برروی هم با پایتخت، مركز دولتی بزر گ را تشكیل می دادند. دوره رشد متسختا از قرنهای اولیه عصر مسیحی ت آغاز و تا قرن ششم میلادی ادامه می یابد. پس از انتقال پایتخت دولت به تفلیس در قر ن 6 میلادی، متسختا با كلیساهای متعدد و كلیساها ی جامعی كه بعدها در آنجا ساخته می شود، به عنوان مركز دینی كشور باقی می ماند. متسختای امروز با آثار معماری و باستانی ارزشمند خود همچو ن یك موزه است. كاوشهایی كه در شهر و پیرامون آن صورت گرفته آثار ارزشمندی از نمونه های فرهنگ میلادی را در برمی گیرد. - مادی هزاره اول پیش از میلاد تا قرنهای 6 بررسی محل ها، ساختمان های مسكونی و بناها ی مربوط به آن، همچنین ظروف متعدد خانگ ی و جواهرات، نشان دهنده شكوفایی تاریخ تمدن شهر است. متسختا همچنین به عنوان یكی از مراكز مهم آثار معماری باستانی گرجستان شناخته می شود. هنگام ورود به شهر از شمال از طریق جاده یا از غرب از طریق راه آهن، معبد جوار ی كه در بالای صخره ای كوهستانی كه درست در روبروی بلوك های مسكونی در محل تلاقی دو رود قرار دارد خودنمای ی می كند. معبد جوار ی یكی از ارزشمندترین آثار معماری (585 میلادی) گنبدی است. این بنا قدیمی ترین نمونه ساختمان های باستانی گرجستان است. ساختمان صومعه چنان به نظر می رسد كه از درون صخره، به سوی قله مخروطی آن بیرون آمده است. جواری به ویژه هنگام شب در زیر تاب ش نورافكن ها، زیباتر دیده می شود. درست در مركز متسختا، كلیسای جامع "اسوتیتسخوولی" قرار دارد كه در آغازه سده 11 میلادی توسط معمار گرج ی، آرساكیدزه ساخته شده است. این بنای عظیم به سبب معماری بسیار زیبا و ارزشمند خود و تركی ب قطعات حجاری های هنرمندانه روی سنگ قابل توجه بسیار است. در فاصله كم از اسوتیتسخوولی، صومعه سامتاورو، یكی دیگر از نمونه های برجسته معماری همان عصر قرار دارد. هنگام نزدیك شدن به متسختا در طول "جاده نظامی گرجستان " ستون سنگی بلندی در ساح ل روبرو ی آراگوی، در سم ت چپ قرار دارد. این ستون یادبود در محل مر گ "ایلیاچاوچاوادزه " مشهورترین نویسنده و اندیشمند گرجستان سربرافراشته است. جمعیت این شهر در سا ل 1995 حدود 16 هزار نفر برآورد شده است.
تركیب اصلی اقتصادی این منطقه كشاورزی و باغدار ی و پرور ش گوسفند می باشد كه این فعالیت آخری در مناط ق مرتفع تیانتی، دوشت ی و قازبگ ی صورت می گیرد. جاده های نظامی گرجستان از این منطقه یعنی از میان تفلیس و مرز با فدراسیون روسیه می گذرد. این منطقه با توجه به بسته بودن مسیر آبخازیا مهمترین كانال تردد جاده ای گرجستان و روسیه می باشد. (راهنمای کشورهای مستقل مشترک المنافع و جمهوری‌های بالتیک، 1374، ص 128)
بیشترین صنایع این منطقه در متسختا و دوشتی قرار دارد. ضمن اینكه پیست های اسكی در بخ ش گودائوری این منطقه واقع می باشد. نرخ بیكاری در این منطقه 6 درصد گزارش شده است.