لباس سنتی مردم اتیوپی

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۶ توسط Samiei (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

لباس در فرهنگ مردم این کشور اهمیت زیادی دارد و مردمان شهری و روستایی علاقه زیادی به البسه سنتی خود که تا حدودی بین قبایل این کشور مشترک است دارند. البته طی چند دهه اخیر بسیاری از شهرنشینان - خصوصا کارمندان بخش‌‌های دولتی و خصوصی - تحت تاثیر فرهنگ غربی به لباس‌‌های استاندارد غربی شامل کت و شلوار برای مردان و کت و دامن برای زنان روی آورده‌اند با این حال البسه سنتی هنوز جایگاه خاص خود را در این کشور سنتی حفظ کرده‌اند و زنان و مردان در مراسم و موقعیت‌‌های خاص مانند سال نو (انکوتاتاش)، ایام کریسمس (جنا) و یا مراسم عروسی، لباس‌‌های زیبای سنتی خود را بر تن ‌می‌کنند.

تنوع البسه سنتی و بو‌می بیشتر در بین زنان مشاهده ‌می‌شود‌. لباس سنتی زنان اتیوپیایی معمولا از پارچه‌ای بافته شده از نوارهای بلندی که به یکدیگر دوخته شده‌اند به نام شما (Shemma) تهیه ‌می‌گردد‌. جنس این پارچه از کتان است و گاهی اوقات برای زیبا جلوه دادن این پارچه، رشته‌‌های نخی درخشانی داخل آن بکار برده ‌می‌شود. بافت پارچه‌ای مناسب و کافی برای دوختن یک پیراهن، حدود دو تا سه هفته به طول ‌می‌انجامد. از پارچه ارزشمند "شما" عمدتا برای تهیه لباسی کاملا سنتی که آن را پیراهن حبشه‌ای (Habesha qemis) ‌می‌نامند استفاده ‌می‌شود. پیراهن‌‌های حبشی معمولا سفید رنگ هستند و اغلب نوارهای رنگینی در حاشیه‌این لباس بکار ‌می‌رود‌. قسمت پایین آن نیز با نقش‌‌ها و طرح‌‌هایی تزیین ‌می‌شود و زیبایی آن را دوچندان ‌می‌سازد. زنان روستایی البسه سنتی دیگری نیز که تمام بدن آنها را ‌می‌پوشاند بر تن ‌می‌کنند‌. تعداد اندکی از زنان قبایل ابتدایی ساکن دره اومو نیز برای پوشش بدن خود صرفا به تکه پارچه‌‌هایی که به بالا تنه و پایین تنه خود ‌می‌بندند اکتفا ‌می‌نمایند.

مردان معمولا زیر شلواری و پیراهنی با یقه سفید که تا زانو ‌می‌رسد برتن ‌می‌کنند و گاهی ممکن است بلوزی نیز روی آن پوشیده شود. آنان اغلب جوراب‌‌های بلندی تا زانو نیز برتن ‌می‌کنند‌. لباس‌‌های بلند یکسره تا مچ پا نیز در بین مردان صحراگرد و روستایی بسیار رایج است. در برخی روستاها نیز مردان پارچه بلند لنگ مانندی را بدور کمر خود ‌می‌بندند که تا پایین زانوها امتداد ‌می‌یابد‌. مردان ارومو معمولا شال‌‌هایی نیز بر شانه‌‌های خود ‌می‌اندازند که از گوشه راست بر روی شانه آنها نصب ‌می‌گردد. در روستاهای منطقه دره اومو و در بین قبایل کاملا ابتدایی ساکن در جنگل‌‌های این منطقه مردان تنها تکه پارچه‌ای بدور کمر خود ‌می‌بندند که حکم پوشش آنها را دارد.

بر سر کردن شال و روسری در اتیوپی بسیار متداول است و هم مردان و هم زنان از شال یا دستمال گردن‌‌های متنوعی استفاده ‌می‌کنند‌. یکی از مهم ترین شال‌‌هایی که زنان این کشور معمولا بر سر ‌می‌کنند «نتلا» (Netela) نامیده ‌می‌شود‌. شال‌‌های نتلا در موقعیت‌‌های مختلف، به شیوه‌‌های متفاوتی پوشیده ‌می‌شوند. زنان مسیحی در هنگام ورود به کلیسا، موهای خود را با آن ‌می‌پوشانند و گوشه‌‌های شال را به صورت متقاطع، روی شانه‌‌هایشان ‌می‌اندازند، به گونه‌ای که رشته تارهای درخشان بافته شده در آنها در لبه‌‌ها مشخص گردد. به‌این حالت «مسکلیا» (Meskelya) گفته ‌می‌شود. زنان در مراسم تشییع و تدفین، شال را به گونه‌ای ‌می‌پوشند که رشته تارهای درخشان در قسمت پایین آن قرار گیرند و این حالت را «مادگدگ» (Madegdeg) ‌می‌نامند. النگو و گردن بندهای نقره‌ای و طلایی که به همراه بازوبند پوشیده ‌می‌شوند، جلوه زن اتیوپیایی را کامل ‌می‌کنند. مردان روستایی‌، خصوصا بیابانگردان‌، نیز همواره نوعی شال سنتی را بر سر ‌می‌اندازند که بهترین محافظ سر و صورت آنها از جمله در هنگام مواجهه با توفان شن و اشعه مستقیم آفتاب محسوب ‌می‌شود.

همان طور که اشاره شد امروزه استفاده از البسه غربی در بین شهرنشینان متداول گشته است‌. علاوه بر آن طراحان مختلف لباس‌‌های شب، پارچه‌‌های سنتی را با سبک‌‌های مدرن لباس‌‌های غربی درهم ‌می‌آمیزند که مورد استقبال بانوان شهری قرار گرفته است با این حال لباس‌‌های سنتی همچنان در حاشیه شهرها‌، روستاها و مناطق صحرایی کاربرد وسیعی دارند[۱][۲].

نیز نگاه کنید به

لباس های سنتی در ساحل عاج؛ لباس های سنتی در سوریه؛ لباس های سنتی در زیمبابوه؛ لباس های سنتی در اردن؛ لباس های سنتی در فرانسه؛ لباس های سنتی در قطر؛ لباس‌های سنتی ژاپن؛ پوشاک سنتی کانادا؛ لباس‌های سنتی کوبا؛ لباس‌های سنتی تونس؛ لباس سنتی در افغانستان؛ لباس و زیور آلات قوم بای؛ لباس‌های سنتی سنگال؛ لباس ملی و سنتی مردم تایلند؛ لباس های سنتی سیرالئون؛ لباس های سنتی در مالی؛ لباس های سنتی قزاقستان؛ لباس ملی و سنتی مردم بنگلادش؛ لباس ملی و سنتی مردم سریلانکا؛ لباس های سنتی تاجیکستان؛ لباس‌های سنتی اسپانیا

کتابشناسی

  1. برگرفته از http://www.ethiopianclothing.net
  2. عرب احمدی، امیر بهرام، کریمی، مهرداد (1392). جامعه و فرهنگ اتیوپی. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 194-196.