استقلال رسانه ای در چین
در رسانههای جمعی چین، چیزی بهعنوان خبر، گزارش و تحلیل و تفسیرهای مستقل سیاسی از رویدادهای داخلی و بینالمللی، خارج از آنچه که از سوی خبرگزاری رسمی و دولتی شینخوا منتشر میشود، وجود ندارد. در واقع میتوان گفت، تمامی رسانههای گروهی چین، مجاز به استفاده از منابع تحلیلی و خبری، غیر از خبرگزاری شینخوا نیستند. هر خبر و تحلیلی که از سوی این بنگاه خبری منتشر شود قابل چاپ است، در غیر اینصورت هیچ نشریهای مجاز به چاپ هر گونه خبری نیست.
اگرچه اینترنت و سایتهای خبری مستقل و عمده مستقر در خارج از چین، این انحصار خبری و تحلیلی را نقض کردهاند، ولی بهصورت رسمی، این سلطه همچنان در اختیار خبرگزاری شینخوا است. حتی روزنامههای مهم و معتبری همچون روزنامه مردم، چاینادیلی، عصر پکن، و جوانان و... که سخنگوی حزب بوده و مسئولان آنها را عمدتا مقامات حزبی و دولتی تشکیل میدهند نیز مجاز به چاپ و انتشار خبر، خارج از شبکه خبری شینخوا نیستند. همین رویه مستمر اتکاء به یک منبع خبری، تاکنون مانع از آن شده که جامعه مطبوعاتی مستقل از دولت شکل بگیرد. خبرنگاران و تحلیلگران مطبوعاتی جرأت و جسارت آن را ندارند تا پا را فراتر از خطوط قرمز تعیین شده از سوی شورای مطبوعاتی و رسانهای چین بگذارند. اصلاً در سیستم قضایی دولت چین هم مقررات خاص جامعی برای برخورد با جرایم مطبوعاتی تعریف نشده است و در موارد نادری که جرمی اتقاق افتاده، بهصورت موردی و براساس تصمیم مقامات بالا برخورد شده و اینگونه تصمیمها، انعکاس آنچنانی هم در مطبوعات و رسانههای جمعی نداشته است. لذا، یکی از چالشهای پیش روی دولت برای تشکیل بنگاههای بزرگ رسانهای و اجازه فعالیت دادن به بخش خصوصی و مؤسسات رسانهای خارجی، نداشتن قوانین و مقررات لازم در این زمینه است. با ورود چین به سازمان تجارت جهانی و ضرورت رعایت قوانین و مقررات بینالمللی و تلاش بخش خصوصی و سرمایه گذاران وشرکتهای خارجی برای ورود به بخش صنعت مطبوعات و رسانههای چین، موجب گردیده تا دولتمردان که در حال حاضر کنترل کامل رسانههای این کشور را در اختیار دارند، برای رویارویی با چالشهای پیشروی و جلوگیری از خارج شدن رسانهها از چارچوب نظارتی و کنترلی دولت و آماده سازی بخش رسانهها برای روزی که احتمالاً بخشی از این صنعت توسط بخش خصوصی و سرمایهگذاران خارجی کنترل خواهد شد و بالا بردن توان رقابتی رسانههای داخلی، برنامه ریزیهای متعدد کوتاه مدت و بلند مدتی را انجام دهند تا بتوانند از خارج شدن این بخش حساس از کنترل کامل دولت مانع شوند.
در حال حاضر، مطبوعات رسالت خود را پیشبرد اهداف اصلاحات اقتصادی، ایجاد شبکههای اطلاع رسانی و آشنا ساختن مردم با سیستم جدید میدانند. علاوه بر مطبوعات رسمی، شمار مطبوعات درونگروهی نیز در حال افزایش است ولی آمار دقیق و روشنی از روزنامههای درون حزبی وجود ندارد. مجموع روزنامهها و نشریات رسمی و درونگروهی را بیش از 30000 مورد ذکر کردهاند.[۱]
نیز نگاه کنید به
رسانه و وسايل ارتباط جمعی چین؛ رسانه ها و مطبوعات در چین؛ رسانه های چین؛ شکل گیری رسانه ها در چین
کتابشناسی
منبع اصلی
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی.
نویسنده مقاله
علی محمد سابقی