هنرمندان و خوشنویسان مشهور چین باستان

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۲۹ توسط Samiei (بحث | مشارکت‌ها)

هنرمندان و خوشنویسان مشهور چین باستان عبارت است از:

وانگ شی جی

«وانگ شی جی»، در خانواده­ای اصیل به دنیا آمد. وقتی وی از شغل دولتی استعفا کرد، در شَن یین (Shanyin)، گویجی(Guiji)(شائوشینگ(Shaoxing) کنونی استان جه جیانگ (Zhejiang) اقامت گزید. او در سال­‌های نخست زندگی، خوشنویسی را از «وِی­فورِن (Wei Furen)» فراگرفت. بعدها خط نویسی مرسوم و شکسته را از «جانگ­یو (Zhang You)» و «جانگ­ جی (Zhang Zhi)» آموخت. وی نقاط قوت هر یک از اساتید را فراگرفت تا سبک خاص خودش را ایجاد کند. ارزش آثار او با استفاده از نوشتار رسمی، کاراکتر­های معمولی، پیوسته نویسی و خط شکسته، از سطح هنری اساتید پیشین خوشنویسی فراتر رفت. او توسعه­‌ی خوشنویسی را از مسیر طبیعی به سمت یادگیری مهارت­‌های جدید هدایت و آن را به کمال رساند. وی در دوران حیات خود مشهور و در نسل­‌های بعد به عنوان«حکیم خوشنویس واقعی» محترم شمرده می ­شد.

«پیش به سوی عمارت کوشک فانوسی» مشهور ترین نمونه‌­ی آثار پیوسته نویسی «وانگ شی جی» است. این اثر به عنوان «نخستین اثر پیوسته نویسی زیر آسمان» شمرده می ­شود.

گفته می ­شود که «وانگ» این اثر را بار­ها باز نویسی کرد، ولی احساس کرد نمی ­تواند آن اثر اصلی را که می­ خواهد به وجود آورد. این اثر به یک گنجینه‌­ی گران‌بهای خانوادگی تبدیل شد. بعد­ها، این اثر به «جی ­یونگ (Zhiyong)»، هفتمین نسل از باز ماندگان «وانگ شی جی» که او هم یک خوشنویس مشهوری بود، تقدیم شد.

وانگ شیان جیان

«وانگ شیان جیان» پسر هفتم «وانگ شی جی» هم خوشنویس خوبی بود، او به ویژه، در نوشتن خط پیوسته و خط شکسته شهرت داشت. وی با به ارث بردن دستاوردهای پدرش، سبک­‌های ابتدایی و دشوار خوشنویسی را توسعه داد. وی ظریف و برجسته می­ نوشت و سبکش تأثیر فراوانی در نسل­‌های بعدی گذاشت. آثار خوشنویسی دو وانگ هنوز هم به‌­صورت وسیع چاپ و منتشر می­ شود و آخرین چاپ آن«مجموعه‌­ی کامل آثار خوشنویسی چینی»، است که در هنرکده­‌ی رونگ بائوزَی (Rongbaozai)پکن به چاپ رسید که دو جلد از آن مربوط به آثار این دو نفر است.

چوسویلیانگ

«چوسویلیانگ»(659 یا 658-596 میلادی) یکی از وزرای خوشنویس دوران امپراتوری تانگ بود. وی وقتی از کار برکنار و از دربار اخراج شد، فوت کرد. او ابتدا سبک خوشنویسی «شی­ لیانگ» و «اویانگ ­شون» و سپس «یو­شی نان» را مورد مطالعه قرار داد. او در پایان، آثار دو وانگ را مطالعه و سبک مختص به خود را ابداع کرد. وی در سال‌­های باقی مانده از زندگیش، سبک موج دار و خط نویسی معمولی را که نسل‌­های بعد را به شدت تحت تأثیر قرار داد، به وجود آورد.«چوسویلیانگ» به همراه «اویانگ ­شون»، «یو شی نان» و «شووِجی»(713-649 میلادی)، به عنوان چهار خوشنویس بزرگ دوران اولیه‌­ی تانگ مشهور هستند. مورد احترام ترین اثر وی «پیش به سوی بتکده­‌ی قو­های وحشی آموزه­‌های مقدس» است.

یان جِن چینگ 

«یان جِن چینگ» (Yan Zhenqing)وزیر و خوشنویس دربار تانگ، در خانواده­ای معتبر به دنیا آمد. وی در دوران حکمرانی امپراتور دِزونگ (Dezong) به دست وزیری خیانتکار به قتل رسید. وی خوشنویسی را از خانواده و «جانگ ­شو»، خوشنویس مشهور فراگرفت. او از تجربیات تمام استادان پیشین بهره برده و سبک خاص خود را در هر دو زمینه­‌ی نوشتار معمولی و پیوسته نویسی ایجاد کرد. سبک یان، قوی، سنگین و ظریف بوده و نشان دهنده‌­ی موفقیت و قدرت سلسله‌­ی تانگ است. اگرچه او خوشنویسی آماتور بود، ولی پرکار بود. طبق اسناد تاریخی، وی 138 اثر خلق کرد، ولی تنها 70 مورد از آن­ها تا کنون باقی مانده است.

لیو گونگ چوان

«لیو گونگ چوان» خوشنویس عصر تانگ بود. وی به خاطر نوشتن کاراکتر­های منظم و مرتب معروف بود. او با به کار گیری ساختار به هم پیوسته­‌ی سبک «اویانگ­شون» و توسعه‌­ی حرکت قلم مویِ سبک «یان جِن چینگ »، سبک خاص لیویِ خود را ابداع کرد. خوشنویسی او سبک استخوان دار و توانمند با چارچوبی استوار و حرکاتی قدرتمند بوده، و بر ایده‌­ای قوی و ساخت­دار تأکید دارد. کار­های او اغلب به کار «یان جِن چینگ » ارتباط داده می­ شود. «رگ­ های یان و استخوان لیو» نماد ویژگی اصلی این دو سبک بزرگ نوشتاری قاعده مند سلسله­‌ی تانگ است. لیو هم مثل یان خیلی پرکار بود.

معروف ترین اثر وی «لوح بتکده ­ی شوانبی»است که داستان استاد مانک داد (اDada)، کسی که مقرب امپراتوران سلسله­‌ی تانگ بود را بازگو می ­کند. این لوح سنگی در ماه دوازدهم سال 841 میلادی ساخته شده است. متن لوح به خط خوشنویسی معمولی نوشته و حکاکی شده است. در حال حاضر، این لوح در سالن شماره­‌ی 2 در موزه­‌ی جنگل ستون­‌های یاد بود شهر شی­ اَن نگهداری می­شود.

خوی سو      

«خوی سو» راهبی خوشنویس بود که از دوران کودکی به خطاطی علاقمند و به خاطر خط شکست‌ه­اش معروف بود. وی آنقدر نوشت که تعداد زیادی قلم مو و جوهر دان سنگی را شکست، لذا به جای کاغذ شروع به استفاده از برگ درخت موزی که خودش کاشته بود کرد. او هنرکده‌­اش را«خانه­‌ی آسمان سبز» می ­نامید. وی ابتدا رسم الخط ­«جونگ ­یوو(Zhong You)» و دو«وانگ» را تمرین کرد. بعدها خوشنویسیِ معمول«جانگ­ شو» را از «یان جِن چینگ » آموخت و خط شکسته‌­ی سبک خاص خود را ابداع کرده و هم­چون «جانگ­ شو» که به«جانگ خشن» و شخص دیگری که به «سو­یِ مست» معروف بود، شهرت یافت. خط شکسته­‌ی زمخت(کوانگ چائو (Kuang Cao)) سبکی است که کاملاً آزاد نوشته می ­شود. خطاط احساس و آرزوهایش را به وسیله‌­ی قلم مو بیان می­ کند، که بی نهایت خلاصه و مختصر است و اغلب چند کلمه با یک حرکت قلم نوشته می­ شود. این سبک بی نهایت شکسته نویسی است. سبک خوی سو، بدون زیرپا گذاشتن مقررات، متنوع تر از سبک «جانگ» است. این سبک هم­چنین بیشتر قابل تشخیص است لذا بیش از سبک «جانگ» در نسل‌­های بعدی تأثیرگذاشته است. اثر«طومار زندگینامه­‌ی سوبِن»بهترین کار او شمرده می ­شود.

سوشی

«سوشی»(1101-1037 میلادی) نویسنده، خطاط و نقاش سلسله­‌ی سونگ شمالی بود. اگرچه وی تلاش کرد تا شغلی دولتی به دست آورد، ولی اغلب بی نتیجه بود و همیشه تنزل مقام می ­یافت. او فردی با توانمندی‌­هایی هم­چون شاعر، ادیب، و خوشنویس بود و خدمات زیادی در این زمینه­‌ها داشت. او معروف به پیوسته نویسی و خوشنویسی معمولی بود و از سبک «لی یونگ (Li Yong)»(747-678 میلادی)، «شو خائو (Xu Hao)»(782-703 میلادی)، «یان جِن چینگ»، و «یانگ نینگشی (Yan Ningshi)»(954-873 میلادی) پیروی می­ کرد. وی هم­چنین سبک خاصی را با حس اشباع کننده و افسونگرانه ابداع کرد که در دوران‌­های سونگ و یوان به سبک ویژه­‌ی دارای مفهوم تبدیل شد. «سوشی»، «خوانگ تینگ­ جیان»، «می­ فِی»، و «چَی­ شیانگ (Cai Xiang)»(1067-1012 میلادی)به عنوان«چهار استاد خوشنویسی» آن زمان شناخته می ­شوند. اشعار نوشته شده در ماه آوریل در«خوانگ جو» نمونه‌­ای از کار­های پیوسته نویسی او به شمار می­آید.

خوانگ تینگ جیان

«خوانگ تینگ ­جیان»(1105-1045 میلادی)شاعر و خوشنویس سلسله‌­ی سونگ شمالی بود، که به عنوان یکی از «چهار استاد خوشنویسی دوران سونگ» شمرده می ­شود. وی پس از مطالعه­‌ی خط شکسته­‌ی «خوَی­ سو» و خوشنویسی معمول «یان جِن چینگ»، سبک نوشتاری پیوسته نویسی و خط شکسته­‌ی خاص خود را ابداع کرد. کتاب اشعار وی که به خط پیوسته نوشته شده است، اینک در موزه­‌ی کاخ تایپه نگهداری می­شود.

زندگی سخت و مأیوسانه ­ی «خوانگ تینگ­ جیان»، مثل «سوشی» بود. او هم اغلب از کار برکنار می ­شد. وی در سن 57 سالگی، به کوه «فَنشان» در «اِچِنگ» در استان «خوبِی» مسافرت کرد. در آنجا کوشکی پیدا کرد که نامش عمارت کوشکِ بادِ متمایل به جنوب غمناک بود که در وسط منظره­‌ی طبیعی زیبایی قرار داشت. منظره عمیقاً او را تحت تأثیر قرار داد و الهام بخش اشعارش شد که وی در آن نومیدی از کار برکنار شدن و اشتیاقش به آزادی را بیان کرده است.

جائو گوو (Zhao Gou)   

«جائو گوو»(1187-1107 میلادی)، در دوران امپراتور گائوزونگِ سونگ جنوبی، از سال 1127 تا 1162 میلادی بر سرِ قدرت بود. وی و پدرش از نظر سیاسی بی لیاقت بودند ولی از نظر هنری موهبتی به شمار می‌­آمدند. خوشنویسی جائو گوو از پدرش هم بهتر بود، از گذشته بهره­‌ی زیادی برده و از خود بینش عمیقی به نمایش می­گذاشت.

او نخست از سبک خوشنویسی «خوانگ تین­ جیانگ»، سپس«می­فِی»، پیروی کرد، و بعدها روی سبک «جونگ یائو (Zhong Yao)»، خوشنویس مشهور دوران سه پادشاهی، و «وانگ شی­ جی (Wang Xizhi)» تمرکز کرد. او به سختی کار می­ کرد. او گفته،«من در طول50 سال گذشته، هرگز حتی برای یک روز اگر کار مهمی نداشتم، قلمم را بر زمین نگذاشتم». «من سبک‌­های تمام خوشنویسان دوران­‌های «وِی»، «جین» و شش سلسله را آموختم». وی کتابی تحت عنوان «پیرامون خوشنویسی» نوشت، کتابی پُر از بصیرت و بینش.

جائو مِنگ فو

«جائو مِنگ­ فو»(Zhao Mengfu)(1322-1245 میلادی) خوشنویس دوران سلسله­‌ی یوان بود. او هم مثل «سوشی»، به روان و سلیس نویسی مشهور بود. او در سرودن شعر و ادبیات عالی، و اطلاعات خوبی از طریقت تائو و آیین بودا داشت. در نقاشی مهارت داشت و خوشنویس خوبی هم بود، به ویژه در نوشتن خط معمول و مرسوم، پیوسته نویسی و نوشتن کاراکتر­های کوچک. او سبک «لی ­یونگ (Li Yong)»، که مبتنی بر سبک دو وانگ بود را آموخت. گفته می­ شود که او می ­توانست روزی ده هزار کلمه خوشنویسی کند و آثار قلمی او به سبک «جائو» معروف بود. او به همراه «یان جِن­ چینگ»، «لیو گونگ چوان» و «اویانگ ­شون»، یکی از «چهار استاد خوشنویسی در نوشتن کاراکتر­های رسمی» بود. «جائو» در سن 63 سالگی، از طرف امپراتور مأمور شد تا لوح سنگی «دَنبا» را به خط رسمی بنویسد که اینک در موزه­‌ی کاخ پکن نگهداری می­شود.

«جائو مِنگ ­فو» از باز ماندگان خانواده­‌ی امپراتوری سونگ بود، ولی با حاکمان فاتح سلسله­‌ی یوان هم­­کاری می­ کرد، لذا یاد آوری خاطرات گذشته همیشه او را ناراحت می ­کرد. او با غوطه ور شدن در خوشنویسی به دنبال رهایی از احساس متضاد درون خود بود.

ب - نقاشان معروف چین باستان

یان لیبِن (Yan Liben)

«یان­لیبِن»(673-؟ میلادی)نقاش و دولتمرد اوایل سلسله‌­ی تانگ بود. پدر و برادر بزرگش در زمینه­‌ی هنر و صنایع دستی، معماری و نقاشی در سطح بالایی قرار داشتند. وی مهارت­‌های اعضای خانواده را به ارث برده و نزد «جانگ سِنگ­یو (Zhang Sengyou)» و «جِنگ فاسی (Zheng Fasi)» آموزش دید. او در زمینه‌­ی نقاشی پرتره مهارت داشت و خصوصیات و حالات سوژه را دقیقا به نمایش می­گذاشت. او بنیانگذار نقاشی چهره در دوران تانگ بود.

نقاشیِ« تخت روانِ امپراتور تَیزونگ» از او در حال حاضر در موزه‌­ی کاخ پکن نگهداری می­شود. این اثر نقاشی داستان ازدواج دخترِ امپراتور شهدخت«وِنچِنگ (Wencheng)» با «توبو (Tubo)(تیبِت) سونگتسام گَمبو (Songtsam Gambo)» شاه در سال 641 را نشان می­دهد.

وو دائوزی

«وو دائوزی»(758-685 میلادی) نقاش سلسله­‌ی تانگ بود. او نخست به فراگیری خوشنویسی پرداخت، ولی چون موفق نشد به نقاشی روی آورد. وی زمانی که کمتر از 20 سال داشت در این عرصه استعداد خود را به نمایش گذاشت. سپس به دربار امپراتوری تانگ فرا خوانده شده و لقب «دانشمند دربار» را دریافت کرد. او در نقاشی شخصیت­‌های بودایی و تائویی، و هم­چنین پرندگان، حیوانات و منظره‌­ها، مهارت تام داشت. وی دیوار­های متعددی را در معابد و مراکز آموزشی«چانگ­اَن» و «لویانگ» نقاشی کرده است که هرکدام با دیگری تفاوت دارد و بیش از 300 بَی (Bay بخشی از دیوار صاف که برای نقاشی آماده شده است-) را در بر می­گیرد. نقاشی­‌های او معمولاً با یک حرکت قلم و بدون خط­کِش و ابزار صورت می­‌گرفت. در تصاویر او، تاخوردگی لباس‌­ها به نرمی و گِردی مثل وزیدن باد کشیده شده است. «وو دائوزی» به «حکیم نقاش» معروف است.

وانگ وِی (Wang Wei)

«وانگ­وِی»(761-701 میلادی) یک نقاش، شاعر و دولتمرد سلسله­‌ی تانگ بود. وی در سن پیری نیمی از زندگیش را در اداره و نیم دیگر را در خانه­‌ی دِنجَش در «وانگچوان» در استان «شانسی» امروزی سپری کرد. از وی 400 قطعه شعر هم باقی مانده است. او در نقاشی آب رنگ و منظره مهارت خاصی داشت. آنگونه که منتقدان هنری می­گویند: در نقاشیِ او شعر و در شعرش نقاشی وجود دارد. وی بنیانگذار مکتب نقاشی دانشمند بوده و کتابی تحت عنوان «دستور نقاشی منظره (The Formula of Painting)» تألیف کرده است. وی به جای استفاده‌­ی مرسوم از رنگ­‌های سبز و پررنگ و خطوط برجسته، آب زیادی به جوهر سیاه می­افزود تا زیبایی مناظر را نمایش دهد.

«تصویر وانگ چوان» یکی از کار­های مشهور او است. این اثر در دیوار معبد «چینگ­ یوان (Qingyuan)» نقاشی شده است. این یک نقاشی انگاره‌­ای منظره است که احساس آرامش و دِنج زندگی خود او را به نمایش می گذارد. سبک تصویر منحصر به فرد، با موتیف‌­های غیر مترقبه و کار قلمی احساسی و خوش بنیه است.

جانگ زِدوان (Zhang Zeduan)

«جانگ زِدوان» نقاش سلسله­‌ی سونگ شمالی بود. تاریخ تولد و مرگ او مشخص نیست. وی در دوران جوانی در «بیان­جینگ (Bianjing)»(کایفِنگ (Kaifeng)کنونی در استان خِه­نَن (Henan) تحصیل می­کرد و در اواخر عمر هنر نقاشی را آموخت. در دوران حکمرانی امپراتور «هویزونگ (Huizong)» از سلسله‌­ی سونگ(1125-1100میلادی)، او در فرهنگستان هنر امپراتوری اشتغال داشت، و در نقاشی «جیه­خوا (Jiehua)«(تکنیکی که برای نقاشی ساختمان­‌های کاخ، خطوط با کمک خط کش ترسیم می­شد) مهارت داشت. او دوست داشت شهر­ها، کاخ­‌ها و دیگر ساختمان­‌ها، به ویژه کشتی‌­ها، وسایل حمل و نقل، بازارچه­‌ها، خیابان­‌ها و پل ها را نقاشی کند. کار ویژه­‌ی او«منظره‌­ی کنار رودخانه در جشنواره‌­ی روشنایی پاک» طوماری بلند با 5/24سانتیمتر عرض است. این اثر در حال حاضر در موزه‌­ی کاخ پکن نگهداری می­شود. این اثر تصویر منظره­‌ی برخی از خیابان‌­های پکن، پایتخت سلسله­‌ی سونگ، و گوشه‌­ای از حومه­‌ی آن در کنار رودخانه­ی«بیان­خه(Bianhe)»، در خلال برگزاری جشنواره­‌ی روشنایی پاک در قرن دوازدهم را نمایش می­دهد. در این نقاشی بیش از پانصد نفر از اقشار مختلف مردم، و حدود 60 رأس اسب، الاغ، گاو، خوک، قاطر و شتر دیده می­شوند. هم­چنین بیش از 20 عدد گاری و تخت روان، بیش از 20 عدد کشتی و قایق، و30 باب ساختمان کوشک کهنه، راهرو­ها، کلبه‌­ها و مغازه­‌ها در این اثر دیده می­شوند.

ما یوان

«ما یوان (Ma Yuan)» نقاش دوران سلسله‌­ی سونگ شمالی(1279-1127 میلادی) بود. سالروز تولد و مرگ وی نا مشخص است. وی نقاشی را از پدر و پدربزرگش یاد گرفت. او در دوران حکمرانی امپراتور «گوانگزونگ (Guangzong)» و «نینگ زونگ (Ningzong)»(1224-1190میلادی) معاون سردبیر فرهنگستان نقاشی بود. او در نقاشی مناظر، و به کار بردن رنگ با قلم موهای جارویی برای شکل دادن به صخره‌­ها و کوه‌­ها استاد بود. وی در سال­‌های بعد به همراه «شیا گووی (Xia Gui)»، «لی­تانگ (Li Tang)»، و «لیو­سونگ نیان Liu (Songnian)»، یکی از چهار استاد نقاشی دوران سونگ جنوبی شناخته می­شد. اثر هنری«چهار کشاورز آواز خوان در راهِ باز گشت به خانه» از وی، در دورانی نقاشی شد که سلسله‌­ی سونگ با دشمن شمالی خود «جین»، در حال جنگ بود، و حال و روز خوب کشاورزان را در منظره‌­ی کوهستانی زیبا و بدیع منعکس می­کند.

خوانگ گونگ­وانگ (Huang Gongwang)

«خوانگ گونگ­وانگ»(1354-1269 میلادی) نقاش دوران سلسله­‌ی یوان، در میان سالی مأمور دون پایه­‌ی دولت شد. وی در­گیر پرونده­ای شده و روانه­‌ی زندان گردید. وقتی آزاد شد، به نقطه­‌ی دِنج دور افتاده­‌ای رفت و دیگر در خدمت دولت نبود. وی به پیرو سفت و سخت فرقه­‌ی «چوان­زِن»(حقیقت کامل) طریقت تائو تبدیل و به سراسر کشور مسافرت کرد. در سن حدود 50سالگی، نقاشی منظره را آغاز و در سال­‌های آخر عمر سبک نقاشی خاص خود را به وجود آورد. اغلب آثار او هنگام سفر به جنوب چین نقاشی شده اند. او در نقاشیِ رنگی و آب رنگ، و در قلم کاری خود، سبک‌­های خوشنویسی خط شکسته و خط ویژه‌­ی مُهرسازی را به کار می­برد و از چند حرکت برای ایجاد دور نما و عمق استفاده می­کرد. نقاشی‌­های او به عنوان«قله­‌ی کوه‌­های ساده و خوش بنیه و گیاهان پرپشت»توصیف شده است. وی علاقه مند به استفاده از رنگ قهوه­ای- سرخ بود و نقاشی مناظر سرخ رنگ را ابداع کرد. از میان«چهار استاد سلسله­‌ی یوان»(سه نفر دیگر عبارتند از وو جِن (Wu Zhen)، نی زان (Ni Zan)، و وانگ مِنگ (Wang Meng)) «خوانگ گونگ­وانگ» بهترین آنان شمرده می­شود. او تأثیر زیادی در نقاشی­های منظره­ای سلسله­‌های مینگ و چینگ گذاشت.

شو وِی

«شو وِی»(1593-1521 میلادی) نویسنده، نقاش و خوشنویس سلسله‌­ی مینگ بود. در کودکی هوش و ذکاوت بالایی داشت و در 20 سالگی، آزمون امپراتوری در سطح شهرستان را با موفقیت پشت سر گذاشت. به هر­حال، او هشت بار در امتحانات سطح استانی مردود شد که آخرین بارش در 41 سالگی وی بود. او به عنوان مشاور خاص اداری«خو زونگ­شیان(Hu Zongxian)» نایب السلطنه­‌ی استان­‌های «جِه­جیانگ (Zhejiang)» و «فوجیان (Fujian)» خدمت کرده و به مبارزه علیه دزدان دریایی در سواحل جنوبی پیوست. بعد­ها، او از کار برکنار و زندانی شد و دست به خود کشی زد. «شو وِی» برای مدتی از ناراحتی روحی رنج برده و همسرش را به قتل رساند. به همین خاطر، او به مدت هفت سال در زندان به سر برد و سال‌­های باقی مانده از عمرش را با فروش آثار خوشنویسی و نقاشی­‌های خود به زندگی ادامه داد.

او آثار ادبی و اُپرای سنتی فراوانی هم­چون «مجموعه آثار شو وِنجانگ (Callected Works of Xu Wenzhang)» را پدید آورد. وی که در میان سالی، نقاشی را آموخت، پیشاهنگ راه جدیدی در نقاشی رنگی آزاد و آب رنگ دوران­‌های مینگ و چینگ بود.

جو دا

«جو­دا (Zhu Da)»(1705-1626 میلادی) نقاش اوایل دوران چینگ، بازمانده­‌ای از شانزدهمین پسر امپراتور«جو یوان جانگ (Zhu Yuanzhang)» بنیانگذار سلسله‌­ی مینگ بود. وقتی سلسله‌­ی مینگ سقوط کرد او 19 سال داشت. وی از تحقیر و تألمِ به خاطر از دست دادن کشور و خانه‌­اش رنج می­برد، و تظاهر به دیوانگی می-کرد و مثل افراد عزلت گزین در کوه­‌ها زندگی می­کرد. او در 23 سالگی، به سلک راهبان بودایی وسپس تائویی در آمد. در حدود60 سالگی به دنیای سکولار وارد شد. «جو دا» معمولاً آثار نقاشی و خوشنویسی خود را «بَدا شانرِن (Bada Shanren)»(درویش هشت کوهستان) امضا می­کرد. او به شدت با سیاست خود خواهانه­‌ی نژادی که از سوی دولت چینگ اجرا می­شد، از طریق سرودن اشعار، نوشتن، خوشنویسی و نقاشی مخالفت می­کرد. برای نمونه، او اغلب در چشمان ماهی و پرنده­ای که نقاشی می­کرد، حالت نفرت و انزجار ایجاد می­کرد تا نمادی از مخالفتش با دولت چینگ باشد.

قلم کاری«جو دا» ساده و متراکم و تصاویرش مبالغه آمیز است. نقاشی­‌های منظره­ای او معمولاً انباشته از صخره­‌های عجیب و غریب و تپه‌­های متروکه است و جهانی ساکت و سرد را نشان می­دهد. تکنیک رنگ و آب رنگ او تأثیر زیادی در نقاشان آزاد بعدی گذاشت.

یوان جی (Yuan Ji) 

«یوان­جی»(1718-1642 میلادی) نقاش اوایل دوران چینگ است. نام او در اصل «جو روو­جی (Zhu Ruoji)» بود. پس از سقوط سلسله­‌ی مینگ، زمانی که وی 5 سال داشت، پدرش دستگیر و به قتل رسید. او برای فرار از بیچارگی، به سلک راهبان بودایی در آمد و نام «یوان­جی» را برگزید. در سال­‌های باقی مانده از حیاتش، در «یانگ جو» ساکن و با فروش نقاشی­‌های خود امرار معاش می­کرد.

او به نقاشی گل­‌ها، میوه‌­ها و اجسام می­پرداخت و مخصوصاً در نقاشی منظره مهارت زیاد داشت، و در آن زمان از جایگاه والایی برخوردار بود. وی از نیاکان خود به خوبی تجربه آموخته و پژوهشگری خوب در مورد اشیای طبیعی هم بود. وی معتقد بود که «هنرمند باید با زمان سازگار باشد» و یک نقاش منظره باید«به کوهستان و رود خانه، زندگی و حیات بخشد»، «تمام قله­‌های عجیب و غریب را کاوش و طراحی کند» و سپس«مقررات خاص خود را تدوین کند». با این کار، یک هنرمند می­تواند از گذشتگان خود جدا شده و سبک ویژه­ ای به وجود آورد. کار­های قلم موی او از قید و بند رها بوده و طرح‌­ها متنوع و بدیع، و با روش­‎‌‌های معمول سبک­‌های قدیمی آن زمان کاملاً تفاوت دارد.[۱]

کتابشناسی

  1. سابقی علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی جلد اول ص1152-1166