وضعیت اقتصادی و معیشتی در تونس
تونس پیش از استقلال دارای نظام اقتصادی سنتی بود و بیش از ۶۰% از مردم این کشور به زمین و کشاورزی وابسته بودند. تونس از دهه هشتاد میلادی، اقتصاد آزاد با حرکت به سوی خصوصی‌سازی را تجربه می‌کند. امروزه، نظام اقتصادی تونس بیش از گذشته به فعالان اقتصادی اروپایی، امریکایی، آسیایی و آفریقایی وابسته است. اروپا، به‌ویژه فرانسه، مهم‌ترین شریک اقتصادی تونس است. تونس در دهه نود میلادی به رشد اقتصادی تقریبا %۶ دست یافت و نرخ تورم کاهش پیداکردکه مهم‌ترین عامل آن افزایش درآمد بخش‌های کشاورزی و گردشگری بود.
میزان صادرات تونس از ۳۹۸ میلیون دینار در سال ۱۹۷۴، به ۲۵۰۹۲ میلیون دینار در سال ۲۰۱۱ میلادی و میزان واردات نیز از ۴۸۹ میلیون دینار در سال ۱۹۷۴، به ۳۳۷۰۲ میلیون دینار در سال ۲۰۱۱ میلادی افزایش یافت. خرما، زیتون و فسفات بخش عمده صادرات را تشکیل می‌دهد. تونس مقام پنجم تولید فسفات را در جهان دارد. معادن فسفات این کشور را در سال ۱۸۸۵ فرانسویان کشف کردند. سرمایه‌گذاری خارجی در سال ۲۰۰۹ بالغ‌بر ۴۴۰۹۵0 میلیون دینار بوده است. نرخ تورم در سال ۲۰۱۲ میلادی تقریبا %۶ اعلام شد.[۱] امروزه، تقریبا چهارمیلیون نیروی شاغل در تونس وجود دارد که %۱۸ آن‌ها در بخش کشاورزی و ماهیگیری، %۳۳ در امور صنعت و معدن و مشاغل عمومی و %۴۹ نیز در مشاغل تجاری و خدماتی فعالند. میانگین بیکاری در سال ۲۰۱۳ میلادی رقم %۱۵ و تعداد بیکاران ۶۲۱ هزار نفر اعلام شد؛[۲] موضوعی که ناشی از وجود فاصله طبقاتی و تبعیضات اجتماعی در جامعه است و قشر تحصیل‌کرده جامعه را نیز دربر گرفته است. بیشتر جوانان تونسی جویای کار به کشورهای اروپایی، مانند فرانسه، ایتالیا، آلمان و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مهاجرت می‌کنند. برخی از تونسی‌ها با مهاجرت به کشورهای حوزه خلیج‌فارس در مشاغلی مانند معلمی و تدریس در دانشگاه مشغول به کارند. اتحادیه سراسری کارگران تونس که در ماه دسامبر سال ۱۹۲۴ میلادی راه‌اندازی شده، از نهادهای فعال سیاسی و از مراکز تأثیرگذار در تحولات سیاسی و اجتماعی این کشور است. قرش و ریال واحد پولی تونس در گذشته بوده است (برای نمونه ر.ک: بورقیبه، ۱۹۷۸ :۸) و فرانک در سال ۱۸۹۱ جایگزین آن شد و سرانجام واحد پولی دینار در سال ۱۹۵۸ میلادی، واحد پول رسمی تونس انتخاب شد. هر دینار تونسی به هزار واحد پولی به نام «میلیم» تقسیم می‌شود. تونس نفت بسیاری ندارد و از لیبی، الجزایر و مغرب نفت و گاز خود را تهیه می‌کند.گاز الجزایر از طریق خاک تونس به اروپا صادر می‌شود، مهم‌ترین پالایشگاه نفت تونس در شهر بنزرت قرار دارد و اروپایی‌ها، به‌ویژه شرکت‌های استرالیایی، با همکاری نهادهای دولتی کار استخراج نفت را انجام می‌دهند. با توجه به گران‌بودن هزینه برق و گاز در تونس استفاده از انرژی‌های پاک، همچون انرژی خورشیدی در هتل‌ها، مغازه‌ها و منازل رایج است. مهم‌ترین صنایع تونس در امور غذایی، روغن زیتون، آرد و کنسرو میوه و ماهی و امور نساجی، شیمیایی و مواد ساختمانی است که اغلب با مشارکت فرانسه و ایتالیا انجام می‌شود. نساجی و گردشگری مهم‌ترین صنایع ارز آور تونس است. نخستین راه‌آهن تونس در قرن نوزده میلادی و در دوران محمد بای به‌وسیله یک شرکت ایتالیایی میان شهر تونس تا منطقه حلق‌الوادی کشیده شده است. قطار، تاکسی، خودروهای شخصی، کشتی و هواپیما ناوگان حمل‌ونقل زمینی، دریایی و هوایی تونس را تشکیل می‌دهد، تاکسی‌های اغلب گازوئیلی نقش مهمی در جابه‌جایی مردم و گردشگران دارند و به‌راحتی در دسترس است، مترو تونس فقط در پایتخت با چهار خط فعال است و همه خطوط آن، روی زمین است. بیشترین حجم خودروهای تونسی به ماشین‌های فرانسوی تعلق دارد. فرودگاه‌های بین‌المللی تونس عبارت است از: قرطاج (شهر تونس)، طبرقه (شمال غربی)، منستیر، نفیضه، صفاقس، جربه (شمال شرقی)، قفصه و توزر (شمال غربی). هواپیماهای ایرباس ۳۲۰ و بوئینگ ۷۳۷ بیشترین بخش از ناوگان حمل‌ونقل هوایی را تشکیل می‌دهد. بندر حلق‌الوادی در شهر تونس جابه‌جایی مسافران دریایی را به سوی اروپا بر عهده دارد و مسافران را با ناوهای بزرگ به چهار بندر ایتالیایی پالارمو، جنوا، روم، مالت و بندر فرانسوی مارسی منتقل می‌کند.[۳]