آموزش مذهبی در سنگال
نظام آموزش رسمی این کشور بدلیل لائیک بودن اجازه آموزش مذهبی درمدارس و دانشگاه های دولتی این کشور را نمی دهد. ولی در این کشور مدارس و دانشگاه های خصوصی اسلامی و یا مسیحی وجود دارد که در کنار دروس رسمی کشور دروس دینی نیز آموزش می دهند. مهمترین نمود آموزش های دینی در مدارس قرآنی قدیمی این کشور است که توسط رؤسای طریقه ها یا شاگردان آنها اداره می شوند. بينانگذاران طریقه ها و مبلغان آنها از موعظه به عنوان آموزش و تدريس استفاده مي كنند. بدين منظور آنها مدارس قرآني تأسيس و در آنجا به آموزش قرآن و علوم اسلامي می پردازند. شيوخ خودشان تدريس دانش آموزان را بدست گرفته تا شاگردان آنها نيز بتوانند ارتقاء يافته و خود بتوانند مدارس خود را تأسيس كنند.
به اين ترتيب آموزش مذهبی تا آمدن استعمارگران فرانسوي ادامه يافت تا جائيكه آنها همچون رقيبي به مقابله با آموزش لائيك مي پرداختند. مدارس لائیک با روش ها و ابزارهای متفاوت با گسترش اسلام به مقابله مي پرداختند. با اين وجود بايد اذعان داشت كه آموزش انجام گرفته در مؤسسات توسط افراد اين طریقه ها ضعيف و اغلب به شكل سنتي تا استقلال كشور در سال 1960 باقي ماند. آموزش مدارس مذهبی شامل حفظ قرآن توسط كودكان پس از سن 7 سالگي و به مدت 4 تا 10 سال بود. پس از آن دانش آموز بايد "القدري"(Alqadri)، "رساله" و "خليل"(Khalil)، كتاب هاي فقه اسلامي را در سطوح مقدماتي، متوسط و عالي مي آموخت.
مزيت هاي اين شكل آموزشي، تسلط كامل دانش آموز بر مطالب آموزشی حتي با توجه به حجم بالاي مطالب آن بود. چرا كه او به كمك زبان مادريش مي توانست آسانتر بياموزد و وقت خود را صرف تنها يك و يا دو موضوع كند و سپس به موضوعات ديگر بپردازد.
حدود يك ربع قرن، تحولي در بطن طریقه ها بوجود آمد و حفظ اين شکل از انتقال معلومات مذهبي را ميسر نساخت. در واقع خليفه ها، وارثان و مبلغان فرقه ها با وظايف لاينفك براي خلافت كه با كاربرد آموزشي فاصله داشت، مواجه شدند. بنابراين آنها تدريس را به پيروان واجد شرايط، ذيصلاح و مطمئن خود واگذار نمودند و نيازهاي مادي آموزگاران را مرتفع مي كردند تا آنها بتوانند با آسودگي خاطر خود را وقف كارشان كنند. اما در عمل اين نوع آموزش كمك به معلمان به همت خود دانش آموزان انجام مي گرفت تا استاد خود را از دست ندهند. مساجد مكاني براي تدريس می باشد و دانش آموزان و استادان بعد از نماز ظهر كار خود را در آنجا شروع مي کنند. برخي از استادان كلاس هايي را براي بعضي دانش آموزان قبل از ظهر برگزار مي کنند. این مراکز آموزشی در کنار مراکز آموزشی دولتی همچنان در سنگال فعال می باشد و افراد یا بصورت تنها آموزش خود از آنها استفاده می کنند و یا هم زمان آموزش های این مراکز و مراکز دولتی را طی می نمایند. Rawane Mbaye, 1976: 10-30))
نیز نگاه کنید به
- آموزش دین اسلام در کانادا
- آموزش دین اسلام در افغانستان
- آموزش علوم اسلامی چین در دوران معاصر
- آموزش دین اسلام در روسیه