آموزش مذهبی در سنگال
نظام آموزش رسمی این کشور بدلیل لائیک بودن اجازه آموزش مذهبی درمدارس و دانشگاه های دولتی این کشور را نمی دهد. ولی در این کشور مدارس و دانشگاه های خصوصی اسلامی و یا مسیحی وجود دارد که در کنار دروس رسمی کشور دروس دینی نیز آموزش می دهند. مهمترین نمود آموزش های دینی در مدارس قرآنی قدیمی این کشور است که توسط رؤسای طریقه ها یا شاگردان آنها اداره می شوند. بینان‌گذاران طریقه ها و مبلغان آنها از موعظه به عنوان آموزش و تدریس استفاده می کنند. بدین منظور آنها مدارس قرآنی تأسیس و در آنجا به آموزش قرآن و علوم اسلامی می پردازند. شیوخ خودشان تدریس دانش آموزان را بدست گرفته تا شاگردان آنها نیز بتوانند ارتقاء یافته و خود بتوانند مدارس خود را تأسیس کنند.
به این ترتیب آموزش مذهبی تا آمدن استعمارگران فرانسوی ادامه یافت تا جایی که آنها همچون رقیبی به مقابله با آموزش لائیک می پرداختند. مدارس لائیک با روش ها و ابزارهای متفاوت با گسترش اسلام به مقابله می پرداختند. با این وجود باید اذعان داشت که آموزش انجام گرفته در مؤسسات توسط افراد این طریقه ها ضعیف و اغلب به شکل سنتی تا استقلال کشور در سال 1960 باقی ماند. آموزش مدارس مذهبی شامل حفظ قرآن توسط کودکان پس از سن 7 سالگی و به مدت 4 تا 10 سال بود. پس از آن دانش آموز باید "القدری"(Alqadri)، "رساله" و "خلیل"(Khalil)، کتاب های فقه اسلامی را در سطوح مقدماتی، متوسط و عالی می آموخت.
مزیت های این شکل آموزشی، تسلط کامل دانش آموز بر مطالب آموزشی حتی با توجه به حجم بالای مطالب آن بود. چرا که او به کمک زبان مادریش می توانست آسان‌تر بیاموزد و وقت خود را صرف تنها یک و یا دو موضوع کند و سپس به موضوعات دیگر بپردازد.
حدود یک ربع قرن، تحولی در بطن طریقه ها بوجود آمد و حفظ این شکل از انتقال معلومات مذهبی را میسر نساخت. در واقع خلیفه ها، وارثان و مبلغان فرقه ها با وظایف لاینفک برای خلافت که با کاربرد آموزشی فاصله داشت، مواجه شدند. بنابراین آنها تدریس را به پیروان واجد شرایط، ذی صلاح و مطمئن خود واگذار نمودند و نیازهای مادی آموزگاران را مرتفع می کردند تا آنها بتوانند با آسودگی خاطر خود را وقف کارشان کنند. اما در عمل این نوع آموزش کمک به معلمان به همت خود دانش آموزان انجام می گرفت تا استاد خود را از دست ندهند. مساجد مکانی برای تدریس می باشد و دانش آموزان و استادان بعد از نماز ظهر کار خود را در آنجا شروع می کنند. برخی از استادان کلاس هایی را برای بعضی دانش آموزان قبل از ظهر برگزار می کنند. این مراکز آموزشی در کنار مراکز آموزشی دولتی همچنان در سنگال فعال می باشد و افراد یا بصورت تنها آموزش خود از آنها استفاده می کنند و یا هم زمان آموزش های این مراکز و مراکز دولتی را طی می نمایند.[۱][۲]
نیز نگاه کنید به
آموزش دین اسلام در کانادا؛ آموزش دین اسلام در افغانستان؛ آموزش علوم اسلامی چین در دوران معاصر؛ آموزش دین اسلام در روسیه؛ ساختار آموزش دین اسلام در فرانسه؛ آموزش دین اسلام در تایلند؛ مراکز آموزشی مسلمانان در اتیوپی
کتابشناسی
- ↑ Mbaye, R. E. H. (1976). L’islam au Sénégal (Unpublished doctoral dissertation). Université de Dakar, Dakar, Senegal.
- ↑ بصیری، محمدعلی، فتحی پور، ریحانه (1401).جامعه و فرهنگ سنگال. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)