دانشگاه باماکو

دانشگاه باماکو

این دانشگاه زیر نظر وزارت آموزش و پرورش مالی اداره می‌شود و هم اکنون در حدود بیست و پنج هزار دانشجو در آن مشغول به تحصیل‌اند. دانشگاه باماکو فعالیت خود را در سال 1976 آغاز کرد. در سال 1991 و به‌دنبال وقوع تحولات عظیم سیاسی در کشور، سقوط دولت موسی ترائوره و روی کار آمدن دولت انتقالی تومانی توره، دانشگاه دچار اغتشاش شد و وزارت آموزش عالی و تحقیقات علمی‌ موقتاً آن را تعطیل کرد. تعطیلی دانشگاه تا سال 1996 ادامه یافت و پس از آن که شورای دانشگاه تشکیل شد و نظام آموزشی آن تغییراتی کرد، مجدداً فعالیت دانشگاه بر مبنای راهبردهای جدید دولت آغاز گردید. این دانشگاه درحال حاضر شامل چند دانش‌سرا و دانشکده به شرح ذیل است:

- دانش‌سرای عالی

- دانش‌سرای ملی علوم اداری

- دانش‌سرای ملی مهندسی

- دانش‌سرای پزشکی و داروسازی

- دانشکده علوم و فناوری

- دانشکده علوم انسانی هنر و زبان‌ها

- دانشکده حقوق و اقتصاد

- دانشکده پزشکی، داروسازی و دندان‌پزشکی

اکثر رشته‌های دانشگاه باماکو در مقطع کارشناسی ارائه می‌شود و دانشجویانی که این دوره را به پایان برسانند، معمولاً یا در مراکز دولتی و خصوصی مشغول به کار می‌شوند و یا با گرفتن بورسیه تحصیلی دولتی، تحصیلات خود را در کشورهای دیگر ادامه می‌دهند.

نظام آموزشی دانشگاه در مقطع کارشناسی دربرگیرنده دو دوره است: دوره اول به دو سال تقسیم می‌شود که سال اول را تحصیلات دانشگاهی سال اول (DEUGI 1) و سال دوم را تحصیلات دانشگاهی سال دوم (DEUGI 2) می‌نامند. دوره دوم، پایان دوره کارشناسی و یک سال است که به دوره لیسانس (Licence) شهرت دارد. دانشجویان پس از گذراندن این دوره‌ها، مدرک کارشناسی دریافت می‌کنند. مدت زمان دوره فوق‌لیسانس در مالی یک سال تحصیلی است.

علی‌رغم فقر در مالی و با وجود مشکلات فراوان ناشی از کسر بودجه سالیانه، این کشور اهمّیت زیادی برای آموزش عالی قائل است و وزارت آموزش عالی و تحقیقات علمی‌ و شورای دانشگاه، برای دانشجویان ممتاز و یا بی‌بضاعت بر پایه نمرات آنها، کمک هزینه‌هایی را در نظر می‌گیرند که در صورت عدم کسب نمرات قابل قبول برای ورود به مقاطع بالاتر، کمک هزینه تحصیلی دانشجویان قطع می‌شود.

طی چند سال گذشته و با رشد آگاهی عمومی‌مردم این کشور تعداد دانش آموزان داوطلب برای ورود به دانشگاه کشور به نحو قابل توجهی افزایش یافته‌است به گونه‌ای که از سال 2000 هر سال نزدیک به 5 هزار نفر وارد این دانشگاه می‌شوند که این وضعیت در رشته‌های پزشکی و مهندسی از شدت بیشتری برخوردار است.

این امر و عدم آمادگی امکانات و فضای آموزشی موجود مشکلاتی را از نظر پذیرش دانشجویان به‌وجود آورده و دولت در خصوص اعطای بورسیه تحصیلی و کمک هزینه نیز محدودیت‌هایی را برای دانشجویان در نظر گرفته‌است. با این حال مسئولان دانشگاه قول داده‌اند تا چند سال 2015 با توسعه دانشگاه و ساخت دانشکده‌های جدید این این مشکلات را کاهش داده و وضعیت تحصیلی دانشگاه را بهبود بخشند. کمبود اساتید با تجربه و دارای سطح بالای معلومات از دیگر معضلات دانشگاه است و دولت در صدد است از طریق اعزام برخی از دانشجویان به کشورهای اروپایی در آینده‌ای نه چندان دور این مشکل را نیز مرتفع سازد^[i].

با وجود این مشکلات و اغتشاشاتی که گاهی در داخل دانشگاه و با رنگ و بوی سیاسی پدید می‌آید، دانشگاه باماکو به‌لحاظ علمی‌ وضعیت قابل قبولی دارد و مدرک تحصیلی آن به‌دلیل عضویت در اتّحادیه دانشگاه‌های فرانسه زبان آفریقا، مورد تأیید دانشگاه‌های اروپایی و کشورهای فرانسه زبان است. دانشجویانی که با هزینه دولت و یا بورسیه مؤسسات خصوصی درصدد ادامه تحصیل در دانشگاه‌های اروپا و آمریکای شمالی هستند، باید در آزمون علمی‌خاصی شرکت کرده و موفق شوند. تحصیل دانشجویان در این دانشگاه‌ها، منوط به قبولی در این آزمون است.

خاطر نشان می‌سازد از اوایل سال 2000 میلادی اقداماتی برای آغاز به کار مؤسسات آموزش عالی خصوصی نیز آغاز شده که این امر بیشتر ناشی از افزایش شمار علاقمندان به تحصیل در مقطع آموزش عالی بوده‌است. در این ارتباط دانشگاه کبک کانادا از سال 2000 شعبه‌ای در باماکو تأسیس کرده و تعداد کمی‌ از دانشجویان مالیایی در مقطع کارشناسی ارشد در این دانشگاه مشغول به تحصیل شده‌اند. مرکز دانشگاهی ماند (Centre Universitaire Mande) نیز طیّ قراردادی با دانشگاه مالی، هر سال تعدادی از دانشجویان این کشور را تحت پوشش خود قرار می‌دهد. با این‌همه اندیشمندان مالیایی معتقدند این اقدامات نمی‌تواند نیاز رو به افزایش دانشجویان مشتاق به ادامه تحصیل در مقاطع آموزش عالی را برطرف کند و دولت باید با کمک کشورهای غربی و سازمان‌های جهانی، رأساً به تأسیس مراکز آموزش عالی دولتی و خصوصی اقدام نماید و شمار دانشجویان این کشور را افزایش دهد.

لازم به‌ذکر است دانشگاه فنی سگو دومین دانشگاه کشور نیز از سال 2011 فعالیت خود را آغاز نموده است. براساس اقدامات انجام شده قرار است این دانشگاه رشته‌های مورد نیاز کشور را مانند مهندسی کشاورزی، دامپروری و صنایع وابسته به آنها تا سطح دکترا پوشش دهد. این دانشگاه از حمایت چند دانشگاه اروپایی نیز برخوردار خواهد بود.

نیز نگاه کنید به

• نظام آموزش، تحقیقات و فناوری مالی
• آموزش عالی مالی

پاورقی

[i] - وزارت آموزش عالی و تحقیقات علمی‌‌مالی در اواخر سال 2011 میلادی اعلام کرد دانشگاه باماکو در آینده‌ای بسیار نزدیک به چهار دانشگاه مستقل تقسیم می‌شود. مقامات دولتی معتقدند تقسیم دانشگاه باماکو به چهار دانشگاه مستقل موجب ارتقای علمی‌‌این دانشگاه خواهد شد. این دانشگاه‌ها عبارتنداز:

- دانشگاه علوم و تکنولوژی

- دانشگاه علوم انسانی

- دانشگاه علوم اجتماعی و کاربردی

- دانشگاه حقوق و علوم سیاسی