آیین جفت براران
3-3-8.جفت براران
آیین جفت براران[14] در گذشته پیش از کاشت و کار کشاورزان و چند روز پیش از عید نوروز با آرزوی پر برکت شدن فرآورده های کشاورزی برگزار می شد. جفت براران در بیشتر نقاط در اواخر ماه حوت انجام می گردید. هنگام کشت و کار، کشاورزان کهن سال و با تجربه انتخاب می کردند. این افراد را در ناحیه خنگاب «شوگونی» می نامیدند. هر کشاورز هنگام گرفتاری، از شوگونی کمک می گرفت. مردم نواحی حصار، کولاب و غرم، آیین جفت براران را به یک شکل اجرا می کردند. در جفت براران همه افراد خانواده شرکت می کردند. دهقانان نیز پلو، نان فطیر و یا خوراک جشن تهیه کرده و 15 – 20 نفر از پیرمردان را دعوت نموده پس از پذیرایی، می گفتند: «مزید نعمت، زیاده دولت، برار کار، صحت و سلامتی خرد و کلان، رسد به بابای دهقان، خوش آمدید میهمانان».
سپس صاحبخانه روغن زیر پلو را با دست گرفته و به گردن گاوهای شخم زن میمالید. شاخ گاوها را نیز روغن مالی می کردند. پس از آن، گاوها را به گاوآهن می بستند و کشت بهاری را آغاز می کردند. کشاورزان آیین جفت براری را به این نیت انجام می دادند که کشت کشاورزی با برکت شود و مردم و حیوانات ایمن باشند و آرامش و خوشبختی نصیب آنان گردد.
مردم روستاهای آب کنده، عاشقان و ورگانزه در ناحیه قشقدر هنگام مراسم جفت براری داستانی را می خواندند که در آن، تاریخ کشاورزان به گونه اساطیری بیان شده است. پس از خوانده شدن داستان، پیرمردان می گفتند: «به کسب و کارتان برکت دهد، بابای دهقان تربیت کند».
سپس از صاحب خانه تعریف می کردند و بعضی نیز با گفتن جفت برآورده اید، مبارک باشد، به یکدیگر تبریک گفته و صاحب خانه ها نیز، چنین پاسخ می دادند: «خیر مبارک کند، بابای دهقان یار شود». آیین جفت براری در بین کشاورزان سمرقند، بخارا، خجند و فرغانه نیز به همین ترتیب انجام می گردد.