کشته شدن شاه عبدالله

از دانشنامه ملل

عبدالله بن الحسین با نام شناخته‌شده عبدالله یکم (زاده ۱۸۸۲ میلادی در مکه - درگذشته ۲۰ ژوئیه ۱۹۵۱ در اورشلیم) دولت‌مرد عرب و نخستین فرمانروای اردن هاشمی (میان سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۱) بود.

زندگینامه

او دومین فرزند شریف حسین فرمانروای حجاز و دانش‌آموخته شهر استانبول (که آن‌هنگام بخشی از امپراتوری عثمانی شمرده می‌شد) بود. در سرآغاز سال ۱۹۱۴ وی به جنبش ناسیونالیست‌های عرب که خواهان استقلال سرزمین‌های عرب‌نشین امپراتوری عثمانی بودند، پیوست و نقش مهمی در گفتگوهای پنهانی بریتانیایی‌ها در مصر با پدرش و سرانجام آشکار ساختن خروش عرب‌ها دربرابر عثمانیان (۱۰ ژوئن ۱۹۱۶) ایفا کرد. به سال ۱۹۲۰ کنگره عراق وی را شاه مشروط آن کشور اعلام داشت، ولی عبدالله بن حسین، آنرا نپذیرفت و جایگاه پادشاهی عراق به برادر او فیصل یکم سپرده شد. عبدالله، امارت فرا-اُردن (Transjordan) را اشغال نمود و تهدید کرد که به سوریه لشکر خواهد کشید. او برای جدا شدن فرا-اردن از قیمومیت بریتانیا در فلسطین با انگلیسی‌ها گفتگو کرد.

اتحاد کشورهای عربی

عبدالله که آرزوی پدیدآوری پادشاهی متحد عربی که در برگیرنده سرزمین‌های سوریه، عراق و فرا-اُردن باشد را در سر داشت در جنگ جهانی دوم به طور موثری جانب بریتانیا را گرفت و ارتش او که با نام لژیون عرب شناخته می‌شد، کارآیی‌ترین نیروی ارتش در جهان عرب‌ها به شمار می‌رفت، در اشغال سوریه و عراق به دست بریتانیا در ۱۹۴۱ به یاری انگلیسی‌ها شتافت. فرا-اُردن به سال ۱۹۴۶ به استقلال دست یافت و عبدالله بن الحسین در ۲۵ ماه مه همان سال به عنوان سلطان آن، در شهر اَمان تاج‌گذاری کرد. در جنگ با اسرائیل در سال ۱۹۴۸ ارتش او بر سرزمین‌های غرب رودخانه اردن در فلسطین (که به کرانه باختری مشهور شد) چیره شد و اورشلیم شرقی، از دسته بیشتر ناحیه کهن این شهر را گرفتند. دو سال پس از آن، او کرانه باختری را ضمیمه قلمرو پادشاهی خود ساخت و نام آن را به اردن دگرگون ساخت. این الحاق، خشم متحدان عرب پیشین او، سوریه، مصر و نیز عربستان سعودی را که خواهان پدیدآوری دولت مستقل فلسطینی در آن نواحی بودند، برانگیخت[۱].

به قتل رسیدن شاه عبدالله

پس از دفاع موفقيت آميز از اعراب شرق اورشليم توسط ارتش اعراب، ملک عبدالله به طور منظم براي شرکت در نماز جمعه به مسجد الاقصي مي رفت. جمعه 20 جولاي 1951 هم از اين قاعده مستثني نبود. پادشاه اردن در اين نماز با نوه اش (پادشاه آينده) حسين شرکت کرد. درحالي که به مسجد نزديک مي شدند، ضاربي به سمت ملک عبدالله آمد و پادشاه را به ضرب گلوله از پاي درآورد. وي همچنين گلوله اي به سمت شاهزاده جوان شليک کرد، اما گلوله به مدالي که روي سينه وي بود برخورد کرد.[۲]

پیوند به بیرون

ترور "ملك عبداللَّه" اولين پادشاه اردن هاشمي (1951م) قابل بازیابی از http://t27.ir/calender/3699/gallery

نیز نگاه کنید به

شخصیت های موثر سیاسی و اجتماعی معاصر قطر؛ شخصیت های سیاسی کوبا

کتابشناسی

  1. عبدالله یکم(بی تا). ویکی پدیای فارسی. قابل بازیابی ازhttps://fa.wikipedia.org/wiki/
  2. لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)