وضعیت اقتصادی و معیشتی در قطر

قطر شبه جزیره‌ای خشك و لم یزرع كه زمینهای آن به دلیل شوری خاك و شنزار بودن قابلیت كشاورزی را ندارد بر همین اساس اقتصاد قطر در سالهای پیشین به طور سنتی اقتصای مبتنی بر پایه ماهیگیری و صید و صدور مروارید و در حد محدود نیز پرورش دامپروری و چادرنشینی استوار بوده است. كشف و استخراج نفت در سال 1939 به تدریج اقتصاد این كشور را از اقتصادی سنتی به اقتصادی درامدزا تبدیل نمودو در سالهای اخیر با كشف و استخراج منابع عظیم گاز این كشور را در ردیف یكی از ثروتمندترین كشورهای دنیا قرار داده است. در مجموع این كشور با پیشرفت در صنعت نفت و گاز اقتصاد تك محصولی را بدنبال نموده است. دولت قطر برنامه‌ریزی گسترده را در جهت كاهش وابستگی اقتصاد قطر به نفت و گاز در دست اجرا دارد. قطر از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی ثروتمندترین كشور در دنیای اسلام معرفی شده است. در سال 2010 میلادی سرانه تولید ناخالص داخلی در این كشور بیشتر از 102 هزار دلار بوده است. سرانه تولید ناخالص داخلی در این كشور به حدی بالاست كه اغلب وضعیت اقتصادی این كشور نه با كشورهای خاورمیانه یا كشورهای اطراف خلیج فارس كه با اقتصادهای بزرگ اروپایی مقایسه می‌شود. به گزارش واحد مطالعات اقتصادی EIU كشور قطر از نظر فرصت‌های بازارین سیاست‌های دولتی برای واحدهای تولیدی كوچك و قدرت رقابت در جهان، سیاست‌های دولت برای سرمایه‌گذاران خارجی، سطح كنترل بر تجارت و نرخ تبادل ارز، مالیات‌ها، تأمین مالی طرح‌ها، بازار كار و زیرساخت‌ها در موقعیتی است كه توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب كرده است. از طرف دیگر ثبات اقتصادی این كشور حوزه خلیج فارس نیز یكی دیگر مسائلی است كه ریسك‌ سرمایه‌گذاری را كاهش می‌دهد و سبب می‌شودهر روز بر شمار سرمایه‌گذاران خارجی در این كشور افزوده شود. طبق آمارهای موجود سرانه تولیدات ناخالص داخلی این كشور كوچك عضو شورای همكاری خلیج فارس معادل سه چهارم كشورهای اروپایی است و با توجه به سیاست‌های این كشور تا رسیدن به اقتصادهای برتر جهان راه درازی باقی نمانده است. قطر در سال 2008 میلادی ركوردی تازه را در خاورمیانه ثبت كرد و توانست كشوری كه بیشترین سرعت رشد اقتصادی را دارد نام بگیرد. متوسط نرخ رشد اقتصادی این كشور طی پنج سال گذشته برابر با 5/6 درصد بوده است و این كشور با بهره‌گیری از درآمد كلان نفتی و گاز توانست سطح درآمد سرانه را در كشورش در سال 2010 به بیش از 102 هزاردلار برساند.

قطر همچون دیگر كشورهای حوزه خلیج فارس اقتصادی وابسته به نفت و گاز دارد. در كنار نفت، قطر یكی از بزرگترین دارندگان گاز طبیعی در جهان است. این كشور 7000 كیلومتر مكعب ذخیره گاز طبیعتی دارد كه معادل 5 درصد از كل ذخایر گاز طبیعیت جهان است. امروزه قطر نه به دلیل حجم ذخایر نفتی بلكه به دلیل پتانسیل بالا در تولید و صادرات گاز طبیعی و گاز طبیعی مایع مورد توجه سرمایه‌داران بزرگی همچون آمریكا است.

قطر در سال‌های گذشته حجم زیادی سرمایه‌گذاری خارجی جذب كرده است. حجم این سرمایه‌ها با افزایش حضور آمریكا و سرمایه‌های آمریكایی بیشتر شد و زمینه را برای بیشتر شدن نرخ رشد اقتصاد این كشور فراهم كرد. توسعه همه جانبه اقتصاد قطر و بالا رفتن سرانه تولید ناخالص داخلی در این سرزمین سبب شد تا قطر به پایگاه اقتصادی كشورهای حوزه خلیج فارس بدل شود. این كشور هم اكنون مركز بانكداری كشورهای حوزه خلیج فارس است و انتظار می‌رود تا چند سال آینده این نقش پررنگ‌تر شود. شاید به همین دلیل است كه قطر به رغم دیگر كشورهای حوزه خلیج فارس عجله‌ای برای كاهش وابستگی به صنعت نفت و گاز و ایجاد تنوع در اقتصاد ندارد. این كشور در هرسال درآمد كلانی از نفت و گاز به دست می‌آورد و با توجه به حجم كلان سرمایه‌های خارجی موجود در آن و حمایت‌های اقتصادی ایالات متحده آمریكار در نظر دارد تا حد امكان از این موقعیت استفاده ببرد. به گزارش كنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد كشور قطر در میان 141 كشور رتبه دهم را از نظر شاخص پتانسیل جذب سرمایه‌های خارجی دارد و این نشان دهنده این مطلب است كه اقتصاد قطر خواهد توانست با سرعتی بسیار بیشتر از برآوردهای قبلی رشد كند. سهم اعظم این سرمایه‌ها به بخش تولید گاز طبیعی مایع درون ریز شد. دولت قطر در نظر دارد با افزایش شمار پروژه‌هایی كه با حضور شركت‌ها و صنعتگران خارجی اجرا می‌شود سهم سرمایه‌گذاری خارجی را در كشور بیشتر كند. در سال‌های اخیر سهم اعظم سرمایه‌های خارجی به صنعت گاز طبیعی مایع درون ریز شده است. قطر در انتهای سال میلادی 2010 به بزرگترین صادر كننده LNG در جهان تبدیل شد. البته دولت قطر برای فراهم كردن بستر مناسب برای جذب سرمایه‌ها و صنایع خارجی اصلاحاتی را در سیاست‌های كشور ایجاد كرد. دولت این كشور درصدد است سرمایه‌های خارجی را به بخش پتروشیمی و بخش‌های غیرمرتبط با انرژی نیز هدایت كند. قطر موفق خواهد شد به هدف جذب سرمایه‌های كلان خارجی دست یابد. زیرا از یك طرف در میان كشورهای خلیج فارس بستر مناسب‌تری برای جذب سرمایه‌ها دارد و از طرف دیگر در میان كشورهای عربی از نظر ساختار اجتماعی پیشرفته‌تر است.

قطر از سال 1973، وارد عرصه تولید نفت و سپس گاز شد. این كشور با داشتن 21/15 میلیارد بشكه ذخایر ثابت شده نفت خام، چهاردهمین رتبه جهانی منابع نفت را در اختیار دارد و ظرفیت تولید روزانه 800 هزار بشكه نفت خام را دارد و انتظار می‌رود در سال 2013، این میزان به 31/1 میلیون بشكه در روز افزایش پیدا كند. از نظر منابع گاز، قطر رتبه سوم را بعد از روسیه و ایران با 26/15 تریلیون متر مكعب گاز، یا 4/14 درصد از منابع گازی دنیا، در اختیار دارد. روسیه، ایران و قطر هر كدام به ترتیب 6/20، 83/3 و 2 درصد گاز جهان را تولید می‌كنند. اما اهمیت و موفقیت قابل توجه قطر در تولید و صادرات گاز مایع یا LNG است. این كشور توانست در سال 2010، در تولید LNG از اندونزی پیشی بگیرد و به بزرگترین صادر كننده گاز طبیعی مایع جهان تبدیل شودو اكنون به مرز تولید 77 میلیون متر مكعبت گاز طبیعی رسیده است. قطر با مشاركت شركت‌های بزرگ بین‌المللی و به خصوص آمریكایی و دستیابی به فناوری تولید LNG به سطح بالای تولید این محصول رسیده است. تولید و صدور LNG آن را به عنوان كشوری متمایز در عرصه جهانی مطرح می‌سازد. بر این اساس این كشور توانسته است در عرصه گازی شهرت بیشتری را نسبت به رتبه سومی خود از منظر منابع گازی به دست آورد و حتی دوحه را به مقر مجمع كشورهای صادر كننده گاز طبیعی تبدیل كند.

اقتصاد قطر با توجه به پیشرفت قابل توجه به بخش نفت و گاز یكی از صنعتی‌ترین اقتصادهای حوزه خلیج فارس است. به گزارش مقامات اقتصادی 2/71 درصد از اقتصاد قطر را صنعت، 7/28 درصد را بخش خدمات و غیره و 1/0 درصد را كشاورزی تشكیل می‌دهد. البته سهم صنعت در اقتصاد قطر در سال‌های گذشته كاهش یافته است كه دلیل آن هم رشد قیمت نفت و رشد هزینه‌های صنعتی اعلام شد. این كشور در سال گذشته به فعالیت‌های خدماتی روی آورد و سهم خدمات را در اقتصاد خود بیشتر كرد.

واحد پول این کشورریال قطری می‌باشد و تولید ناخالص داخلی آن 69/57 میلیارد دلار است. ۶۳۸ هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند. نرخ بیکاری در این کشور 7/0 درصد است. در سال ۲۰۰۷ نرخ تورم در این کشور 8/13 درصد بود.

نیز نگاه کنید به

وضعیت اقتصادی و معیشتی در ژاپن؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در روسیه؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در تونس؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در لبنان؛ وضعیت اقتصادی و معیشت مردم چین؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در افغانستان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در سنگال؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در فرانسه؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در آرژانتین؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در مالی؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در سودان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در ساحل عاج؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در اوکراین؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در اسپانیا؛ وضعيت اقتصادی و معيشتی در اردن؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در اتیوپی؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در سیرالئون؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در زیمبابوه؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در تایلند