وضعیت اقتصادی و معیشتی در تایلند

از دانشنامه ملل

تایلند در سده‌های پی‌درپی و به‌طور سنتی، اقتصادی مبتنی بر کشاورزی داشت. روزگاری نه‌چندان‌دور و به‌خصوص از هنگام سلطنت رامای پنجم، تولید و صدور برنج مهم‌ترین ویژگی اقتصادی مردم آن کشور بود که در آن دوران، ارز لازم برای هزینه‌های مدرن‌سازی تایلند را تأمین می‌کرد. «محمدربیع» بخشی از سفرنامهٔ خود را با عنوان «تفصیل مداخل سلطان سیام» به اقتصاد و معیشت مردم سیام اختصاص داده و می‌نویسد:

«از کشت و زرع بجز برنج که اغلب خوراک مردم آن دیار است زراعتی دیگر در آن ولایت کمتر است و دیگر محصولی به غیر بساتین و باغات چیزی حاصل سرکار او (پادشاه) نمی‌شود (ص ۱۴۶)... در آن دیار به غیر از برنج چیزی که اغلب خوراک مردم آن جا است کشت و زرع نمی‌کنند و برخلاف آدم از گندم‌گریزانند و دانه گندم روزی عنقاست»[۱].

تا چندی پیش ایرانیان، تایلند را با محصول برنج آن کشور می‌شناختند و تصور عمومی بر این بود که سرزمین هزارمعبد، فقط برنج صادر می‌کند، از آغاز دهه ۱۹۶۰م، دولت تایلند سیاست متنوع‌سازی اقتصاد، گسترش صنعت و توسعه صادرات مبتنی بر سرمایه‌گذاری خارجی را در پیش‌گرفت.

توسعهٔ صنعت در تایلند از ۱۹۵۸م آغاز شد و رفته‌رفته سیر فزاینده‌ای به خود گرفت. در ۱۹۵۸ م از جمعیت 10/2 میلیون نفری فعال تایلند، حدود 2/7درصد در بخش‌های صنعتی مشغول کار بودند. این صنایع را صنایع سبک مانند کارخانه‌های برنج‌کوبی، تصفیهٔ شکر، آردسازی و چوب‌بری که ارتباط تنگاتنگی با کشاورزی داشت، تشکیل می‌دادند. سپس صنایع بافندگی، سرامیک‌سازی، کارخانهٔ یخ و نوشابه‌سازی نیز تأسیس شد و درصد کمی از نیروهای انسانی این کشور را جذب کرد. در اوایل دههٔ ۱۹۶۰م، صنعت استخراج معادن و ذوب فلزات، بافندگی، لاستیک‌سازی، نخ‌ریسی، منسوجات، داروسازی، چاپ و سایر صنایعی که برای مصرف داخلی کشور نیاز بود، توسعه یافت. در ۱۹۵۹م دفتر سرمایه‌گذاری تایلند تأسیس شد و در پی آن قوانین و مقرراتی که تسهیلات را برای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی فراهم می‌کرد، تصویب و تدوین شد.

از ۱۹۶۱م به بعد، تایلند موفق شد با اجرای برنامه‌های ۴سالهٔ توسعه اقتصادی و اجتماعی، زیربنای مستحکم اقتصادی را برای خود پی‌ریزی کند؛ تاآنجاکه در آغاز دههٔ ۱۹۹۰م، کارشناسان اقتصادی فرضیه تبدیل‌شدن این کشور به پنجمین ببر اقتصادی آسیا و پیوستن آن به جرگهٔ کشورهای صنعتی آسیایی را مطرح کردند. تایلند بحران مالی سال‌های ۱۹۹۷ م و ۱۹۹۸ م در جنوب شرقی آسیا را به‌خوبی مدیریت کرد و آن را از سر گذراند؛ ارزش پول ملی کشور را که به‌شدت تنزل کرده بود بار دیگر افزایش داد و اقتصاد را در مسیر پیش‌رونده‌ای قرار داد. البته بر اثر بحران‌های سیاسی داخلی (کودتای سال ۲۰۰۶م نظامیان و درگیری‌های شدید خیابانی و ضد دولتی) و بحران‌های فراگیر اقتصادی جهانی (۱۱ سپتامبر و سونامی سال ۲۰۰۵م و...) در این زمینه افت‌وخیزهایی نیز داشته است، بیش از ۹۰ درصد فعالیت‌های اقتصادی در تایلند را بخش خصوصی اداره می‌کند.

واحد پول تایلند «بات» (Bhat) نامیده می‌شود که برابر ۱۰۰ ساتانگ و هر ۳۰ بات برابر ۱ دلار آمریکا است (در ۲۰۱۲م). تایلند در حال حاضر از ساختار اقتصادی توسعه یافته، نظام اقتصاد آزاد، سیاست‌های حامی سرمایه‌گذاری و صنایع قوی صادراتی، راه صنعتی‌شدن را می‌پیماید. میانگین رشد اقتصادی آن از سال ۲۰۰۰م تا ۲۰۰۷م بیش از ۴ درصد بود. در ۲۰۱۰م نرخ رشد اقتصادی تایلند که بر اثر بحران مالی جهانی در سال‌های ۲۰۰۸م و ۲۰۰۹ م و ضربهٔ شدید آن به اقتصاد تایلند نرخ منفی ۲/۲ درصد پیدا کرده بود، بار دیگر افزایش یافت و به‌رقم بی‌مانند 7/6درصد رسید.

در اکتبر ۲۰۱۲م نیروی کار تایلند بالغ بر 39/5میلیون نفر بوده است که حدود نیمی از آن را زنان و نیمی دیگر را مردان تشکیل می‌دادند؛ از این نظر کشور تایلند رتبه ۱۶ در جهان شمرده می‌شود. در سال ۲۰۰۸م، 71/5 درصد از جمعیت ۱۵ تا ۶۱ سالهٔ کشور سرگرم کار بوده‌اند که 70/5 درصد از کل زنان و ۸۰ درصد از کل مردان در این گروه سنی قرار دارند (آمار یونسکو) در اکتبر ۲۰۱۲م. درصد توزیع نیروی کار در بخش کشاوزی 37/6 درصد و در بخش غیرکشاورزی 61/6 درصد بوده است (مرکز آمار تایلند). درصد سهم بخش‌های گوناگون اقتصادی در تولید ناخالص داخلی:

  • کشاورزی و شیلات 12/1 درصد
  • صنعت 32/7درصد
  • خدمات 55/2درصد[۲]

جدول شماره 1. شاخص‌های اقتصادی تایلند

شاخص میزان مربوط به سال رتبهٔ جهانی
تولید ناخالص داخلی (م.د) 345/6 ۲۰۱۱ ۲۵
نرخ رشد %7/8 ۲۰۱۰ ۱۳
تولید سرانهٔ داخلی (دلار) ۵۱۱۲ ۲۰۱۱
ارزش صادرات (م.د) 225/1 ۲۰۱۱ ۲۶
ارزش واردات (م.د) 201/9 ۲۰۱۱ ۲۷
موازنهٔ تجاری (م.د) 23/2 ۲۰۱۱
حساب جاری (م.د) 11/9 ۲۰۱۱
نرخ تورم %3/8 ۲۰۱۱ ۹۶
نرخ بهره ۲۰۱۱
شاخص بازار سهام (واحد) ۱۱۵۸ ۲۰۱۲
نرخ بیکاری %0/4 ۲۰۱۱ 7
نرخ ارز (دلار) ۳۰ بات ۲۰۱۲
ذخایر ارزی (م.د) 180/6 ۲۰۱۲
بدهی بخش دولتی (م.د) 40/3
جمعیت زیر خط فقر %8/1 ۲۰۰۹ آمار بانک جهانی
نسبت سرمایه‌گذاری %24/7 ۲۰۱۰
بودجهٔ کل کشور (م.د) 58/1 ۲۰۱۰
کسری بودجه (م.د) 4/06 ۲۰۱۰
آمار گردشگران خارجی

(میلیون نفر)

۱۶ ۲۰۱۰
نیروی کار (میلیون نفر) 39/5 ۲۰۱۲
نرخ رشد جمعیت %0/56 ۲۰۱۱ 145
تولید خودرو (میلیون دستگاه) 1/45 2011
نرخ سواد (در مردان) %94/9 2000
نرخ سواد (در زنان) %90/5 2000
امید به زندگی (میانگین) 70سال 2010 113

م.د = میلیارد دلار[۳][۴][۵]

  • فرآورده‌های کشاورزی شامل: برنج، تاپیوکا، کائوچو، ذرت، نیشکر، نارگیل، سویا.
  • منابع طبیعی شامل: قلع، کائوچو، گاز طبیعی، تنگستن، سرب، گچ، الوار، لینیت و نفت خام.
  • صادرات شامل : منسوجات، شیلات، برنج، کائوچو، جواهرات و سنگ‌های قیمتی، خودرو، رایانه و محصولات الکترونیکی، مواد شیمیایی، مواد غذایی و آبزیان، مرغ.
  • واردات شامل : نفت خام، ماشین‌آلات، مواد شیمیایی، ماشین‌های برقی، آهن، فولاد، جواهرات، طلا، سنگ‌های قیمتی، کامپیوتر، قطعات خودرو.

چین و ژاپن و کشورهای «آسه آن» به ترتیب با ۱۹ درصد، ۱۱ درصد و ۲۳ درصد و آمریکا (۱۰ درصد)، اروپا (۱۱ درصد)، خاورمیانه (۵ درصد) و هند (۲ درصد) از بزرگ‌ترین بازارهای صادراتی تایلند به‌شمار می‌روند. بیشتر کالاهای وارداتی تایلند از چین (۱۵ درصد)، ژاپن (۱۹ درصد)، خاورمیانه (۱۳ درصد)، اروپا (۸ درصد)، آمریکا (۶ درصد) و استرالیا (۳ درصد) وارد می‌شوند. تایلند در صادرات برنج رتبهٔ یکم جهان، صادرات شکر رتبهٔ دوم، صادرات دستگاه‌های تهویه رتبهٔ دوم، پرورش گیاهان دارویی رتبهٔ سوم، تولید روغن نخل رتبهٔ چهارم، تولید خودرو رتبهٔ ۱۳ و تولید آب‌میوه و کنسرو سبزیجات رتبهٔ ۱۳ جهانی را داراست[۶][۷].

در حال به روز رسانی و ویرایش

نیز نگاه کنید به

وضعیت اقتصادی و معیشتی در افغانستان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در ژاپن؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در روسیه؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در تونس؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در لبنان؛ وضعیت اقتصادی و معیشت مردم چین؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در سنگال؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در فرانسه؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در آرژانتین؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در مالی؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در سودان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در ساحل عاج؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در زیمبابوه؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در اوکراین؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در اسپانیا؛ وضعيت اقتصادی و معيشتی در اردن؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در اتیوپی؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در سیرالئون؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در قطر؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در گرجستان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در قزاقستان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در سریلانکا؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در تاجیکستان؛ وضعیت اقتصادی و معیشتی در بنگلادش

کتابشناسی

  1. محمدربیع بن محمدابراهیم(۱۳۵۶). سفینه سلیمانی (سفرنامه سفیر ایران به سیام). تصحیح و تحشیه عباس فاروقی. تهران: دانشگاه تهران.مؤسسه انتشارات و چاپ، ص37.
  2. آمار مربوط به سال ۲۰۱۰ منبع: 2012 .16.7 Thailand Economic Fact Sheet.
  3. منبع1. 2012 Thailand Economic Fact Sheet March.
  4. گزارش مورخ ۱۳/۱۱/۱۳۹۰ سفارت جمهوری اسلامی ایران در بانکوک
  5. گزارش دبیرخانه امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (۲۰۱۰)
  6. گزارش مورخ۱۳/۱۱/۱۳۹۰ سفارت ج.ا.ا در بانکوک، 2012 Thailand Economic Fact Sheet / 8 March.
  7. الهی، امیر سعید(1391). جامعه و فرهنگ تایلند. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی،ص.96-101.