دانشگاه های غیردولتی مصر
بیشتر مراکز آموزش عالی غیردولتی مصر از دهه پایانی قرن بیستم فعالیت خود را آغاز کردند. پیش از آن تنها دانشگاه آمریکایی قاهره به موجب قرارداد همکاری فرهنگی مصر و آمریکا در این کشور فعال بود. قانون تأسیس دانشگاههای غیردولتی در سال 1992 با هدف توسعه و مشارکت بخش غیردولتی در حوزه آموزش عالی تصویب شد. قانون مزبور علاوه بر تضمین حمایت از تأسیس و فعالیت این دانشگاهها، بر مشارکت فعال دانشگاههای غیردولتی در ارتقای سطح آموزش و پژوهشهای علمی و نیز ایجاد رشتههای تخصصی تأکید دارد. در پی تصویب قانون مزبور دانشگاههای غیردولتی یکی پس از دیگری تأسیس شد.[۱]
دانشگاههای غیردولتی در مصر شامل: دانشگاههایی که با سرمایهگذاری مصریها بنیان گذاشتهاند، دانشگاههایی که توسط کشورهای خارجی تأسیس شده است و دانشگاههایی که به طور مشترک (مصری-خارجی) بنیاد گزارده شده است. دانشگاه الازهر نیز وابسته به نهاد دینی الجامع الازهر است.
دانشگاه آمریکایی قاهره مصر
این دانشگاه (الجامعة الامیرکیة بالقاهرة) در سال 1919 توسط گروهی از آمریکاییهای مقیم مصر در قالب مدرسه متوسطه تأسیس و در سال 1925 به عنوان مرکز آموزش عالی فعالیت خود را استمرار داد.[۲] هدف اولیه از تأسیس این دانشگاه مشارکت در تربیت رهبران آینده مصر و منطقه ازطریق ترسیخ ارزشهایی چون نظم، توسعه و مهارتهای فکری بود.[۳] این دانشگاه به عنوان یک مؤسسه فرهنگی خصوصی در چارچوب قرارداد فرهنگی مصر و آمریکا که در سال 1962 منعقد شد و نیز بر اساس بخشنامه ریاست جمهوری در سال 1967 فعالیتهای دانشگاهی خود را ادامه میدهد. دانشگاه آمریکایی قاهره دارای 6 دانشکده است. دانشکده علوم انسانی و اجتماعی این دانشگاه شامل رشتههای زبان انگلیسی، حقوق بینالمللی، ادبیات انگلیسی، پژوهشهای خاورمیانه، تئاتر و هنر، جامعهشناسی، مصرشناسی، علوم سیاسی، پژوهشهای اروپایی، روانشناسی، تاریخ قانون و فلسفه میباشد.
تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی این دانشگاه در سال تحصیلی 2012-2013، 5/329 نفر و تعداد فارغالتحصیلان این مقطع در تمام رشتهها 860 نفر بوده است. تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی و دکترای این دانشگاه در سال تحصیلی مزبور، 1/323 نفر و 308 نفر هم از این مقاطع فارغالتحصیل شدهاند.[۴]
دانشگاه الازهر مصر
این دانشگاه که در واقع ساختار جدید نهاد دینی «جامع الازهر» در حوزه آموزش عالی است در سال 1930 با سه دانشکده «فقه»، «اصول الدین» و «اللغة العربیة» فعالیتهای خود را آغاز کرد. در سال 1961 براساس قانون مصوب شماره 103 با هدف توسعه و تنوع در آموزش عالی این نهاد دینی، دانشکدههای بازرگانی، پزشکی، مهندسی و کشاورزی هم در این دانشگاه ایجاد و در سالهای بعد در بیشتر رشتههای آموزشی، شعبههایی ویژه آموزش دختران نیز تأسیس شد. امروز دانشگاه الازهر دارای 60 دانشکده برای پسران و 17 دانشکده برای دختران است و علاوه بر آن مراکز علمی و پژوهشی متعددی نیز به این دانشگاه وابسته است.[۵]
ویژگیهای اصلی این دانشگاه، اهتمام به مطالعات اسلامی در کنار مطالعات و آموزشهای تخصصی و علمی است.[۶] این دانشگاه در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو میپذیرد.
مهمترین دانشکدههای دانشگاه الازهر (ویژه پسران) عبارت است از: فقه و حقوق، زبان عربی، مطالعات اسلامی و عربی، تبلیغ اسلامی، بازرگانی، زبانها و ترجمه، علوم، داروسازی، دندانپزشکی، مهندسی، کشاورزی، پزشکی. برخی از دانشکدههایی که به دختران اختصاص دارد نیز عبارت است از: مطالعات اسلامی و عربی، علوم، پزشکی، دندانپزشکی، بازرگانی، مطالعات انسانی و داروسازی..[۵]
تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاه الازهر در سال تحصیلی 2012-2013، 6863 نفر بوده است. در سال تحصیلی 2012-2013، تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل در مقطع کارشناسی در تمام رشتههای دانشکدههای این دانشگاه، 279732 نفر و فارغالتحصیلان این مقطع 39089 نفر بوده است. در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز در همین سال تحصیلی تعداد 13222 نفر مشغول به تحصیل بودهاند. در سال تحصیلی 2011-2012 نیز 2236 نفر در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در همه رشتهها از این دانشگاه فارغالتحصیل شدهاند.[۵][۷]
نیز نگاه کنید به
- مصر
- نظام آموزش، تحقیقات و فناوری مصر
- دانشگاه های روسیه
- دانشگاه های تونس
- دانشگاه های کوبا
- دانشگاه های مشهور لبنان
- دانشگاه های دولتی مصر
- دانشگاه های مشهور چین
- دانشگاه های سنگال
کتابشناسی
- ↑ بازیابی شده در 2015 از https://www.egy-mhe.gov.eg.
- ↑ موسوعة مصر الحدیثة (1996). مصر: الهيئة العامة للكتاب، وزارة الثقافة، ج 4م، ص113.
- ↑ بازیابی شده در 2015 از https://www.aucegypt.edu.
- ↑ بازیابی شده در 2015 از https://www.egy-mhe.gov.eg.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ بازیابی شده در 2015 از https://www.egy-mhe.gov.eg.
- ↑ بازیابی شده در 2015 از https://www.azhar.edu.eg.
- ↑ صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص374-377.