گروه‌ها و نهادهای اجتماعی کوبا
جامعه مدنی کوبا متشکل از دو هزار و دویست سازمان است که از میان آن‌ها نهادهای اجتماعی و مردمی و سازمان‌ها و انجمن‌های دوستی و اتحاد، علمی و فنی، فرهنگی و هنری، ورزشی، نقش برجسته‌ای دارند. سیستم سیاسی کوبا قدرت و ظرفیت تصمیم‌گیری، رایزنی و اظهارنظر بالایی به نهادهای غیرمردمی اختصاص داده‌است، از میان نهادهای اجتماعی و مردمی برخی دارای سابقه‌ای طولانی بوده و برخی دیگر در جریان پیروزی انقلاب و در راستای نیاز به تبدیل مراکز وسیع مردمی به فعالان روند تغییر بوجود آمدند. این نهادها از تجمیع اقشار مختلف جامعه، نوجوانان، دانشجویان، کارگران، زنان و روستاییان تشکیل شده‌اند، نهادهای صاحب نفوذ در کوبا شامل موارد زیر است:
- CTC (مرکز کارگران کوبا) (Central de Trabajadores de Cuba): این نهاد، نهاد نمایندگی کارگران است که به‌صورت سندیکا در تمام کشور سازماندهی شده‌است. سابقه تشکیل آن به کنفدراسیون ملی کارگران کوبا (CNOC) برمی‌گردد که در سال ۱۹۲۵ تاسیس شد. در سال ۱۹۳۸ به کنفدراسیون کارگران کوبا تغییر نام داد و در سال ۱۹۵۹ مدیریت آن به قشر کارگر واگذار شد و دو سال بعد در نتیجه تغییرات ساختاری، تبدیل به مرکز کارگران کوبا شد، عضویت در آن داوطلبانه بوده و شامل نوزده سندیکای ملی می‌شود، این نهاد در دفاع از منافع کارگران و انقلاب کوبا دارای قدرت حائز اهمیتی است.
- FEU (فدراسیون دانشجویان دانشگاه‌ها) (Federación Estudiantil Universitaria): این نهاد در سال ۱۹۲۲ در اقدام مبتکرانه مدرسه پزشکی توسط یکی از استادان این مدرسه تشکیل شد. در این تاریخ نمایندگان انجمن‌های دانش‌آموزی پنج مدرسه پزشکی، ادبیات و علوم، داروسازی، حقوق و دندانپزشکی، مدیریت فدراسیون دانشجویان دانشگاه هاوانا را ایجاد کردند. FEU نماینده منافع و مدافع حقوق دانشجویان است. تجمیع دانشجویان دانشگاه‌ها حول محور انقلاب کوبا و استمرار آن؛ ارتقا سطح آموزش و اشاعه و ترویج ورزش، فرهنگ و تفکر روشنفکرانه در میان جامعه از طریق توسعه دانشگاهی از جمله اهداف آن می‌باشد.
- PCC (حزب کمونسیت کوبا) (Partido Comunista de Cuba): سابقه تاریخی حزب کمونیست کوبا به پروسه اتحاد سال ۱۹۶۱ و با شکل‌گیری سازمان‌های انقلابی متحد باز می‌گردد که اولین گام را در ایجاد ابزار سیاسی متحدکننده انقلاب برداشت، سازمان‌های انقلابی متحد متشکل از جنبش انقلابی ۲۶ جولای به رهبری فیدل کاسترو و حزب سوسیالیست مردمی بود. ۲۶ مارس ۱۹۶۲ فصل جدیدی برای ایجاد یک حزب آغاز شد و از این تاریخ حزب متحد انقلاب سوسیالیست کوبا نام گرفت. سوم اکتبر ۱۹۶۵ طی جلسه‌ای که در آن اولین کمیته مرکزی حزب کمونیست کوبا معرفی شد، بر تغییر نام حزب به حزب کمونیست کوبا توافق شد در این جلسه نامه خداحافظی ارنستو چه‌گوارا، یکی از الهام دهندگان تشکیل حزب، توسط فیدل کاسترو قرائت شد.
- FMC (فدراسیون زنان کوبا) (Federación de Mujeres Cubanas): این نهاد که در سال ۱۹۶۰ تاسیس شد، بدنبال وضع برنامه‌هایی است که برابری زنان را در تمام عرصه‌ها و سطوح تامین نماید و از بدو تاسیس به‌طور خستگی‌ناپذیری روی برابری حقوق زنان کار کرده است، این نهاد به‌صورت نظام‌مند و سیستماتیک از عملکرد مراکز مخصوص کودکان و مدارس در سطوح مختلف آموزشی حمایت می‌کند. فعالیت‌های مستمری در راستای سلامت زنان و کودکان در این فدراسیون انجام می‌شود، از میان تکالیف و مسئولیت‌های این نهاد می‌توان به اشتغال زنان، برنامه‌های توجه اجتماعی به خانواده و حمایت از کار نمایندگان دولت و مجلس ملی اشاره کرد. اعضای فدراسیون زنان کوبا، زنان چهارده سال به بالا هستند.
- CDR (کمیته‌های دفاع از انقلاب) (Comites de Defensa de la Revolución): نهاد دیگری که بیش از هشت میلیون شهروند بالای چهارده سال عضو آن بوده و بزرگ‌ترین سازمان غیر مردمی جامعه کوبا می‌باشد. این نهاد در سال ۱۹۶۰ به پیشنهاد فیدل کاسترو مبنی بر تشکیل یک سیستم حفاظتی گروهی از انقلاب بوجود آمد. در این زمان وظیفه اصلی سازماندهی مردم در دفاع از انقلاب در مقابل حملات پی‌درپی امپریالیستی برای شکست و اضمحلال انقلاب بود. مهم‌ترین هدف آن در بسیج ملت برای دفاع از انقلاب و پیروزی سوسیالیسم خلاصه می‌شد.
- UJC (اتحاد جوانان کمونیست) (Union de Jóvenes Comunistas): این حزب در سال ۱۹۶۲ تاسیس گردید و هدف اصلی آن شکل‌گیری هم‌گرایانه و چندجانبه نسل جدید است. کار آن ترویج ارزش‌های والای جامعه سوسیالیست بین جوانان است، این سازمان در نتیجه ادغام جنبش جوانان کوبا، پیروزی سوسیالیسم بعد از جنگ‌های ساحل خیرون و حرکت به سمت اشکال عالی سازمان انجمن جوانان انقلابی (AJR) به‌عنوان پیشینه آن بوجود آمد و شامل یک کمیته ملی و یک اداره ملی مرکب از بیست و شش نفر می‌باشد. اتحاد جوانان کمونیست با ۲۱۸ سازمان در نقاط مختلف دنیا ارتباط دارد و وابسته به فدراسیون جهانی جوانان دموکرات است که این نیز به نوبه خود با ۱۴ سازمان بین‌المللی دیگر در ارتباط است.
- OPJM (سازمان پیشگامان خوزه مارتی) (Organización de Pioneros José Mart): اولویت اول این سازمان در ترویج مطالعه و تحصیل و حس مسئولیت اجتماعی و همچنین عشق به وطن و مردم دنیا بین کودکان و بزرگسالان خلاصه می‌شود، کودکان در این سازمان در سنین متفاوتی تقسیم‌بندی می‌شوند:
۱."مونادیست‌ها" شامل دانش‌آموزان پایه اول تا سوم
۲. "سطح اول خوزه مارتی" شامل دانش‌آموزان پایه چهارم تا ششم
۳. "سطح دوم خوزه مارتی" شامل دانش‌آموزان پایه هفتم تا نهم. این سازمان فعالیت خود را از سال ۱۹۳۱ با ظهور لیگ پیشگامان کوبا (Liga de Pioneros de Cuba) (LPC) آغاز کرد، بعد از پیروزی انقلاب کوبا تلاش‌های گروهی بسیاری انجام شد تا این‌که در سال ۱۹۶۱ اتحاد پیشگامان انقلابی (UPR) (Union de Pioneros Rebeldes) تاسیس گردید. در سال ۱۹۷۷ در سومین کنگره اتحاد جوانان کمونیست، نام آن به سازمان پیشگامان خوزه مارتی تغییر یافت.
- FEEM (فدراسیون دانش‌آموزان آموزش متوسطه) (Federación de Estudiantes de la Ensenañza Media): تشکیل این سازمان طی توافقی که در نشست ملی تعلیم و تربیت اتحاد جوانان کمونیست در سال ۱۹۷۰ انجام شد، صورت گرفت و در راستای تقویت سازمان‌های مردمی با هدف احیای جنبش دانش‌آموزی سطح متوسطه تاسیس شد. هدف اصلی آن مراقبت از حقوق و وظایف دانش‌آموزان بوده و در قبال موسسات آموزشی، ارگان‌های دولتی، حکومتی و خارجی احساس مسئولیت می‌کند، این سازمان مرکب از یک دبیر و یک شورای ملی است که از دانش‌آموزان تشکیل شده‌است و هر چهار سال یک بار اقدام به برگزاری کنگره می‌نماید.
- ANAP (انجمن ملی کشاورزان کوچک) (Asociación Nacional de Agricultores Pequeños): در سال ۱۹۶۱ تاسیس گردید و ویژگی اجتماعی و غیردولتی دارد و از منافع اجتماعی و اقتصادی روستاییان حمایت می‌کند. اهداف آن شامل سازماندهی و هدایت روستاییان کوبا برای مشارکت در تحول اجتماعی و اقتصادی محیط روستا، اجرای برنامه‌های کشاورزی انقلاب کوبا، تشویق به تولید کشاورزی و تقویت حمایت خود از تغذیه مردم و کشاورزی صنعتی ملی می‌باشند. عالی‌ترین ارگان این سازمان، کنگره می‌باشد که هر پنج سال یک‌بار برگزار می‌شود. این کنگره وظیفه انتخاب یک کمیته ملی را دارد که حد فاصل بین دو کنگره فعالیت می‌کند.کمیته ملی نیز اداره ملی را انتخاب می‌نماید که بین دو نشست کمیته ملی فعالیت‌های خود را ادامه می‌دهند. این انجمن مرکب از ۱۳ اداره سرپرستی ایالتی، ۱۴۸ اداره سرپرستی شهری و بیش از ۳۵۰۰ نهاد پایه است.
- ACRC (انجمن رزمندگان انقلاب کوبا) (Asociacion de Combatientes de la Revolucion Cubana): در سال ۱۹۹۳ تشکیل شد و تنها در یک سازمان اجتماعی بیش از ۳۳۰ هزار کوبایی را در سنین مختلف که در خطوط مقدم جبهه از دهه ۱۹۳۰ تا به حال حضور داشته‌اند، به هم پیوند می‌دهد، علاوه براین، نیروهای مسلح انقلاب و کارکنان شاغل و بازنشسته وزرات کشور که پانزده سال از خدمت ایشان می‌گذرد می‌توانند به عضویت این انجمن درآیند.[۱]
نیز نگاه کنید
- گروه‌ها و نهادهای اجتماعی تونس
- گروه‌ها و نهادهای اجتماعی ژاپن
- گروه‌ها و نهادهای اجتماعی روسیه
- گروه‌ها و نهادهای اجتماعی کانادا
کتابشناختی
- ↑ حق‌روستا، مریم. (1397). جامعه و فرهنگ کوبا. تهران:موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتت بین المللی الهدی، ص80-85.