آموزش پیش دبستانی فرانسه
آموزش پیش دبستانی
آموزش پیش دبستانی یکی از پایه های مهم نظام آموزشی فرانسه است که مرحله بین مهد کودک و دوره ابتدایی قرار می گیرد . دوره‌هاي آموزش پيش دبستاني در كشور فرانسه اختياري و رايگان بوده وبه منظور آموزش كودكان رده هاي سني 6-2 سال در نظر گرفته شده است. آن دسته از كودكاني كه تا روز اول سال تحصيلي مدارس به سن 2 سالگي رسيده باشند، مورد پذيرش واقع مي‌گردند. كودكان رده سني 2 سال(حدود 35% ) منحصرا در چارچوب مدارس و ظرفيت كلاس هاي آموزشي موجود و كليه كودكان رده سني3سال مورد پذيرش قرار مي‌گيرند. با توجه به شرايط سني كودكان ، سه بخش براي كودكستان در نظر گرفته و كودكان بين اين سه بخش تقسيم مي شوند : بخش كودكان 3 ساله بخش كودكان 4 ساله ، وبخش كودكان 5 ساله و برای کودکان زیر 3 ساله را نیز شامل می شود و به طور طبیعی بچه های شش ساله وارد دوره ابتدایی می شوند. تمام کودکان ساکن در فرانسه اعم از فرانسوی و غیر فرانسوی می توانند از این امکان آموزشی استفاده کنند. کمتر از 15% کودکان در مدارس خصوصی تعلیم می بنند و اصل لائیسیته و اختلاط پسر و دختر و برابری بین افراد را رعایت می کند و ساعات آموزشی نیز 26 ساعت در هفته است.
از سال 1995 ميلادي، طرح آموزش واقعي پيش دبستاني با اهداف دقيق و كارآموزان متبحر به‌اجرا گذارده شد. درتمام مدت 26 ساعت آموزش در هفته، آموزش زبان فرانسه از امتياز ويژه اي برخوردار بوده و تسلط شفاهي و آشنايي با نوشتار،تقويت قدرت احساس، تخيل و قدرت خلاقيت دانش آموزان از طريق پرداختن به آموزش هنري توسعه مي‌يابد.
از آنجايي كه كشور فرانسه از تجربه فراواني در ارائه آموزش پيش دبستاني به كودكان برخوردار مي‌باشد، از اين روي بيش از99% كودكان رده سني3 سال در اين مدارس حضور مي‌يابند. رقم مذكور درخصوص كودكان رده سني 2 سال به 2/35% بالغ مي‌گردد. تحصيل در مدارس عمومي پيش دبستاني رايگان مي‌باشد. مدارس پیش دبستانی موسسات عمومی مستقل نیستند بلکه مسئولیت ساختمان و بودجه های مالی آن به عهده شهرداری است. این مدارس نيز توسط شهرداري ها احداث واداره مي‌گردند. طبق قانون اصلاحيه آموزشي مصوب15جولاي1989و قانون مصوب 1975كليه كودكان فرانسوي رده سني3 سال از امكان حضور در مهدهاي كودك برخوردار مي‌باشند.علاوه بر اين, قانون مصوب 6 سپتامبر 1995 نيز كه در خصوص نمايش ساختار و نحوه عملكرد مهدهاي كودك تصويب گرديده بر تقويت خصيصه‌هاي بالقوه كودكان، به فعل در آوردن آن در جهت شكل گيري شخصيت آنان و فراهم آوردن بهترين امكانات در جهت موفقيت كودكان در مدارس ويادگيري بيشتر تأكيد دارد.
گفتني است درمهدهاي كودك كشور فرانسه از تخصص هاي سرباز معلمان جهت آموزش كودكان استفاده مي‌گردد چرا كه خدمت سربازي درحال حاضر در كشور فرانسه به حالت تعليق در آمده و با اجراي طرح جامع جذب سرباز معلم JAPD جايگزين گرديده است. از سوي ديگر،جهت جبران به حد نصاب نرسيدن تعداد ثبت نام كنندگان مهدهاي كودك،كه معمولاً در مناطق كم جمعيت وكوهستاني كشور رخ مي‌دهد، كودكستان هاي بين منطقه اي تأسيس گرديده است كه به ارائه خدمات آموزشي به كودكان نواحي مختلف مبادرت مي‌نمايند. در مناطق كم جمعيت نيز كلاس‌هاي موقتي پاره وقت تشكيل مي‌گردد.
متوسط آموزش هفتگي 26 ساعته به كودكان مقطع پيش دبستاني ارائه مي‌گردد.
سياستهاي آموزشي پیش دبستانی
مهم‌ترين سياست آموزشي مقطع پيش‌دبستاني فرانسه بر اين اصل استوار است كه مراكز پيش‌دبستاني به عنوان ابزاري جهت برخورداري از برابري فرصت محسوب مي‌گردند، چرا كه كودكان از طريق به كارگيري زبان و توسعه اين وسيله ارتباطي، به آماده‌سازي خود در جهت پرداختن به تمرينات ذهني كه لازمه موفقيت در مقاطع آموزش ابتدايي و کولژ است، مبادرت مي‌نمايند.
در مهدهاي كودك، اجراي بازي‌هاي مختلف از نقش مهمي برخوردار مي‌باشند، اما اين امر بدين معني نيست كه درمراكز مذكور تدريس وجود ندارد. هيات نظارت ملي آموزش برفعاليت‌هاي اداري و آموزشي موسسات نيز نظارت مي‌نمايد. شوراي مدارس نيز به بازديد حداقل يك بار در طول ترم از مدارس كشور مبادرت مي‌نمايند. شوراي نامبرده همچنين به ارائه نظراتي درخصوص قوانين داخلي مدارس و تعيين برنامه‌هاي آموزشي هفتگي مدارس كشور مبادرت مي‌نمايد. چرخه آموزشي كشور سبب مي گردد كه تيم تدريس به تطبيق فعاليت‌هاي تدريس با روند آموزش و پيشرفت كودكان مبادرت نمايند. تيم تدريس همچنين مسئوليت ارزشيابي ميزان پيشرفت تحصيلي كودكان را بر عهده دارد. علاوه بر اين تيم مذكور همچنين تعيين مي نمايد كه كودكان ملزم به ثبت نام در مدارس ابتدائي بوده و يا مي‌بايستي در سيستم آموزشي پيش دبستاني باقي بمانند.
از آنجايي كه مدارس پيش دبستاني از نقش پيچيده اي در سيستم آموزشي كشور فرانسه برخوردار مي‌باشند، از اين روي مدرسين مراكز مذكور، مشابه مدرسين مدارس ابتدايي، دوره‌هاي آموزشي ويژه اي را گذرانده و پس از گذراندن دوره3 ساله آموزشي (پس از اتمام تحصيلات آموزش متوسطه كه به دريافت ديپلم متوسطه منتهي مي‌گردد) به گذراندن دوره آموزشي2-1ساله تربيت مدرس در موسسات دانشگاهي تربيت معلم مبادرت مي‌نمايند. پس از اتمام سال دوم آموزش دانشگاهي در مراكز تربيت مدرس، از دانشجويان موفق به عنوان معلمين مدارس دعوت به همكاري مي گردد. معلمين مراكز آموزشي پيش دبستاني، به عنوان مدرسين رسمي نظام آموزش عمومي و يا به عنوان مدرسين قراردادي مدارس خصوصي، از حقوق، وظايف و مسئوليت هاي مشابه معلمين مدارس ابتدايي برخوردار مي باشند.
با وجود این كه دوره پیش دبستانی رايگان و براي همگان قابل استفاده مي باشد، اما با اين حال، افزايش نرخ مواليد دركشور فرانسه به وارد آمدن فشار بر پيكره نظام آموزشي كشور منجر گرديده است. به نحوي كه افزايش غيرمنتظره نرخ زاد و ولد كودكان از سال2000 به بعد، به انتظار بيش از17 هزار كودك در فهرست ثبت نامي منجر گرديده است. بنابر اعلام وزارت آموزش، طي سال 2002، مراكز آموزش پيش دبستاني با كاهش فضاي آموزشي براي54 هزار كودك مواجه بوده اند كه اين امر خود به ايجاد مباحثاتي درخصوص تغيير امتيازات آموزشي از سنين پيش دبستاني به پايه منجر گرديده است.بيش از99درصد كودكان فرانسوي از رده سني3 سال رهسپار مدرسه مي گردند. افزون بر اين، بالغ بر 5/35 درصد از كودكان به حضور در مراكز آموزشي،1 سال زودتر از موعد مقرر، مبادرت مي نمايند.
تعداد مدارس پیش دبستانی در سال 2010-2009 ،حدود 16056 (که از این تعداد 133 خصوصی است )و 2539134 کودک در این مهد کودک ها آموزش دیدند.[12]
برای ثبت نام کودک باید به شهرداری مراجعه کرد و با ارائه مدارک مربوط به محل سکونت ، شهرداری طی یک معرفی نامه شمارا به نزدیک ترین مرکز پیش دبستانی معرفی می نماید.
کودک در هفته چهار روز یعنی دوشنبه و سه شنبه و پنجشنبه و جمعه به مدرسه پیش دبستانی می رود و روزهای چهارشنبه ، شنبه و یکشنبه تعطیل است .بنابراین خانواده هایی که زوجین شاغل هستند روزهای چهارشنبه فرزندشان را در مهد کودک نگهداری می کنند. ساعت رسمی آموزشی از ساعت 45/8 الی 30/11 است و والدین برای آوردن فرزندشان مراجعه می کنند. مراکز پیش دبستانی دارای رستوران هایی هستند که به آن کانتین می گویند. فرزندان زوجین شاغل، در همان محل مدرسه در رستوران غذا می خورند و والدین آنها ساعت 30/4 برای تحویل گرفتن آنان مراجعه می کنند. ساعات بعداز ظهر جزئ ساعات آموزشی نیست بلکه ساعت استراحت و بازی محسوب می شود.