فرقه‌ها و طریقت هاى مذهبى در سودان

در سودان طریقت‌‏ها جایگاه اصلى را اشغال کرده‏‌اند و طبق تحقیقات «ترى‏مینگام‏»، هر مسلمان ساکن ‌این سرزمین به یکى از طریقت‌‏هاى مذهبى تعلّق دارد. هیچ‌کس حتى یک روشنفکر غرب زده نمى‏تواند از شرکت در جلسات طریقتى که به آن گرایش دارد، طفره برود. طریقت‌های سودان از تشکیلات سازمانى متمرکز یا غیر‌متمرکز برخوردارند. شیخ السّجاده، نفوذی فوق العاده بر هریک از پیروانِ خود، دارد. وى وارثِ روحانىِ بنیانگذار طریقت است که معمولاً از میان اخلاف او برگزیده می‌شود. مقام بعد از وى خلیفه نام دارد که به‌عنوان نماینده براى پذیرفتن پیروان پس از ورودشان به طریقت انتخاب می‌گردد. وکیل نیز شخصى است که بر منافع مادى و دنیوى پیروان نظارت دارد. اقامه نماز در زمان‏هاى معیّن، شرکت در مجالس ذکر و دعا، مولودی‌خوانى و مدح و ثنای حضرت رسول اکرم(ص) از وظایف مذهبى افراد پیرو این طریقت‌هاست. قدیمى‌‏ترین طریقت‏ در سودان شاذلیّه است که در سال 1445م. (824هـ.ش) توسط فردى به نام جزولى در میان بربرها رایج گردید.

اغلبِ مسلمانان سودان، پیرو مذهب تسنّن هستند. گروه‌هایى ازآنان که در نقاط شرقى زندگى مى‌‏کنند و تحت نفوذ عربستان مى‌‏باشند، مذهب حنبلى دارند و آنان که در شمال هستند تابع مذهب شافعى‌‏اند. امّا غالب مردم سایر مناطق سودان، مالکى یا حنفى مذهب هستند. با آن که مذهب مالکى بیشتر در سودان گسترش یافته است، ولى سرزمین، فقه حنفى کاربرد بیشتری دارد. چون‌ این مذهب، در قرن نوزدهم میلادىـ هنگام تصرّف سودان ـ مورد استفاده مصریان بوده است.

صفاء الصّالح، گزارشگر تلویزیونی، طی گزارشی باعنوان «الطّرُق الصّوفیّة فی السّودان» در تاریخ بیستم ماه مارس 2006م. (اوّل فرودین ماه 1385هـ.ش) چنین می‌گوید:

«یکی از ویژگی‌های مهم سودان، رواج تصوف در‌این سرزمین است. به‌طوری‌که دین اسلام نزد مردم سودان، رنگی از تصوّف به خود گرفته و حتّی فراتر از آن، زندگی اجتماعی مردم با ‌این ویژگی، ممتاز گردیده است. به گونه‌ای که مردم نسبت به شیوخ و علمای دینی ارادتی خالصانه و‌ ایمانی قلبی دارند. زمانی که در خیابان‌ها به ‌این سو و آن سو می‌روید، در همه‌جا، اعم از رستوران‌ها، مغازه‌ها و سوپرمارکت‌ها، اتوبوس‌ها، تاکسی‌ها و مانند‌ اینها انواع ذکرها و مدیحه‌ها را می‌شنوید. مضافاً این که یک فرستنده رادیویی به‌طور شبانه‌روزی، به پخش ذکر و مدح پیامبر اکرم(ص) اختصاص دارد و دیگر شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی هم در بخش عمده‌ای از برنامه‌های خود به ذکرها و مدیحه‌ها می‌پردازند».

نیز نگاه کنید به

ادیان در سودان؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان کوبا؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان افغانستان؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان روسیه؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان سنگال؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان آرژانتین؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان اوکراین؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان اسپانیا؛ تركيب جمعيتی پيروان اديان و مذاهب اردن؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان قطر؛ ترکیب جمعیتی پیروان ادیان سیرالئون