کتابخانه های عمومی اردن

از دانشنامه ملل

مسئولیت کتابخانه‌های عمومی برعهده مقامات محلی است. نخستین کتابخانه در اربد در سال 1957 به عنوان طرح آزمایشی یونسکو تأسیس شد[۱]. پس از آن در دهه شصت سه اتفاق مهم در زمینه کتابخانه‌ها افتاد؛ تاسیس کتابخانه عمومی‌ امان در سال 1960، تاسیس دانشگاه اردن و کتابخانه آن در سال 1962 و تاسیس انجمن کتابخانه‌های اردن در سال 1963؛ این موسسات نقش مهمی‌ در پیشرفت کتابخانه‌های اردن ایفا کردند[۲]. در این دهه، کتابخانه‌های عمومی دیگری در ‌بخش شرقی اردن، در شهرهای کرک، معان، زرقا، سلط، عقبه، وادی السیر و عمان و اربد تاسیس شد. هم‌چنین در این دهه، تعدادی کتابخانه تخصصی و بزرگ در وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی تاسیس گردید که مهم‌ترین آن‌ها تأسیس کتابخانه بانک مرکزی در سال 1964 و کتابخانه منابع طبیعی در سال 1965 بود.

در دهه هفتاد نیز تعداد کتابخانه‌های دانشگاه‌ها و مراکز تربیت معلم افزایش یافتند ولی کتابخانه‌های عمومی‌ تحول چندانی نداشتند؛ فقط دو کتابخانه عمومی ‌در سال 1974 در شهرهای رمثا و مفرق و یک کتابخانه عمومی در جرش در سال 1979 تاسیس شد. در این دهه کتابخانه کودکان نیز تأسیس شد[۳]. که اتفاق مهم این دهه به شمار می‌رود[۴]. توجه و اهتمام به این کتابخانه‌های عمومی ‌در دهه هفتاد افزایش یافت به طوری که تا پایان سال 1989 بالغ بر 39 کتابخانه به شرحی که می‌آید در شهرهای مختلف تاسیس گردید؛ در استان اربد: 15 کتابخانه، در پایتخت: 8 کتابخانه، در منطقه عمان: 6 کتابخانه، در استان بلقا: 6 کتابخانه، در استان مفرق: 3 کتابخانه، در استان معان: 3 کتابخانه، در استان کرک: 3 کتابخانه و در استان طفیله: 1 کتابخانه[۵]

تعداد کتابخانه‌های کودکان نیز افزایش قابل توجهی یافت به طوری که تا پایان سال 1988 به 26 کتابخانه در شهرهای مختلف اردن رسید؛ در پایتخت: 16 کتابخانه، در زرقا: 3 کتابخانه، در اربد:3 کتابخانه، در معان: 3 کتابخانه، در کرک:1 کتابخانه، و در مفرق: 1 کتابخانه[۶]. مهم‌ترین کتابخانه ها‌ی عمومی اردن کتابخانه عمومی عَمّان است که قریب 120.000 عنوان کتاب، 500 نشریه جاری، مجموعه‌ای از منابع غیرکتابی و همچنین مجموعه ویژه‌ای برای نابینایان را در اختیار دارد. کتابخانه عمومی و مرکز اطلاع‌رسانی عبدالحمید شومن نیز که توسط سازمانی غیرانتفاعی در سال 1986 تأسیس شده مجهز به فناوری‌های نوین اطلاع‌رسانی و دارای 24500 عنوان کتاب و 1500 نشریه است.[۷]

اما آمار منتشر شده توسط یونسکو بین سال‌های 89 تا 94 میلادی تعداد کتابخانه‌های عمومی اردن را 4 کتابخانه و تعداد مراجعان را نامعلوم و تعداد کتاب‌ها را به ازای هر یکصد نفر 11 کتاب نشان می‌دهد[۸]. که چنان که مشاهده شد با آمار رسمی ارائه شده توسط اردن بسیار متفاوت است. این اختلاف فاحش میان اعداد و ارقام تعداد کتابخانه‌ها را شاید بتوان ناشی از استانداردهای یونسکو برای معتبر شمردن موسسه یا نهادی به نام کتابخانه دانست[۹].

نیز نگاه کنید به

كتابخانه های عمومی در تایلند؛  کتابخانه های عمومی ژاپن؛ کتابخانه های عمومی کانادا؛ کتابخانه های عمومی کوبا؛ كتابخانه های عمومی در لبنان؛ کتابخانه های عمومی مصر؛ کتابخانه های عمومی تونس؛ کتابخانه های عمومی در چین؛ کتابخانه های عمومی سنگال؛ کتابخانه های عمومی در فرانسه؛ کتابخانه های عمومی مالی؛ كتابخانه های عمومی در زیمبابوه؛ کتابخانه های عمومی اسپانیا؛ كتابخانه های عمومی در سیرالئون؛ كتابخانه های عمومی در قطر؛ كتابخانه های عمومی سریلانکا؛ كتابخانه های عمومی قزاقستان؛ كتابخانه های عمومی در بنگلادش؛ كتابخانه های عمومی تاجیکستان

کتابشناسی

  1. دایرة المعارف کتابداری و اطلاع رسانی فاروق منصور ترجمه ویدا بزرگچمی
  2. فاروق منصور(1992)، النشر و المطابع و المكتبات؛ منشورات لجنــة تاریخ الأردن. ص. 35
  3. فاروق منصور(1992)، النشر و المطابع و المكتبات؛ منشورات لجنــة تاریخ الأردن. ص. 38
  4. فاروق منصور(1992)، النشر و المطابع و المكتبات؛ منشورات لجنــة تاریخ الأردن. ص. 38
  5. فاروق منصور(1992)، النشر و المطابع و المكتبات؛ منشورات لجنــة تاریخ الأردن. ص. 38
  6. فاروق منصور(1992)، النشر و المطابع و المكتبات؛ منشورات لجنــة تاریخ الأردن. ص. 39
  7. دایرة المعارف کتابداری و اطلاع رسانی فاروق منصور ترجمه ویدا بزرگچمی
  8. فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ 1378/ 1998/ نویسنده گروه نویسندگان؛ ترجمه گروه مترجمان. - تهران: كمیسیون ملی یونسكو در ایران،مركز انتشارات، 1379. ص 551
  9. لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)