سیاست خارجی گرجستان با ترکیه
روابط ترکیه و گرجستان به دلیل همکاریهای خوب دو کشور و با وجود مشترکات تاریخی و جغرافیایی و اشتراک منافع طرفین در تمام ابعاد همواره روند رو به رشدی را طی کرده است و امروزه گرجستان از ترکیه به عنوان شریک استراتژیک خود مینگرد. ترکیه پس از کشورهای آلمان و آمریکا سومین کشوری بود که ضمن به رسمیت شناختن استقلال گرجستان در سال 1991 روابط سیاسی خود را با گرجستان برقرار نمود. ترکیه به عنوان یکی از بازیگران منطقهای همواره در این منطقه و از جمله گرجستان حضور چشمگیر داشته و گرجستان به عنوان پل ارتباطی و مناسبترین مسیر برای ترانزیت انرژی دریای خزر به ترکیه و اروپا و بالعکس ترانزیت کالاهای ترکیه به بازارهای آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی بوده و میباشد. گرجستان یکی از بازارهای نزدیک و سریع برای صدور کالاها و خدمات ترکیه محسوب میگردد. در سیاست غرب و به ویژه آمریکا ترکیه و گرجستان از موقعیت خاصی برای تامین منافع غرب برخوردار هستند. لذا هر دو کشور مورد توجه آمریکا میباشند. در حال حاضر ترکیه به دلیل موقعیت در ساختارهای یورو آتلانتیک ناتو شریک خوبی برای گرجستان جهت ارتقاء این کشور و رسیدن به استانداردهای ناتو تلقی میگردد. ضمناً ترکیه در ارتقاء سطح اقتصادی و تجاری گرجستان و همچنین سرمایهگذاری در این کشور در بخشهای انرژی و حمل و نقل، توریسم و غیره نقش بسزایی ایفا مینماید و در بعد اقتصادی یکی از کفههای ترازوی گرجستان محسوب میگردد.
ترکیه نیز با توجه به مجاورت جغرافیایی و به تبع آن همگونی بافت فرهنگی و تناسب الگوی مصرفی دو کشور، به گرجستان به عنوان بازار مناسبی برای کالاها و خدمات خود مینگرد و این کشور را که بی شک مهمترین بخش قفقاز و خط مقدم آن است و به دلیل حائل بودن ارمنستان با آذربایجان و سایر کشورهای ترک زبان آسیای مرکزی، به عنوان پلی برای پیوند با ترکهای حاشیه خزر و آسیای مرکزی میداند. مهمترین بخشهای همکاری دو کشور به شرح ذیل میباشد:
همکاری در زمینه حفاظت از مرزهای دریایی، همکاریهای فرهنگی و هنری، همکاری در زمینه انرژی، توسعه تجارت مرزی، بازسازی فرودگاه باتومی، احداث راه آهن قارص آخالکالی تفلیس باکو، احداث شاهراه چیلدیر آخالکالکی تفلیس، پروژه انتقال گاز و نفت آذربایجان و گاز ترکمنستان از طریق گرجستان و ترکیه به بازارهای جهانی، پروژه ساخت نیروگاه هیدروالکتریکی در سامخته جاواختی، پروژه ساخت یک خط ترانزیتی برق با ظرفیت 500 کیلو وات که سیستم برق آذربایجان، گرجستان و ترکیه را پیوند میدهد، کمک ترکیه به گرجستان در تقویت و تجهیز سیستم مرزبانی، پروژه احداث خط لوله نفت باکو تفلیس جیحان و تجهیز فرودگاه نظامی مارنه ئولی، مهمترین طرحهای مشترک همکاری دو جانبه و منطقهای دو کشور میباشند.
همکاریهای نظامی دو کشور از همان آغاز استقلال گسترش یافت و از سال 1998 روند رو به افزایشی داشته است. ترکیه علاوه بر بازسازی پایگاه هوایی مارنه ئولی و تجهیز بخشی از پایگاه وازیانی، همکاری گستردهای با گرجستان در امر آموزش نیروهای نظامی این کشور ایفا مینماید. همچنین تاکنون ترکیه کمکهای چند میلیون دلاری در زمینه تجهیزات نظامی به گرجستان نموده است. ترکیه به نیروهای گرجی به 4 میلیون دلار کمک کرده است. آنکارا همچنین قصد دارد در سال 2009 حدود 100 ماشین جنگی، 500 ماشین انتقال دهنده مجموعههای موشکی - ضدهوایی آنزا - 2 ساخت پاکستان؛ دو کشتی مین جمع کن و دو کشتی آبی - خاکی، سیستم هشدار از پیش نسبت به حمله هوایی با وسایل ضد هوایی موسوم به دو، M- هزار و هشتصد آر پی جی 72، MP5 ,MTSA 8 مسلسل سبک 6 اسکای واچر، 0 1، مسلسل و تفنگ 4 و 60 5، 1 میلیون فشنگ با کالیبرهای 5 هزار نارنجک انداز، 0 و بیست و پنج هزار «ست» تجهیزات در اختیار گرجستان قرار دهد. MP5A دستی 3 مناسبات سیاسی دو کشور با توجه به تبادل هیاتهای عالی رتبه سیاسی در سطح خوبی میباشد. (به روز رسانی و نام انگلیسی)
در پی تحولات به وجود آمده در آگوست 2008 در منطقه قفقاز و حمله روسیه به گرجستان به عنوان یکی از متحدین قدیمی ترکیه، برقراری مناسبات دوستانه بیشتر با کشورهای منطقه قفقاز و نیز تسریع در روند همگرایی منطقهای در دستور کار دولتمردان ترکیه قرار گرفت.
شاید به همین دلیل بود که رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه پس آغاز بحران در قفقاز طرح پیشنهاد تشکیل پیمان کشورهای قفقاز را میان روسیه، ترکیه، گرجستان، آذربایجان و ارمنستان داد[۱].
نیز نگاه کنید به
روابط خارجی گرجستان؛ گرجستان و ناتو؛ روابط خارجی گرجستان با روسیه؛ روابط خارجی گرجستان با اسرائیل؛ روابط خارجی گرجستان با كشورهای مستقل مشترک المنافع
کتابشناسی
- ↑ بنياد مطالعات قفقاز(1392). جامعه و فرهنگ گرجستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)