تاریخ هنر تونس
ظهور هنر در افریقیه از دوران فینیقیها شروع شد و در زمان رومیان به اوج خود رسید (نیفر، ۱۹۶۹: ۱۲۱)؛ هنرهایی، مانند نقاشی بر روی موزاییک و مجسمهتراشی در دوران رومیان بسیار رونق داشت؛ اما در دوران اسلامی از آن حمایت نشد و استعداد هنری تونسیهای مسلمان به سوی هنرهایی، از قبیل معماری و خوشنویسی تمایل یافت و نتیجه آن خلق آثار هنری جالبی بود که امروزه، در بسیاری از اماکن، مانند مساجد و قلعهها دیده میشود و از بهترین نمونههای بهجامانده از هنر معماری اسلامی در جهان اسلام است.
کتیبههای موجود در این اماکن نشاندهنده ذوق هنری تونسی، بهویژه در زمینه خوشنویسی و تذهیبکاری است. معماری، تزیینات و صنایع چوبی در زمان اغلبیانگسترش یافت. مشاهده آثار بهجامانده از دوران حکومت اغلبیان حکایت از حضور هماهنگ
۲۲
سنتهای محلی، عناصر یونانی و مسیحی، الگوهای سوری، عراقی و ایرانی در این هنرها دارد؛ مانند عناصر رنگارنگ انسانی که جمعیت درباریان امرای اغلبی را تشکیل میدادند (برای نمونه ر.ک: مقاله «إفریقیه» در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی).
هنر ایرانی در بسیاری از آثار هنری تونس قابل شناسایی است.کاشیکاری از دیگر هنرهایی است که در بناهای متعلق به دوران اسلامی بسیار دیده میشود. برای نمونه در طاق محراب جامع قیروان تعداد ۱۳۹ کاشی مربع زرین فام عباسی وجود دارد که نشاندهنده درخشش فلزی است که بازتابی رنگی دارد و متعلق به قرن سوم هجری است و در آن تزییناتی شامل یک تاج ساسانی، نقشمایه چشم خروس و کتیبه عربی قرار دارد. این کاشیها، که فقط در سامرای عراق و قیروان دیده شده، به سبک نخلهای بالدار ساسانی است.
از دیگر ملیتهایی که در تاریخ هنر تونس نقشآفرینی داشتند و به ارتقای جایگاه هنر در این کشور کمک کردند، ترکان عثمانی بودند.آنها به همراه ساختار و سازوکار جنگی و نظامی و تجاربی که در عرصه نظام اداری و قضایی با خود به تونس آوردند، در انتقال هنرهای اسلامی به این بخش از جهان اسلام نیز نقش مهمی داشتند؛ البته هنری که عثمانیها به تونس آوردند، ساختهوپرداخته خود ایشان نبود؛ بلکه تجارب هنری بود که مهمترین عناصر خویش را وامدار عباسیان، غوریان، سلجوقیان و غزنویان میدانستند (کعاک، ۱۳۸۷: ۵۵).
تونس در دوران استعمار فرانسه بودکه با هنرهای جدید معاصر، بهویژه در زمینه سینما، تئاتر و موسیقی آشنا شد و بسیاری از مراکز
هنری موجود در تونس، مانند المسرح البلدی (تئاتر شهر) و نهادهای فرهنگی فعالی، مانند مرکز فرهنگی ابنخلدون را فرانسویها و ایتالیاییها ساختند. ایجاد اداره کل آموزش و هنرهای زیبای تونس توسط فرانسویها که در سال ۱۸۸۲ میلادی انجام شد، به آشنایی تونس با هنرهای مدرن بسیار کمک کرد.