فرهنگ غذایی ژاپن در بیرون از خانه
از دوره ادو فرهنگ غذا خوردن در بیرون از خانه در ژاپن به وجود آمد و در سدههای نوزدهم و بیستم رواج و گسترش بسیاری یافت. در حال حاضر اغلب انواع غذاهای بینالمللی و رستورانهای فستفود مشهور جهان را میتوان در همهجای ژاپن پیدا کرد. علاوه بر اینها، غذاخوریهایی که نوع خاص و مشخصی از غذای ژاپنی را عرضه میکنند نیز رونق بسیار دارند. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
(1) ریوتِی: رستورانهای سنتی ژاپنی که عمدتاً غذا را به سبک کایسِکی ریوری آماده میکنند.
(2) سوشییا[1] (رستورانهای سوشی): سوشی توده برنج پخته سرکهزدهای است که روی آن ماهی خام، میگو، صدف یا سبزیجات میگذارند. تهیه سوشی از دوره ادو رایج شده و در اصل بهعنو ان میانوعدهای سرپایی فروخته میشده است.
(3) یاکینیکویا[2]: رستورانهایی که گوشت قرمز و سفید کباب شده عرضه میکنند. در برخی از این رستورانها خود مشتری گوشت را در آتشدانهای تعبیه شده در میزهای غذاخوری کباب میکند. این رستورانها از فرهنگ کرهای گرفته شده اند.
(4) رامنیا[3]: رستورانهایی که انواع غذاهای تهیه شده با رشتههای رامن را عرضه میکنند. رستورانهای رامنیا برگرفته از فرهنگ چینی هستند و در آنها علاوه بر رامن، میتوان انواع رشتههای دیگر، گیوزا[4] (نوعی پیراشکی گوشت)، چاهان[5] (برنج تفت داده شده با گوشت یا سبزیجات) و غیره را نیز سفارش داد.
(5) رستورانهای اوکونومییاکی[6]: اوکونومییاکی غذایی شبیه کوکو است که با ترکیب کردن انواع سبزیجات و گوشت برخی آبزیان و پختن آن در ماهیتابه یا سطوح فلزی تهیه میشود.
علاوه بر غذاخوریهای فوق، بعضی از انواع دیگر خوراکها مانند یاکیسوبا[7] (نوعی رشته تفتداده شده با سبزیجات)، یاکیتوری[8] (جوجهکباب در سیخهای چوبی کوچک که معمولا با سس سویا طعمدهی شدهاند) یا برخی رشتهها را میتوان از غذاخوریهای بسیار کوچک یا دکهها نیز تهیه کرد. همچنین خرید غذاهای آمادهای نظیر اونیگیری[9] یا بِنتو[10] از فروشگاهها نیز رایج است. اونیگیری برنج پخته شدهای است که به شکل کوفته درآمده و معولاً درون آن ترشیِ آلوی خشک[11]، سبزیجات یا گوشت آبزیان میگذارند و دور آن نیز نوری[12]، (جلبک خوراکی) میپیچند. بِنتو نیز غذای آمادهای است که غالباً شامل برنج و مخلفات است و در جعبههای کوچک یکنفره فروخته میشود. ژاپنیها همچنین در مناسبتهایی مانند سال نو غذاهای خاصی تهیه میکنند که برخی از آنها در بخش «جشنها، اعیاد و مناسبتها» در همین فصل اشاره میکنیم.
[1] 寿司屋/Sushiya.
[2] 焼肉屋/Yakinikuya.
[3] ラーメン屋/Rāmenya.
[4] 餃子/Gyōza.
[5] 炒飯/Chāhan.
[6] お好み焼き/Okonomiyaki.
[7] 焼きそば/Yakisoba.
[8] 焼き鳥/Yakitori.
[9] お握り/Onigiri.
[10] 弁当/Bentō.
[11] 梅干し/Umeboshi.
[12] 海苔/Nori.