دومین حمله ژاپن به چین
ژاپن در سال1937، حملهی همه جانبهای به چین کرد که قوای دولتی اغلب در برابر این حملهها تاب مقاومت نداشته و مناطق تحت نفوذ خود را تسلیم نیروهای ژاپنی کردند، ولی کمونیستها در مقابل این تجاوز ایستادگی کرده و از این طریق در دل مردم محروم این کشور برای خود جایگاه خیلی خوبی باز کردند.
آثار مائو
مائو همزمان با مبارزه با قوای دولتی و اشغالگران ژاپنی، از هدف اصلی خود که روشنگری میان تودههای مردم و توسعهی ایدئولوژی مارکسیستی بود، غافل نشد. لذا در سال 1937، مقالهای تحت عنوان «تناقض و تمرین» و در سال1940، مقالهی دیگری به نام«دمکراسی جدید» نوشت که به شدت مورد استقبال جامعهی آن روز قرار گرفت. وی درسال 1942، کتابی تحت عنوان«سخنرانیهایی در زمینهی ادبیات و هنر» در شهر یان آن تألیف و منتشر ساخت که این مطالب بر محبوبیت او افزود. در حالیکه در سال 1937، طرفداران مائو حدود 40هزار نفر بودند، پس از انتشار مطالب وی این تعداد در سال 1945، بالغ بر 2/1 میلیون نفر شد.
ایجاد وحدت ملی
مائو برای ایجاد وحدت ملی در مقابل متجاوزان ژاپنی، حتی با چیانگ کایشِک معاهدهی همکاری و تشکیل جبههی مشترک امضا کرد و برای مدتی قوای دولتی و نیروهای کمونیستی در کنار هم علیه ژاپنیها جنگیدند، ولی در نهایت این دو نیرو همکاری خود را متوقف و با هم به جنگ پرداختند. در واقع، نیروهای کمونیستی، تحت رهبری مائو، همزمان در دو جبهه هم علیه ژاپنیها و هم علیه نیروهای کومین تانگ میجنگیدند.
جنگ دوباره ژاپن و چین
ژاپن در 14 اوت 1945، با پذیرفتن شکست به طور رسمی تسلیم شد. از آن زمان تا تابستان سال1946، چانه زنیهایی با میانجی گری آمریکا برای تشکیل حکومت ائتلافی میان دو گروه قدرتمند کمونیستی و ملی صورت گرفت؛ ولی به دلیل عدم دستیابی به توافق، جنگ داخلی بار دیگر در تابستان1946 با حملهی نیروهای چیانگ کایشِک به مواضع کمونیستهادر شمال کشور آغاز شد. با توجه به حمایت مالی آمریکاییها، نیروهای ملی توانستند به پیشرویهایی در مناطق تحت کنترل کمونیستها نایل آیند؛ به طوری که آنان را از منطقهی یاناَن محل استقرار ستاد مرکزی نیروهای مائو هم بیرون راندند، ولی مبارزات چریکی کمونیستها که به پشت جبههی ارتش ملی رخنه کرده بودند، موجب شد ارتش ملی خسته از جنگ کلاسیک متحمل شکست و خسارتهای زیادی شود.
عاقبت جنگ
در سال1948 وضعیت در جبهههای جنگ به نفع نیروهای مائو تغییر یافت و طی چند ماه تقریبا اکثر مناطق و شهرهای مهم شمالی[i] و شرقی چین به دست نیروهای کمونیستی افتاد و آنها پیشروی خود را به سمت غرب، جنوب و جنوب غربی که در دست ارتش ملی بود، ادامه داده و پس از مدت کمیتوانستند به اکثر استانهای جنوبی و غربی نیز مسلط شوند. در نهایت در ژانویهی1949، شهر پکن بدون خونریزی به دست کمونیستها فتح شد. آخرین سنگر نیروهای ناسیونالیست طرفدار چیانگ، یعنی شهر چِنگ دو نیز به تصرف کمونیستها در آمد و مارشال چیانگ کایشِک همراه با باقیمانده از نیروهای تحت امرش به جزیرهی تایوان گریختند.
نیز نگاه کنید به
مائو تسه تونگ(مائو زدونگ)، بنیانگذار جمهوری خلق چین؛ مارشال چیانگ کایشک، ژنرال سرخ
پاورقی
[i]- در نبرد میان نیروهای کمونیستی و ناسیونالیست در شمال کشور، یک تراژدی عظیم انسانی در شهر چانگچون (Changchun) اتفاق افتاد که اشاره به آن ضروری است. این شهر در ماه می1948 به محاصرهی نیروهای کمونیستی درآمد. در این شهر غیر از ساکنان آن بیش از یکصد هزار نیروی ارتش ملی نیز در محاصره افتاده بودند. در این محاصره که 5 ماه طول کشید، به هیچ یک از محاصره شدگان اعم از نظامی و غیر نظامی، اجازهی خروج از شهر داده نشد. هدف نیروهای کمونیستی از این سخت گیریها، تحت فشار قرار دادن نیروهای ارتش ملی از طریق پایان یافتن انبارهای غذایی موجود در شهر بود، لذا هرچه جمعیت بیشتری در شهر باقی میماند، مواد غذایی زود تر به پایان میرسید. مردم گرسنهی شهر که تلاش میکردند از آن خارج شوند، با گلولهی نیروهای محاصره کننده رو به رو شده و وقتی قصد بازگشت به شهر را داشتند، از سوی نیروهای ارتش روی آنان آتش گشوده میشد. هزاران نفر از مردم غیر نظامی شهر که در نبرد میان دو طرف گیر افتاده بودند، به قتل رسیدند (بیش از 160هزار نفر). سرهنگ جانگ جِنگلو (Zhang Zhenglu) یکی از فرماندهان نیروهای کمونیستی که شخصا در این محاصره شرکت داشت، در کتابی تحت عنوان«White Snow, Red Blood» میگوید: «در این محاصره و نبرد، به اندازهی بمباران اتمی هیروشیمای ژاپن افراد غیر نظامی به قتل رسیدند، منتهی در هیروشیما افراد در عرض چند ثانیه کشته شدند، ولی در چانگچون طی 5 ماه.» این کتاب از سوی انتشارات ارتش خلق چین به چاپ رسید، ولی از آنجا که روایت این کتاب از نبرد چانگ چون، برخلاف روایت رسمی ارتش بود، در سال 1990ممنوع التوزیع شد و از کتاب فروشیهای سراسر کشور جمع گردید، در حالی که پیش از جمع شدن، بیش از 100هزار نسخه از آن به فروش رفته بود.
منبع اصلی
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی.
نویسنده مقاله
علی محمد سابقی